Đền Quan Lớn Tuần Tranh: Ngôi đền linh thiêng thờ vị thần cai quản sông nước ở Hải Dương

Du lịch xanh 02/11/2024 16:57 Theo dõi TH&SP trên

Đền Tranh hay còn có tên gọi khác là đền Quan Lớn Tuần Tranh cách TP. Hải Dương chừng 34 km về phía Nam, nằm tại xã Đồng Tâm, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương. Đền Tranh là một ngôi đền linh thiêng thờ vị thần sông nước - một nhân vật huyền thoại trong tín ngưỡng dân gian.

Hải Dương tổ chức khai hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc 2024 Tạo sân chơi cho chị em phụ nữ nhân Ngày 20/10 Thanh Hoá: Kỷ niệm 70 năm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ, học sinh miền Nam tập kết ra Bắc

Được hình thành từ hơn 800 năm trước, Quan Lớn Tuần Tranh là một vị quan Tuần Phủ được giao cai quản ngã 3 sông Chanh, nơi giao nhau của 3 vùng đất Ninh Giang - Vĩnh Bảo - Thái Bình.

Quan Lớn Tuần Tranh là một vị quan mẫu mực, hết lòng vì dân vì nước, bảo vệ vùng đất Ninh Giang, xây dựng cuộc sống ấm no cho người dân. Quan Lớn Tuần Tranh sống trong lòng mỗi người con Ninh Giang như một vị Thần. Để tưởng nhớ công đức to lớn của Quan Lớn Tuần Tranh, chính quyền địa phương và những người con Ninh Giang đã xây dựng ngôi đền thờ ông.

Đền Quan Lớn Tuần Tranh: Trốn linh thiêng thờ vị thần cai quản sông nước ở Hải Dương

Cổng chính vào Đền Tranh.

Trong dân gian đã truyền nhau rất nhiều những câu chuyện thần kỳ về vị Quan Lớn Tuần Tranh. Ông là người chế ra nỏ liên châu (bắn được nhiều mũi tên một phát) mà còn được gọi là nỏ thần, không những thế Ông còn là người có công lao trong việc khai phá, canh giữ vùng đất sông Tranh nên được vua phong hầu.

Theo truyền thuyết, Quan lớn Tuần Tranh vốn là hoàng tử thứ 5 của vua Thủy Tề. Ông phải lòng một cô gái xinh đẹp là vợ lẽ của quan Phủ nhưng cô giấu ông thân phận của mình. Vì tội này vua phạt đầy ải ông lên biên giới phía Bắc. Để chứng tỏ mình vô tội, ông đã gieo mình xuống sông Kỳ Cùng, tỉnh Lạng Sơn, rồi xác ông trôi về bến đò Tranh, nơi ông dựng nghiệp năm xưa.

Ban thờ Quan lớn Tuần Tranh tại Đền

Trải qua nhiều biến cố thăng trầm của lịch sử. Ngày nay, Đền Tranh được tôn tạo trở thành một công trình kiến trúc tâm linh lớn và cũng là một trong những ngôi đền thiêng biểu tượng của vùng Đồng Bằng Bắc bộ.

Đền Tranh đã được Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích Quốc gia vào năm 2009. Lễ hội truyền thống đền Tranh được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2022 và mới đây di tích kiến trúc nghệ thuật Đền Tranh được công nhận là điểm du lịch cấp tỉnh.

Tại Đền Tranh còn lưu giữ được nhiều hiện vật, tư liệu lịch sử có giá trị như cuốn thư, linh vật, hoa văn thời Trần, đại tự, câu đối, bi ký... Nơi đây chứa đựng giá trị nghệ thuật kiến trúc với 34 gian, bao gồm 7 gian tiền tế, 7 gian trung từ, các gian nhà nối, hậu cung.

Một số hiện vật quý tại Đền Tranh.

Hàng năm, Đền Tranh có hai kỳ lễ hội. Kỳ thứ nhất được tổ chức từ ngày mùng 10 đến ngày 20 tháng 2 Âm lịch, chính hội là ngày 14 tháng 2. Kỳ thứ hai là từ ngày 20 đến ngày 25 tháng 8 Âm lịch, chính hội là ngày 22 tháng 8. Ngoài hai lễ hội chính, vào tháng 5 Âm lịch còn có một ngày đông du khách thập phương về với đền nhất là ngày “Tiệc quan”. Tiệc này trong truyền thuyết là ngày Quan Lớn khao tiệc.

So với trước kia, ngày nay Lễ hội truyền thống của đền Tranh đã đơn giản đi rất nhiều, nhưng những nét cơ bản vẫn được bảo tồn, phát huy. Từ sự ly kỳ của sự tích Quan lớn Tuần Tranh nên vào mỗi kỳ lễ hội, Ban tổ chức Lễ hội truyền thống đền Tranh đều mời đại diện chính quyền, Ban Quản lý di tích đền Lạc Dục và nhân dân xã Hưng Đạo, huyện Tứ Kỳ (nơi có di tích đền Lạc Dục thờ thân phụ và thân mẫu Quan lớn Tuần Tranh) và đại diện chính quyền, Ban Quản lý di tích đền Kỳ Cùng, nhân dân phường Vĩnh Trại, TP Lạng Sơn (nơi thờ Quan Lớn khi ngài lên trấn ải chốn Kỳ Cùng) về tham dự lễ hội.

Ngoài ra, nhắc Đến Quan lớn Tuần Tranh là du khách nhắc đến hoạt động Diễn xướng Hầu thánh với 36 giá Hầu. Các sự lệ và lễ hội trong năm tại Đền Tranh thể hiện ước vọng, năng lực sáng tạo văn hóa của cộng đồng nhân dân tại địa phương.

Cảnh tế lễ tại Đền Tranh

Trong phần lễ hội, đặc sắc nhất phải kể tới là lễ rước nước. Đội hình rước chuẩn bị theo vị trí đã sắp xếp từ trước. Những người tham gia trực tiếp vào lễ rước phải trong trang phục lễ hội, tùy từng thành phần mặc áo the, khăn xếp... Ông thủ hiệu gióng một hồi trống để báo hiệu cho đội hình rước sẵn sàng. Đúng 9 giờ, đoàn rước khởi hành từ sân đền Tranh. Thứ tự đội hình rước như sau: Đi đầu là đội múa tứ linh (Long - Ly - Quy - Phượng) - đội cờ thần - đội chiêng, trống - đội hình chấp kích, bát bửu - kiệu bát cống rước bài vị Quan Lớn Tuần Tranh - kiệu long đình (rước chóe nước) - đội tế nam - đoàn đại biểu các cấp - lực lượng tham gia các trò chơi dân gian - cuối cùng là nhân dân và du khách thập phương về dự lễ hội. Đường đi của đoàn rước là từ sân đền Tranh qua Nghi môn, rẽ phải qua các tuyến phố của thị trấn Ninh Giang đến ngã ba sông Luộc sau đó trở về đền. Đoàn rước đi trong tiếng nhạc lưu thủy hành vân làm rộn rã cả một vùng rộng lớn.

Hình ảnh lấy nước và rước nước về Đền Tranh.

Không những thế ngoài hoạt động dâng hương, lễ hội còn có hoạt động hát văn và hầu Thánh được tổ chức linh đình. Lượng du khách đến với đền Tranh trong lễ hội lên đến hàng vạn người.

Hải Dương: 28 mỏ đủ điều kiện đấu giá quyền khai thác

Thanh Hoá: Kỷ niệm 70 năm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ, học sinh miền Nam tập kết ra Bắc

Hải Dương tăng cường tuyên truyền, xử lý nghiêm trường hợp mua bán, kinh doanh thuốc lá điện tử

Duy Thái

Tags:

Ninh Giang di tích lịch sử văn hóa Đền Quan Lớn Tuần Tranh

Cùng chuyên mục

Du lịch Việt bứt tốc nhờ chính sách miễn thị thực

Mưa giông lớn, hàng loạt chuyến bay không thể hạ cánh xuống Nội Bài

Chạy nước rút cuối năm, du lịch Việt có thể đón 25 triệu khách quốc tế?

4 sân bay đóng cửa, hàng loạt chuyến bay bị hủy vì bão Bualoi

4 sân bay miền Trung ngừng khai thác tạm thời để ứng phó bão số 10

Nhiều chuyến bay bị hoãn, hủy vì bão Ragasa

Giải thưởng Du lịch Việt Nam – Hành trình từ vinh danh đến phát triển

Giải pháp nào giúp du lịch Việt Nam đón 25 triệu khách quốc tế?

Check-in Trung thu sớm tại 4 quán cà phê decor siêu cuốn ở TP.HCM

Du lịch Việt – Trung: Cầu nối văn hóa và cơ hội kinh tế

Triển lãm 80 năm dự kiến đạt kỷ lục 10 triệu khách tham quan

Du lịch Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ, trở thành điểm sáng thế giới

Tin khác

Du lịch y tế: Cơ hội vàng để giữ ngoại tệ, hút khách quốc tế

Bộ Y tế và Bộ VHTTDL ký kết hợp tác chiến lược nhằm phát triển dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng cao gắn với du lịch, giữ chân bệnh nhân trong nước và thu hút khách quốc tế.

Bánh cuốn Thanh Trì – Di sản giữa lòng Thủ đô Hà Nội

Nằm bên bờ sông Hồng, làng Thanh Trì từ lâu nổi tiếng khắp vùng với nghề làm bánh cuốn – một trong những biểu tượng ẩm thực lâu đời của Hà Nội.

Khơi dậy Phố Hiến - Đánh thức tiềm năng du lịch sông nước Hưng Yên

Trong hơn một nghìn năm lịch sử, Hưng Yên không chỉ được biết đến như vựa lúa trù phú của đồng bằng Bắc Bộ, mà còn là vùng đất “địa linh nhân kiệt”.

Đồi sim tím Suối Bon – Thiên đường săn mây giữa đại ngàn Sơn La

Mỗi độ thu về, khi nắng đã dịu, gió se se lành lạnh, Suối Bon (xã Vân Hồ, Sơn La) lại khoác lên mình tấm áo tím mộng mơ của hoa sim bung nở. Giữa cao nguyên xanh thẳm, từng khóm sim cánh to, tím đậm trải dài như thảm lụa, ôm lấy những triền đồi bát ngát.

Tinh tế và cầu kỳ: Bún thang – nét đẹp ẩm thực Tràng An xưa

Trong kho tàng ẩm thực phong phú của Hà Nội, bún thang không đơn thuần là một món ăn mà là sự kết tinh của văn hóa, truyền thống và sự cầu kỳ trong nghệ thuật nấu nướng.

Thịt chua Thanh Sơn: Hương vị trứ danh của vùng đất Tổ

Đặt chân đến vùng đất Tổ Phú Thọ, món ăn đầu tiên mà nhiều thực khách nghĩ đến chính là đặc sản thịt chua. Tuy nhiên, để thưởng thức hương vị nguyên bản và trứ danh nhất, người sành ăn phải tìm đến món thịt chua của huyện Thanh Sơn (cũ).

Tép dầu Đầm Vạc – Đặc sản dân dã làm nên tinh hoa ẩm thực

Thiên nhiên trong lành, phong cảnh hữu tình là những ấn tượng đầu tiên khi du khách nhắc đến Vĩnh Phúc (cũ). Không chỉ vậy, nơi đây còn níu chân người ghé thăm bằng những nét văn hóa đặc trưng, trong đó có Đầm Vạc.

Bánh nhãn Hải Hậu – Hồn quê trong vị ngọt giòn tan

Nổi bật với vị giòn tan, ngọt bùi từ hương vị thơm ngon của gạo nếp quê, bánh nhãn Hải Hậu là một đặc sản của vùng quê Nam Định ( nay là tỉnh Ninh Bình). Đây là niềm tự hào của ẩm thực quê lúa, níu chân bao du khách gần xa.

Chả cá Lã Vọng – Món ăn lịch sử làm nên thương hiệu Hà Nội

Trong dòng chảy không ngừng của ẩm thực Thủ đô, có những món ăn đã vượt qua ranh giới của một món ăn đơn thuần để trở thành biểu tượng, một nét văn hóa độc đáo. Chả cá Lã Vọng chính là một minh chứng sống động cho điều đó.

Phát triển du lịch danh thắng Hương Sơn bốn mùa

Chùa Hương (xã Hương Sơn) từ lâu đã là điểm đến du lịch tâm linh nổi bật của Hà Nội nói riêng, miền Bắc nói chung. Với vị trí địa lí thuận lợi, Hương Sơn đã và đang là địa điểm du lịch sở hữu những tiềm năng quý báu, trải dài từ văn hóa - tâm linh đến cảnh quan thiên nhiên hay trải nghiệm thực tế.

Bánh ngải xứ Lạng – Hương vị núi rừng, tình nghĩa quê hương

Trong kho tàng ẩm thực vùng cao, bánh ngải của người Tày ở Lạng Sơn từ lâu đã trở thành món ăn gắn bó với đời sống, tâm thức cộng đồng.

Canh củ chuối – Món đặc sản dân dã làm nên hồn cốt ẩm thực xứ Đoài

Từ một nguyên liệu từng bị xem là “đồ bỏ đi” hoặc chỉ dùng trong những bữa cơm đạm bạc của gia đình nghèo xưa kia, củ chuối – phần gốc cây chuối nằm sâu dưới đất nay đã trở thành món đặc sản trứ danh ở nhiều vùng quê xứ Đoài, đặc biệt là tại Xã Thạch Thất, Hà Nội.

Cá thính Lập Thạch: Hương vị lưu giữ hồn quê

Cá thính Lập Thạch – hương vị nồng nàn từ bếp quê, niềm tự hào của vùng đất trung du. Nếu có dịp ghé về vùng trung du Bắc Bộ, dừng chân tại huyện Lập Thạch, Vĩnh Phúc (nay thuộc tỉnh Phú Thọ), du khách không chỉ ngẩn ngơ trước thiên nhiên mà còn được nếm trải một hương vị ẩm thực mộc mạc mà sâu lắng – cá thính.

Việt Nam ghi dấu với 3 Công viên Di sản và 2 đô thị xanh ASEAN

Việc Việt Nam có thêm 3 Công viên Di sản ASEAN cùng 2 đô thị được vinh danh xanh – sạch – bền vững không chỉ nâng cao vị thế quốc gia trong bảo tồn thiên nhiên và phát triển bền vững, mà còn khẳng định thương hiệu quốc gia gắn với hình ảnh môi trường và bản sắc văn hóa trong khu vực.

Bảy món ăn đặc sản Hà Nội níu chân thực khách bốn phương

Hà Nội không chỉ quyến rũ bởi phố phường, mùa thu hay hồ gươm cổ kính, mà còn bởi ẩm thực tinh tế níu chân thực khách. Từ cốm làng Vòng thanh khiết, phở trứ danh đến bún chả dân dã, chả cá Lã Vọng trăm năm.

Định hình thương hiệu du lịch xanh: Hướng tới tương lai bền vững

Trong bối cảnh du lịch xanh vừa là xu hướng, vừa là yêu cầu tất yếu của ngành “công nghiệp không khói”, việc thiết lập và triển khai chứng nhận xanh trở thành bước đi quan trọng, góp phần phát triển du lịch bền vững, nâng cao sức cạnh tranh và vị thế điểm đến Việt Nam trên bản đồ khu vực và thế giới.

Xôi ngũ sắc – hương vị văn hóa đặc trưng của người Tày ở Tuyên Quang

Ẩm thực của người Tày ở Tuyên Quang phong phú với nhiều món đặc trưng như cá bỗng nướng, cơm lam, thịt treo gác bếp. Trong đó, xôi ngũ sắc nổi bật không chỉ bởi vẻ đẹp rực rỡ mà còn mang giá trị tâm linh, gắn liền với các dịp lễ Tết, cưới hỏi và hội xuân.

Dê tái chanh Ninh Bình – Tinh hoa ẩm thực vùng Cố Đô

Ninh Bình không chỉ cuốn hút bởi danh thắng Tràng An, Tam Cốc – Bích Động hay chùa Bái Đính, mà còn níu chân du khách bởi ẩm thực đặc trưng. Trong đó, dê núi là món trứ danh, đặc biệt “dê tái chanh” luôn để lại dư vị khó quên cho thực khách.

Gỏi cá mè Quan Sơn: Tinh hoa ẩm thực từ "vịnh Hạ Long trên cạn" của Hà Nội

Giữa lòng Hà Nội phồn hoa, có một vùng đất mang vẻ đẹp hoang sơ, tĩnh lặng - Quan Sơn, huyện Mỹ Đức (cũ). Nơi đây không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc sông núi hữu tình mà còn lưu giữ một món ăn đặc sản khiến bao thực khách “quên lối về” - gỏi cá mè Quan Sơn.

Đảm bảo phục vụ tốt nhất nhu cầu Nhân dân tại Triển lãm Thành tựu Đất nước

Triển lãm Thành tựu Đất nước nhân dịp Kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc Khánh tiếp tục được kéo dài đến ngày 15/9/2025, với mục tiêu phục vụ tối đa nhu cầu tham quan và trải nghiệm của Nhân dân. Các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp đồng loạt triển khai các biện pháp nhằm duy trì chất lượng, an toàn và sự hấp dẫn của Triển lãm.

Bản Miền – Điểm đến du lịch cộng đồng độc đáo ở Ba Vì

Bản Miền (xã Ba Vì, Hà Nội) – nơi sinh sống của đồng bào Dao Quần Chẹt đang trở thành điểm du lịch cộng đồng hấp dẫn. Với truyền thống trồng và chế biến thuốc Nam, nơi đây mang đến cho du khách hành trình “Chữa lành – Tịnh tâm – Dưỡng tuệ”, kết hợp trải nghiệm văn hóa và chăm sóc sức khỏe bằng dược liệu núi rừng.

Sa Pa lọt Top 6 “thiên đường vùng núi châu Á 2025”

Sapa (Lào Cai) tiếp tục thu hút du khách quốc tế, được Agoda xếp thứ 6 trong top 8 điểm đến vùng núi châu Á 2025. Với cảnh quan hùng vĩ, văn hóa độc đáo và du lịch xanh thân thiện, Sapa là lựa chọn lý tưởng để hòa mình thiên nhiên và đời sống bản địa.

Sản phẩm du lịch mới tạo sức hút, mở kỳ vọng cho mùa cao điểm cuối năm

Dịp Quốc khánh vừa qua, các sản phẩm du lịch mới tại Hà Nội, Ninh Bình, Quảng Ngãi… thu hút đông đảo du khách, mở ra tín hiệu tích cực cho mùa du lịch cuối năm 2025, đồng thời khẳng định xu hướng du lịch xanh, bền vững, gắn trải nghiệm văn hóa – sinh thái.

Pây Tái: Khám phá mỹ tục 'về ngoại' độc đáo của người Tày rằm tháng Bảy

Từ bao đời nay, đồng bào Tày vùng núi phía Bắc vẫn gìn giữ tục “Pây Tái” – Tết về nhà ngoại dịp rằm tháng bảy, như một nghi lễ hiếu nghĩa và sợi dây gắn kết bền chặt các thế hệ trong gia đình.

8 tháng đón gần 14 triệu lượt khách: Du lịch Việt Nam tự tin cán mốc 25 triệu

Khách quốc tế đến Việt Nam đang tăng trưởng kỷ lục, riêng 8 tháng năm 2025 đã đạt gần 14 triệu lượt, tạo đà quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu 25 triệu lượt trong cả năm. Xu hướng này khẳng định sức hút điểm đến và nỗ lực phục hồi bền vững của ngành du lịch.

Những tín hiệu khởi sắc đưa du lịch Việt Nam bứt phá

Trong 7 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đón 12,23 triệu lượt khách quốc tế, tăng 22,5% so với cùng kỳ năm 2024. Cùng với đó, nhiều tín hiệu tích cực từ các thị trường Đông Bắc Á, Đông Nam Á và loạt đề xuất chính sách mới đang mở ra triển vọng để ngành du lịch hoàn thành mục tiêu đón 25 triệu lượt khách quốc tế trong năm nay.

Chuyển đổi số và xanh hóa: Chìa khóa vàng dẫn lối du lịch bền vững

Trong kỷ nguyên số và xu hướng phát triển bền vững, du lịch Việt Nam đang đứng trước cơ hội nâng tầm trải nghiệm, kết nối toàn cầu, phát triển sản phẩm xanh hiện đại và giàu bản sắc văn hóa, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn đóng góp mạnh mẽ vào tăng trưởng bền vững.

Kết nối du lịch – thương mại – xuất khẩu: Sáng tạo để bứt phá quốc tế

Phát triển du lịch xanh kết hợp thương mại và xuất khẩu đang trở thành chiến lược trọng tâm, mở ra cơ hội bứt phá cho doanh nghiệp Việt Nam. Sáng tạo trong sản phẩm, trải nghiệm độc đáo và liên kết chuỗi giá trị chính là chìa khóa nâng tầm thương hiệu quốc tế.

Ngành du lịch Việt Nam “bội thu” mùa Quốc khánh 2/9

Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 năm 2025 đã trở thành một mùa “bội thu” cho ngành du lịch Việt Nam. Lượng khách tăng vọt, doanh thu khởi sắc cùng chuỗi sự kiện văn hóa – lễ hội sôi động đã góp phần củng cố niềm tin vào sự phục hồi và phát triển mạnh mẽ của ngành sau đại dịch.

Xem thêm