Công bố nguyên nhân khiến 203 người ngộ độc bánh mì

Liên quan đến vụ ngộ độc thực phẩm quy mô lớn xảy ra tại chuỗi cửa hàng bánh mì Hồng Vân (tỉnh Quảng Ngãi), tối 20/12, ông Đỗ Ngọc Hòa, Phó Giám đốc Sở Y tế Quảng Ngãi đã chính thức công bố nguyên nhân dựa trên các chứng cứ khoa học và xét nghiệm chuyên sâu.

Điểm mặt "thủ phạm" trong mẫu thực phẩm

Bánh mì Hồng Vân khá nổi tiếng ở Quảng Ngãi. Ảnh: Viên Nguyễn

Sau khi Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Ngãi lấy 17 mẫu thực phẩm tại cơ sở sản xuất chính (số 280 Nguyễn Nghiêm, TP. Quảng Ngãi) và các điểm bán lẻ, kết quả phân tích từ Viện Pasteur Nha Trang cho thấy tình trạng nhiễm khuẩn nghiêm trọng ở nhiều nguyên liệu khác nhau.

Cụ thể, vi khuẩn Salmonella spp được tìm thấy trong hàng loạt mẫu nguyên liệu chủ chốt gồm: chả bò, chả heo, bơ và ớt rim. Đặc biệt, riêng mẫu rau ngò (rau mùi) ghi nhận sự hiện diện đồng thời của cả hai loại vi khuẩn là Salmonella spp và Bacillus cereus.

Cơ quan chuyên môn cũng đã tiến hành đối chiếu với mẫu bệnh phẩm của các nạn nhân. Kết quả cho thấy sự tương đồng hoàn toàn khi 4 mẫu phân của bệnh nhân dương tính với Salmonella; cá biệt có một trường hợp nhiễm thêm tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus).

Như vậy, nguồn lây nhiễm trong vụ việc này đến từ đa dạng các thành phần trong ổ bánh mì, thay vì chỉ tập trung vào patê như các vụ ngộ độc thường thấy trước đây.

Lỗ hổng nghiêm trọng trong quản trị và vận hành

Vụ ngộ độc khiến 203 người nhập viện không chỉ là rủi ro ngẫu nhiên mà là hệ quả của một chuỗi sai phạm trong quy trình sản xuất và quản lý chất lượng.

Làm việc với đoàn thanh tra, ông Nguyễn Hồng - chủ cơ sở bánh mì Hồng Vân thừa nhận đã cung cấp toàn bộ nguyên liệu (chả, xíu mại, bơ, rau, bánh mì) cho các điểm bán trong hệ thống. Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra, chủ cơ sở đã bộc lộ nhiều lỗ hổng pháp lý và quy trình:

Hàng chục bệnh nhân nghi bị ngộ độc thực phẩm do ăn bánh ở tiệm Hồng Vân đang được bác sĩ tích cực điều trị. Ảnh: Viên Nguyễn

Không giấy phép: Cơ sở hoạt động không phép, không có Giấy đăng ký kinh doanh lẫn Giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm.

Không nguồn gốc: Không xuất trình được hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ của nguyên liệu.

Không đảm bảo nhân sự: Thiếu giấy khám sức khỏe và chứng nhận tập huấn kiến thức an toàn vệ sinh thực phẩm cho nhân viên.

Nghiêm trọng hơn, tại cơ sở sản xuất số 280 Nguyễn Nghiêm, cơ quan chức năng ghi nhận quy trình chế biến vi phạm nguyên tắc "một chiều" – yếu tố kỹ thuật bắt buộc trong sản xuất thực phẩm để ngăn ngừa lây nhiễm chéo từ nguyên liệu tươi sống sang thành phẩm ăn liền.

Trước hàng loạt sai phạm này, UBND phường Cẩm Thành đã niêm phong toàn bộ tang vật và đình chỉ hoạt động của hệ thống kinh doanh bánh mì Hồng Vân. Sở Y tế Quảng Ngãi cũng kiến nghị xử lý nghiêm hành vi vi phạm, đồng thời đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp cung cấp hồ sơ để làm rõ trách nhiệm quản lý nhà nước đối với cơ sở này.

Cảnh báo về độc tố bền vững và nguy cơ lây nhiễm

Dưới góc độ khoa học, sự xuất hiện của Salmonella và Bacillus cereus trong thực phẩm ăn liền cảnh báo nguy cơ lớn về sức khỏe cộng đồng.

Salmonella spp: Là tác nhân hàng đầu gây bệnh lý đường tiêu hóa, thường khu trú trong thực phẩm nguồn gốc động vật hoặc rau xanh tưới bón phân tươi chưa qua xử lý nhiệt. Sau khi xâm nhập, vi khuẩn ủ bệnh từ 6 đến 72 giờ trước khi gây ra hội chứng viêm dạ dày ruột cấp tính (nôn mửa, sốt cao, tiêu chảy mất nước).

Bacillus cereus: Loại vi khuẩn này tồn tại phổ biến trong đất và bụi bẩn, dễ dàng bám dính vào các loại rau gia vị như ngò rí nếu quy trình rửa và bảo quản không đạt chuẩn.

Đáng lo ngại, Bacillus cereus có khả năng sản sinh độc tố bền vững với nhiệt độ cao. Điều này có nghĩa là ngay cả khi thức ăn đã được nấu chín hoặc hâm nóng, độc tố vẫn có thể tồn tại và gây ngộ độc cho người sử dụng.

Tính đến thời điểm hiện tại, sức khỏe của đa số bệnh nhân trong vụ ngộ độc đã ổn định và xuất viện, chỉ còn 11 trường hợp đang được tiếp tục theo dõi tại các cơ sở y tế. Vụ việc là hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ cho công tác quản lý chất lượng sản phẩm và đạo đức kinh doanh trong ngành thực phẩm.

Công bố nguyên nhân khiến 316 người ngộ độc sau khi ăn bánh mì ở TP.HCM

TP.HCM: Liên tiếp 2 vụ nghi ngộ độc, 79 người nhập viện

Vụ nghi ngộ độc bánh mì Hồng Vân: Bộ Y tế chỉ đạo khẩn