Đền Quan Lớn Tuần Tranh: Ngôi đền linh thiêng thờ vị thần cai quản sông nước ở Hải Dương

Du lịch xanh 02/11/2024 16:57 Theo dõi TH&SP trên

Đền Tranh hay còn có tên gọi khác là đền Quan Lớn Tuần Tranh cách TP. Hải Dương chừng 34 km về phía Nam, nằm tại xã Đồng Tâm, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương. Đền Tranh là một ngôi đền linh thiêng thờ vị thần sông nước - một nhân vật huyền thoại trong tín ngưỡng dân gian.

Hải Dương tổ chức khai hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc 2024 Tạo sân chơi cho chị em phụ nữ nhân Ngày 20/10 Thanh Hoá: Kỷ niệm 70 năm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ, học sinh miền Nam tập kết ra Bắc

Được hình thành từ hơn 800 năm trước, Quan Lớn Tuần Tranh là một vị quan Tuần Phủ được giao cai quản ngã 3 sông Chanh, nơi giao nhau của 3 vùng đất Ninh Giang - Vĩnh Bảo - Thái Bình.

Quan Lớn Tuần Tranh là một vị quan mẫu mực, hết lòng vì dân vì nước, bảo vệ vùng đất Ninh Giang, xây dựng cuộc sống ấm no cho người dân. Quan Lớn Tuần Tranh sống trong lòng mỗi người con Ninh Giang như một vị Thần. Để tưởng nhớ công đức to lớn của Quan Lớn Tuần Tranh, chính quyền địa phương và những người con Ninh Giang đã xây dựng ngôi đền thờ ông.

Đền Quan Lớn Tuần Tranh: Trốn linh thiêng thờ vị thần cai quản sông nước ở Hải Dương

Cổng chính vào Đền Tranh.

Trong dân gian đã truyền nhau rất nhiều những câu chuyện thần kỳ về vị Quan Lớn Tuần Tranh. Ông là người chế ra nỏ liên châu (bắn được nhiều mũi tên một phát) mà còn được gọi là nỏ thần, không những thế Ông còn là người có công lao trong việc khai phá, canh giữ vùng đất sông Tranh nên được vua phong hầu.

Theo truyền thuyết, Quan lớn Tuần Tranh vốn là hoàng tử thứ 5 của vua Thủy Tề. Ông phải lòng một cô gái xinh đẹp là vợ lẽ của quan Phủ nhưng cô giấu ông thân phận của mình. Vì tội này vua phạt đầy ải ông lên biên giới phía Bắc. Để chứng tỏ mình vô tội, ông đã gieo mình xuống sông Kỳ Cùng, tỉnh Lạng Sơn, rồi xác ông trôi về bến đò Tranh, nơi ông dựng nghiệp năm xưa.

Ban thờ Quan lớn Tuần Tranh tại Đền

Trải qua nhiều biến cố thăng trầm của lịch sử. Ngày nay, Đền Tranh được tôn tạo trở thành một công trình kiến trúc tâm linh lớn và cũng là một trong những ngôi đền thiêng biểu tượng của vùng Đồng Bằng Bắc bộ.

Đền Tranh đã được Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích Quốc gia vào năm 2009. Lễ hội truyền thống đền Tranh được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2022 và mới đây di tích kiến trúc nghệ thuật Đền Tranh được công nhận là điểm du lịch cấp tỉnh.

Tại Đền Tranh còn lưu giữ được nhiều hiện vật, tư liệu lịch sử có giá trị như cuốn thư, linh vật, hoa văn thời Trần, đại tự, câu đối, bi ký... Nơi đây chứa đựng giá trị nghệ thuật kiến trúc với 34 gian, bao gồm 7 gian tiền tế, 7 gian trung từ, các gian nhà nối, hậu cung.

Một số hiện vật quý tại Đền Tranh.

Hàng năm, Đền Tranh có hai kỳ lễ hội. Kỳ thứ nhất được tổ chức từ ngày mùng 10 đến ngày 20 tháng 2 Âm lịch, chính hội là ngày 14 tháng 2. Kỳ thứ hai là từ ngày 20 đến ngày 25 tháng 8 Âm lịch, chính hội là ngày 22 tháng 8. Ngoài hai lễ hội chính, vào tháng 5 Âm lịch còn có một ngày đông du khách thập phương về với đền nhất là ngày “Tiệc quan”. Tiệc này trong truyền thuyết là ngày Quan Lớn khao tiệc.

So với trước kia, ngày nay Lễ hội truyền thống của đền Tranh đã đơn giản đi rất nhiều, nhưng những nét cơ bản vẫn được bảo tồn, phát huy. Từ sự ly kỳ của sự tích Quan lớn Tuần Tranh nên vào mỗi kỳ lễ hội, Ban tổ chức Lễ hội truyền thống đền Tranh đều mời đại diện chính quyền, Ban Quản lý di tích đền Lạc Dục và nhân dân xã Hưng Đạo, huyện Tứ Kỳ (nơi có di tích đền Lạc Dục thờ thân phụ và thân mẫu Quan lớn Tuần Tranh) và đại diện chính quyền, Ban Quản lý di tích đền Kỳ Cùng, nhân dân phường Vĩnh Trại, TP Lạng Sơn (nơi thờ Quan Lớn khi ngài lên trấn ải chốn Kỳ Cùng) về tham dự lễ hội.

Ngoài ra, nhắc Đến Quan lớn Tuần Tranh là du khách nhắc đến hoạt động Diễn xướng Hầu thánh với 36 giá Hầu. Các sự lệ và lễ hội trong năm tại Đền Tranh thể hiện ước vọng, năng lực sáng tạo văn hóa của cộng đồng nhân dân tại địa phương.

Cảnh tế lễ tại Đền Tranh

Trong phần lễ hội, đặc sắc nhất phải kể tới là lễ rước nước. Đội hình rước chuẩn bị theo vị trí đã sắp xếp từ trước. Những người tham gia trực tiếp vào lễ rước phải trong trang phục lễ hội, tùy từng thành phần mặc áo the, khăn xếp... Ông thủ hiệu gióng một hồi trống để báo hiệu cho đội hình rước sẵn sàng. Đúng 9 giờ, đoàn rước khởi hành từ sân đền Tranh. Thứ tự đội hình rước như sau: Đi đầu là đội múa tứ linh (Long - Ly - Quy - Phượng) - đội cờ thần - đội chiêng, trống - đội hình chấp kích, bát bửu - kiệu bát cống rước bài vị Quan Lớn Tuần Tranh - kiệu long đình (rước chóe nước) - đội tế nam - đoàn đại biểu các cấp - lực lượng tham gia các trò chơi dân gian - cuối cùng là nhân dân và du khách thập phương về dự lễ hội. Đường đi của đoàn rước là từ sân đền Tranh qua Nghi môn, rẽ phải qua các tuyến phố của thị trấn Ninh Giang đến ngã ba sông Luộc sau đó trở về đền. Đoàn rước đi trong tiếng nhạc lưu thủy hành vân làm rộn rã cả một vùng rộng lớn.

Hình ảnh lấy nước và rước nước về Đền Tranh.

Không những thế ngoài hoạt động dâng hương, lễ hội còn có hoạt động hát văn và hầu Thánh được tổ chức linh đình. Lượng du khách đến với đền Tranh trong lễ hội lên đến hàng vạn người.

Hải Dương: 28 mỏ đủ điều kiện đấu giá quyền khai thác

Thanh Hoá: Kỷ niệm 70 năm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ, học sinh miền Nam tập kết ra Bắc

Hải Dương tăng cường tuyên truyền, xử lý nghiêm trường hợp mua bán, kinh doanh thuốc lá điện tử

Duy Thái

Tags:

Ninh Giang di tích lịch sử văn hóa Đền Quan Lớn Tuần Tranh

Cùng chuyên mục

Đưa du lịch tàu biển thành ngành mũi nhọn

Thể thao – Giải trí – Du lịch: Tam giác chiến lược nâng tầm thương hiệu điểm đến Việt Nam

Những đặc sản níu chân du khách khi đến Phú Yên

Sun Group khởi công Tổ hợp nghỉ dưỡng khoáng nóng lớn nhất miền Bắc tại Hòa Bình

Check-in đầm sen Bạch Thủy, thưởng trọn tinh hoa ẩm thực từ sen tại Vườn Vua Resort

Nem nướng Thanh Hóa – Đặc sản không nên bỏ lỡ

Đậm đà bản sắc Tây Bắc trong món “lam nhọ” của người Thái ở Lai Châu

Vịt om hoa chuối – Hương vị đặc sản níu chân du khách ở Điện Biên

Bánh tai Phú Thọ – món ăn sáng bình dị giữa lòng đất Tổ

Bánh cuốn trứng – Đặc sản “ngon nhức nách” của xứ Lạng

Bánh coóc mò – Hương vị truyền thống của người Tày, Nùng Thái Nguyên

Đánh thức tiềm năng du lịch đêm Việt Nam

Tin khác

Hoa kè nhồi thịt – hương vị độc đáo giữa núi rừng Tuyên Quang

Mộc mạc từ nguyên liệu đến hương vị, món hoa kè nhồi thịt của người Tày ở Tuyên Quang mang đến trải nghiệm ẩm thực khó quên với vị đắng nhẹ lúc đầu và hậu ngọt thanh lạ miệng.

Lạp sườn Cao Bằng – hương vị vùng cao níu chân du khách

Lạp sườn Cao Bằng là kết tinh của khí hậu, nguyên liệu bản địa và kỹ thuật hun khói truyền thống, tạo nên hương vị đậm đà khó quên.

Thanh Hóa: Cảng hàng không Thọ Xuân tăng cường kiểm soát sau sự cố thiết bị bay không người lái

Trước tình huống xuất hiện thiết bị bay không người lái tại khu vực Cảng hàng không Thọ Xuân (tỉnh Thanh Hóa), gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động hàng không dân dụng, Cục Hàng không Việt Nam đã ban hành văn bản hỏa tốc yêu cầu các đơn vị liên quan tăng cường phối hợp kiểm soát, xử lý tình huống và đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật nhằm bảo đảm tuyệt đối an toàn bay.

Lan tỏa hồn Việt qua sân khấu truyền thống

Trong làn sóng công nghệ và thị hiếu thay đổi chóng mặt, sân khấu truyền thống Việt Nam đang loay hoay giữa bảo tồn và thích nghi. Cần một chiến lược toàn diện để giúp nghệ thuật dân tộc không chỉ tồn tại mà còn phát triển bền vững.

Xôi xíu – Hương vị giản dị, tình quê đậm đà

Dẻo thơm nếp mới, đậm đà thịt, thêm chút hành phi giòn rụm. Món ăn xôi xíu giản dị níu lòng bao thế hệ, nhất là vào những sáng sớm se lạnh.

Từ tai nạn bay ở Ấn Độ, nhìn lại vai trò bảo hiểm du lịch

Vụ rơi máy bay tại Ấn Độ khiến hàng trăm người thiệt mạng không chỉ là lời cảnh báo về an toàn hàng không, mà còn đặt ra câu hỏi lớn: Liệu bảo hiểm du lịch đã thật sự được coi trọng đúng mức trong hành trình hiện đại?

Cơ hội mới cho du lịch hậu sáp nhập

Việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh không chỉ giúp tinh gọn bộ máy mà còn mở ra không gian phát triển chiến lược cho ngành du lịch. Đây là thời điểm để tái cấu trúc sản phẩm, nâng cao liên kết vùng và xây dựng bản sắc điểm đến bền vững.

Phú Thị – Làng bánh cuốn níu chân thực khách tại Hưng Yên

Ẩm thực Hưng Yên có nhiều món ngon, nhưng bánh cuốn Phú Thị vẫn giữ vị trí đặc biệt nhờ lớp vỏ dày dặn, nhân thịt nóng hổi và nước chấm đậm đà.

Du lịch xanh lên ngôi: Cơ hội cho Việt Nam bứt phá

Không chỉ thay đổi từ phía du khách, làn sóng du lịch bền vững đang thúc đẩy cả doanh nghiệp và chính sách vào một hành trình tái cấu trúc sâu sắc, nơi trải nghiệm không đơn thuần là tận hưởng, mà còn là sự kết nối và cống hiến cho cộng đồng bản địa.

Bánh mì cay Hải Phòng - Món ăn nhỏ mang hương vị lớn

Nhỏ gọn, giản dị nhưng đậm đà hương vị, bánh mì cay Hải Phòng từ lâu đã trở thành món ăn đường phố quen thuộc, gắn liền với đời sống ẩm thực của người dân nơi đây.

Siết kỷ luật, tăng hiệu lực quản lý di tích lịch sử – văn hóa

Trước thực trạng xâm hại di sản diễn biến phức tạp, Chính phủ yêu cầu các địa phương, bộ ngành liên quan khẩn trương rà soát, xử lý triệt để và nâng cao hiệu quả bảo vệ di tích, đảm bảo phát huy giá trị lâu dài của di sản văn hóa Việt Nam.

Sức hút mới của Việt Nam trên bản đồ du lịch thế giới

Lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 5 vượt mốc 1,53 triệu lượt, cao nhất trong một thập kỷ. Xu hướng tăng trưởng giữa mùa thấp điểm cho thấy sức hút ngày càng lớn của Việt Nam trên bản đồ du lịch toàn cầu, đặc biệt với du khách châu Âu.

Đến Bukit Jalil xem bóng, thưởng ngay 5 đặc sản trứ danh

Việt Nam và Malaysia tranh vé dự Asian Cup 2027 tại sân Bukit Jalil sôi động. Bên cạnh trận cầu hấp dẫn, đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức 5 đặc sản Malaysia độc đáo, mang đến trải nghiệm ẩm thực khó quên cho mọi fan bóng đá khi đến đây.

Đến Quảng Ninh, đừng quên chả rươi Đông Triều

Chỉ xuất hiện trong một mùa ngắn ngủi, rươi Đông Triều (Quảng Ninh) được ví như “lộc trời” ban tặng. Từ ấy, người dân nơi đây đã tạo nên món chả rươi trứ danh.

Bảo tồn di sản, tạo nền cho du lịch cất cánh

Lào Cai – vùng đất nơi 25 dân tộc cùng chung sống, đang biến kho tàng văn hóa truyền thống thành nguồn lực phát triển bền vững, song hành với những nỗ lực không ngừng để bảo tồn và lan tỏa giá trị di sản trong đời sống hiện đại.

Ốc Phù Lưu – Hương vị dân dã giữa lòng Kinh Bắc

Từ một món ăn dân dã nơi làng quê Bắc Ninh, ốc Phù Lưu đã trở thành đặc sản nức tiếng, níu chân thực khách bởi hương vị thơm nồng, giòn dai và đậm đà bản sắc.

Từ đá tai mèo đến phố đi bộ: Sắc màu Tây Bắc hội tụ ở Lào Cai

Hội chợ Du lịch Quốc tế Lào Cai 2025 không chỉ là ngày hội quảng bá du lịch mà còn mở ra kỳ vọng hợp tác quốc tế, lan tỏa hình ảnh du lịch xanh, bền vững và khẳng định vị thế Lào Cai như trung tâm du lịch trọng điểm của Tây Bắc.

Tiềm năng phát triển du lịch tàu biển Việt Nam

Việt Nam sở hữu đường bờ biển dài, hệ thống đảo phong phú và nhiều cảng nước sâu thuận lợi, tạo tiền đề vững chắc để trở thành điểm đến hấp dẫn dành cho dòng khách tàu biển cao cấp đến từ các thị trường quốc tế lớn.

Hương thơm ngàn năm từ món chè kho Tứ Yên

Mang trong mình dấu ấn hàng nghìn năm chống giặc Lương, chè kho Tứ Yên là món không thể thiếu trên mâm cỗ Tết người dân Vĩnh Phúc.

Dịch vụ thuê xe tự lái “lên ngôi” mùa cao điểm du lịch

Mùa hè năm 2025 chứng kiến nhu cầu du lịch nội địa bùng nổ cùng với sự tăng mạnh của giá vé máy bay, tàu hỏa và xe khách. Áp lực chi phí leo thang khiến nhiều gia đình phải điều chỉnh kế hoạch đi lại, đồng thời thúc đẩy dịch vụ thuê xe tự lái phát triển mạnh mẽ.

Bắc Ninh đổi mới, bứt phá du lịch trong thời đại số

Bắc Ninh đang nổi bật với sự phát triển mạnh mẽ của du lịch văn hóa, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Tỉnh đa dạng hóa sản phẩm, bảo tồn di sản truyền thống và ứng dụng công nghệ số, tạo sức hút lớn cho du khách trong nước và quốc tế.

Lẩu mắm U Minh – “Bản giao hưởng” hương vị từ rừng ngập mặn Cà Mau

Sinh ra từ bùn lầy, nước mặn và rừng ngập mặn hoang sơ, món lẩu mắm U Minh mang trong mình cái hồn của miền Tây đất rừng phương Nam.

Du lịch hè 2025 bứt phá với xu hướng trải nghiệm mới

Mùa hè 2025 được dự báo ghi nhận dấu hiệu phục hồi tích cực của du lịch nội địa Việt Nam khi lượng khách và mức chi tiêu có xu hướng tăng. Du khách ngày càng ưu tiên trải nghiệm gắn kết gia đình và khám phá văn hóa đặc trưng địa phương.

Bánh tằm Ngan Dừa – Đặc sản dân dã “gây thương nhớ” của xứ Bạc Liêu

Từ những hạt gạo trắng ngần và bàn tay khéo léo của người dân vùng Bạc Liêu, bánh tằm Ngan Dừa ra đời như một món ăn vừa dân dã vừa tinh tế.

Sáp nhập đơn vị hành chính: Cơ hội tái định vị thương hiệu du lịch địa phương

Sự thay đổi về địa giới hành chính sau chủ trương sáp nhập tỉnh, thành phố đang đặt ra những yêu cầu cấp thiết đối với ngành du lịch Việt Nam. Khi không gian hành chính đổi khác, việc giữ vững bản sắc và định vị lại hình ảnh điểm đến là yếu tố then chốt để ngành du lịch không mất đi lợi thế cạnh tranh.