| Bánh chưng, xôi là đồ ăn “cực độc” đối với những đối tượng này Độc đáo hội thi gói, nấu bánh chưng xanh tại Công an tỉnh Đắk Nông Độc đáo món bánh chưng nhân cá chép ở Bắc Kạn |
Ăn bánh chưng như thế nào mới đúng?
 |
Mỗi khi Tết đến xuân về, người Việt dù có đi đâu cũng không thể thiếu bánh chưng trong mâm cỗ Tết cổ truyền. Trước đây, khi kinh tế khó khăn, dù trẻ nhỏ hay người lớn đều mong chờ đến Tết để được ăn bánh chưng. Ngày nay, dù bánh chưng vẫn mang ý nghĩa văn hóa, tâm linh sâu sắc với người Việt, nhưng nó không còn là của hiếm. Ở bất kể đâu, chỉ cần muốn là có thể đặt mua, hay tại các vùng quê, mỗi khi rảnh rỗi là các gia đình có thể tự gói để cả nhà thường thức.
Bánh chưng phổ biến đến mức, các nhà dinh dưỡng còn khuyến cáo mọi người nên ăn loại bánh này có kiểm soát, bởi nếu ăn nhiều nguy cơ tăng cân là rất lớn, từ đó có thể gây hàng loạt các hệ lụy với sức khỏe. Vậy trong dịp Tết nên ăn bánh chưng bao nhiêu là đủ và ăn như thế nào mới đúng?
Theo BSCK II Đoàn Thị Anh Đào - Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Thanh Nhàn, hiện có rất nhiều loại bánh chưng khác nhau, cũng như tùy người gói sẽ có trọng lượng bánh không giống nhau, vì thế rất khó có thể đưa ra một lời khuyên cụ thể cho mọi người.
Bác sĩ Đào cho biết thêm, dù bánh chưng dài hay vuông thì đây là loại đồ ăn rất giàu năng lượng, bởi thành phần của bánh đều là những thực phẩm nhiều calo như gạo nếp, đậu xanh, thịt ba chỉ…
Thông thường, một chiếc bánh chưng được làm với 1,5-2 bát gạo nếp, chưa kể thịt mỡ, đậu xanh. Trong khi đó, 100g gạo nếp đã chứa 344 Kcal. Còn trong 100g bánh chưng chứa 181 Kcal; 4,3g chất đạm; 4,2g chất béo; 31,6g chất bột đường; 0,6g chất xơ; 26g canxi; 0,94g sắt; 1,4g kẽm. Do vậy, ăn quá nhiều bánh chưng (khoảng 1/4 hoặc 1/2 chiếc bánh chưng) là đã nạp vào cơ thể rất nhiều năng lượng (nửa chiếc bánh khoảng gần 1000Kcal).
Bác sĩ Anh Đào tư vấn, với một người trưởng thành, không mắc các bệnh lý nền thì chỉ cần ăn 1/8 chiếc bánh chưng cỡ vừa (khoảng 100g) là đã đủ nhu cầu tinh bột cho một bữa. Trường hợp ai ăn thêm cơm hoặc các loại đồ ăn chứa nhiều tinh bột khác như ngô, bún, phở thì cần giảm lượng bánh chưng ăn vào.
PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Ninh - Phó Viện trưởng Viện Y học Ứng dụng Việt Nam cho rằng, nếu mỗi bữa ăn thêm một miếng bánh chưng (1 lát tròn hay 1/8 chiếc bánh chưng vuông) thì thì lượng calo thừa sẽ tăng lên đáng kể và nguy cơ không kiểm soát được cân nặng rất dễ xảy ra nếu lặp đi lặp lại nhiều ngày.
Trong bánh chưng có khá đầy đủ các nhóm chất như tinh bột (gạo), protein và chất béo (thịt), chất xơ (đậu xanh), nhưng không cân đối và có rất ít vitamin, khoáng chất. Vì thế, ăn nhiều bánh chưng sẽ nhanh no và no lâu, khiến mọi người không ăn được thực phẩm khác, nhất là các loại rau, từ đó ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, gây đầy bụng, khó tiêu.
PGS Nguyễn Xuân Ninh tư vấn, tốt nhất nên ăn bánh chưng lượng vừa đủ vào bữa sáng và bữa trưa, bởi khi đó cơ thể có nhiều hoạt động để tiêu hao năng lượng. Nên ăn bánh chưng kèm các loại thực phẩm giàu chất xơ như rau củ. Ưu tiên bánh chưng luộc thay vì bánh trưng rán. Những người đái tháo đường, béo phì, mỡ máu cáo, tăng huyết áp, nguy cơ mắc bệnh tim mạch nên hạn chế ăn bánh chưng.
Những lưu ý khi ăn bánh chưng trong ngày Tết
 |
Ăn bánh chưng kèm với rau xanh
Bánh chưng chứa nhiều chất đạm từ đậu xanh, chất béo từ thịt mỡ và chất bột đường từ gạo nếp nhưng lại thiếu chất xơ, vitamin và các khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
Do đó, để đảm bảo dinh dưỡng, bạn nên ăn kèm với rau xanh hoặc các loại dưa muối, dưa hành. Điều này không chỉ giúp cân bằng dinh dưỡng mà còn giúp bạn cảm thấy đỡ ngán hơn. Ngoài ra, sau khi ăn xong, bạn nên ăn nhiều trái cây để hạn chế lượng chất béo nạp vào cơ thể.
Hạn chế ăn bánh chưng vào buổi tối
Do bánh chưng nhiều năng lượng, nên ăn vào bữa sáng hoặc bữa trưa, khi cơ thể có nhiều hoạt động khác để tiêu hao năng lượng. Tránh ăn vào buổi tối dễ bị tích lũy và chuyển hóa thành mỡ thừa, gây tăng cân và khó tiêu.
Không ăn bánh chưng mốc
Với bánh chưng mốc, nhiều người có thói quen gọt bỏ phần mốc, rán lên, bánh vẫn giữ được mùi thơm ngon đặc trưng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, bạn nên tránh làm như vậy bởi tất cả các thực phẩm bị mốc đều sinh ra độc tố Aflatoxin. Loại độc tố này nếu tích tụ trong thời gian dài có thể gây ra những bất lợi cho cơ thể.
Không ăn kèm các món có tinh bột khác
Bánh chưng được nấu từ gạo nếp nên chứa rất nhiều tinh bột. Một lần ăn bạn chỉ nên ăn một lát nhỏ. Ngoài ra, nếu đã ăn bánh chưng rồi thì bạn không nên ăn thêm các món ăn chứa nhiều tinh bột khác như cơm, xôi, bánh mì. Vì nếu cơ thể nạp quá nhiều tinh bột trong một bữa ăn sẽ dẫn đến tình trạng tăng cân, béo phì.
Hạn chế ăn bánh chưng rán
Ngoài bánh chưng luộc, nhiều người còn có sở thích ăn bánh chưng rán vì mùi vị hấp dẫn và thơm ngon. Tuy nhiên, bánh chưng khi rán lên sẽ tích tụ rất nhiều chất béo, không tốt cho cơ thể. Nếu ăn nhiều, bạn sẽ dễ bị đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu và tăng cân nhanh.
Ngoài nguy cơ tăng cân, ăn bánh chưng nhiều còn làm tăng mỡ, tăng lượng đường trong máu gây bệnh đái tháo đường, mỡ máu cao, tăng huyết áp và nguy cơ mắc bệnh tim mạch… Vì vậy, người bình thường cũng không nên ăn nhiều.
Đặc biệt đối với những người bị thừa cân, béo phì, người bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, tim mạch càng phải hạn chế. Nếu thích cũng chỉ nên ăn một lát bánh chưng thật mỏng và không dùng thêm các thức ăn nhiều tinh bột và đạm, béo khác như cơm, xôi, bánh mỳ; thịt... Nên uống nhiều nước đồng thời tăng cường ăn nhiều rau xanh và trái cây để cân đối dinh dưỡng.
