Sau sự cố Vịnh Xanh: Du lịch biển phải làm gì để lấy lại niềm tin?

Khủng hoảng niềm tin bao trùm du lịch biển

Hiện trường tàu Vịnh Xanh 58 bị lật trên vịnh Hạ Long khiến dư luận bàng hoàng – kéo theo làn sóng hủy tour và tâm lý e ngại với du lịch biển.

Sự cố lật tàu du lịch Vịnh Xanh 58 để lại hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, không chỉ về con người mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý xã hội. Khi những nạn nhân cuối cùng được đưa về với gia đình, vịnh Hạ Long trở nên tĩnh lặng – nhưng đó là sự tĩnh lặng đầy bất an. Các doanh nghiệp khai thác tour biển, kể cả du thuyền cao cấp 5 sao, đồng loạt lao đao trước làn sóng hủy tour và lượng khách sụt giảm nghiêm trọng.

Trên mạng xã hội, thông tin tiêu cực lan truyền dày đặc, nhiều nội dung sai lệch khiến tâm lý du khách thêm hoang mang. Nhiều đoàn khách yêu cầu hoàn tiền, đổi lịch, thậm chí hủy cọc ngay lập tức. Theo phản ánh từ các doanh nghiệp vận hành tàu du lịch, chỉ trong vài ngày, lượng khách nội địa đã giảm tới 50–80% – con số biết nói cho thấy sức ép mà thị trường đang phải gánh chịu. Không chỉ tàu tuyến trong ngày, cả những du thuyền nghỉ đêm cao cấp cũng chịu ảnh hưởng dây chuyền.

Một doanh nghiệp chuyên tổ chức tour nghỉ đêm cho biết, gần 50% khách nội địa đã yêu cầu hủy tour hoặc chuyển sang thời điểm khác. Trước tình hình này, các cơ quan chức năng nhanh chóng vào cuộc. Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Phạm Văn Thủy cho biết, ngay khi sự cố xảy ra, tỉnh Quảng Ninh đã lập tức kích hoạt phương châm “4 tại chỗ”: chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện vật tư tại chỗ và hậu cần tại chỗ. Ngành văn hóa, thể thao và du lịch cũng phối hợp xử lý ngay trong ngày.

Cùng ngày 19/7, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phát hành công điện khẩn, tổ chức họp trực tuyến và cử cán bộ đến hiện trường hỗ trợ điều phối. Dù hành động quyết liệt, nhưng nỗ lực ứng phó vẫn chưa đủ để xoa dịu dư luận. Nỗi sợ đi biển được công khai bày tỏ, trong khi nhiều doanh nghiệp lúng túng trong phản ứng truyền thông. Những biểu hiện này cho thấy ngành du lịch biển Việt Nam đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng niềm tin nghiêm trọng.

Tại cuộc họp báo quý II/2025, ông Cao Lê Tuấn Anh – Chánh Văn phòng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch – thẳng thắn nhìn nhận: “Sự cố lật tàu Vịnh Xanh 58 là lời cảnh tỉnh sâu sắc.” Ông nhấn mạnh, ngành du lịch – đặc biệt là du lịch biển – cần rà soát toàn diện các quy trình an toàn, từ khâu vận hành đến truyền thông. “Phải có quy trình chuẩn ngay từ khi khách bước chân lên tàu – và điều đó chỉ có thể thực hiện được khi có sự phối hợp đồng bộ giữa nhiều cơ quan liên quan.”

Khôi phục niềm tin bằng an toàn và minh bạch

Du khách trở lại các điểm đến ven biển – tín hiệu tích cực cho ngành du lịch, nhưng yêu cầu đặt ra là phải đảm bảo an toàn, chuyên nghiệp và công khai quy trình vận hành dịch vụ.

Theo các chuyên gia, vấn đề không chỉ nằm ở phản ứng sau sự cố, mà bắt nguồn từ những lỗ hổng trong hệ thống phòng ngừa và quản trị rủi ro. Với một điểm đến Di sản thế giới như vịnh Hạ Long, đã đến lúc cần một cuộc cách mạng thực sự trong công tác giám sát vận hành và cứu hộ – dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại. Cụ thể, toàn bộ hệ thống tàu du lịch cần được tích hợp thiết bị định vị GPS, AIS và kết nối trực tiếp với trung tâm điều hành theo thời gian thực – tương tự như ngành hàng không. Khi tàu mất tín hiệu hoặc không phản hồi, trung tâm có thể lập tức phát cảnh báo và kích hoạt quy trình cứu hộ tự động.

Song song là việc cải tổ toàn diện hệ thống cứu nạn: mỗi tàu cần được trang bị đầy đủ thiết bị cứu sinh, đồ lặn, phương tiện y tế và – khi cần thiết – cả trực thăng ứng cứu. Những phương án này không thể chỉ tồn tại trên giấy tờ, mà phải được huấn luyện định kỳ, mô phỏng tình huống cụ thể và minh bạch thông tin tới du khách. Chuyên gia du lịch mạo hiểm Nguyễn Ngọc Bích – CEO Mekong Rustic – cho rằng: “Đừng đợi khủng hoảng mới hành động, hãy phòng ngừa trước.” Ông chỉ ra thực tế rằng nhiều doanh nghiệp chỉ chú trọng đến dịch vụ khách hàng, nhưng lại thiếu hệ thống quản trị rủi ro cũng như kế hoạch ứng phó truyền thông trong tình huống khẩn cấp.

Theo ông Bích, mỗi doanh nghiệp cần xây dựng “bản đồ rủi ro” cho mùa mưa bão, cập nhật chỉ số an toàn tour, thông tin kiểm định tàu và các kịch bản cứu hộ sẵn sàng triển khai. “Du khách không cần một tour rẻ – họ cần sự an tâm,” ông nhấn mạnh. Khi được cung cấp thông tin đầy đủ và minh bạch, du khách sẽ cảm thấy được tôn trọng – và từ đó, niềm tin có thể dần khôi phục.

Điều quan trọng hơn cả là cách ngành du lịch ứng xử trong khủng hoảng. “Không phải cứ phản ứng nhanh là tốt – điều cốt lõi là thể hiện sự thấu cảm và tinh thần trách nhiệm,” ông Bích nói. Thay vì khẳng định “chúng tôi làm đúng quy trình”, hãy dám nói “chúng tôi đau xót và đang hành động để bảo vệ du khách tốt hơn.” Một thông điệp chân thành phát ra từ trái tim sẽ có sức lan tỏa mạnh hơn bất kỳ chiến dịch truyền thông nào.

Ông Bích cũng kêu gọi các doanh nghiệp lấy “an toàn” làm giá trị cốt lõi, thay vì chỉ coi đó là thủ tục bắt buộc. “Niềm tin là thứ dễ mất, khó giữ – nhưng hoàn toàn có thể phục hồi nếu chúng ta thật lòng,” ông khẳng định. Khi toàn bộ hệ sinh thái du lịch cùng đề cao trách nhiệm, an toàn và minh bạch, du lịch biển Việt Nam mới có thể vượt qua khủng hoảng và khôi phục niềm tin một cách bền vững – cả trong nước và quốc tế.

Từ chính sách đến thị trường: Tạo nền vững cho đà phục hồi du lịch

Du lịch thể thao: Cơ hội vàng từ rừng, núi, sông, biển

Ngành du lịch Hà Nội bứt phá, tổng thu ước đạt 73.000 tỷ đồng trong 7 tháng đầu năm

Du lịch canh nông ở Lâm Đồng: Khác biệt từ trải nghiệm nông nghiệp xanh

Từ kế hoạch đến trải nghiệm: 99% du khách Việt dùng AI khi đi du lịch