Nghề nuôi chim yến mang lại lợi ích kinh tế, nhưng nếu không quy hoạch sẽ tiềm ẩn nhiều mối nguy hại
Theo báo cáo đánh giá thực trạng của Sở NN&PTNT, thống kê của ngành thú y đến tháng 3/2020, TP Cần Thơ có 194 hộ nuôi chim yến, với tổng đàn ước khoảng 100.000 con, được nuôi ở tất cả quận, huyện, tập trung nhiều ở quận Cái Răng, huyện Vĩnh Thạnh và quận Ninh Kiều. So với năm 2018 chỉ có 68 hộ nuôi với tổng đàn khoảng 26.000 con.
Mỗi năm sản xuất ra khoảng 600 kg tổ yến và doanh thu từ tổ yến thô ước đạt 12 tỉ đồng với giá bình quân 20 triệu đồng/kg.
Tổng diện tích nhà nuôi khoảng 36.800 m2. Trong đó, 108 nhà yến được xây dựng chuyên để nuôi yến (hơn 53%), tám nhà tận dụng nhà ở cải tạo lại để nuôi, 86 nhà yến kết hợp giữa nhà ở bên dưới và nuôi yến ở tầng trên.
Tuy nhiên, hiện nghề nuôi chim yến trên địa bàn TP Cần Thơ dù đã và đang phát triển mạnh nhưng theo hướng tự phát với nhiều rủi ro dịch bệnh nhưng lại khó kiểm soát.
Nguyên nhân của việc nuôi yến tự phát là do trước đây khi Luật Chăn nuôi chưa ban hành nghề nuôi chim yến không có quy định bắt buộc về việc khai báo với chính quyền địa phương, ngành thú y trước khi bắt đầu hoạt động nuôi chim yến của chủ cơ sở.
Theo đánh giá, bên cạnh những lợi ích kinh tế của khai thác sản phẩm từ chim yến, việc phát triển nuôi chim yến ồ ạt sẽ phát sinh nhiều nguy cơ như: Ô nhiễm môi trường, tiếng ồn, quản lý dịch bệnh, nhất là bệnh cúm A/H5N1 có khả năng lây nhiễm cho con người.
Ngoài ra, việc phát loa dẫn dụ và tiếng kêu của chim yến tại các nhà nuôi trong khu vực nội thành, khu dân cư đã ảnh hưởng đến sinh hoạt và đời sống của người dân…Chưa quản lý được việc xây dựng các nhà nuôi chim yến.
Chính vì vậy, để môi trường sống cho người dân không bị ô nhiễm cũng như thuận lợi cho người nuôi chim yến, TP Cần Thơ đã dự thảo quy định một số khu vực nội thành của TP, thị trấn, khu dân cư không được phép chăn nuôi.
Nhiều khu vực tại TP Cần Thơ sẽ không được nuôi chim yến
Cụ thể, các khu vực không được chăn nuôi gồm: Toàn bộ các phường của quận Ninh Kiều; Quận Bình Thủy gồm toàn bộ các phường Bình Thủy, An Thới, Trà An, ba khu vực (2, 4, 6) thuộc phường Trà Nóc, một số khu vực, tổ thuộc phường Bùi Hữu Nghĩa; Quận Cái Răng gồm toàn bộ các phường Hưng Thạnh, Hưng Phú và Lê Bình, khu vực 1 và 2 thuộc phường Ba Láng, một số khu vực thuộc phường Thường Thạnh;
Quận Ô Môn gồm hai khu vực Hòa Thạnh, Hòa An thuộc phường Thới Hòa, từ khu vực 1 đến khu vực 4 thuộc phường Châu Văn Liêm; Quận Thốt Nốt gồm một số tổ, khu vực thuộc các phường Tân Lộc, Thuận An, Tân Hưng, Thới Thuận.
Toàn bộ năm thị trấn Phong Điền, Thới Lai, Cờ Đỏ, Thạnh An và Vĩnh Thạnh thuộc bốn huyện tương ứng của TP là Phong Điền, Thới Lai, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh.
Bên cạnh đó, còn có các khu đô thị, khu dân cư, khu tái định cư trên địa bàn xã, phường, quận, huyện, TP được cấp có thẩm quyền phê duyệt, khu công trình công cộng…
Như vậy, vùng nuôi chim yến là vùng ngoài các vùng nêu trên nhưng phải đảm bảo phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương, thực hiện các thủ tục về xây dựng, bảo vệ môi trường, đầu tư kinh doanh, phòng, chống dịch bệnh và đáp ứng các điều kiện về quản lý nuôi chim yến theo quy định pháp luật.
Nhà yến đã hoạt động trước ngày quy định của thành phố có hiệu lực nhưng không đáp ứng quy định trên thì phải giữ nguyên trạng, không được cơi nới. Nếu nhà yến nằm trong khu dân cư, nhà yến cách khu dân cư dưới 300 m thì không được sử dụng loa phóng phát âm thanh....
Tuấn Anh