| Người "thổi hồn" cho hành tím, củ cải Vĩnh Châu vươn ra biển lớn Biến 50ha vườn tạp thành "thủ phủ" dược liệu sạch, nông dân thu 70 triệu/năm |
 |
| Vú sữa ăn được cả vỏ Nam Hương có kích thước, trọng lượng rất lớn. Ảnh Thanh Quân |
Hành trình 'bỏ nghề' của kỹ sư thủy sản và cơ duyên với cây vú sữa lạ
Theo Báo Thanh Niên, chủ nhân của vườn sinh thái Nam Hương đang gây sốt tại Đồng Tháp là ông Trương Văn Mai (51 tuổi, xã Tân Hồng). Vốn là một kỹ sư ngành thủy sản với nhiều năm làm việc xa quê, ông Mai luôn ấp ủ ước mơ một ngày nào đó được quay về quê nhà, sống một cuộc đời nhà nông giản dị giữa khu vườn xanh mát do chính tay mình gầy dựng.
Tuy nhiên, quyết định trở về của ông vấp phải một thử thách lớn. Tân Hồng, nằm ngay trung tâm xã biên giới (trước đây là TT. Sa Rài), không phải là lựa chọn lý tưởng cho canh tác nông nghiệp đa dạng. Vùng đất này nổi tiếng với khí hậu khô nóng quanh năm, chất đất pha cát, vốn chỉ thích hợp với các loại cây chịu hạn truyền thống.
Giữa bộn bề khó khăn, ông Mai lại nhìn thấy một lợi thế mà ít người để ý. Ông nhận ra rằng, từ hoạt động sản xuất truyền thống của người dân địa phương, khu vực này có nguồn phân bò, phân rơm và vỏ đậu phộng vô cùng dồi dào. Đây chính là nguồn phân hữu cơ "vàng" để cải tạo đất, biến vùng đất khô cằn trở nên màu mỡ hơn.
Với tư duy của một kỹ sư, ông bắt đầu quá trình thử nghiệm nhiều giống cây mới trên mảnh đất đã được cải tạo. Trong quá trình đó, cây vú sữa bất ngờ tỏ ra thích nghi một cách vượt trội. Chúng phát triển mạnh mẽ trên nền đất Tân Hồng, đặc biệt là gần như không cần xử lý ra hoa. Cứ đều đặn hàng năm, vào khoảng tháng 11, cây tự ra bông và cho thu hoạch trái kéo dài đến tận tháng 4 năm sau. Điều đáng nói, trái vú sữa trồng trên đất này lại cho hương vị đậm ngọt, vỏ mỏng và gần như không có mủ.
Khu vườn của ông dần trở thành một ốc đảo xanh mát giữa vùng biên, quy tụ hơn 80 loài cây độc, lạ khác nhau như mít không hạt, tre khổng lồ, cherry Nhật, dừa ăn được vỏ, dâu Đài Loan, ổi trứng cá... thu hút sự tò mò của nhiều du khách.
Vú sữa Nam Hương: Từ sản phẩm OCOP 3 sao đến điểm du lịch 4 sao
Trong bộ sưu tập cây trồng đa dạng của vườn sinh thái Nam Hương, giống vú sữa do ông Mai phát triển đã trở thành "ngôi sao" mới. Du khách từ khắp nơi như Tây Ninh, An Giang, TP.HCM tìm về đây, truyền tai nhau về một loại vú sữa đặc biệt: trái to, có thể nặng gần cả ký, khi chín cầm nặng tay nhưng không hề chảy mủ.
Điều kinh ngạc nhất là du khách có thể cắn ăn trực tiếp cả vỏ mà không cảm thấy vị đắng hay chát. Cảm giác lạ lẫm và hương vị thơm ngon này đã khiến giống vú sữa của ông Mai trở nên nổi tiếng.
Hiện tại, vườn Nam Hương có khoảng 1 ha vú sữa, trong đó 100 cây đã hơn 9 năm tuổi đang cho trái ổn định, đạt sản lượng trung bình khoảng 1 tấn mỗi vụ. Bên cạnh đó là hơn 200 cây 1-2 năm tuổi sắp bước vào kỳ thu hoạch.
Để có được thành quả này, ông Mai chia sẻ đã mất gần một thập kỷ miệt mài vừa trồng, vừa ghi chép, vừa thử nghiệm. Ông tâm niệm phải làm ra một sản phẩm sạch, chất lượng cao, xứng đáng với công sức bỏ ra. Cái tên "Nam Hương" cũng chính là tên ghép từ hai người con của ông.
Sự kiên trì của ông đã được đền đáp. Năm 2024, giống vú sữa này đã chính thức được Cục Sở hữu trí tuệ cấp nhãn hiệu "vú sữa Nam Hương", đồng thời hoàn tất công bố giống cây trồng và được công nhận là vườn cây đầu dòng. Sản phẩm trái vú sữa Nam Hương cũng đạt chuẩn OCOP 3 sao.
Với giá bán khoảng 200.000 đồng/kg, vú sữa Nam Hương luôn trong tình trạng "cháy hàng", được các thương lái tại TP.HCM đặt mua toàn bộ. Năm 2024, vườn cũng đã xuất bán khoảng 1.000 cây giống, và ông Mai luôn sẵn sàng chia sẻ kỹ thuật trồng cho các nhà vườn khác với tâm nguyện phát triển kinh tế địa phương.
Nhận thấy tiềm năng du lịch nông nghiệp, năm 2023, tỉnh Đồng Tháp đã hỗ trợ 300 triệu đồng để vườn Nam Hương hoàn thiện hạ tầng. Đến năm 2024, điểm du lịch sinh thái này được công nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao, trở thành một trong những điểm đến tiêu biểu của tỉnh. Từ ý tưởng của một kỹ sư trở về quê, giống vú sữa ăn được vỏ giờ đây đã trở thành niềm tự hào mới của miền biên viễn Tân Hồng.
 Từ phố thị trở về, chàng kỹ sư trẻ viết giấc mơ xanh trên đồi chè Thái Nguyên |
 Lão nông biến đất phèn thành vựa dừa sáp, mở ra hướng làm giàu mới |
