Đánh bắt trái phép đe dọa hệ sinh thái biển
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp (FAO) của Liên Hợp Quốc, đánh bắt IUU là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với hệ sinh thái biển. IUU tràn lan đang siết chặt sinh kế của nhiều ngư dân quy mô nhỏ.
 |
| Việt Nam đang nỗ lực trong việc chấm dứt đánh bắt cá bất hợp pháp |
Khai thác IUU thường liên quan đến việc phớt lờ các quy định của các quốc gia và tổ chức quốc tế khác nhau và báo cáo không đầy đủ. Biểu hiện khác bao gồm sử dụng chất nổ và chất độc để đánh bắt cá, hoạt động với các tàu đánh cá không quốc tịch, viết lại tên tàu và treo cờ của các quốc gia không phải là quốc gia xuất xứ. Theo FAO, sản lượng khai thác IUU có thể lên tới 26 triệu tấn mỗi năm và có thể kiếm được tới 23 tỷ USD.
Khai thác bất hợp pháp là vấn đề toàn cầu
Khai thác IUU đang cản trở thế giới tiến đến nghề cá bền vững. Tăng cường giám sát IUU ở Mỹ, châu Âu và Nhật Bản, những thị trường hải sản lớn đóng góp rất lớn trong việc chấm dứt đánh bắt IUU.
Dù tình hình nghiêm trọng, các biện pháp IUU quốc tế đã bắt đầu đạt được một số tiến bộ. Năm 2005, EU ban hành Quy định Nghề cá IUU yêu cầu các nhà xuất khẩu hải sản vào thị trường EU phải nộp giấy chứng nhận khai thác do cơ quan chính phủ của nước xuất khẩu cấp. Đối với các quốc gia không tuân thủ quy tắc này và có các biện pháp đối phó IUU không đầy đủ, EU sẽ đưa ra 'thẻ vàng', yêu cầu tăng cường các biện pháp đối phó. Nếu không có sự cải thiện nào được thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định, 'thẻ đỏ' sẽ được cấp và việc nhập khẩu từ quốc gia đó bị đình chỉ.
 |
| Năm 2018, Mỹ giới thiệu Chương trình giám sát nhập khẩu thủy sản (SIMP) |
Năm 2018, Mỹ giới thiệu Chương trình giám sát nhập khẩu thủy sản (SIMP) yêu cầu các doanh nghiệp ở các quốc gia xuất khẩu 13 loại hải sản, bao gồm bào ngư, cá mập và cá ngừ, được coi là có nguy cơ cao đối với IUU, phải nộp giấy chứng nhận cho chính phủ thông qua các nhà nhập khẩu.
Hợp tác toàn cầu là cần thiết
Bất chấp nhiều biện pháp đã được thực hiện, IUU và vi phạm nhân quyền vẫn tiếp diễn ở các đại dương trên thế giới. Nhật Bản, Mỹ và Châu Âu, những quốc gia có thị trường thủy sản lớn cần hợp tác để ngăn chặn các sản phẩm IUU xâm nhập thị trường của họ. Sự phối hợp quốc tế giữa ba quốc gia này là vô cùng quan trọng. Nếu không, các sản phẩm biển IUU bị loại khỏi một thị trường sẽ “chảy” vào thị trường của các quốc gia có quy định yếu hơn.
Điều bắt buộc là các kênh và diễn đàn quốc tế cần thiết phải được sử dụng để khuyến khích các nước mới nổi, chẳng hạn như Trung Quốc, nước đang mở rộng nghề cá, tăng cường các biện pháp ứng phó của họ. Hội nghị thượng đỉnh G7 sắp tới vào tháng 5 sẽ là một dịp quan trọng để thảo luận về việc tăng cường các biện pháp IUU quốc tế.
