Tại họp báo Chính phủ Thường kỳ tháng 4/2023, trả lời nội dung về "giải pháp để vực dậy tăng trưởng của một số địa phương, các điểm sản xuất trên cả nước có quy mô sản xuất lớn và có sự tăng trưởng chậm trong quý I như TPHCM, Bắc Ninh, Thái Nguyên...?" Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Đỗ Thành Trung cho biết: Thứ nhất, quý I/2023 là một trong những quý I có tốc độ tăng trưởng thấp, chỉ cao hơn năm 2020-2021. Chủ yếu động lực tăng trưởng của quý I/2023 suy giảm do lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, đặc biệt là công nghiệp chế biến chế tạo - nguyên nhân chính dẫn đến các trung tâm sản xuất lớn, công nghiệp xây dựng bị ảnh hưởng.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Đỗ Thành Trung chia sẻ về giải pháp vực dậy tăng trưởng của một số địa phương |
Khoảng 7 địa phương có tốc độ tăng trưởng tương đối thấp, trong đó có 3 địa phương là TPHCM, Thái Nguyên, Bắc Ninh. TPHCM tăng tương đối thấp, 0,7%. Nguyên nhân là do bối cảnh chung, 3 địa phương này không tách được vấn đề chung.
Bên cạnh động lực là công nghiệp chế biến chế tạo suy giảm, còn một số lĩnh vực khác như tổng cầu giảm, trong đó tổng mức bán lẻ; nhu cầu, tốc độ tăng xuất nhập khẩu, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu, thị trường, thu hút FDI, và những lĩnh vực riêng đặc thù của các địa phương này cũng suy giảm.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư thông tin, gần đây nhất, Thủ tướng Chính phủ làm việc với TPHCM đã chỉ ra nguyên nhân rất đặc thù. Trước đây thông thường 1 năm TPHCM có khoảng 70-80 dự án để phê duyệt chủ trương và đầu tư xã hội. Trong 2 năm trở lại đây, dự án mới để phê duyệt rất thấp, liên quan đến năng lực quản lý.
Trên những nguyên nhân chung cũng như nguyên nhân đặc thù của từng địa phương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu Chính phủ nhiều giải pháp để vực lại động lực tăng trưởng, tìm kiếm thị trường, giữ vững phát triển của khối doanh nghiệp, ổn định lao động, không để mất việc. Đặc biệt, chỉ đạo điều hành để tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong các lĩnh vực lớn như tín dụng, bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp… từ đó tìm kiếm các thị trường mới.
Ngoài những vấn đề chung thì có đặt vấn đề hỗ trợ cho các địa phương này. Có mấy giải pháp Bộ Kế hoạch và đầu tư nghĩ rằng các địa phương cần quan tâm và Chính phủ sẽ tăng cường chỉ đạo.
Thứ nhất, nâng cao năng lực, chất lượng chỉ đạo điều hành, xử lý công việc của chính quyền địa phương các cấp, đồng thời đẩy mạnh kiểm tra, giám sát, cải thiện hơn nữa môi trường đầu tư kinh doanh để những người trong hệ thống quản lý dám nghĩ, dám làm.
Thứ hai, động lực tăng trưởng của các khu vực này cần được quan tâm, đẩy mạnh đầu tư công. Đầu năm, các địa phương chủ yếu tập trung xử lý nốt khối lượng đã hoàn thành năm trước, tiến hành các thủ tục của các dự án khởi công mới trong năm 2023, nên đầu tư công chưa được cao. Tuy nhiên, có một nỗ lực rất lớn là năm nay tỉ lệ số tương đối không bằng năm ngoái nhưng số tuyệt đối chúng ta đang tăng hơn 15 nghìn tỷ so với giải ngân cùng kỳ năm ngoái. Với những động lực như thế, chính quyền các cấp cần đẩy nhanh.
Về thúc đẩy du lịch dịch vụ, đầu năm chủ yếu là dịp tết nhưng bắt đầu từ quý II, III có thể thúc đẩy mạnh dịch vụ, đặc biệt là tại các trung tâm lớn như TPHCM, các địa điểm này có dư địa. Đây là động lực thứ 2 để tăng trưởng, bên cạnh công nghiệp dịch vụ, đầu tư công.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn phát biểu tại họp báo |
Thứ ba là tháo gỡ những khó khăn đang tồn đọng hiện nay để sớm tạo ra những động lực mới, tăng trưởng cho các địa phương, các doanh nghiệp tạo dòng tiền cũng như tăng cường khả năng vay vốn, tiếp cận tín dụng chi phí thấp như Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã nêu.
Thứ Tư, phải thực hiện các giải pháp để hỗ trợ người dân mà gần đây Chính phủ đã ban hành như Nghị quyết 58 để hỗ trợ cho doanh nghiệp giảm, giãn, hoãn, gia hạn lệ phí, thuế... hỗ trợ các doanh nghiệp, vừa tạo việc làm, vừa tạo nguồn thu.
Thứ năm, đảm bảo an toàn an sinh lao động xã hội để duy trì được thu nhập cho người lao động.
Thông tin thêm về vấn đề này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho hay, Thường trực Chính phủ cùng 17 bộ, ngành đã làm việc với Thành phố Hồ Chí Minh để giải quyết vấn đề làm sao từ tháng 4 trở đi kinh tế tăng trưởng trở lại.
"Tất cả các giải pháp đã bàn rất kỹ và sâu, trong đó có giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp, giảm lãi suất và tập trung vào mặt hàng như điện tử, gỗ, may mặc để thúc đẩy tăng trưởng", Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn thông tin.