Cốm Tú Lệ - Thương hiệu của mảnh đất vùng cao Yên Bái

Chất lượng cao 07/10/2022 14:53 Theo dõi TH&SP trên

Cốm Tú Lệ có màu xanh ngắt đặc trưng của lúa. Cốm ngon nhất lúc vừa làm xong. Hạt cốm dẻo quyện thơm và hậu vị có một chút đắng sau đó chuyển sang vị thanh và hơi ngọt.

Yên Bái: Sẽ diễn ra lễ vinh danh “Nghệ thuật Xòe Thái” Yên Bái: Đặt mục tiêu đưa toàn bộ sản phẩm OCOP của tỉnh lên sàn thương mại điện tử Yên Bái: Tập trung đẩy mạnh, nâng cao chất lượng nông sản địa phương

Tháng 10 đến, ở Tây Bắc, dưới chân đèo Khau Phạ, lúa nếp non trên những thửa ruộng bậc thang Nà Loóng, Pom Ban, Bản Côm, Púng Xổm... của xã Tú Lệ, huyện Văn Chấn hay ở các bản Lìm Mông, Lìm Thái của xã Cao Phạ, huyện Mù Cang Chải đã cắt gần xong, người dân cũng hối hả giã cốm.

Thung lũng xã Tú Lệ được vây quanh bởi ba ngọn núi Khau Phạ, Khau Thán và Khau Song. Từ lâu, Tú Lệ nổi tiếng với đặc sản gạo nếp Tan - "Khẩu tan chạu" - thứ lương thực quý mà chỉ đất Tú Lệ mới trồng được.

Theo các nhà khoa học, nếp Tú Lệ thơm ngon là do khí hậu ở đây mát mẻ quanh năm, biên độ giữa ngày và đêm chênh lệch nhau rất lớn nên năng lượng cây lúa tích trữ được rất cao.

Ngoài ra phải kể đến đất Tú Lệ có nhiều mùn và khoáng chất, dòng suối chảy từ đỉnh đèo Khau Phạ xuống nước trong vắt, đó là những yếu tố tự nhiên tạo nên hương vị đặc biệt của hạt gạo nếp Tú Lệ.

Những người nông dân vất vả trên cánh đồng gặt lúa

Nếp Tú Lệ có hạt to tròn, trắng trong, khi được đồ thành xôi có vị dẻo, thơm đặc biệt; còn khi chế biến thành cốm lại có hương vị ngọt ngào, thanh mát.

Hạt cốm Tú Lệ mang một màu xanh đậm đặc biệt mà không loại cốm nào có thể lẫn được. Cốm Tú Lệ được chắt lọc từ những tinh túy của đất, trời cùng với sự mộc mạc thô sơ của đồng bào dân tộc Thái vùng Tây Bắc.

Cốm Tú Lệ không chỉ là tinh hoa của đất trời, mà còn có cả tình yêu, hồn đất, hồn người gửi gắm vào trong đó. Vì vậy cốm ở nơi đây là đặc sản có một không hai của núi rừng Tây Bắc.

Để làm ra những hạt cốm còn giữ nguyên được hương vị đậm đà, thơm dịu đầy sức quyến rũ mang nét đặc trưng của vùng cao Yên Bái, bà con người dân tộc Thái nơi đây đã phải rất công phu.

Tuốt lúa để làm cốm

Từ sáng sớm người dân đã ra đồng chọn những bông lúa to, hạt vẫn còn xanh, gặt về khi còn đẫm sương đêm. Đến khi nắng lên họ mang ra đập, vò khi hạt lúa vẫn còn tươi.

Sau đó thóc được cho vào chậu nước để đãi bỏ những hạt lép nổi trên bề mặt rồi vớt ra cho ráo nước. Rang lúa, công đoạn này là quan trọng nhất đòi hỏi người rang phải thật khéo léo, trước khi rang lúa phải đợi chảo thật nóng mới đổ lúa vào, rang lúa phải đều tay và lửa cũng phải vừa đủ thì hạt cốm mới đẹp, xanh và dẻo. Nếu lửa quá to và không đều tay thì hạt cốm sẽ nở ra, hạt cốm không được đẹp. Để biết khi nào cốm đã rang xong chỉ cần dùng hai đầu ngón tay vê hạt lúa, thấy vỏ tách rời ra khỏi hạt khi đó người ta đem vào cối giã.

Giã cốm đòi hỏi sự tỉ mỉ nhất. Ngày xưa để có được những chiếc cối giã cốm mọi người cùng nhau lên rừng chặt những cây gỗ to, chắc nịch đem về đục ra làm cối giã cốm. Bây giờ những chiếc cối gỗ đã dần được thay thế bằng cối bê tông, chỉ một số ít cối gỗ còn sót lại. Làm ra được một mẻ cốm ngon người dân vừa giã, vừa sàng, sảy 8 - 9 lần mới xong. Bây giờ có máy móc người dân mang hạt lúa đi bóc tách vỏ trấu, vừa giã vừa sàng, sảy thì 4 - 5 lần xong một mẻ cốm.

Bà Hoàng Thị Chiên, người dân xã Tú Lệ cho biết: Tôi làm cốm bán được khoảng 14 - 15 năm rồi, lúc đó cốm có giá khoảng 20.000 đồng một cân thôi, giờ giá bán đã lên đến 120.000 đồng/kg. Làm cốm tuy mất nhiều công đoạn nhưng lãi cao hơn bán gạo. Để được một mẻ cốm tôi mất từ 40 - 50 phút.

Để có được mẻ cốm ngon, người chế biến phải tính toán thời gian rang cốm sao cho phù hợp

Để tỏ lòng biết ơn tổ tiên, trời đất phù hộ cho một mùa màng bội thu, hàng năm các bản làng người dân xã Tú Lệ còn tổ chức Lễ mừng cơm mới trước khi bước vào vụ thu hoạch lúa chín, được tổ chức vào tháng tám âm lịch hàng năm.

Cốm Tú Lệ đã trở thành một mặt hàng thương phẩm được nhiều thực khách xa gần ưa chuộng, trở thành món quà quê để mọi người gửi biếu bạn bè, người thân.

Cốm cũng đã trở thành biểu tượng văn hóa của Tú Lệ, để mỗi độ thu sang hương vị của nếp rừng Tan Lả lại lan tỏa khắp mọi miền, làm nên thương hiệu của mảnh đất vùng cao Yên Bái.

Năm 2022, Lễ hội Cốm Tú Lệ được tổ chức cùng dịp tỉnh Yên Bái đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật xòe Thái” vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Lễ hội cốm Tú Lệ được tổ chức nhằm bảo tồn, phục dựng và phát triển các giá trị độc đáo của dân tộc Thái.

Yên Bái: Sản lượng chè búp tươi của huyện Văn Chấn đạt 25 nghìn tấn

Vẻ đẹp yên bình của bản Lìm Mông

Ruộng bậc thang Mù Cang Chải được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt

Phạm Khải

Tags:

Cốm Tú Lệ Yên Bái lúa Nếp Tú Lệ thương hiệu Lúa-Gạo

Cùng chuyên mục

Điện Biên công nhận hàng chục nghìn cây cà phê catimor đầu dòng

Xì dầu 2S: Đột phá từ đậu đen xanh lòng và rễ ngưu bàng, khẳng định giá trị dược liệu trong thực phẩm Việt

Trồng trọt giảm phát thải, hướng đến Net Zero 2050

Trái cây Việt trên đường chinh phục thị trường Mỹ

Sản phẩm TH true MILK “cất cánh” cùng Vietnam Airlines

Chiến lược nào để bưởi Đoan Hùng vượt rào cản tiêu chuẩn, vươn ra thế giới?

Thủ công mỹ nghệ Việt Nam trước yêu cầu xanh hóa và cạnh tranh quốc tế

Sợi mì chũ 'tử tế' và hành trình chinh phục người tiêu dùng bằng triết lý sản xuất xanh

Giữ hồn Việt trong giọt nước mắm truyền thống giữa kỷ nguyên số

Dấu ấn hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam tại Mega Show Hong Kong 2025

Cây giống sâm Ngọc Linh 1 năm tuổi có giá 155.000 đồng/cây

Tuần lễ Nông sản Việt 2025 diễn ra tại Hà Nội vào cuối tháng 10 có gì đặc biệt?

Tin khác

Đổi vị cho bé với sữa tươi tiệt trùng TH true MILK mới: Thơm ngậy hương chuối lại hoàn toàn từ thiên nhiên

Nếu bạn đang loay hoay tìm kiếm hương vị sữa mới để đổi vị cho con nhưng vẫn phải thỏa tiêu chí dinh dưỡng, tự nhiên và lành mạnh, đừng bỏ qua “tân binh toàn năng” TH true MILK dưới đây.

Bàn giao sổ hồng cho cư dân Diamond Crown Hai Phong

Ngày 02/10, DOJILAND chính thức bàn giao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất Dự án cho cư dân Diamond Crown Hai Phong. Sự kiện đáng nhớ này không chỉ khẳng định giá trị pháp lý và tính minh bạch của dự án, mà còn mang đến sự an tâm trọn vẹn cho khách hàng về nơi an cư mà mình đã tin chọn.

Xây dựng chuỗi giá trị nông sản sạch từ Gia Lai

Với định hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao, xây dựng vùng chuyên canh rau quả sạch gắn với chuỗi tiêu thụ bền vững, Công ty TNHH MTV Hương Đất An Phú (huyện Đak Đoa, Gia Lai) đang từng bước khẳng định vị thế như một điểm sáng trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp của địa phương.

Mật ong Phương Di: từ đồi núi Gia Lai vươn tới trời Âu

Từ những tổ ong nhỏ lẻ trong những chuyến đi rừng mưu sinh, bà con xã Gào (Gia Lai) đã cùng nhau gây dựng thương hiệu đủ sức vươn ra thế giới.

EVFTA – “tấm hộ chiếu” đưa gạo Việt chinh phục châu Âu

Từ những cánh đồng trong nước đến bàn ăn quốc tế, hạt gạo Việt không chỉ khẳng định vị thế trong nhóm xuất khẩu hàng đầu thế giới, mà còn trở thành biểu tượng cho sự đổi mới, hội nhập và vươn tầm nông sản Việt Nam.

Ford Territory Mới: Mở lối đến trải nghiệm đỉnh cao cùng thiết kế hiện đại và công nghệ an toàn vượt trội

Tại lễ kỷ niệm 30 năm hoạt động tại Việt Nam, được tổ chức tại Hà Nội, ngày 15/8/2025, Ford Việt Nam chính thức ra mắt phiên bản nâng cấp toàn diện của Territory, mẫu SUV đô thị được ưa chuộng hiện nay.

Lỗ hổng thị trường dược liệu quý: Từ câu chuyện sâm Ngọc Linh nhìn ra thách thức quản lý trên không gian mạng

Được mệnh danh là "bảo vật quốc gia", sâm Ngọc Linh không chỉ là một dược liệu quý với giá trị kinh tế lên đến hàng trăm triệu đồng mỗi kg mà còn là niềm tự hào, là biểu tượng cho sự trù phú của tài nguyên bản địa Việt Nam. Thế nhưng, chỉ cần vài cú nhấp chuột, "bảo vật" ấy lại đang được rao bán tràn lan trên không gian mạng với mức giá rẻ đến bất ngờ, phơi bày một thực trạng đáng báo động về ma trận hàng giả và những lỗ hổng khổng lồ trong công tác quản lý thị trường số.

Mustang Mach-E: Biểu tượng ngựa hoang bứt phá trên đường đua ô tô điện tại Việt Nam

Trong bối cảnh ngành ô tô toàn cầu bước vào kỷ nguyên xanh, Việt Nam cũng đang tăng tốc chuyển mình với những bước đi rõ rệt trong phát triển xe điện. Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến các dòng xe thân thiện môi trường, không khí thải nhưng vẫn phải đáp ứng đủ các yếu tố về hiệu năng, thiết kế và công nghệ. Đón đầu xu thế này, Ford chính thức đưa Mustang Mach-E – mẫu SUV thuần điện đầu tiên trong gia đình Mustang – về Việt Nam từ cuối tháng 9/2025. Đây không chỉ là một sản phẩm mới, mà còn là lời khẳng định về sự nhập cuộc mạnh mẽ của Ford vào thị trường xe điện đang bùng nổ.

VitaDairy chinh phục thị trường sữa thế giới

Ngành sữa Việt Nam vừa có thêm niềm tự hào khi mới đây VitaDairy, một doanh nghiệp hàng đầu về dinh dưỡng miễn dịch đã vừa hoàn thành việc xuất khẩu lô hàng sữa dinh dưỡng Oggi vào Afghanistan, thị trường tiềm năng đang thu hút được nhiều thương hiệu lớn của ngành sữa thế giới quan tâm.

Trung Quốc vượt Mỹ, trở thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam

Trong 6 tháng đầu năm 2025, lần đầu tiên Trung Quốc vượt Mỹ về kim ngạch nhập khẩu, trở thành thị trường tiêu thụ thủy sản lớn nhất của Việt Nam. Sự thay đổi này phản ánh xu hướng dịch chuyển thị trường và nỗ lực thích ứng linh hoạt của doanh nghiệp Việt trong bối cảnh thương mại toàn cầu biến động.

Từ lượng sang chất: Chè Việt chinh phục thị trường nội địa

Giá chè tiêu thụ trong nước cao gấp 4 lần xuất khẩu đang tạo ra bước ngoặt cho ngành chè Việt. Từ chỗ ưu tiên sản lượng xuất khẩu, nay nhiều vùng chè đã chuyển hướng sang chất lượng cao, phục vụ thị trường nội địa tiềm năng và ổn định hơn.

Từ giống đến chế biến: Dứa Việt vươn ra thị trường thế giới

Trái dứa Việt Nam đang cho thấy nhiều lợi thế về năng suất và chất lượng. Tuy nhiên, từ chọn giống, canh tác đến chế biến vẫn còn rời rạc. Để vươn ra thị trường lớn, cần một chiến lược bài bản, từ quy hoạch vùng trồng đến chuẩn hóa chuỗi cung ứng.

Thủ công mỹ nghệ Việt: Gỡ điểm nghẽn từ nguyên liệu

Thiếu nguồn nguyên liệu ổn định, hạn chế trong thiết kế sản phẩm mới và khả năng cạnh tranh còn yếu đang là những rào cản lớn kìm hãm xuất khẩu thủ công mỹ nghệ. Hội nghị kết nối cung cầu nguyên liệu vừa qua được kỳ vọng sẽ mở ra hướng đi mới, góp phần nâng cao chuỗi giá trị và mở rộng thị trường quốc tế.

Nông nghiệp thời công nghệ số: xây dựng thương hiệu sản phẩm thanh hóa trên nền tảng số

Trong kỷ nguyên số, nông nghiệp không còn đơn thuần là “chuyện của đồng ruộng” mà đang trở thành một lĩnh vực phát triển đầy tiềm năng của nền kinh tế tri thức. Tại tỉnh Thanh Hóa – vùng đất có truyền thống canh tác lâu đời – việc ứng dụng công nghệ số không chỉ mang lại hiệu quả sản xuất mà còn mở ra hướng đi chiến lược: xây dựng thương hiệu sản phẩm nông nghiệp giá trị cao, hiện đại và bền vững.

Sản phẩm công nghệ Việt: Gỡ rào cản để vươn ra thế giới

Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam đang phát triển với tốc độ ấn tượng, quy tụ hàng nghìn doanh nghiệp công nghệ và thu hút nguồn vốn lớn. Tuy nhiên, việc đưa sản phẩm công nghệ Việt ra thị trường quốc tế vẫn là bài toán khó, đòi hỏi một chiến lược xúc tiến bài bản, có chiều sâu và tính kết nối xuyên biên giới.

Gia Lai trồng 100 triệu cây đàn hương: Kỳ vọng “vàng xanh” thay đổi vùng biên

Gia Lai đang kỳ vọng vào "vàng xanh" – cây đàn hương – với dự án trồng 100 triệu cây giai đoạn 2025–2030. Không chỉ mang lại giá trị kinh tế triệu đô, mô hình liên kết ba nhà còn mở ra hướng phát triển bền vững cho vùng biên Tây Nguyên.

Dứa Việt được giá ở châu Âu: Cơ hội hay giấc mơ tỷ đô?

Dứa Việt Nam đang được trả giá cao tại các thị trường khó tính như châu Âu, mở ra triển vọng lớn cho xuất khẩu. Tuy nhiên, rào cản về giống, chế biến và vốn đầu tư vẫn là những bài toán cần lời giải nếu ngành hàng này muốn chạm tới mục tiêu tỷ đô.

Bao bì xanh lên ngôi mở đường cho xuất khẩu

Bao bì giấy, tre, gỗ đang dần thay thế bao bì nhựa nhờ nhu cầu thị trường và chính sách siết nhựa dùng một lần. Đây là cơ hội để nông dân, doanh nghiệp nông sản thay đổi bao bì, đáp ứng yêu cầu xuất khẩu và bảo vệ môi trường sống bền vững.

Kỳ tích vải thiều Việt Nam: Đỏ rực giữa sa mạc, thơm ngọt trên bàn ăn châu Âu

Giống vải thiều Hong Long của Việt Nam đã tạo nên kỳ tích tại Israel sau gần 10 năm chinh phục thiên nhiên khắc nghiệt. Trang trại Bananot Hahof hiện đạt năng suất 25 tấn/ha, đưa vải Việt xuất hiện trên kệ siêu thị châu Âu, từ Đức, Pháp tới Italy.

Khăn lụa, áo vest “Made in Vietnam” ghi điểm tại Anh: Tín hiệu tích cực cho ngành phụ kiện thời trang

Tại Hội chợ Source Fashion London 2025 – một trong những sự kiện thời trang dệt may B2B lớn nhất châu Âu – những sản phẩm khăn lụa, áo vest, túi mũ và phụ kiện thời trang của Việt Nam đã gây ấn tượng mạnh với các nhà bán lẻ quốc tế. Thành công này không chỉ cho thấy sức hút ngày càng lớn của sản phẩm “Made in Vietnam”, mà còn mở ra tín hiệu tích cực cho ngành phụ kiện thời trang trong hành trình chinh phục thị trường toàn cầu.

Sầu riêng Việt Nam tái cấu trúc để phát triển bền vững

Năm 2025, ngành sầu riêng Việt Nam chứng kiến xuất khẩu sụt giảm nghiêm trọng, trong khi nhập khẩu tăng mạnh. Trước nghịch lý này, ngành đang đẩy mạnh tái cấu trúc, nâng cao chất lượng và mở rộng thị trường nhằm hướng tới phát triển bền vững.

Chuẩn hóa chất lượng, nâng tầm sầu riêng Việt

Trước những yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường Trung Quốc, ngành sầu riêng Việt Nam đang đẩy mạnh kiểm soát chất lượng, truy xuất nguồn gốc và đầu tư chế biến sâu. Đây là bước đi chiến lược nhằm xây dựng thương hiệu nông sản vững chắc, đủ sức cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Gạo Việt vươn xa nhờ chất lượng và bản sắc

Không chỉ là nông sản chiến lược, gạo Việt cần được định vị là sản phẩm mang giá trị văn hóa và trách nhiệm xã hội. Đầu tư vào thương hiệu, chế biến và truy xuất nguồn gốc là chìa khóa mở rộng thị phần tại các thị trường tiêu dùng cao cấp.

Vinlac Gold 2: Xây nền tảng dinh dưỡng cho một thế hệ khỏe mạnh

Vinlac Gold 2 là lời đáp dành cho nỗi trăn trở sâu xa của các bậc cha mẹ: Làm sao để con phát triển toàn diện từ gốc rễ cả thể chất, trí tuệ và hệ miễn dịch. Trong bối cảnh chất lượng dinh dưỡng đang là mối quan tâm hàng đầu của xã hội hiện đại, sản phẩm này mang theo triết lý sâu sắc - dinh dưỡng đúng là nuôi dưỡng tương lai.

Hòa Phát giới thiệu máy lọc nước hydrogen ion kiềm tích hợp công nghệ điện phân

HyperS sử dụng điện cực titan phủ platinum tạo nước hydrogen ion kiềm, hỗ trợ cải thiện sức khỏe. Thiết bị còn cung cấp các chế độ nước tinh khiết đáp ứng nhu cầu sử dụng hàng ngày.

3 dòng sản phẩm TH đạt giải thưởng Thương hiệu toàn cầu 2025

Ngày 13/6/2025, tại lễ trao giải Global Brand Awards do Tạp chí Global Brand (Vương quốc Anh) tổ chức tại Dubai, Tập đoàn TH đã vinh dự nhận 3 giải thưởng trong lĩnh vực Thực phẩm và đồ uống dành cho các sản phẩm sữa chua và sữa uống lên men.

Tập đoàn TH tung bộ đôi trà trái cây tự nhiên TH true TEA mới: Trà Ổi và Trà Tắc

Tập đoàn TH chính thức ra mắt bộ đôi sản phẩm mới gồm Trà Ổi Tự Nhiên và Trà Tắc Tự Nhiên TH true TEA với hương vị đậm đà, thanh mát và thành phần hoàn toàn từ thiên nhiên.

Thủ công mỹ nghệ Việt trước ngã rẽ đổi mới

Không chỉ là di sản văn hóa phi vật thể, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam đang đứng trước cơ hội tái định vị mạnh mẽ trên thị trường trong và ngoài nước. Nhưng làm sao để bảo tồn và phát triển bền vững ngành nghề này trong thời đại số?

eHerbal: Sống lành cùng thảo mộc Việt và khoa học hiện đại

Từ tình yêu với thảo dược Việt, một nữ cử nhân sinh học đã kiến tạo nên eHerbal – thương hiệu thực phẩm và dược liệu thiên nhiên mang triết lý "sống lành", vươn ra thị trường quốc tế bằng công nghệ sấy thăng hoa hiện đại và khát vọng phụng sự cộng đồng.

Xem thêm