Cụ thể, Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Kết luận Thanh tra số 785/KL-TTCP, về việc Thanh tra trách nhiệm việc thực hiện pháp luật trong công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng; Công tác quản lý, sử dụng đất đai, quản lý đầu tư xây dựng; Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hoá sang đất kinh doanh, xây dựng nhà ở;
Thanh tra các dự án, công trình có dấu hiệu vi phạm pháp luận về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị và thanh tra việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản gắn liền với đất tại khu vực đô thị trên địa bàn tỉnh Bình Dương, thời kỳ 2011 - 2019.
 |
| Phối cảnh dự án Khu nhà ở Tân Long 2 do Công ty Địa ốc Phú Thọ hay còn gọi với tên thương mại NewTown 8 |
Theo Kết luận Thanh tra, trong việc giao đất, cho thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất, đối với các doanh nghiệp thực hiện dự án đầu tư, UBND tỉnh Bình Dương đã cho phép thực hiện ở một số dự án không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất.
Có thể kể đến dự án Khu nhà ở Đường sắt, diện tích 4,8ha tại phường Dĩ An; Dự án Chung cư Khu nhà ở An Bình, diện tích 2,98ha tại phường An Bình TP.Dĩ An, cả 2 dự án này là quy hoạch đất sản xuất kinh doanh nhưng UBND Bình Dương đã cho phép chuyển mục đích từ loại cây lâu năm, cây hàng năm khác sang loại đất ở đô thị là không phù hợp với QHSDĐ.
Tiếp đó là các dự án như Khu nhà ở Tân Long 2 do Công ty Địa ốc Phú Thọ làm chủ đầu tư (CĐT), dự án Khu nhà ở Nam Long 3 do Công ty Bất động sản Nam Long Bình Dương làm chủ đầu tư, UBND tỉnh Bình Dương đã chấp thuận chủ trương đầu tư và chỉ định nhà đầu tư có quyền sử dụng đất nông nghiệp hợp pháp (không có quyền sử dụng đất ở) được phép đầu tư dự án phát triển nhà ở thương mại, là chưa thực hiện đúng Điểm c, Khoản 2, Điều 22, Luật Nhà ở năm 2014.
Về tiền ký quỹ đảm bảo, giai đoạn năm 2015-2017, có 147 dự án phải ký quỹ đầu tư, số tiền ký quỹ bảo đảm 92,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Xây dựng không yêu cầu các chủ đầu tư ký quỹ, việc này là một trong những nguyên nhân chủ đầu tư chậm triển khai dự án.
Đồng thời, việc xác định giá đất để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tại một số dự án như: Khu nhà ở Nam Long 2, Nam Long 3, Khu nhà ở Đức Phát 3, Khu nhà ở Bình Thuận II, Khu nhà ở thương mại Sabinco Tương Bình Hiệp… còn nhiều thiếu sót, vi phạm, có nguy cơ gây thất thoát ngân sách Nhà nước.
 |
| Theo kết luận thanh tra dự án Khu nhà ở Đức Phát 3 còn nhiều thiếu sót, vi phạm, có nguy cơ gây thất thoát ngân sách Nhà nước. |
Một số dự án có điều chỉnh quy hoạch chi tiết, thay đổi hệ số sử dụng đất nhưng UBND tỉnh Bình Dương không xác định nghĩa vụ tài chính phát sinh. Đơn cử, Khu nhà ở Nam Long 3, UBND tỉnh cho phép điều chỉnh chủ trương đầu tư, từ xây dựng nhà ở để bán sang hình thức chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người dân tự xây nhà; Khu nhà ở Bình Thuận 2, chủ trương ban đầu có xây dựng nhà ở xã hội nhưng do không thuộc đối tượng bắt buộc nên được cho phép bằng tiền nhưng UBND tỉnh Bình Dương không xác định lại giá đất.
Ngoài ra, dự án Khu nhà ở Sài Gòn Land tại TP Tân Uyên do Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Sài Gòn Land làm CĐT (tổng diện tích 49.613,9m2) được UBND thị xã Tân Uyên (nay là TP Tân Uyên) cho phép điều chỉnh quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500 làm tăng 644,9m2 diện tích đất ở, nhưng cơ quan thuế chưa xác định giá đất tại thời điểm điều chỉnh để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại Khoản 7, Điều 2 Nghị định 123/2017/NĐ-CP của Chính phủ.
Một số dự án nhà ở thương mại chưa đủ điều kiện mua bán tài sản hình thành trong tương lai; chưa hoàn thành xây dựng kết cấu hạ tầng gồm các công trình dịch vụ, công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy hoạch chi tiết 1/500, nhưng CĐT vẫn ký hợp đồng chuyển nhượng.
Phải kể đến dự án Khu nhà ở Tân Long 2 do Công ty Địa ốc Phú Thọ làm CĐT, dự án Khu nhà ở Nam Long 3, do Công ty Nam Long Bình Dương làm CĐT, dự án Khu nhà ở thu nhập thấp Tân Bình (giai đoạn 1, 2) do Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Lê Phong làm CĐT…
 |
| Theo kết luận thanh tra, dự án Khu nhà ở thu nhập thấp Tân Bình (giai đoạn 1, 2) do Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Lê Phong làm CĐT chưa đủ điều kiện mua bán tài sản hình thành trong tương lai; chưa hoàn thành xây dựng kết cấu hạ tầng gồm các công trình dịch vụ, công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy hoạch chi tiết 1/500, nhưng CĐT vẫn ký hợp đồng chuyển nhượng. |
Thanh tra Chính phủ còn chỉ ra nhiều sai phạm về phân lô, tách thửa, xây dựng trái phép trên địa bàn toàn tỉnh Bình Dương. Đặc biệt là các địa phương: TP Thủ Dầu Một, Thuận An, Dĩ An, Tân Uyên, Bến Cát, Bàu Bàng… trong một thời gian dài lãnh đạo các địa phương này đã để xảy ra nhiều sai phạm, diễn biến phức tạp về quy mô, tính chất, phạm vi…
