Bao bì - "Tấm hộ chiếu" mới giúp hàng Việt chinh phục thị trường Hoa Kỳ

Quang cảnh hội thảo.

Tại hội thảo “Bao bì và thương hiệu xuất khẩu 2025 – Từ xu hướng đến thực hiện” diễn ra sáng 29/10, các chuyên gia đã nhấn mạnh vai trò chiến lược của bao bì trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam. Phát biểu tại sự kiện, ông Lê Hoàng Tài, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương), khẳng định dù hàng Việt đã có mặt tại hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, nhưng để đứng vững và vươn xa, chất lượng thôi là chưa đủ. Chính bao bì và thương hiệu mới là hai yếu tố then chốt để định vị giá trị và tạo sự khác biệt trong mắt người tiêu dùng quốc tế.

Ông Tài ví von: "Bao bì ngày nay không chỉ là vỏ bọc, mà là ngôn ngữ thương hiệu". Nó phản ánh câu chuyện, cam kết và tầm nhìn của doanh nghiệp. Thực tế cho thấy, một thiết kế bao bì tinh tế, sáng tạo, thân thiện với môi trường và phù hợp văn hóa bản địa có thể giúp gia tăng giá trị sản phẩm xuất khẩu lên tới 10 – 30%. Đây là một con số đầy tiềm năng, cho thấy việc đầu tư vào bao bì không phải là chi phí mà là một khoản đầu tư sinh lời hiệu quả, giúp doanh nghiệp tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững trên thương trường quốc tế.

Những xu hướng tất yếu định hình sân chơi xuất khẩu

Thị trường toàn cầu, đặc biệt là các thị trường lớn và khắt khe như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, đang ngày càng siết chặt các quy định liên quan đến bao bì và tính bền vững. Điều này buộc các doanh nghiệp Việt Nam phải nhanh chóng thay đổi để không bị loại khỏi chuỗi cung ứng xanh toàn cầu. Các chuyên gia tại hội thảo đã chỉ ra những xu hướng chủ đạo mà bất kỳ doanh nghiệp xuất khẩu nào cũng cần nắm bắt.

Thứ nhất, bao bì xanh và phát triển bền vững. Đây không còn là một lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc. Ông Đỗ Ngọc Hưng, đại diện Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ, chia sẻ những góc nhìn thực tiễn từ thị trường nhập khẩu lớn nhất thế giới với kim ngạch hơn 3.500 tỷ USD/năm. Ông cho biết người tiêu dùng Mỹ, đặc biệt là thế hệ Gen Z, có ý thức cao về môi trường và sẵn sàng trả giá cao hơn cho những sản phẩm có bao bì tái chế, giảm thiểu nhựa nguyên sinh. Các chuỗi bán lẻ lớn tại Hoa Kỳ đều yêu cầu nhà cung cấp phải có các chứng chỉ về bao bì tái chế, xem đây là một tiêu chí sàng lọc quan trọng.

Thứ hai, số hóa bao bì để truy xuất nguồn gốc và minh bạch thông tin. Trong thời đại số, người tiêu dùng muốn biết mọi thứ về sản phẩm họ mua. Bao bì giờ đây đóng vai trò như một “tấm hộ chiếu”, cung cấp đầy đủ thông tin về hành trình của sản phẩm. Việc tích hợp mã QR code đang trở thành xu hướng phổ biến, cho phép người tiêu dùng chỉ với một thao tác quét đơn giản có thể tra cứu toàn bộ thông tin từ vùng trồng, nguyên liệu, quy trình sản xuất tại nhà máy cho đến các chứng chỉ an toàn thực phẩm. Sự minh bạch này không chỉ giúp xây dựng lòng tin vững chắc nơi khách hàng mà còn là một công cụ marketing hiệu quả, khẳng định chất lượng và sự nghiêm túc của nhà sản xuất.

Thứ ba, thiết kế bao bì gắn liền với bản sắc và câu chuyện thương hiệu quốc gia. Sản phẩm Việt Nam thường được đánh giá cao về chất lượng nhưng lại thiếu đi yếu tố cảm xúc, thiếu một câu chuyện hấp dẫn để kết nối với người tiêu dùng. Ông Đỗ Ngọc Hưng nhấn mạnh, các doanh nghiệp cần bổ sung yếu tố kể chuyện (storytelling) về nguồn gốc văn hóa, giá trị cộng đồng hay quy trình sản xuất đặc biệt của sản phẩm. Các quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Hàn Quốc, Indonesia đã làm rất tốt điều này, biến mỗi sản phẩm thành một “đại sứ văn hóa”. Tại Mỹ, những sản phẩm mang hình ảnh thương hiệu Việt Nam gắn với văn hóa truyền thống đã bắt đầu xuất hiện và nhận được sự chú ý, cho thấy tiềm năng to lớn của hướng đi này.

Giải pháp thực tiễn để hàng Việt chinh phục thị trường Mỹ

Ông Đỗ Ngọc Hưng, đại diện Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ chia sẻ tại hội thảo. Ảnh chụp màn hình

Từ việc nhận diện các xu hướng, việc quan trọng tiếp theo là biến chúng thành hành động cụ thể. Dựa trên kinh nghiệm thực tiễn hỗ trợ doanh nghiệp Việt xuất khẩu sang Hoa Kỳ, ông Đỗ Ngọc Hưng đã đưa ra ba gợi ý chiến lược, mang tính thực tiễn cao.

Một là, chủ động tuân thủ hướng dẫn bao bì của các tập đoàn bán lẻ lớn. Thay vì chờ đợi bị từ chối, doanh nghiệp Việt cần chủ động nghiên cứu và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về bao bì của những nhà phân phối hàng đầu như Amazon, Walmart, Costco. Các hướng dẫn này rất chi tiết, bao gồm kích thước, vật liệu, khả năng phân hủy, và các tiêu chuẩn đóng gói để tối ưu cho vận chuyển. Việc tuân thủ không chỉ giúp hàng hóa dễ dàng thâm nhập sâu hơn vào các chuỗi bán lẻ danh tiếng mà còn giúp giảm thiểu chi phí logistics, tránh rủi ro bị trả hàng, gây thiệt hại lớn về kinh tế.

Hai là, đầu tư bài bản vào nhận diện thương hiệu thông qua hình ảnh và câu chuyện. Doanh nghiệp cần thoát khỏi tư duy sử dụng bao bì chung chung, thiếu thông tin và không có điểm nhấn. Thay vào đó, cần phối hợp chặt chẽ với các tổ chức tư vấn chuyên nghiệp, các đơn vị thiết kế mỹ thuật để phát triển một bộ nhận diện thương hiệu riêng biệt, độc đáo cho các nhóm sản phẩm chủ lực như cà phê, hạt điều, hàng thủ công mỹ nghệ, và thực phẩm chế biến. Một hình ảnh thương hiệu mạnh mẽ, nhất quán sẽ giúp sản phẩm nổi bật trên kệ hàng và ghi dấu ấn trong tâm trí người tiêu dùng.

Ba là, tận dụng tối đa sức mạnh của các kênh phân phối số. Trong kỷ nguyên thương mại điện tử, các nền tảng như Walmart Market, Amazon, Costco đã trở thành “cửa ngõ” vàng để tiếp cận hàng triệu khách hàng Mỹ. Trên môi trường số, bao bì và thương hiệu chính là những “đại sứ” đầu tiên và quan trọng nhất. Hình ảnh sản phẩm trên màn hình chính là yếu tố quyết định việc khách hàng có nhấp chuột vào xem hay không. Do đó, một thiết kế bao bì bắt mắt, chuyên nghiệp và truyền tải được thông điệp của thương hiệu sẽ là chìa khóa để thu hút khách hàng và thúc đẩy doanh số bán hàng trực tuyến.

Cả Cục Xúc tiến Thương mại và Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ đều cam kết sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp thông qua các hoạt động tư vấn, tập huấn, cập nhật các tiêu chuẩn mới và kết nối với các nhà phân phối, đơn vị tư vấn uy tín. Như ông Đỗ Ngọc Hưng đã nhấn mạnh: “Bao bì và thương hiệu không chỉ là lớp phủ bên ngoài mà là thông điệp đầu tiên, tạo hiệu ứng mạnh mẽ chạm đến thị giác và trái tim người tiêu dùng”. Khi thực hiện tốt điều này, thương hiệu Việt không chỉ có chỗ đứng vững chắc tại Mỹ mà còn đủ sức chinh phục bất kỳ thị trường khó tính nào khác trên thế giới.

Hàng Việt chinh phục người tiêu dùng châu Âu

Hàng Việt khai thác EVFTA, mở rộng thị trường xuất khẩu