Khó khăn ngày đầu về quê khởi nghiệp và những trăn trở
 |
| Những mẻ cà phê nguyên chất đang được sấy, rang. |
Buổi sáng ở xã Đam Rông 1 thuộc tỉnh Lâm Đồng thường bắt đầu trong làn sương mỏng bảng lảng trên những triền đồi cà phê xanh ngát trải dài theo triền núi. Trong căn xưởng nhỏ nằm nép mình giữa vườn cây, mùi cà phê rang xay lan tỏa ấm nồng như báo hiệu một ngày làm việc mới của kỹ sư trẻ Trần Văn Thân sinh năm 1992. Tốt nghiệp ngành Công nghệ hóa tại Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội và từng có một công việc ổn định nơi đô thị sầm uất, nhưng anh Thân đã quyết định trở về mảnh đất quê hương để bắt đầu hành trình gian nan với chính hạt cà phê của vùng đất mình sinh ra.
Quyết định ấy không hề dễ dàng bởi phía trước anh là sự thiếu hụt về nguồn vốn, thiếu kinh nghiệm thực chiến trên thị trường và một con đường gần như phải tự mình mở lối hoàn toàn. Tuy nhiên, với hoài bão làm cà phê sạch và nguyên chất để người tiêu dùng được thưởng thức đúng hương vị của đất trời Lâm Đồng, anh đã dấn thân không mệt mỏi. Điểm tựa ban đầu quan trọng nhất đến từ tổ chức Đoàn địa phương khi anh nhận được sự quan tâm và hỗ trợ kịp thời để có thêm niềm tin phát triển mô hình. Đặc biệt, với khoản vay ưu đãi trị giá 50 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội cộng cùng số tiền 50 triệu đồng tích góp ít ỏi sau những năm bươn trải nơi phố thị, anh Thân đã mạnh dạn đầu tư chiếc máy rang xay đầu tiên.
Thương hiệu Samarita Coffee mang ý nghĩa là cà phê của người tốt bụng theo tiếng Do Thái đã ra đời từ mong muốn mang đến sản phẩm tử tế cho cộng đồng. Những ngày đầu khởi nghiệp đầy rẫy thử thách khi vùng đất Đam Rông 1 còn khá xa lạ với khái niệm cà phê chất lượng cao vì người nông dân chủ yếu chỉ bán cà phê thô với giá trị gia tăng thấp. Anh Thân phải miệt mài trong xưởng cả ngày và dành cả đêm để nghiên cứu tài liệu cũng như tham gia các khóa học chuyên sâu để nâng cao tay nghề rang xay. Anh nhận ra rằng nếu chỉ bán cà phê nhân thì giá trị hạt cà phê quê nhà sẽ mãi dậm chân tại chỗ và không thể có dấu ấn thương hiệu riêng.
Sự thiếu hụt về công nghệ và quy trình sơ chế bài bản đã khiến không ít mẻ cà phê đầu tiên chưa đạt yêu cầu và buộc anh phải làm lại từ đầu. Sự kiên trì và bền bỉ trong từng bước đi đã giúp người kỹ sư trẻ dần làm chủ được quy trình và khẳng định được uy tín của mình đối với những người xung quanh. Hiện nay mỗi năm xưởng của anh đã cung ứng ra thị trường khoảng 9 đến 10 tấn cà phê bột chất lượng cao và tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho bản thân đồng thời góp phần thay đổi tư duy làm nông nghiệp tại địa phương. Câu chuyện của anh không chỉ là nỗ lực cá nhân mà còn là một phần trong bức tranh lớn về phong trào thanh niên lập nghiệp tại Lâm Đồng nơi có tới 429.649 lượt thanh thiếu niên được tư vấn hướng nghiệp trong giai đoạn từ năm 2022 đến năm 2025.
Giải pháp công nghệ và liên kết bền vững nâng tầm OCOP
 |
| Cơ sở sản xuất của anh Trần Văn Thân, xã Đam Rông 1, tỉnh Lâm Đồng cung ứng ra thị trường khoảng 9 - 10 tấn cà phê bột mỗi năm, tạo việc làm và bao tiêu sản phẩm ổn định cho nhiều hộ dân trồng cà phê trong vùng. Ảnh: Linh Thư |
Để giải quyết bài toán nâng cao giá trị và khẳng định vị thế thương hiệu, anh Thân đã xác định công nghệ và sự liên kết là chìa khóa then chốt cho sự phát triển lâu dài. Anh tập trung sản xuất cà phê rang xay nguyên chất được tuyển chọn khắt khe từ những hạt chín đỏ thu hái thủ công và phơi tự nhiên trên sàn theo phương pháp honey để giữ vị ngọt cùng độ chua cân bằng. Đặc biệt năm 2024 anh đã mạnh dạn đầu tư máy sấy thăng hoa hiện đại để tạo ra dòng sản phẩm cà phê sấy thăng hoa có khả năng hòa tan nhanh mà vẫn giữ nguyên màu sắc lẫn hương vị nguyên bản.
Theo tính toán kỹ thuật của anh thì để có được 1,3kg cà phê sấy thăng hoa thành phẩm chất lượng cao phải cần tới 5kg cà phê bột nguyên chất ban đầu. Sự đột phá về công nghệ này không chỉ phục vụ nhu cầu tiện lợi của nhịp sống hiện đại mà còn giúp bảo quản nông sản lâu hơn và mở rộng sang gia công sấy cho các loại rau củ quả chủ lực tại địa phương. Song song với việc nâng cấp kỹ thuật, anh Thân chủ động xây dựng mối liên kết bền vững với 4 hộ nông dân trồng cà phê trong vùng để hình thành vùng nguyên liệu ổn định khoảng 20 tấn mỗi năm. Mối liên kết này giúp bao tiêu sản phẩm cho bà con và hướng dẫn họ sản xuất theo quy trình nghiêm ngặt từ khâu chăm sóc đến sơ chế nhằm bảo đảm chất lượng đầu vào tốt nhất.
Sự nỗ lực không ngừng nghỉ đã mang lại quả ngọt khi hai sản phẩm chủ lực là cà phê rang xay nguyên chất và cà phê sấy thăng hoa đều đạt chứng nhận OCOP 3 sao danh giá. Theo đánh giá từ anh Phạm Văn Dương là Bí thư Đoàn xã Đam Rông 1 thì anh Thân chính là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của việc đồng hành cùng thanh niên khởi nghiệp và lan tỏa tư duy sản xuất sạch cho cộng đồng. Tầm nhìn của anh không chỉ dừng lại ở kinh doanh mà còn hướng tới xây dựng một hệ sinh thái cà phê Đam Rông minh bạch và nhân văn với các khâu kết nối chặt chẽ từ nông trại đến các nhà phân phối lớn tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Thành công của mô hình Samarita Coffee đã góp phần vào con số 142 dự án khởi nghiệp sáng tạo được tổ chức Đoàn hỗ trợ triển khai hiệu quả trên toàn tỉnh trong thời gian qua. Tổng nguồn vốn vay ưu đãi 320 tỷ đồng được quản lý tốt đã giúp nhiều thanh niên như anh Thân hiện thực hóa khát vọng dấn thân và làm giàu chính đáng trên chính quê hương mình. Với bao bì thân thiện môi trường và thông tin truy xuất nguồn gốc đầy đủ, sản phẩm của anh đang từng bước định vị được hương vị đặc trưng của vùng đất bazan đầy nắng gió. Tinh thần của người trẻ Đam Rông qua câu chuyện của anh Thân đã cho thấy rằng khi có sự kết hợp giữa tri thức công nghệ và tấm lòng tử tế thì hạt cà phê quê hương chắc chắn sẽ còn vươn xa hơn nữa trên bản đồ nông sản Việt Nam.
