Bất trắc, nguy hiểm rình rập ngay tại nhà
Tại buổi talkshow chuyên đề "Phòng tránh tai nạn và bệnh mùa hè" do Báo Người Lao Động tổ chức, BSCK2 Đinh Tấn Phương, Trưởng Khoa Cấp cứu - Bệnh viện Nhi đồng 1, đã chia sẻ thực trạng đáng báo động về tai nạn ở trẻ em trong dịp hè. Theo bác sĩ, cứ đến mùa hè, khoa cấp cứu lại tiếp nhận một lượng lớn các trường hợp tai nạn, thậm chí có những ca nguy kịch đến tính mạng.
 |
| Không chỉ ở ao hồ, sông suối, nguy cơ đuối nước còn hiện hữu ngay trong chính ngôi nhà bạn với các vật dụng như lu nước, thau tắm. |
Trong đó, đuối nước là tai nạn phổ biến hàng đầu, không chỉ xảy ra ở ao hồ, sông suối mà còn ngay trong chính ngôi nhà với những vật dụng như lu nước, thau tắm. Ngay cả khi trẻ đi bơi ở hồ có người lớn giám sát, sự lơ là chỉ vài phút cũng đủ dẫn đến thảm kịch.
Té ngã cũng rất thường gặp, đặc biệt với trẻ hiếu động thích leo trèo, có thể gây chấn thương nghiêm trọng nếu phụ huynh đặt đồ vật trong tầm với của con mà không lường trước sự tò mò.
Tai nạn điện giật do ổ điện hở, dây điện trần hay các thiết bị trang trí có nguồn điện như bàn thờ Thổ Địa có thể dẫn đến bỏng nhẹ hoặc nguy hiểm hơn là ngưng tim.
Khu vực bếp cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro với các trường hợp bỏng nước sôi, bỏng lửa do trẻ vô tình va vào nồi nước nóng hay ngã vào bếp đang đun, đặc biệt tai nạn do bếp củi, dầu lửa thường xuyên xảy ra ở nông thôn.
Cuối cùng, tai nạn giao thông cũng là mối lo lớn khi trẻ em ngồi phía trước xe máy hoặc không thắt dây an toàn, không dùng ghế chuyên dụng trên ô tô. Bác sĩ Phương đặc biệt khuyến cáo phụ huynh tuyệt đối không cho trẻ ngồi trước tay lái xe máy và phải sử dụng ghế chuyên dụng khi chở trẻ bằng ô tô.
Ngoài ra, các tai nạn khác như rắn cắn, ong đốt, nuốt dị vật hay nghịch vật sắc nhọn cũng cần được đề phòng.
Lo ngại ngộ độc thực phẩm và dịch bệnh mùa hè
Cung tham gia buổi talkshow, BSCK2 Lê Thị Kim Lý, Phó trưởng Khoa Nội tiêu hóa - Bệnh viện Nhân dân Gia Định, cảnh báo về tình trạng ngộ độc thực phẩm gia tăng trong mùa hè. Nguyên nhân chủ yếu do thực phẩm bị nhiễm khuẩn, virus, ký sinh trùng hoặc chứa độc tố từ thức ăn ôi thiu, biến chất, nấm lạ.
 |
| Các bác sĩ tham gia talkshow do Báo Người Lao Động tổ chức ngày 12/6 Ảnh: QUANG LIÊM |
Đặc biệt, các loại thực phẩm đường phố như đá bào, nước mía, trái cây gọt sẵn tiềm ẩn nguy cơ cao do vấn đề vệ sinh và bảo quản không đảm bảo.
Không kém phần đáng lo ngại là các dịch bệnh truyền nhiễm. BSCK2 Nguyễn Đình Qui, Trưởng Khoa Nhiễm - Bệnh viện Nhi đồng 2, nhấn mạnh các bệnh như sốt xuất huyết, tay chân miệng và viêm màng não là mối đe dọa lớn trong mùa hè.
Nhiều phụ huynh nghĩ giữ sạch sẽ là đủ để phòng bệnh cho trẻ, nhưng chưa đủ. Trẻ trong môi trường nhiều muỗi đốt sẽ dễ bị sốt xuất huyết, tiếp xúc với trẻ mắc tay chân miệng sẽ bị lây, BS Qui lưu ý. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm vắc-xin đầy đủ cho trẻ.
Những sai lầm tai hại khi sơ cứu và điều trị
Các chuyên gia y tế đã chỉ ra nhiều sai lầm phổ biến mà phụ huynh thường mắc phải khi xử trí các tai nạn và bệnh tật ở trẻ nhỏ. Một trong số đó là sai lầm khi trẻ co giật do sốt. BS Đinh Tấn Phương đặc biệt cảnh báo việc vắt chanh, nhét vật lạ hay đút bất cứ thứ gì vào miệng trẻ khi đang co giật là cực kỳ nguy hiểm, có thể gây hóc, sặc và đe dọa tính mạng. Bác sĩ nhấn mạnh rằng co giật do sốt thường sẽ tự hết trong vài phút và không cần can thiệp.
Một sai lầm phổ biến khác là lạm dụng nước đá khi trẻ sốt cao. Việc dùng nước đá để lau người trẻ thực chất là sai lầm vì nó gây co mạch, khiến cơ thể giữ nhiệt nhiều hơn thay vì thoát nhiệt, làm tình trạng sốt trở nên nặng thêm. Thay vào đó, phụ huynh chỉ nên lau người trẻ bằng nước ấm.
Về các tai nạn hóc dị vật, các chuyên gia cảnh báo xử trí sai cách tại nhà có thể khiến tình trạng nguy kịch hơn. Nguyên nhân thường là do cho trẻ ăn những loại thực phẩm không phù hợp với độ tuổi hoặc để trẻ chơi những đồ vật nhỏ dễ lọt vào đường thở.
Đối với trường hợp trẻ bị rối loạn tiêu hóa nhẹ, BS Lê Thị Kim Lý khuyến cáo phụ huynh không tự ý dùng thuốc tiêu chảy, kháng sinh hay men tiêu hóa. Việc này có thể gây dị ứng hoặc dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh. Thay vào đó, cha mẹ nên cho trẻ uống dung dịch bù nước điện giải (như Oresol) kết hợp men vi sinh. Bác sĩ Lý cũng đặc biệt lưu ý tuyệt đối không dùng thuốc cầm tiêu chảy, bởi tiêu chảy là cơ chế tự bảo vệ giúp cơ thể đào thải vi khuẩn và độc tố; việc cản trở quá trình này có thể khiến trẻ bị nhiễm trùng nặng hơn, thậm chí nhiễm trùng máu.
Cuối cùng, BS Nguyễn Đình Qui cảnh báo về thói quen tự tìm kiếm thông tin bệnh trên mạng rồi tự mua thuốc. Ông cho rằng việc tự ý dùng thuốc dễ làm che lấp triệu chứng, khiến bác sĩ khó chẩn đoán đúng bệnh, ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị. Các bác sĩ khuyến cáo không tự ý mua thuốc theo cảm tính và tuyệt đối không tự mua kháng sinh hoặc thuốc điều trị bệnh lý nặng khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Sơ cứu đúng cách và phòng tránh chủ động
Theo các chuyên gia, an toàn không phải là may mắn, mà là sự chuẩn bị. Để bảo vệ trẻ em an toàn trong mùa hè, các bậc phụ huynh cần trang bị những kỹ năng và kiến thức chủ động. Cụ thể, cha mẹ nên trang bị kiến thức sơ cứu cơ bản như hồi sức tim phổi (CPR), cách xử lý bỏng, ngạt nước hay cầm máu.
BS Đinh Tấn Phương đặc biệt nhấn mạnh rằng, việc sơ cứu ban đầu đúng cách là yếu tố quyết định sự sống còn của trẻ khi tai nạn xảy ra.
 |
| hụ huynh cần chủ động học các kỹ năng sơ cứu cơ bản như hồi sức tim phổi (CPR), xử lý bỏng, ngạt nước, cầm máu. |
Với tình huống hóc dị vật, nếu trẻ vẫn thở được và hồng hào, hãy giữ bình tĩnh và đưa con đến cơ sở y tế gần nhất. Tuy nhiên, nếu trẻ không thở được, tím tái hoặc mất ý thức, cần sơ cứu ngay lập tức bằng kỹ thuật vỗ lưng - ấn ngực đối với trẻ nhỏ hoặc thao tác Heimlich cho trẻ lớn, sau khi đã tham khảo các video hướng dẫn từ nguồn uy tín.
Khi trẻ bị tiêu chảy cấp, BS Kim Lý khẳng định bù nước và điện giải sớm bằng Oresol (hoặc nước dừa, cháo loãng) là yếu tố sống còn để tránh mất nước và rối loạn điện giải nguy hiểm. Cha mẹ không nên kiêng ăn mà vẫn cho trẻ ăn uống bình thường, chỉ cần tránh đồ cay nóng và nhiều dầu mỡ.
BS Nguyễn Đình Qui nhấn mạnh, bên cạnh việc giữ trẻ sạch sẽ, tiêm vắc-xin đầy đủ là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất, đặc biệt với các bệnh như sốt xuất huyết.
Để phòng sốc nhiệt, nhất là với trẻ nhỏ và người cao tuổi, BS Đinh Tấn Phương khuyến cáo kiểm soát nhiệt độ môi trường và tránh sự thay đổi đột ngột giữa không gian trong nhà và ngoài trời.
Cuối cùng, Dược sĩ Nguyễn Văn Tiến Đức, Giám đốc Dược Hệ thống nhà thuốc Pharmacity, khuyên mỗi gia đình nên chuẩn bị một tủ thuốc riêng gồm ba nhóm chính: thuốc cho bệnh mạn tính, thuốc điều trị các bệnh thường gặp (như sốt, dị ứng) và vật tư y tế cơ bản. Cần lưu ý chọn thuốc phù hợp với từng độ tuổi, bảo quản nơi mát mẻ và đặc biệt phải để xa tầm tay trẻ em.
 6 điều cần làm ngay và 3 việc tuyệt đối tránh làm với bệnh nhân đột quỵ |
 Tư thế ngủ phù hợp với người đau vai gáy |
 Các loại hạt giúp giảm cân và đánh tan mỡ bụng |
