Bộ Y tế đề xuất chi 650 tỷ đồng khuyến khích phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi. Bác sĩ lên tiếng về trào lưu sinh mổ chọn giờ Khủng hoảng tỷ lệ sinh tại TP.HCM: Vì sao người trẻ ngại có con? |
Mở rộng quyền làm mẹ cho phụ nữ độc thân: Một bước tiến nhân văn
Nghị định số 207/2025/NĐ-CP của Chính phủ, có hiệu lực từ ngày 1/10, đã đánh dấu một bước ngoặt trong chính sách hỗ trợ sinh sản tại Việt Nam. Quy định mới cho phép phụ nữ độc thân được thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) nếu có nguyện vọng, thay vì phải có chỉ định y khoa vì lý do bệnh lý như trong Nghị định 10/2015/NĐ-CP trước đây.
![]() |
Quy định mới cho phép phụ nữ độc thân được thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) nếu có nguyện vọng, thay vì phải có chỉ định y khoa vì lý do bệnh lý như trong Nghị định 10/2015/NĐ-CP trước đây. |
Sự thay đổi này được xem là một bước tiến nhân văn, phù hợp với xu hướng xã hội hiện đại, mở rộng quyền tự quyết và thực hiện thiên chức làm mẹ cho phụ nữ độc thân.
Bác sĩ CKI Nguyễn Thị Nhã, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Bưu điện (Hà Nội), đánh giá cao quy định mới: "Khi khoa học chưa phát triển, việc làm mẹ đơn thân gần như không thể. Giờ đây, với kỹ thuật hỗ trợ sinh sản hiện đại và văn bản hướng dẫn cụ thể, họ có thể thực hiện ước mơ này một cách chính thống".
Theo Nghị định 207, việc thực hiện IVF cho phụ nữ độc thân phải tuân thủ các nguyên tắc và điều kiện nghiêm ngặt để đảm bảo tính nhân đạo và pháp lý, bao gồm:
Điều kiện nhận noãn/phôi: Phụ nữ độc thân có thể nhận phôi hoặc noãn nếu bản thân không có noãn hoặc chất lượng noãn không đảm bảo.
Nguyên tắc vô danh: Việc hiến và nhận tinh trùng, noãn, phôi phải được thực hiện trên nguyên tắc vô danh giữa người hiến và người nhận.
Sử dụng một lần: Tinh trùng, noãn, phôi hiến tặng chỉ được sử dụng cho một người duy nhất. Việc hiến tặng cũng chỉ được thực hiện tại một cơ sở y tế được cấp phép.
Quyền xử lý phôi dư: Sau khi thực hiện thành công, phụ nữ độc thân có quyền quyết định phương án xử lý số phôi, noãn còn dư (lưu giữ, hiến tặng hoặc hủy).
Thực tế tại Bệnh viện Bưu điện cho thấy, nhu cầu làm IVF của phụ nữ độc thân đã tăng mạnh trong vài năm gần đây. Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn nhất là sự khan hiếm của ngân hàng tinh trùng do các tiêu chuẩn sàng lọc khắt khe và việc hiến tặng hoàn toàn dựa trên tinh thần tự nguyện.
![]() |
Tinh trùng, noãn, phôi hiến tặng chỉ được sử dụng cho một người duy nhất. Việc hiến tặng cũng chỉ được thực hiện tại một cơ sở y tế được cấp phép. |
Quy định mới đã mở ra một cánh cửa hy vọng, nhưng để bước qua, phụ nữ độc thân cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng không chỉ về tài chính, pháp lý mà còn cả tâm lý để sẵn sàng cho hành trình làm mẹ đầy thử thách phía trước.
Đơn giản hóa thủ tục cấp giấy chứng sinh cho trẻ
Cùng với chính sách về IVF, Thông tư 22/2025 của Bộ Y tế về việc cấp và sử dụng giấy chứng sinh cũng chính thức có hiệu lực từ ngày 1/10, góp phần đơn giản hóa đáng kể các thủ tục hành chính cho trẻ sơ sinh.
Quy định mới đã làm rõ các trường hợp được cấp mới giấy chứng sinh, bao gồm:
Trẻ sinh tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Trẻ sinh ngoài cơ sở y tế.
Trẻ sinh ra do mang thai hộ.
Trẻ sinh ra và tử vong tại cơ sở y tế.
Thông tư cũng quy định rõ về việc cấp lại giấy chứng sinh trong trường hợp bị mất, rách, nát hoặc có sai sót thông tin. Mỗi trẻ (kể cả trong ca sinh đôi, sinh ba) sẽ được cấp một giấy chứng sinh với mã số riêng biệt.
Một điểm cải tiến quan trọng là việc các cơ sở y tế phải chịu trách nhiệm liên thông dữ liệu điện tử của giấy chứng sinh với phần mềm dịch vụ công. Điều này nhằm thực hiện hiệu quả Nghị định 63/2024 của Chính phủ, liên thông 2 nhóm thủ tục hành chính quan trọng: (1) Đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi và (2) Đăng ký khai tử, xóa đăng ký thường trú, giải quyết mai táng phí, tử tuất.
Những thay đổi này không chỉ giảm bớt gánh nặng thủ tục cho người dân mà còn đánh dấu bước tiến trong việc xây dựng một nền hành chính công hiện đại, minh bạch và hiệu quả hơn.