Cá bống bớp vốn là loài cá nước mặn, sinh sống vùng cửa biển
Cá bống bớp có tên khoa học là Bostrychus sinensis. Đây là loài cá sống ở vùng nước lợ có kích thước nhỏ, da trơn, thân hình trụ tròn với đầu ngắn, mắt nhỏ và mõm tầy. Ở nước ta, cá bống bớp phân bố nhiều ở những vùng cửa sông ven biển và đầm nước lợ từ Bắc vào Nam.
Khi còn nhỏ, cá bống bớp sống theo từng cặp đực cái hay thành đàn trong hang. Thức ăn của chúng là động vật phù du, giun, giáp xác cỡ nhỏ, ấu trùng côn trùng. Khi lớn, chúng ăn các loại còng, cáy, tôm, cua nhỏ, don dắt và mùn bã hữu cơ.
Cá bống bớp vốn là loài cá nước mặn, sinh sống vùng cửa biển.
Thời gian gần đây, người dân vùng rìa ven biển của xã Ninh Ích (thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa), đổi những vùng nuôi tôm thẻ chân trắng trước đây thành các vùng nuôi, ương cá bớp giống, loại cá đang được ưa chuộng trên thị trường.
Về vấn đề này theo ông Phạm Ngọc Khánh, Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Ích cho biết, hiện diện tích nuôi tôm bán công nghiệp trên địa bàn không đáng kể, chỉ còn vài hộ nuôi. Hầu hết chuyển sang nuôi tôm theo hình thức quảng canh hay nuôi xen cá, cua hoặc nuôi đối tượng khác.
Bên cạnh đó, một số diện tích ao nuôi cũng đã chuyển sang hẳn ương nuôi cá giống gồm cá mú, cá chim cá bè, song chủ yếu là cá bớp.
Theo ông Khánh, đối với nghề nuôi ương cá bớp giống, người dân bắt đầu triển khai từ năm 2015. Họ nhập trứng về ấp nở, sau đó nuôi ương trong ao để cá đạt kích cỡ từ 11-12mm rồi xuất bán.
Nghề này thời gian qua mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân. Nhiều hộ ương lãi từ 400-500 triệu đ/ha/năm. Ban đầu toàn xã có vài hộ ương, nay lên đến khoảng 15 hộ, với diện tích ao nuôi ương lên đến 25-30 ha.
“Nghề ương cá giống, chi phí đầu tư không lớn, nhưng lãi tương đối cao. Nhưng không phải ai cũng sản xuất được, bởi bên cạnh đòi hỏi nắm bắt kỹ thuật, còn phụ thuộc mối quan hệ, đầu ra tiêu thụ…”, ông Khánh chia sẻ.
Theo ông Phạm Ngọc Khánh, hiện nghề nuôi ương cá này không chỉ mang lại thu nhập khá cho người dân, mà còn “hồi sinh” nhiều vùng nuôi bị bỏ hoang hoặc nuôi tôm không đạt, thua lỗ nặng.
Điển hình hộ nuôi trồng gia đình nhà ông Nguyễn Văn Dũng (thôn Tân Đảo, xã Ninh Ích) cho biết, ông bắt đầu chuyển từ nuôi tôm sang nuôi, ương cá bớp giống từ đầu năm 2016 sau khi thấy nhiều người dân làm hiệu quả. Sau một tháng rưỡi thả nuôi, ông xuất gần 10.000 con cá bớp giống với kích thước từ 10-11cm, bán với giá 20.000 đồng/con, sau khi trừ chi phí ông “đút túi” hơn 100 triệu đồng.
“Trước khi nuôi, tôi cải tạo ao bằng cách bơm sạch nước rồi cày ải, xử lý vôi, sau đó mua 1kg trứng với giá 7 triệu đồng về cho ấp nở, sau đó thả nuôi trong 2 ao, mỗi ao có diện tích 3.500m2”, ông Dũng kể và cho biết, nếu không có gì trở ngại, lứa cá bớp giống tiếp theo sẽ “bội thu”.
Người dân Ninh Ích xuất bán cá bớp giống
Trong khi đó, anh Nguyễn Thái Điệp (xã Cam Hòa, huyện Cam Lâm), một trong những người nuôi, ương cá bớp giống “hốt bạc” nhiều năm nay ở xã Ninh Ích (thị xã Ninh Hòa), cho biết, hiện anh thuê 5 ao (4.000m2/ao) với giá 10 triệu đồng/ao/năm. Hiện mỗi năm anh xuất 7 đợt giống, với khoảng 70.000 con kích thước từ 10-11cm cho người nuôi cá thương phẩm. Giá bán dao động từ 15.000 - 20.000 đồng/con, trừ chi phí anh lãi khoảng nửa tỷ đồng/năm.
Theo Anh Hồ Huỳnh Bảo Huy, một chủ hộ ương cá bớp giống cho biết, thời điểm này, nguồn cung dồi dào nên giá cá bớp giống chỉ dao động từ 6-7 nghìn đồng/con (loại 11-12mm).
Còn vào tháng mùa đông sản xuất giống khó hơn nên giá lên đến 18-20 nghìn đồng/con, thậm chí còn cao hơn.
Chia sẻ về kinh nghiệm nuôi ương cá, anh Huy cho biết, trứng sau khi mua từ các lồng nuôi cá bố mẹ đẻ với giá 4-5 triệu đồng/kg sẽ cho vào bồn composite có thể tích 1,5m3 nước ấp ở nhiệt độ 28 - 30 độ C.
Sau một ngày, một đêm trứng sẽ nở thành cá bột, rồi đưa xuống ô trong đìa (ô nuôi 4m2). Những ngày đầu tiên, thức ăn cho cá là sinh vật phù du cỡ nhỏ như luân trùng, ấu trùng hầu hà, sau đó 3 - 4 ngày, cá đạt kích cỡ 1 - 1,5 cm bắt đầu thả nuôi trong ao đất với diện tích 4.000 m2 và luyện cho chúng ăn thức ăn như cám đỏ và thức ăn dành cho cá chẽm.
Khi cá đạt kích thước từ 3 - 4cm người nuôi sẽ lùa cá vào lồng lưới mùng có kích thước để “thúc” nuôi đến khi cá đạt kích cỡ 10 -11cm sẽ xuất bán.
“Thời gian từ khi trứng cá nở đến khi xuất bán trên 1,5 tháng. 1kg trứng nếu ấp đạt cho ra 70-100 nghìn con, nhưng rất khó thành công. Tuy nhiên gia đình tôi cho ấp 1 kg trứng trung bình ra khoảng 30-40 nghìn con.
Đến khi xuất bán tỷ lệ hao hụt đàn còn khoảng 15-20 ngàn con. Còn mùa đông tỷ lệ hao hụt nhiều hơn, có lứa chỉ còn vài nghìn con. Vì vậy, nếu giá cá cao, mỗi lứa kiếm trên 100 triệu, còn trung bình lãi từ 60-70 triệu/lứa”, anh Huy chia sẻ.
Hồng Nga
