 |
| Nổi bật nhất trong cơ cấu xuất khẩu năm nay tiếp tục là nhóm hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện. |
Vị thế dẫn dắt của công nghiệp chế biến
Số liệu thống kê vừa được công bố cho thấy, chỉ tính riêng trong 15 ngày đầu tháng 12, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam đã đạt gần 21 tỷ USD. Kết quả ấn tượng này đã nâng tổng trị giá xuất khẩu lũy kế từ đầu năm lên con số 451,8 tỷ USD, ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ so với cùng kỳ năm trước. Đóng góp lớn nhất vào thành tích chung này vẫn là sự vững vàng của khối công nghiệp chế biến, chế tạo.
Nổi bật nhất trong cơ cấu xuất khẩu năm nay tiếp tục là nhóm hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện. Chỉ trong nửa đầu tháng 12, nhóm hàng này đã mang về gần 5 tỷ USD. Tính chung từ đầu năm đến nay, kim ngạch của nhóm đã vượt qua con số 101,9 tỷ USD. Đây là một cột mốc lịch sử khi lần đầu tiên một nhóm hàng xuất khẩu của Việt Nam chính thức cán mốc 100 tỷ USD.
Quy mô vượt trội này mang nhiều ý nghĩa chiến lược. Nó không chỉ khẳng định vai trò đầu tàu dẫn dắt của ngành điện tử trong bức tranh xuất khẩu tổng thể mà còn là minh chứng rõ nét cho sự dịch chuyển mạnh mẽ của chuỗi cung ứng toàn cầu. Việt Nam đang ngày càng củng cố vị thế vững chắc để trở thành một trung tâm sản xuất và lắp ráp quan trọng của thế giới.
Đứng thứ hai về quy mô kim ngạch trong nửa tháng 12 là nhóm điện thoại các loại và linh kiện với gần 2 tỷ USD, nâng tổng kim ngạch từ đầu năm lên khoảng 54,6 tỷ USD. Mặc dù không còn duy trì tốc độ tăng trưởng bứt phá như những giai đoạn trước đây, nhưng điện thoại và linh kiện vẫn giữ vai trò là trụ cột lớn, đóng góp ổn định vào cán cân thương mại quốc gia và giải quyết bài toán việc làm cho hàng trăm nghìn lao động.
Song hành cùng lĩnh vực điện tử, nhóm máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng khác cũng tiếp tục giữ vị trí quan trọng trong cơ cấu hàng hóa. Với hơn 2,4 tỷ USD đạt được trong kỳ, nhóm hàng này đã đưa kim ngạch cộng dồn từ đầu năm lên mức 55,9 tỷ USD. Sự tăng trưởng của nhóm máy móc thiết bị phản ánh rõ xu hướng nâng cao hàm lượng công nghiệp và công nghệ trong xuất khẩu, gắn liền với sự mở rộng quy mô của các tổ hợp sản xuất, các khu công nghiệp và sự gia tăng của dòng vốn đầu tư nước ngoài chất lượng cao vào Việt Nam.
Ở khu vực công nghiệp chế biến truyền thống, ngành dệt may tiếp tục cho thấy sức bền bỉ đáng kinh ngạc. Bất chấp bối cảnh thị trường thế giới còn nhiều biến động và sức mua giảm sút tại một số thị trường lớn, kim ngạch dệt may từ đầu năm đến nay vẫn đạt 37,6 tỷ USD. Kết quả khả quan này cho thấy khả năng thích ứng linh hoạt của doanh nghiệp dệt may Việt Nam. Các doanh nghiệp đã chủ động chuyển dịch sang các dòng sản phẩm có giá trị gia tăng cao, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn xanh khắt khe và yêu cầu minh bạch về truy xuất nguồn gốc.
Bên cạnh đó, giày dép các loại cũng duy trì vị thế là một trong những nhóm hàng xuất khẩu chủ lực với kim ngạch đạt 23,1 tỷ USD tính từ đầu năm. Cùng với sự hồi phục của nhóm túi xách, vali, mũ, ô dù (đạt hơn 4,3 tỷ USD), thị trường đang chứng kiến sự phục hồi khá rõ nét của các ngành hàng tiêu dùng xuất khẩu sang các đối tác lớn như Mỹ và Liên minh châu Âu (EU).
Kỷ lục mới của ngành hàng rau quả
 |
| Trong nửa đầu tháng 12/2025, xuất khẩu rau quả đạt gần 400 triệu USD, nâng tổng kim ngạch từ đầu năm lên 8,2 tỷ USD. |
Nếu như công nghiệp chế biến là nền tảng vững chắc, thì lĩnh vực nông, lâm, thủy sản năm 2025 lại là điểm sáng về sự bứt phá và chuyển đổi chất lượng. Các nhóm hàng truyền thống vẫn giữ được quy mô đáng kể: Cà phê đạt hơn 8,3 tỷ USD, gạo tiến sát mốc 4 tỷ USD. Tuy nhiên, ấn tượng nhất phải kể đến ngành hàng rau quả.
Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, trong nửa đầu tháng 12/2025, xuất khẩu rau quả đạt gần 400 triệu USD, nâng tổng kim ngạch từ đầu năm lên 8,2 tỷ USD. Trên cơ sở đà tăng trưởng này, Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit) ước tính kim ngạch cả tháng 12/2025 sẽ đạt khoảng 795 triệu USD. Như vậy, tổng xuất khẩu rau quả cả năm dự kiến cán đích ở mức khoảng 8,59 tỷ USD, tăng gần 20% so với năm 2024.
Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu rau quả cả năm 2025 ước đạt khoảng 3 tỷ USD. Điều này đồng nghĩa với việc ngành rau quả Việt Nam đã xuất siêu hơn 5,5 tỷ USD - một mức thặng dư thương mại kỷ lục, tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột của ngành trong cơ cấu xuất khẩu nông sản quốc gia.
Về thị trường, Trung Quốc vẫn tiếp tục giữ vai trò là đối tác lớn nhất. Trong 11 tháng đầu năm, xuất khẩu rau quả sang thị trường này đạt gần 5 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ và chiếm tới 64% tổng kim ngạch toàn ngành. Đáng chú ý, thị trường Mỹ dù áp dụng nhiều chính sách thuế quan nhưng vẫn ghi nhận mức tăng trưởng "thần tốc" lên tới 56%, đạt kim ngạch khoảng 500 triệu USD. Ngoài ra, các thị trường khó tính khác như Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Hà Lan... cũng duy trì kim ngạch trên 100 triệu USD, cho thấy dư địa mở rộng thị trường của rau quả Việt Nam đang ngày càng rõ nét.
Phân tích sâu hơn về cơ cấu sản phẩm, sầu riêng tiếp tục là "vua" của các loại trái cây xuất khẩu. Theo Vinafruit, trong 10 tháng đầu năm, sầu riêng mang về 3,34 tỷ USD, tăng 10,3% và chiếm tới 47,28% tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả cả nước. Con số này phản ánh mức độ tập trung rất cao vào mặt hàng chủ lực này.
Trong khi đó, bức tranh các loại cây ăn quả khác có sự phân hóa rõ rệt. Thanh long gần như đi ngang với hơn 434 triệu USD; chuối có diễn biến tích cực hơn khi tăng 10,1% (đạt gần 336 triệu USD); xoài tăng 14% (đạt hơn 240 triệu USD). Tuy nhiên, một số loại trái cây truyền thống như mít và nhãn lại đang chịu áp lực cạnh tranh gay gắt, với mức giảm lần lượt là 25,1% và 13,1%.
Điểm sáng đáng ghi nhận trong năm 2025 là sự trỗi dậy của các sản phẩm "ngách" và nhóm hàng chế biến sâu. Các mặt hàng như hạt dẻ cười (tăng 163,6%), vải (tăng 310,7%), ớt (tăng 21,2%), gừng (tăng 34,7%) và đặc biệt là tỏi (tăng 101%) dù quy mô còn nhỏ nhưng tốc độ tăng trưởng cực cao, cho thấy tiềm năng khai thác còn rất lớn nếu duy trì được tiêu chuẩn chất lượng.
Đặc biệt, sự chuyển dịch sang chế biến sâu đang mang lại giá trị gia tăng lớn. Dứa chế biến tăng 55,8%, chanh leo chế biến tăng 35,3%, hạnh nhân chế biến tăng tới 87,1%. Xu hướng này giúp giảm dần sự phụ thuộc vào xuất khẩu tươi, nâng cao khả năng chống chịu của ngành hàng trước các biến động thị trường và rào cản kỹ thuật.
Theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Vinafruit, thành công của năm 2025 không đến một cách ngẫu nhiên. Ngành đã phải đối mặt với hàng loạt yêu cầu khắt khe về mã số vùng trồng, kiểm soát dư lượng và an toàn thực phẩm ngay từ đầu năm, đặc biệt là các rào cản kỹ thuật từ thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, nhờ sự vào cuộc linh hoạt, kịp thời của Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cùng nỗ lực "chuẩn hóa" quy trình của doanh nghiệp, ngành rau quả đã vượt qua khó khăn để lập kỷ lục mới.
Từ mức 3,34 tỷ USD năm 2022, lên 5,6 tỷ USD năm 2023, 7,2 tỷ USD năm 2024 và nay là vượt mốc 8,5 tỷ USD trong năm 2025, ngành rau quả Việt Nam đang chứng minh một sức sống mãnh liệt, tạo tiền đề vững chắc để hướng tới những mục tiêu tham vọng hơn trong tương lai.
 Xuất xứ hàng hóa và hành trình của hàng Việt vào thị trường Anh |
 Xuất khẩu cá tra Việt Nam vượt mốc 2 tỷ USD |
 Thương mại điện tử xuyên biên giới: Trụ cột mới cho xuất khẩu Việt Nam |
