| Mật ong chanh gừng – Thức uống “vàng” cho sức khỏe mùa giao thời Trồng cam hữu cơ, hướng phát triển bền vững của nông dân Hà Tĩnh |
 |
| Cam đồng tiền có giá khá cao từ 90.000 - 100.000/kg. Ảnh TTXVN |
Bước chuyển mình mạnh mẽ từ tư duy sản xuất sang tư duy kinh tế nông nghiệp
TTXVN đưa tin, theo số liệu thống kê mới nhất từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên, toàn tỉnh hiện nay đã phát triển được diện tích trồng cam lên tới gần 1.900 ha. Đây là con số ấn tượng, minh chứng cho sự nỗ lực không ngừng nghỉ của địa phương trong công tác chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Đáng chú ý, trong tổng diện tích nêu trên, có khoảng 800 ha cam đang được chăm sóc theo quy trình VietGAP nghiêm ngặt.
Các vùng trồng cam tập trung chủ yếu tại hàng loạt các xã trọng điểm như: Khoái Châu, Tống Trân, Hiệp Cường, Nghĩa Dân, Nghĩa Trụ, Văn Giang và phường Hồng Châu... Tại đây, cơ cấu giống vô cùng đa dạng, bao gồm các loại cam đã khẳng định được tên tuổi như cam Hưng Yên, cam Vinh, cam đường canh, cam V2 và cam lòng vàng. Nhờ sự đầu tư bài bản và điều kiện thời tiết thuận lợi, sản lượng cam toàn tỉnh năm nay ước tính đạt con số kỷ lục khoảng 38.000 tấn quả.
Thực tế ghi nhận tại các nhà vườn cho thấy, sự dịch chuyển từ các loại cây trồng kém hiệu quả sang cây cam đang mang lại luồng sinh khí mới cho nông nghiệp tỉnh nhà. Điển hình như câu chuyện của gia đình ông Lưu Văn Dân tại xã Nghĩa Dân. Đây đã là vụ cam thứ ba gia đình ông Dân thực hiện canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP.
Chia sẻ về hành trình của mình, ông Dân cho biết trước đây, diện tích đất của gia đình chủ yếu dùng để trồng mía. Tuy nhiên, nhận thấy hiệu quả kinh tế từ cây mía không cao, ông đã mạnh dạn chuyển đổi sang trồng cam, với giống chủ lực là cam Vinh.
Tuy nhiên, con đường làm giàu không hề bằng phẳng. Trong những năm đầu, việc trồng cam của bà con nơi đây chủ yếu dựa vào kinh nghiệm truyền miệng, học hỏi lẫn nhau và phụ thuộc hoàn toàn vào yếu tố thời tiết. Hệ quả là năng suất bấp bênh, điệp khúc "năm được, năm mất" diễn ra thường xuyên khiến nhiều gia đình từng có ý định buông xuôi, không còn mặn mà với cây cam.
Bước ngoặt chỉ thực sự đến vào năm 2023, khi Trung tâm Khuyến nông tỉnh Hưng Yên triển khai mô hình "Thâm canh cây ăn quả VietGAP" áp dụng trực tiếp đối với cây cam. Nhờ sự hỗ trợ kỹ thuật và định hướng đúng đắn, người trồng cam tại Nghĩa Dân đã phấn khởi học tập và làm theo quy trình mới.
Kết quả của sự thay đổi tư duy này hiện hữu ngay trước mắt là những vườn cam sai trĩu quả, mẫu mã đẹp, thu hút đông đảo thương lái và khách hàng tìm đến. Ông Dân phấn khởi nhận định, mặc dù trồng cam theo tiêu chuẩn VietGAP đòi hỏi người nông dân phải bỏ ra nhiều công sức chăm sóc tỉ mỉ hơn, nhưng bù lại chi phí đầu tư lại thấp hơn do chủ yếu sử dụng phân bón vi sinh.
Quan trọng hơn, sản phẩm làm ra có mẫu mã đẹp, quả đều, mọng nước, đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe về an toàn thực phẩm nên giá bán luôn cao hơn so với cam canh tác theo phương pháp truyền thống. Theo tính toán của ông Dân, với 1 mẫu cam của gia đình, vụ này dự kiến thu hoạch được gần 5 tấn quả. Với mức giá bán hiện tại là 25.000 đồng/kg, sau khi trừ đi mọi chi phí, gia đình ông cầm chắc mức lãi khoảng 70 triệu đồng – một con số mơ ước so với việc trồng mía trước đây.
Sức hút từ giống "cam đồng tiền" và chiến lược nâng tầm thương hiệu nông sản
Bên cạnh các giống cam truyền thống, nông dân Hưng Yên cũng đang chủ động tìm tòi, đưa vào canh tác những giống cam mới, độc lạ, có giá trị kinh tế cực cao. Nổi bật trong số đó là mô hình của gia đình ông Nguyễn Thế Bình tại phường Hồng Châu (Hưng Yên). Ông Bình hiện là một trong số ít những hộ dân tại địa phương trồng thành công giống "cam đồng tiền" – một giống cam ngoại nhập có chất lượng hảo hạng.
Mô tả về giống cam đặc biệt này, ông Bình cho biết cam đồng tiền là sản phẩm có xuất xứ từ Trung Quốc. Đặc điểm nhận diện của loại quả này là vỏ mỏng, màu vàng nhạt rất bắt mắt, hương thơm nhẹ nhàng, múi mọng nước, ít hạt và có vị ngọt thanh đặc trưng. Điểm độc đáo nhất tạo nên tên gọi "cam đồng tiền" chính là khi quả chín, phần đáy quả sẽ lộ ra một núm hình tròn, trông hệt như hình đồng xu.
Hiện tại, gia đình ông Bình đang sở hữu 450 gốc cam, trong đó có 200 gốc là cam đồng tiền. Dự tính trong vụ này, vườn cam của ông sẽ cho thu hoạch khoảng 7 tấn quả. Điều đáng ngạc nhiên là dù còn tới 20 ngày nữa cam mới đến kỳ thu hoạch rộ, nhưng gần như toàn bộ sản lượng cam đồng tiền trong vườn đã được khách hàng đặt mua hết từ trước. Do có mẫu mã đẹp và độc đáo, loại cam này chủ yếu được khách hàng săn lùng để làm quà biếu với giá bán khá cao.
Tuy nhiên, ông Bình cũng chia sẻ một trăn trở lớn đối với giống cam quý này. Mặc dù giá trị kinh tế mang lại rất lớn, nhưng việc nhân rộng diện tích cam đồng tiền gặp vô vàn khó khăn. Khác với các giống cam thông thường, cam đồng tiền không thể nhân giống bằng các phương pháp ghép hay chiết cành mà buộc phải trồng bằng cây giống thực sinh. Trong khi đó, nguồn giống trong nước hiện chưa có, hoàn toàn phụ thuộc vào việc nhập khẩu nên việc mở rộng quy mô sản xuất là bài toán nan giải đối với ông Bình cũng như các hộ nông dân muốn thử sức với giống cây này.
Nhìn nhận về bức tranh tổng thể của ngành hàng cam Hưng Yên, ông Nguyễn Văn Tráng – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên khẳng định: Trong những năm trở lại đây, cùng với những đặc sản trứ danh như nhãn lồng hay vải trứng, cây cam đang vươn lên mạnh mẽ, trở thành cây trồng chủ lực giúp nông dân Hưng Yên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.
Tại nhiều địa phương như Khoái Châu, Tống Trân, Hiệp Cường, Nghĩa Dân, Văn Giang..., phong trào chuyển đổi cơ cấu cây trồng diễn ra sôi nổi. Người dân đã mạnh dạn chuyển đổi hàng trăm héc-ta đất trồng lúa và hoa màu hiệu quả thấp sang trồng cam. Xu hướng này đã hình thành nên những vùng chuyên canh cam rộng lớn, áp dụng quy trình sản xuất, thâm canh hiện đại theo tiêu chuẩn VietGAP. Điều này không chỉ giúp sản phẩm tốt về chất lượng, đẹp về mẫu mã mà quan trọng nhất là đảm bảo sự an toàn tuyệt đối cho người tiêu dùng.
Để đầu ra cho quả cam được bền vững, những năm gần đây, tỉnh Hưng Yên đã đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại. Các phiên chợ nông sản giới thiệu vải, nhãn lồng và cam Hưng Yên được tổ chức thường xuyên đã mang lại hiệu quả tích cực. Đây là kênh quan trọng để đưa nông sản chất lượng cao trực tiếp tới tay người tiêu dùng, đồng thời quảng bá rộng rãi hình ảnh nông sản Hưng Yên tới du khách trong và ngoài nước.
Về định hướng phát triển trong thời gian tới, ông Nguyễn Văn Tráng cho biết tỉnh sẽ tiếp tục kiên định với mục tiêu chuyển đổi cơ cấu giống, cây trồng theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và hiệu quả kinh tế. Trọng tâm của chiến lược này là tăng cường xây dựng và phát triển chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu và bao bì sản phẩm.
Đặc biệt, ngành nông nghiệp tỉnh sẽ phát huy tối đa hiệu quả của Đề án ứng dụng tem truy xuất nguồn gốc xuất xứ sản phẩm nông nghiệp. Đây là công cụ hữu hiệu để bảo vệ thương hiệu, khẳng định uy tín và chất lượng của nông sản Hưng Yên. Song song với đó, tỉnh sẽ tiến hành điều chỉnh quy hoạch, chỉ đạo và quản lý chặt chẽ việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển các vùng trồng cây ăn quả có múi chủ lực như nhãn, vải, cam theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn. Cách làm này nhằm phát huy tối đa lợi thế về thổ nhưỡng, khí hậu và thế mạnh riêng biệt của từng địa phương.
Cùng với nỗ lực nâng tầm chất lượng, tỉnh Hưng Yên cũng xác định khâu tiêu thụ là then chốt. Tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh kênh tiêu thụ qua các sàn thương mại điện tử, duy trì bán hàng qua hệ thống chuỗi cửa hàng an toàn, siêu thị và tạo kết nối cung - cầu bền vững giữa doanh nghiệp với các hợp tác xã, nhà vườn. Công tác tập huấn, chuyển giao kỹ thuật cũng sẽ được tăng cường để khuyến khích nông dân trồng cam theo tiêu chuẩn VietGAP và hữu cơ, với mục tiêu cuối cùng là đưa những quả cam chất lượng nhất đến tận tay người tiêu dùng.
 Mật ong chanh gừng – Thức uống “vàng” cho sức khỏe mùa giao thời |
 Trồng cam hữu cơ, hướng phát triển bền vững của nông dân Hà Tĩnh |
