 |
| Anh Vi Văn Giới chia sẻ về giống gà lục đinh. Ảnh: Mai Toan. Ảnh: Báo Bắc Ninh |
Bỏ phố về rừng đối diện “vạn sự khởi đầu nan”
Quyết định bỏ phố về quê của anh Vi Văn Giới (sinh năm 1990), dân tộc Tày, thôn Nà Vàng, xã Vân Sơn, tỉnh Bắc Ninh được đưa ra hơn mười năm trước, ngay sau khi anh tốt nghiệp đại học ở Hà Nội. Cũng như bao người con vùng cao khác, anh mang theo kỳ vọng lớn lao của gia đình khi “khăn gói quả mướp” xuống Thủ đô học đại học với mong muốn thoát ly cảnh chân lấm tay bùn. Vì thế, khi quyết định trở về mảnh đất chôn rau cắt rốn để làm nông, anh không chỉ khiến người thân băn khoăn mà bản thân anh cũng đầy trăn trở.
Làm giàu ở chốn phồn hoa đã khó, kiếm tiền giữa mảnh đất quanh năm chỉ núi đồi, cây cỏ lại càng chênh vênh. Những ngày đầu khởi nghiệp, chàng trai trẻ Vi Văn Giới phải đối diện với thực tế vô cùng khắc nghiệt. Anh thử sức với đủ nghề: trồng keo, nuôi lợn, nuôi gà ri… nhưng do thiếu kinh nghiệm và thị trường bấp bênh, hiệu quả kinh tế không như kỳ vọng. Thất bại nối tiếp thất bại, vốn liếng dần cạn khiến anh nhiều lúc tưởng như phải dừng lại. Bước ngoặt chỉ đến trong một lần anh đi tham quan mô hình chăn nuôi ở Lạng Sơn.
Tại đây, anh Giới tình cờ biết đến giống gà lục đinh (hay gà 6 ngón, 6 cựa) – giống gà bản địa quý hiếm, thịt săn chắc, thơm ngon, từng được xem là “gà tiến vua”. Nhận thấy tiềm năng lớn, anh nảy ra ý định mang giống gà này về quê nhân nuôi, vừa góp phần bảo tồn nguồn gen quý vừa mở hướng phát triển kinh tế. Không ngại khó, anh lặn lội đến nhiều bản làng hẻo lánh ở Lạng Sơn để tìm hiểu và mua giống.
Nhưng khi bắt tay vào nuôi, anh lập tức đối diện vô vàn thách thức: khí hậu, thổ nhưỡng khác biệt; nguồn thức ăn chưa phù hợp khiến tỷ lệ sống của gà rất thấp. Có những lứa gà chết gần hết, vốn liếng coi như mất trắng. Nhớ lại giai đoạn ấy, anh Giới bồi hồi: “Khi khởi đầu, mọi thứ đều khó khăn. Có lúc tôi muốn buông xuôi, nhưng ám ảnh cái nghèo và khát vọng vươn lên lại thôi thúc tôi phải kiên trì. Tôi nghĩ, nếu người khác làm được thì mình cũng phải làm được”.
Từ những lần thất bại ấy, anh bắt đầu thay đổi tư duy. Ngoài việc học kỹ thuật chăn nuôi truyền thống ở các vùng có gà bản địa, anh chủ động tự học các phương pháp chăm sóc, phòng bệnh theo hướng hiện đại rồi kết hợp để tìm ra phương án tối ưu. Tận dụng lợi thế đồi núi rộng rãi, không khí trong lành và nguồn thức ăn tự nhiên phong phú của vùng Vân Sơn, anh xây dựng mô hình nuôi bán tự nhiên trên đồi, đồng thời cải tạo chuồng trại theo hướng hiện đại, bài bản.
Kỹ thuật hiện đại nâng tầm “gà tiến vua”
 |
| Gà lục đinh (gà 6 ngón) là giống gà quý, thịt săn chắc, thơm ngon, từng được xem là “gà tiến vua”. Ảnh: Dũng Thiệu. |
Sau hơn một năm kiên trì “ăn ngủ cùng đàn gà”, anh Giới đã nhân giống thành công hàng trăm con gà lục đinh khỏe mạnh, đẹp mã, thịt thơm đặc trưng. Từ thành công bước đầu, anh mạnh dạn mở rộng lên hàng nghìn con và xây dựng thương hiệu “Gà 6 ngón Nà Vàng”. “Tôi bắt đầu từ một ý tưởng như bao ý tưởng từng thất bại khác, đến bây giờ vẫn không nghĩ mình đi xa đến vậy”, anh Giới khiêm tốn nói.
Theo anh Giới, sản phẩm muốn tồn tại bền vững không chỉ cần “lạ” mà phải “sạch và ngon”. Dù thời gian nuôi gà lục đinh lâu hơn các giống thông thường nhưng bù lại thịt săn chắc, ít mỡ, da giòn nên rất được thị trường ưa chuộng. Anh Giới chia sẻ: “Giá thành có cao hơn nhưng sản phẩm của chúng tôi không bao giờ phải lo đầu ra. Nuôi được bao nhiêu, thương lái và khách hàng đều đến tận nhà thu mua hết”.
Hiện thương hiệu “Gà 6 ngón Nà Vàng” không chỉ tiêu thụ trong tỉnh mà còn trở thành đặc sản được nhiều nhà hàng ở Hà Nội, Quảng Ninh, Ninh Bình đặt mua thường xuyên. Không muốn làm giàu một mình, anh Giới đã liên kết với gần 20 hộ dân trong xã Vân Sơn để xây dựng mô hình chăn nuôi gà lục đinh bán tự nhiên trên đồi. Các hộ tham gia được anh hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ con giống và bao tiêu đầu ra.
Mỗi năm, mô hình cung cấp ra thị trường hàng nghìn con gà thương phẩm, mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi hộ, giúp nhiều gia đình từng bước thoát nghèo. Năm 2022, anh Giới thành lập Hợp tác xã Phú Cường để xây dựng chuỗi sản xuất – tiêu thụ khép kín, ứng dụng mã QR truy xuất nguồn gốc, hướng tới chứng nhận OCOP và tiêu chuẩn VietGAP nhằm mở rộng thị trường. Bên cạnh gà thương phẩm, sản phẩm “trứng gà 6 ngón Nà Vàng” của HTX đã đạt OCOP 3 sao và trở thành mặt hàng được thị trường săn đón.
Với những nỗ lực bền bỉ, năm 2023, mô hình của anh Vi Văn Giới được công nhận là mô hình thanh niên phát triển kinh tế tiêu biểu của huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang (cũ). Anh cũng thường xuyên được mời chia sẻ kinh nghiệm khởi nghiệp, trở thành nguồn cảm hứng “dám nghĩ, dám làm” cho nhiều đoàn viên, thanh niên nông thôn. Anh Giới chia sẻ: “Thành quả hôm nay có cơ duyên, có may mắn, nhưng lớn nhất vẫn là sự cố gắng và sức chịu đựng bền bỉ”.
Ông Đàm Văn Lịch, Trưởng phòng Kinh tế xã Vân Sơn, nhận xét: “Vi Văn Giới là tấm gương sáng của thanh niên dân tộc thiểu số dám nghĩ, dám làm. Mô hình nuôi gà 6 ngón Nà Vàng không chỉ tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân mà còn góp phần bảo tồn nguồn gen quý của địa phương. Chính quyền xã đang tiếp tục hỗ trợ anh mở rộng quy mô, xây dựng quy trình để hướng tới sản phẩm OCOP tiêu biểu của xã”.
