Với truyền thống hơn 200 năm, hương xạ thôn Cao là một trong những làng nghề làm hương lâu đời nhất cả nước. Sản phẩm hương của thôn Cao từ lâu đã tạo được thương hiệu riêng trên thị trường.
Hương xạ Cao Thôn là một trong những làng nghề làm hương lâu đời nhất cả nước
Hương được sản xuất quanh năm, cao điểm thường tập trung vào 2 tháng cận tết. Khi đặt chân vào thôn Cao, ngay lập tức có thể cảm nhận được mùi thơm đặc trưng của hương gia truyền, các giá tre phơi hương trải dọc khắp đường làng.
Thời tiết nắng hanh là thời tiết “vàng” của người làm hương. Hương sau khi se mà phơi “được” nắng thì không chỉ khiến người làm hương đỡ vất vả mà nén hương làm ra cũng có chất lượng tốt hơn.
Mặc dù thời tiết rất quan trọng đối với nghề làm hương nhưng quyết định đến chất lượng hương thì ngay từ công đoạn lựa chọn, pha chế nguyên liệu, hương liệu đòi hỏi người chủ phải rất cầu kỳ, tinh tế mới có thể cho ra được sản phẩm vừa có mùi thơm lại vừa bảo đảm độ cháy tốt.
Hương xạ Cao Thôn từ lâu đã trở thành tên gọi quen thuộc đối với người tiêu dùng bởi mùi thơm đặc trưng
Nguyên liệu làm hương chủ yếu là các loại thảo mộc như: trầm, ngâu, huỳnh đàn, hồi, quế, thục, tùng, trắc, nhục đậu... nhưng mỗi cơ sở làm nghề lại có cách sáng tạo riêng để tạo ra mùi hương đặc trưng cho sản phẩm hương của mình.
Hương xạ của làng nghề Thôn Cao có mùi thơm đặc biệt mà không làng hương nào trên cả nước có được chính là nhờ vào "bí mật gia truyền". Chỉ biết rằng bột hương được làm bằng thảo mộc và các vị thuốc Bắc. Bởi vậy nên khi thắp nén hương, khói tỏa ra mùi thơm dễ chịu, man mát, hương thơm giúp cho tinh thần thư giãn thoải mái, giảm bớt căng thẳng mệt mỏi.
Người Cao Thôn luôn tâm niệm rằng 36 vị thuốc Bắc này giống như là những tinh hoa của đất trời hội tụ lại trong mùi hương thơm làng Cao Thôn. Đây cũng chính là cái “hồn cốt” mà người dân làng Cao Thôn gìn giữ hàng trăm năm nay. Bởi vậy, những đơn bốc thuốc không được phép truyền nghề cho người ngoài dòng họ.
Mỗi dòng họ hay mỗi gia đình ở Cao Thôn lại có một bài thuốc thảo mộc riêng, làm nên mùi hương đặc trưng riêng của mỗi thương hiệu hương. Hương Cao Thôn chủ yếu có ba loại là hương vòng, hương nén và hương sào. Ngoài ra còn có hương quế, hương đen…
Nhờ có nghề truyền thống của tổ tiên để lại, mà đời sống kinh tế của người dân ngày càng ổn định và đi lên
Nhờ có chất lượng tốt, hình thức đẹp, hương thơm và đặc biệt cháy rất đều nên hương xạ Cao Thôn được người tiêu dùng ưa chuộng, hoạt động sản xuất diễn ra quanh năm. Khách hàng không chỉ ở trong tỉnh, ngoài tỉnh mà đã có hộ tìm được mối hàng xuất đi nước ngoài như Ấn Độ, Thái Lan, Campuchia, Đức, Pháp...
Là làng nghề truyền thống lâu đời, bởi vậy, những năm gần đây, Thôn Cao còn là một trong địa chỉ đỏ trong hành trình du lịch tỉnh Hưng Yên của du khách gần xa. Tại đây, mọi người sẽ được trải nghiệm nhiều hoạt động hấp dẫn.
Đến Thôn Cao vào những ngày nắng đẹp, du khách còn được thấy khung cảnh đẹp mắt, đặc trưng riêng của làng làm hương. Hàng nghìn bó tăm hương 2 màu đỏ, trắng như những đóa hoa đang phơi mình đón nắng, gió. Trong sân, vườn từng phên hương mới được người dân Cao Thôn đưa ra hong khô. Hương thuốc bắc thoang thoảng trong gió giữa khung cảnh làng quê thanh bình mang lại cho mỗi người quãng thời gian thư thái để cảm nhận những điều thú vị nơi đây.
Thôn Cao hiện có khoảng hơn 100 hộ gia đình giữ nghề truyền thống, sản phẩm chủ yếu là hương nén và hương vòng. Những người thợ làm hương cho biết, trừ những ngày rằm, ngày mồng một tiêu thụ nhiều, ngày thường thôn Cao chỉ sản xuất trung bình khoảng 500 - 700 vạn nén hương, đến dịp giáp Tết các cơ sở phải tăng số lượng lên trên 1.000 vạn sản phẩm mới đủ cung ứng cho thị trường. Sản phẩm hương cũng được chia làm nhiều loại phụ thuộc vào hương liệu sản xuất, bán ở các mức giá 20.000đ - 50.000đ - 70.000đ, loại đắt thì có mùi thơm đậm hơn.
Diệu Thu