| Du lịch canh nông ở Lâm Đồng: Khác biệt từ trải nghiệm nông nghiệp xanh Từ kế hoạch đến trải nghiệm: 99% du khách Việt dùng AI khi đi du lịch Gen Z “đổ bộ” ngành du lịch: Cú hích cho tăng trưởng xanh |
 |
| Phó Thủ tướng Mai Văn Chính chủ trì cuộc họp đánh giá phát triển ngành du lịch Việt Nam. |
Tăng trưởng nhanh nhưng còn nhiều điểm nghẽn
Chiều 31/7, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính – Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước về du lịch – chủ trì cuộc họp đánh giá kết quả phát triển ngành du lịch Việt Nam thời kỳ hậu đại dịch và thảo luận các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng trong giai đoạn mới. Cuộc họp ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, đồng thời chỉ ra hàng loạt điểm nghẽn cần tháo gỡ nếu muốn biến du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn thực thụ.
Về kết quả, năm 2023, Việt Nam đón 12,6 triệu lượt khách quốc tế – tăng 332% so với năm 2022 – và phục vụ hơn 108 triệu lượt khách nội địa. Sang năm 2024, đà tăng tiếp tục được duy trì với 17,6 triệu lượt khách quốc tế và 110 triệu lượt khách nội địa. Riêng 6 tháng đầu năm 2025, ngành đã đón gần 10,7 triệu lượt khách quốc tế (tăng 20,7% so với cùng kỳ 2024), 77,5 triệu lượt khách nội địa (tăng 8,5%) và tổng thu từ du lịch đạt khoảng 518.000 tỷ đồng – tương đương 53% kế hoạch cả năm.
Tuy nhiên, những con số này chủ yếu phản ánh sự phục hồi về lượng, trong khi chất lượng du lịch vẫn là dấu hỏi lớn. Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng – Phó Trưởng Ban Chỉ đạo – thẳng thắn nhận định rằng dù sản phẩm du lịch đã có đổi mới, nhưng vẫn "chưa thực sự chạm đến cảm xúc" và "chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân".
Một ví dụ điển hình là phân khúc du lịch tàu biển – được đánh giá là thị trường cao cấp đầy tiềm năng. Trong 6 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đón 427 lượt tàu khách, với tổng số 614.759 lượt khách – tăng 10% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, theo số liệu của Tổng cục Thống kê, lượng khách quốc tế đến bằng đường biển lại có xu hướng giảm. Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Xuân Sang cho rằng nguyên nhân chủ yếu do thiếu sản phẩm đặc thù và kết cấu hạ tầng cảng biển chưa đáp ứng được yêu cầu.
Ở cấp độ điều hành, dù Ban Chỉ đạo Nhà nước về du lịch đã được kiện toàn theo Quyết định 1532/QĐ-TTg ngày 15/7/2025 – với Phó Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng ban và sự tham gia của nhiều Bộ, ngành – nhưng cơ chế phối hợp liên ngành vẫn còn mờ nhạt. Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh rằng nhận thức về vai trò mũi nhọn của du lịch còn chưa thống nhất, dẫn đến hành động tại các địa phương thiếu đồng bộ, chưa quyết liệt.
Công tác xúc tiến, quảng bá du lịch cũng còn nhiều bất cập. Một số chương trình quảng bá sáng tạo – như kết hợp với điện ảnh tại Hollywood (Mỹ) hay Liên hoan phim Cannes (Pháp) – bước đầu tạo hiệu ứng, nhưng nhìn chung hiệu quả chưa cao. Nội dung truyền thông vẫn rời rạc, thiếu chiến lược dài hạn và chưa gắn kết chặt chẽ với thương hiệu quốc gia.
Định vị lại toàn diện theo hướng chuyên nghiệp, bản sắc và xanh
 |
| Du lịch là điểm sáng trong bức tranh kinh tế 6 tháng đầu năm 2025. |
Từ thực trạng nêu trên, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính nhấn mạnh yêu cầu tái định vị toàn diện ngành du lịch trong giai đoạn mới – từ tư duy quản trị, thiết kế sản phẩm đến hoàn thiện thể chế. Trước hết, cần chuyển từ tư duy "phục hồi" sang "kiến tạo phát triển", với các đề án quy hoạch rõ ràng, định vị lại từng dòng sản phẩm, từng phân khúc khách hàng, từng địa phương dựa trên lợi thế cạnh tranh và tiềm năng riêng biệt.
Việc cơ cấu lại thị trường khách du lịch được xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Đối với khách quốc tế, cần giữ vững các thị trường truyền thống như Đông Bắc Á, ASEAN, châu Âu, đồng thời đẩy mạnh tiếp cận các thị trường tiềm năng có mức chi tiêu cao và nhu cầu trải nghiệm du lịch xanh, du lịch chất lượng. Phó Thủ tướng giao Bộ Ngoại giao phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch mở rộng diện miễn thị thực cho các nước tiềm năng, đồng thời tổ chức các chương trình xúc tiến văn hóa – du lịch tại nước ngoài theo hướng chuyên nghiệp, có trọng tâm.
Về sản phẩm, các bộ, ngành liên quan được giao thúc đẩy phát triển các loại hình du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp – nông thôn, du lịch trải nghiệm giàu bản sắc – phù hợp với xu thế tiêu dùng bền vững. Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ phối hợp cùng Bộ Văn hóa – Thể thao – Du lịch triển khai chương trình phát triển du lịch sinh thái giai đoạn 2024–2030. Bên cạnh đó, Bộ Khoa học và Công nghệ có nhiệm vụ đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh, gia tăng giá trị và trải nghiệm cho du khách.
Một trụ cột quan trọng khác là thể chế. Phó Thủ tướng yêu cầu sớm hoàn thiện đề xuất sửa đổi Luật Du lịch 2017 và các văn bản liên quan theo hướng đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp và du khách.
Điểm mấu chốt trong định vị lại ngành là phải đặt doanh nghiệp và người dân vào vai trò chủ thể, còn khách du lịch là trung tâm. Các cơ quan quản lý cần chuyển từ “quản lý hành chính” sang “quản trị phát triển”, đồng hành cùng doanh nghiệp trong đổi mới, sáng tạo sản phẩm có giá trị cao. Đồng thời, đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng nghề nghiệp, thân thiện với môi trường và làm chủ công nghệ.
Tư duy liên ngành, liên vùng phải được thấm nhuần trong mọi chính sách phát triển du lịch. Bộ Công Thương được giao tích hợp quảng bá hình ảnh du lịch trong các chương trình xúc tiến thương mại. Các bộ như Tài chính, Xây dựng, Công an… sẽ phối hợp huy động nguồn lực đầu tư vào hạ tầng du lịch trọng điểm – như cảng biển, sân bay, khu nghỉ dưỡng sinh thái – nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành.
Du lịch Việt Nam đang bước vào không gian phát triển mới – rộng mở và đầy tiềm năng. Tuy nhiên, nếu không tái định vị một cách toàn diện, từ chiến lược đến hành động cụ thể, thì những con số tăng trưởng hiện tại chỉ là bề nổi. Một ngành du lịch xanh, chuyên nghiệp, giàu bản sắc chỉ có thể hình thành khi toàn hệ thống cùng vào cuộc đồng bộ, với tư duy mới và quyết tâm thực chất.
