Sáng 11/12, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân (Nghị quyết 72). Cùng với việc Bộ Y tế đang lấy ý kiến sửa đổi danh mục thuốc BHYT, hàng loạt thay đổi lớn sẽ tác động trực tiếp đến quyền lợi của hàng chục triệu người dân.
Lộ trình miễn viện phí: Ưu tiên nhóm yếu thế từ 2026
Theo Nghị quyết mới, chính sách miễn viện phí ở mức cơ bản sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2030. Tuy nhiên, ngay từ ngày 1/1/2026, mức hưởng và tỷ lệ thanh toán BHYT sẽ được điều chỉnh tăng cho các nhóm đối tượng ưu tiên.
Cụ thể, người thuộc hộ gia đình cận nghèo, người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sẽ được hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi BHYT. Bên cạnh đó, tỷ lệ hưởng cũng được điều chỉnh tăng đối với người hưởng chính sách xã hội, người có thu nhập thấp và các trường hợp cần ưu tiên khác.
Bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế (Bộ Y tế) nhấn mạnh, miễn viện phí cơ bản không có nghĩa là xóa bỏ toàn bộ chi phí y tế, mà là lộ trình giảm dần phần chi phí người dân phải đồng chi trả (hiện ở mức 5%, 20% tùy đối tượng). Mục tiêu là giúp người dân tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu mà không bị rào cản về tài chính.
Cập nhật danh mục thuốc lớn nhất sau 8 năm
Song song với lộ trình miễn phí, Bộ Y tế đang thực hiện đợt điều chỉnh danh mục thuốc BHYT quy mô lớn nhất trong 8 năm qua. Dự thảo thông tư mới đề xuất bổ sung 76 hoạt chất và thuốc mới, tập trung vào các nhóm bệnh hiểm nghèo và mạn tính.
 |
| Song song với lộ trình miễn phí, Bộ Y tế đang thực hiện đợt điều chỉnh danh mục thuốc BHYT quy mô lớn nhất trong 8 năm qua. |
Thuốc điều trị ung thư và miễn dịch: Bổ sung 28 loại (gồm 22 thuốc đích), giúp giảm gánh nặng tài chính khổng lồ cho bệnh nhân ung thư.
Thuốc cho y tế cơ sở: Danh mục thuốc tại trạm y tế xã dự kiến tăng gấp đôi lên hơn 600 loại (gồm thuốc tim mạch, đái tháo đường, hô hấp, tiêu hóa...), giúp người dân có thể nhận thuốc định kỳ ngay tại địa phương thay vì phải lên tuyến trên.
Việc bổ sung này dự kiến làm chi quỹ BHYT tăng trung bình khoảng 2.449 tỷ đồng mỗi năm, nhưng sẽ giúp người bệnh tiết kiệm đáng kể chi phí tự chi trả. Bộ Y tế cũng đang đàm phán với các doanh nghiệp dược để có mức giá hợp lý nhất khi đưa các thuốc phát minh vào danh mục.
Khám sức khỏe định kỳ miễn phí và số hóa hồ sơ
Một điểm nhấn quan trọng khác của Nghị quyết 72 là việc thiết lập nền tảng cho khám sức khỏe định kỳ miễn phí. Từ năm 2026, chương trình này sẽ được triển khai theo lộ trình ưu tiên từng nhóm đối tượng, tập trung tại trạm y tế xã và các cơ sở y tế cơ bản.
Gói khám định kỳ dự kiến bao gồm: khám nội tổng quát, tai mũi họng, răng hàm mặt, siêu âm tổng quát, chụp X-quang tim phổi và các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết. Đặc biệt, toàn bộ kết quả khám sẽ được số hóa và đồng bộ vào Sổ sức khỏe điện tử, liên thông với cơ sở dữ liệu quốc gia. Điều này cho phép người dân tự theo dõi diễn biến sức khỏe qua ứng dụng và giúp bác sĩ có đầy đủ lịch sử bệnh án khi điều trị.
Đa dạng hóa gói bảo hiểm và bảo vệ nhân viên y tế
Để đảm bảo tính bền vững của quỹ BHYT và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân, Quốc hội định hướng thí điểm đa dạng hóa các gói BHYT. Theo đó, bên cạnh BHYT bắt buộc, người dân có thể tham gia các gói BHYT bổ sung do doanh nghiệp bảo hiểm cung cấp để chi trả cho các dịch vụ kỹ thuật cao, thuốc hoặc vật tư ngoài danh mục BHYT cơ bản.
Đồng thời, Nghị quyết cũng chú trọng đến chính sách đãi ngộ cho nhân viên y tế để đảm bảo nguồn nhân lực. Từ 2026, bác sĩ sẽ được xếp lương từ bậc 2 ngay khi tuyển dụng. Các mức phụ cấp ưu đãi nghề 100% sẽ được áp dụng cho nhân viên y tế tại các chuyên ngành khó khăn (tâm thần, pháp y, hồi sức cấp cứu...) và y tế cơ sở tại vùng sâu, vùng xa.
Đặc biệt, quy định mới cũng siết chặt chế tài xử lý hành vi xâm phạm nhân viên y tế. Người có hành vi xúc phạm, hành hung nhân viên y tế ngoài việc bị xử lý theo pháp luật, còn buộc phải xin lỗi công khai trên phương tiện thông tin đại chúng và tại nơi cư trú.
