 |
| Để đến được động Vái Giời du khách phải leo 439 bậc đá quanh sườn núi. |
Hành trình khám phá động Vái Giời đầy kỳ thú
Động Vái Giời, hình thành từ khoảng thế kỷ X, tọa lạc trên ngọn núi cao 100 mét ở khu vực Thung Nham, phường Nam Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Với diện tích rộng đến 5.000m² cùng với lịch sử hình thành từ lâu đời, Động Vái Giời không chỉ có giá trị về mặt cảnh quan hay địa chất địa mạo mà còn là vùng đất linh thiêng trong thế giới tâm linh của người dân địa phương. Tương truyền rằng ở nơi đây khi xưa, người dân Hoa Lư đã lập đàn tế trời cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, quốc thái dân an. Nơi đây được coi là nơi giao thoa của trời đất, âm dương hòa hợp, gắn liền với những câu chuyện tâm linh và sức mạnh siêu nhiên.
Để đến được động, du khách phải vượt qua hành trình leo 439 bậc đá quanh co ôm trọn sườn núi. Bước vào động, trước mắt là những lớp nhũ đá sáng lấp lánh, nhiều hình thù kỳ thú, khiến không gian trở nên vừa huyền ảo vừa gần gũi với trí tưởng tượng con người. Động Vái Giời được chia thành ba tầng tượng trưng cho ba cõi: Trần gian, Địa ngục và Thiên đường.
 |
| Cửa động nhỏ hẹp nằm giữ lưng chừng núi. |
 |
| Tầng “trần gian” có những khối nhũ đá phẳng như cuộc sống bình dị giữa đời thường. |
 |
| Bên trái cửa động có cầu thang bằng sắt, du khách trèo 88 bậc thang cheo leo để tới với tầng “thiên đường”. Ảnh: Trần Nghị |
 |
| Tầng “địa ngục” tượng trưng sinh lão bệnh tử, kiếp nhân quả luân hồi. |
Bước qua cửa hang động chính là tầng “Trần gian” với những khối nhũ đá phẳng, mềm mại, gợi nhắc về cuộc sống bình dị giữa đời thường. Tiếp theo, du khách đi xuống tầng Địa ngục, nơi có hai khối nhũ đá lớn giống chó ngao canh giữ cổng. Tầng này tái hiện các câu chuyện truyền thuyết như cầu Nại Hà, ngai Diêm Vương, lưỡi đao tử thần, Tam Sinh thạch hay vạc dầu biển lửa. Không gian lạnh lẽo, âm u, cùng với ánh sáng hạn chế khiến nơi đây trở nên sống động như thế giới dưới lòng đất, vừa huyền bí vừa thu hút trí tò mò của du khách.
Để đến tầng Thiên đường, du khách trèo 88 bậc cầu thang sắt cheo leo. Tại đây, nhiều nhũ đá và tảng đá mang hình tượng cõi niết bàn, bồ tát, thiên đình, cùng ngai thờ Phật tôn nghiêm. Một cổng trời mở ra toàn cảnh thung lũng phía dưới, tạo nên trải nghiệm hùng vĩ và thanh tịnh. Xưa kia, người dân kinh thành Hoa Lư lập đàn tế trời cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, quốc thái dân an. Ngày nay, Động Vái Giời thu hút khách trong và ngoài nước nhờ sự kết hợp độc đáo giữa giá trị lịch sử, văn hóa và cảnh quan thiên nhiên.
Hang Bụt và truyền thuyết độc đáo của Ninh Bình
 |
Bên cạnh Động Vái Giời, Thung Nham còn nổi tiếng với Hang Bụt – hang nguyên sơ dài 500 mét, xuyên thủy nối từ Thung Nham đến Động Thiên Hà, nối liền hai huyện Hoa Lư và Nho Quan. Hang ẩn hiện qua làn nước xanh ngọc bích, tạo nên khung cảnh huyền ảo, khiến người tham quan như lạc vào thế giới khác biệt hoàn toàn với nhịp sống đô thị. Truyền thuyết kể rằng Hang Bụt từng là con đường độc đạo dẫn đến vùng thung lũng màu mỡ, nơi những người đàn ông trụ cột trong gia đình phải vượt núi rừng hiểm trở để tìm kiếm lương thực trong những năm mất mùa.
Một ông lão hiền hậu đã hướng dẫn dân đi qua hang, giúp họ đến bờ an toàn, rồi biến mất, chỉ để lại bức tượng đá giống hệt. Người dân tin rằng ông là Đức Phật giáng thế cứu dân, từ đó gọi hang là Hang Bụt và thờ phụng hết lòng. Câu ca dao dân gian còn lưu truyền:
“Thân là tượng đá ngồi đây
Thuyết xưa truyền lại lâu ngày thành danh
Tên là lão Bụt hiền lành
Ai cầu lão giúp, phước lành lão ban.”
Du khách tham quan hang bằng thuyền xuôi theo sông Bến Đang, từng khoảnh khắc trôi qua cửa hang đều mở ra những hình tượng đá kỳ thú: nàng tiên đá nằm trên giường ngọc với mái tóc xõa dài, tượng voi phục, giàn hoa thiên lý và trái đào tiên. Hang Bụt giữ nguyên vẻ hoang sơ, với hàng trăm con dơi sinh sống, cùng các lớp địa chất vẫn phát triển song song, tạo nên bảo tàng thiên nhiên sống động. Đây là điểm nhấn đặc biệt cho du lịch xanh, nơi du khách vừa chiêm ngưỡng thiên nhiên vừa tìm hiểu lịch sử và truyền thuyết.
Động Tiên Cá và trải nghiệm du lịch xanh lý tưởng
 |
Động Tiên Cá – hang xuyên thủy dài 500 mét, nơi rộng nhất 40 mét và cao nhất 30 mét – là điểm tham quan tiếp theo không thể bỏ qua. Du khách đi bộ theo cầu tre uốn lượn trong lòng núi, khám phá không gian huyền ảo với nhũ đá lấp lánh, mô phỏng cung điện, nơi vua thủy tề và các nàng tiên cá sinh sống. Nhũ đá được thiên nhiên sắp xếp tinh tế, hình thành rặng san hô, dải thác kim cương, cá heo, đầu voi hay cá sấu, khiến mỗi bước chân như bước vào câu chuyện cổ tích sống động.
Trước đây, nơi này từng gọi là Hang Cá, sinh sống của cá Tràu Tiến Vua và cá Rô Tổng Trường – hai loài cá quý hiếm, xưa chỉ vua mới được thưởng thức. Du khách tham quan từ tháng 10 đến tháng 2 Âm lịch có thể chiêm ngưỡng đàn cá bơi lội trong làn nước trong xanh, tạo nên cảm giác như lạc vào đáy đại dương. Không gian động Tiên Cá kết hợp nhũ đá và dòng suối ngầm tinh tế, đem đến trải nghiệm du lịch xanh vừa khám phá thiên nhiên vừa tìm hiểu truyền thuyết dân gian.
 |
| Bên trong hang động rộng khoảng 5.000m2 là nhiều khối thạch nhũ đá có từ nghìn năm trước. |
Thung Nham với Động Vái Giời, Hang Bụt và Động Tiên Cá không chỉ mang giá trị cảnh quan và địa chất, mà còn giàu giá trị văn hóa và tâm linh. Đây là nơi lý tưởng cho du khách muốn trải nghiệm thiên nhiên kỳ vĩ, chiêm ngưỡng nghệ thuật tạo hóa và hòa mình vào những câu chuyện truyền thuyết lâu đời. Khi đến đây, du khách không chỉ thưởng ngoạn nhũ đá, mà còn cảm nhận nhịp sống hài hòa giữa con người và thiên nhiên, tìm thấy sự thanh bình và cảm hứng cho tinh thần.
Với sự kết hợp độc đáo giữa khám phá cảnh quan, tìm hiểu truyền thuyết, trải nghiệm đời sống hoang sơ và thưởng ngoạn thiên nhiên kỳ vĩ, Thung Nham trở thành điểm đến nổi bật trong hành trình du lịch xanh ở Việt Nam. Động Vái Giời, Hang Bụt và Động Tiên Cá chính là những minh chứng sống động cho vẻ đẹp tự nhiên, văn hóa và lịch sử lâu đời của vùng đất cố đô Ninh Bình.
