Xuất khẩu tôm sang Mỹ tăng gần 50% trong nửa đầu năm 2021 VASEP: Xuất khẩu thủy sản năm 2021 có thể cán đích 9 tỷ USD Xuất khẩu tôm sang thị trường Australia tăng mạnh 79% |
02 kịch bản cho ngành tôm
Theo Tổng cục Thủy sản, năm 2021, ngành tôm Việt Nam tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, tiềm ẩn rủi ro khi ngành tôm đang phát triển nóng, có thể dẫn đến lạm dụng trong sử dụng con giống, thức ăn, sản phẩm xử lý môi trưởng trong nuôi trồng thủy sản. Diễn biến dịch bệnh Covid-19 và cạnh tranh thương mại quốc tế khó lường…
Xuất khẩu tôm đối mặt với một số thách thức mới, nhất là sự thay đổi về quy định kiểm dịch đối với sản phẩm nhập khẩu ở nhiều quốc gia, những cảnh báo về an toàn thực phẩm. Một số thị trường nhập khẩu chính thủy sản của Việt Nam đã có những thay đổi trong chứng nhận an toàn thực phẩm.
Xuất khẩu tôm năm 2021 có thể đạt 4,2 tỷ USD |
Trong đó, Trung Quốc một trong những thị trường nhập khẩu tôm chính đang siết các quy định về nhập khẩu hàng đông lạnh trong đó có tôm. Các quy định về kiểm soát dịch Covid-19 khiến xuất khẩu ở thị trường này giảm trên 20%. Hiện, chưa biết khi nào thị trường này sẽ dừng kiểm dịch.
Còn tại thị trường Hàn Quốc yêu cầu sản phẩm tôm phải đáp ứng quy định về xử lý nhiệt (tôm nấu chín) mới được miễn kiểm dịch. Tuy nhiên, thời gian xử lý nhiệt theo quy định của Hàn Quốc dài, ảnh hưởng không nhỏ đến màu sắc, mùi vị… của sản phẩm.
Tổng cục Thủy sản cho biết 6 tháng đầu năm, sản lượng tôm nước lợ đạt 371 nghìn tấn, tăng 12% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó sản lượng tôm sú đạt 113 nghìn tấn và tôm thẻ chân trắng đạt 258 nghìn tấn. Tổng kim ngạch xuất khẩu tôm 6 tháng năm 2021 đạt 1,5 tỷ USD.
Tổng cục Thủy sản dự báo xuất khẩu tôm nửa cuối năm sẽ tăng trưởng tốt ở các thị trường Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, EU và Hàn Quốc, mục tiêu xuất khẩu đạt từ 3,8 - 4 tỷ USD.
Ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam cho biết: "Với kịch bản lạc quan, dịch COVID-19 ở vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) được kiểm soát trong vòng 2 tháng nữa, xuất khẩu tôm năm 2021có thể đạt 4,2 tỷ USD, tăng 12% so với năm 2020, chiếm hơn 40% giá trị xuất khẩu của ngành thủy sản.
Tuy nhiên, nếu tình hình dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, xuất khẩu chỉ đạt dưới 4,1 tỷ USD và tăng trưởng 9%. Giá trị xuất khẩu và tăng trưởng xuất khẩu phụ thuộc vào nhiều trong kiểm soát dịch bệnh”.
Ông Nam phân tích chỉ sau 2 tuần tháng 7, mọi diễn biến ngành thủy sản nói chung và ngành tôm nói riêng như hai thái cực. Trước tháng 6, các doanh nghiệp tại các vùng sản xuất, chế biến tôm chính của Việt Nam gần như chưa bị tác động nhiều dịch COVID-19. Tuy nhiên, biến thể mới của dịch COVID-19 khiến hoạt động sản xuất, kinh doanh ở ĐBSCL chững lại.
Doanh nghiệp thủy sản các tỉnh phía Nam hiện đang khó khăn trong thực hiện “3 tại chỗ” để vừa phòng chống dịch và vừa sản xuất. Các doanh nghiệp mong muốn được tiêm vaccine kịp thời cho công nhân, ngư dân để đảm bảo an toàn sản xuất.
Ảnh hưởng dịch COVID-19, giá tôm giảm mạnh
Theo Tổng cục Thủy sản, giá tôm nguyên liệu tại ĐBSCL hiện giảm do nguồn cung dồi dào và do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 nên khó khăn trong thu mua, vận chuyển.
Tại Bạc Liêu, giá tôm sú ướp đá cỡ 20 con/kg giảm 20.000 đồng/kg so với tháng trước xuống còn 250.000 đồng/kg, cỡ 40 con/kg giảm 15.000 đồng/kg xuống còn 145.000 đồng/kg.
Ngành tôm, cần tập trung vào quy mô, sản lượng.. |
Giá tôm thẻ ướp đá cỡ 60 - 70 con/kg giảm 18.000 đồng/kg xuống còn 98.000-105.000 đồng/kg, cỡ 100 con/kg giảm 8.000 đồng/kg xuống còn 85.000 đồng/kg.
Ngoài Bạc Liêu, giá tôm tại tỉnh Tiền Giang cũng giảm khoảng 10%, tương đương 10.000 – 20.000 đồng/kg do từ ngày 6/7 các chủ vựa ở chợ Bình Điền thông báo dừng nhập tôm vì chợ tạm dừng hoạt động để phòng chống dịch COVID-19.
Trong khi giá thức ăn chăn nuôi đã tăng 30 - 35% khiến người chăn nuôi đứng ngồi không yên.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi và thức ăn thủy sản từ cuối năm 2020 đến nay tăng cao. Giá thức ăn hỗn hợp cũng thiết lập một mặt bằng mới và dự báo từ nay đến cuối năm còn khó khăn vì các chuỗi sản xuất lương thực của thế giới bị đứt gãy.
Không chỉ ở Việt Nam, tất cả các thị trường khác trên thế giới đều phải chịu đợt tăng giá, chúng ta đang vào cuộc với những yếu tố bất lợi đồng đều.
"Việt Nam có 740.000 ha nuôi tôm nhưng việc mở rộng diện để nâng cao sản lượng là rất khó. Do đó, muốn tăng năng suất cần phải ứng dụng công nghệ nhằm chất lượng, hạ giá thành con giống, thức ăn, kiểm soát môi trường nuôi và thú y phòng bệnh thì mới có thể cạnh tranh được với các nước có nền nuôi tôm phát triển", Thứ trưởng Tiến cho hay.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNNT Phùng Đức Tiến cho biết riêng ngành tôm, Chính phủ giao chỉ tiêu đến năm 2025 kim ngạch xuất khẩu 10 tỷ USD. Mục tiêu năm 2021, xuất khẩu tôm đạt hơn 4 tỷ USD.
Trước những diễn biến phức tạp của dịch COVID-19 đến ngành thủy sản, để hoàn thành mục tiêu trên Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đề nghị các địa phương và các đơn vị có liên quan cần nhìn nhận lại những kết quả đạt được trong năm 2020, 06 tháng đầu năm 2021, những tồn tại, hạn chế, khó khăn, nguyên nhân khách quan, chủ quan để tìm giải pháp tháo gỡ các nút thắt vướng mắt nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng đề ra đối với ngành tôm. Trong đó, cố gắng duy trì tốt sản lượng, cung cấp nguyên liệu có chất lượng cao trong chế biến, nâng cao sức cạnh tranh của ngành tôm; xử lý các vấn đề tồn tại trong chuỗi liên kết tổ chức sản xuất,chế biến và duy trì, phát triển thị trường...
"Trong năm 2021, để giải quyết các bất cập của ngành tôm, cần tập trung vào quy mô, sản lượng, giá thành, củng cố, phát triển ngành tôm, tạo đà phát triển chuẩn bị bước xa hơn, bức phá nhanh trong thời kỳ tới. Thống nhất hành động trong 03 trục: Chính phủ, doanh nghiệp và người dân nhằm giải quyết, xây dựng ngành tôm thành một ngành hàng lợi thế, mang lại giá trị cao, nhất là có sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế”, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT nhấn mạnh.