 |
| Mỗi con chồn hương đều có mã số đăng ký. |
Người tiên phong nuôi con đặc sản chồn hương
Nghề nuôi chồn hương manh nha từ 16 năm về trước, khi ông Hồ Văn Trung (thôn Phú Lâm Tây, xã Hành Thiện, huyện Nghĩa Hành) bắt được 2 con chồn hương rừng và đem nuôi thử. Từ đó ông bắt đầu tìm hiểu và mở rộng nghề nuôi chồn hương. Ông Trung cho biết thời gian đầu gặp nhiều khó khăn, có lúc thất bại do chồn hương bị lạnh, dịch bệnh chết.
Ông quyết tâm nghiên cứu bằng quan sát chồn hương sống bên ngoài thiên nhiên và phát hiện chồn hương có đặc điểm ăn vào ban đêm và ngủ ban ngày. “Những năm đó, vẫn chưa có ai nuôi chồn hương để tôi học hỏi. Nhiều người nói rằng chồn hương đem về nhà nuôi sẽ không sinh sản được, nhưng tôi thuần hóa, chăm sóc và kết quả nhiều năm liên tục, chồn hương đẻ con giống mới”, ông nói.
Từ cặp chồn hương hoang dã, ông Trung đã lai tạo, nhân giống và mỗi năm đều sinh sản lứa mới, hiện trại của ông Trung có hơn 117 con chồn hương đang nuôi và đều có mã số trại nuôi đăng ký.
 |
| Từ cặp chồn hương hoang dã, ông Trung đã lai tạo, nhân giống, hiện trại của ông Trung có hơn 117 con chồn hương. |
Thấy mô hình nuôi cầy hương hiệu quả, cộng thêm việc ông Trung sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, các hộ dân ở Phú Lâm Tây bắt đầu học theo, xây dựng chuồng trại, mua cầy hương con về nuôi.
Ông Hồ Duy Quang (thôn Phú Lâm Tây, xã Hành Thiện) cho biết: “So với nuôi các con trâu, bò, heo thì nuôi cầy hương hiệu quả kinh tế khá hơn hẳn. Con giống bán ở khắp các tỉnh, thành. Hiện nay nhu cầu mua con giống rất cao, số lượng ở xã Hành Thiện không đủ cung cấp ra thị trường. Sau hơn 2 năm, từ 2 cặp giống tôi đã có 17 con, sắp tới sẽ nuôi nhiều hơn”.
Đến nay, có 36 hộ dân tham gia nuôi chồn hương với tổng đàn 273 con, trong đó con cái sinh sản là 182 con, con đực giống 91 con. Hiện nay, người nuôi chủ yếu tập trung sản xuất giống sinh sản, mỗi năm chồn hương đẻ 2 lứa/năm, mỗi lứa trung bình 3 con. Từ số lượng con chồn hương sinh ra sẽ chọn lọc làm giống đạt 60% trở lên.
 |
| Ngoài cháo, thức ăn cho chồn hương còn là trái cây tươi. |
Bí quyết để chồn hương phát triển nhanh, đẻ khỏe
“Chồn hương chưa có thuốc thú y để phòng, điều trị bệnh. Bí quyết chính là không mang con giống từ nơi khác về để tránh mầm bệnh, chỉ nhân giống tại chỗ”- ông Trung nói.
Cách ông Trung nuôi chồn hương rất độc đáo, vốn chồn hương quen ăn trái cây rừng, nhưng ông Trung đã thuần hóa và cho chồn hương ăn “cháo cá”. Mỗi ngày, ông Trung đều nấu cháo cá cho chồn hương. Ban đầu, ông dặm thêm một ít chuối, mít vào cháo cá, về sau chỉ cho ăn cháo cá theo bữa, còn lúc nhàn rỗi có thể cho ăn thêm mít, chuối. Ông nói: “Trung bình mỗi con chỉ ăn khoảng 3.000 đồng/bữa/ngày, nhưng hiệu quả nuôi thương phẩm rất cao, trong đó gia tăng đàn nuôi nhờ sinh sản”.
 |
| Khu vực chuồng nuôi chồn hương của ông Hồ Duy Quang. |
Ông Trung cho biết: “Để chồn hương sinh sản và phát triển thì chỉ có nuôi, thuần hóa và lai tạo liên tục từ trong chính trại ra”. Chồn hương có đặc điểm là khi chồn mẹ đang trong giai đoạn nuôi con, nếu có tiếng ồn, người qua lại nhiều thì chồn mẹ tha con đem giấu trong tổ, làm trầy xước, nhiễm trùng, thậm chí gây chết con, hoặc chồn mẹ ăn con. Do vậy, khi tới mùa sinh sản, ông Trung đặc biệt không để người lạ vào khu vực trại nuôi.
Trung bình mỗi con chồn hương sinh sản 2 lứa/năm, mỗi lứa từ 4-6 con. Ông Trung cho biết: “Trung bình nếu 1 con chồn hương cái tham gia sinh sản và có 3-6 con giống thì trong 1 năm có thể mang lại thu nhập 20 triệu đồng từ việc bán con giống và xuất thương phẩm”. Hiện tại, đối với chồn hương nuôi thương phẩm, trọng lượng đạt từ 3kg/con trở lên, bình quân giá bán 1,7 triệu/kg hơi.
Ông Trung cho biết: “Tôi đang hướng tới nuôi chồn hương để thu cà phê chồn và lấy xạ hương kết hợp phát triển du lịch thăm quan. Đây là cách tăng đàn chồn hương để mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với bán thương phẩm, con giống”.
 |
| Mô hình nuôi chồn hương đang được phát triển ở xã Hành Thiện và đem lại hiệu quả kinh tế cao. |
Để xây dựng chuỗi thương phẩm an toàn, bền vững, góp phần tăng thu nhập cho thành viên và phát triển kinh tế của địa phương, mới đây, xã Hành Thiện thành lập HTX nông nghiệp chăn nuôi cầy vòi hương Thiện Phát với 36 thành viên, vốn điều lệ 6,9 tỷ đồng.
Ông Hồ Duy Trung được tín nhiệm bầu làm Giám đốc HTX chăn nuôi cầy vòi hương Thiện Phát. Đây là HTX chăn nuôi chồn hương đầu tiên được thành lập trên địa bàn huyện Nghĩa Hành, nhằm sản xuất và cung ứng cầy hương giống, cầy hương thương phẩm. Ông Trung và các thành viên HTX còn ấp ủ dự định mở rộng thêm quy mô, chọn lọc và trồng cà phê để hướng tới sản xuất cà phê chồn- một loại cà phê có giá trị kinh tế rất cao và được thị trường ưa chuộng./.
