Tác dụng hữu ích của vương bất lưu hành

Bài thuốc dân gian 11/09/2023 16:07 Theo dõi TH&SP trên

Vương bất lưu hành là một cây thuốc quý, có tác dụng thúc dục sinh xuống sữa, tiêu sưng, thu liễm vết thương, hành huyết thông kinh…

Tác dụng và những lưu ý khi sử dụng cây xạ đen để đạt hiệu quả tốt nhất Tác dụng thần kỳ của rau diếp cá có thể bạn chưa biết Loại cây mọc hoang, ăn đắng ngắt nhưng vẫn được "săn lùng" bởi công dụng "vàng" đối với sức khỏe

Đặc điểm của vương bất lưu hành

Vương bất lưu hành có tên khoa học là Ficus pumila L, thuộc họ dâu tằm (Moraceae), tên gọi khác là vảy ốc, cây xộp, trâu cổ, bị lệ, cơm lênh, mộc liên, sung thằn lằn, bất lưu hành, vương lưu, cấm cung hoa, kim tiễn đao thảo, kim trản ngân đài, hài nhi, giáo cảo, nga cảo, mộc lan tử, mạch lan tử, tiễn kim hoa, tiễn kim tử, tường cổ thảo.

Vương bất lưu hành là cây leo nhỏ, mọc bám nhờ rễ phụ. Cành ngắn và mềm, màu nâu, lúc non có lông sau nhẵn.

Là dây leo, mọc bám nhờ rễ phụ. Cành lá phía dưới rất nhỏ. Lá hình trứng, gốc lá lệch, cuống rất ngắn 1-2 mm. Phía dưới cuống lá có 2 rễ phụ để sẵn sàng bám vào tường hoặc vách đá, thân cây. Phiến lá dài 20-30mm, rộng 10-20mm. Lá ở cành sinh sản trên cao, hình bầu dục dài, phiến lá to và dầy màu xanh thẫm, dài 92mm , rộng 42mm, hai mặt nhẵn, mép nguyên, gân lá nổi rõ, 5 gân ở gốc, 3 gân ở trên. Cuống lá dài 18mm, có lông mịn màu hung.

Cụm hoa mọc ở kẽ lá, hoa đực rất nhiều mọc tụ ở đỉnh, hoa cái có 4 lá đài không bằng nhau.

Quả phức to hình chóp ngược, đầu bằng, đường kính chỗ lớn 35-40 mm, cùi nạc, mềm xốp, màu xanh. Khi chín chuyển màu tím nâu.

Hạt hình tròn, khởi đầu là sắc trắng khi chín chuyển màu đen giống hạt của cây phượng tiên hoa.

Người ta thường sẽ thu hoạch vương bất lưu hành vào tháng 2 khi muốn lấy mầm, còn muốn lấy quả sẽ đợi tới tháng 5, 6, 7.

Bộ phận thân, lá và hạt chín mang về phơi khô để làm thuốc.

Cây vương bất lưu hành thường sinh trưởng ở những vách đá trên khắp các vùng núi phía bắc của nước ta. Nhiều nơi còn trồng loại cây này tại bờ tường, bờ rào ở quanh nhà.

Thành phần hóa học: Hạt của cây chứa 4 loại vac-segoside A, B, C, D. Ngoài ra, hạt còn hàm chứa: flavonoid, phytin, phospholipid, stigmasterol…

Theo y học cổ truyền: Vương bất lưu hành có vị đắng, tính bình, quy vào kinh can và vị. Công dụng hành huyết thông kinh, thúc dục sinh xuống sữa, tiêu sưng thu liễm vết thương. Điều trị chứng liệt dương, di mộng tinh, kiết lỵ lâu ngày, mụn nhọt trứng cá, đau nhức xương khớp, điều hòa kinh nguyệt, tắc tia sữa, táo bón, u xơ…

Theo Y học hiện đại: Các thực nghiệm đã cho thấy rằng: nước sắc của Vương bất lưu hành có khả năng loại bỏ kali, giúp ức chế sự phát triển của các khối u.

Bài thuốc sử dụng vương bất lưu hành

Chữa rối loạn kinh nguyệt

Vương bất lưu hành kết hợp với đương quy, xuyên khung, hồng hoa, ích mẫu.

Thiếu sữa sau sinh

Sử dụng Vương bất lưu hành cùng xuyên sơn giáp, thông thảo. Trường hợp khí huyết bị ảnh hưởng thì cho thêm Hoàng kỳ và Đương quy.

Điều trị u xơ

Sử dụng 8-16g thân và lá đã phơi khô của vương bất lưu hành, đem sắc lấy nước hoặc nấu thành cao uống mỗi ngày. Duy trì sử dụng sẽ có thể thu hẹp các khối u xơ.

Hỗ trợ đầu phong vẩy trắng

Vương bất lưu hành, hương bạch chỉ phân lượng bằng nhau. Cả 2 đem nghiền nhỏ, sau đó thấm khô một đêm rồi chải bỏ.

Trị mụn nhọt

Lấy 2 thăng vương bất lưu hành đã nghiền nhỏ, dã cát 2 lượng, cam thảo 5 lượng, quế lâm 4 lượng, đương quy 4 lượng. Tất cả các vị thuốc này đem hợp sàng. Cuối cùng kết hợp dùng với rượu mỗi lần 1 thìa tấc vuông, dùng: 3 lần/ngày, 1 lần/đêm.

Trị tắc tia sữa

Quả trâu cổ 40g, lá mua, bồ công anh, mỗi loại 15g. Tất cả đem sắc uống. Bên cạnh đó dùng lá bồ công anh giã nhỏ thêm chút giấm thanh, sao nóng, chườm, đắp vào vùng đầu vú.

Trị liệt dương, di tinh

Quả vương bất lưu hành 12g dùng sắc uống. Có thể phối hợp với 12g xà sàng tử. Cũng có thể sử dụng rượu ngâm của cành, lá ở trên để điều trị.

Trị phong thấp, đau nhức xương khớp

Thân, cành, lá của cây 15g. DÙng sắc uống ngày 1 thang. Còn có thể phối hợp với tang ký sinh, tang chi, rễ gấc, dây đau xương, mỗi vị 12g, tất cả đem sắc uống.

Lưu ý khi sử dụng vương bất lưu hành

Thận trọng khi dùng ở phụ nữ có thai.

Người bị thất huyết, bệnh băng lậu đều nên kỵ vậy.

Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ đông y trước khi sử dụng dược liệu trên làm thuốc.

Những tác dụng không ngờ của đậu đỏ với sức khỏe

Những công dụng của cây ngải cứu trong sức khỏe và thực phẩm

Loại củ từng cứu đói người Việt có thể diệt 98% tế bào ung thư, chuyên gia tiết lộ sự thật

Mạnh Quỳnh

Tags:

Cùng chuyên mục

Ích mẫu nam - Bài thuốc tự nhiên giúp trị ho, hạ sốt và giảm hen hiệu quả

Cây hoa anh thảo - Bí quyết vàng dành cho phái nữ

Hoàng tinh hoa đỏ - Loại thảo dược với nhiều công dụng bất ngờ

Đăng tâm thảo: Quà tặng thiên nhiên giúp an thần, ngủ ngon, bồi bổ sức khỏe

Phòng phong: Vị thuốc vàng chống “phong tà” ngàn đời vẫn quý

Hoàng liên ô rô – "Thần dược" tự nhiên trong y học cổ truyền Việt Nam

Khúc khắc – Vị thuốc quý giúp giải độc, trị gout và làm mạnh gân cốt

Bí mật của sa sâm: Vị thuốc quý trong y học cổ truyền trị ho khan, bổ vị

Trạch tả - Dược liệu quý trong y học cổ truyền

Bạch thược – Nét thanh khiết của núi rừng và sức mạnh chữa lành từ thiên nhiên

Bí mật ẩn mình trong hoàng kỳ - Loại rễ vàng giúp cho cơ thể khỏe mạnh từ bên trong

Diêm sinh - Vị thuốc quý từ khoáng vật tự nhiên

Tin khác

Bá tử nhân – Vị thuốc an thần, dưỡng tâm và hỗ trợ tiêu hóa tự nhiên

Ẩn sau những hàng cây trắc bá thường thấy ở công viên hay ven đường là một kho tàng dược liệu quý giá – bá tử nhân, còn gọi là hạt trắc bá. Nhỏ bé nhưng chứa nhiều tinh dầu và dưỡng chất, vị thuốc này từ lâu đã được y học cổ truyền đánh giá cao nhờ khả năng an thần, dưỡng tâm, cải thiện giấc ngủ và nhuận tràng.

Độc hoạt – Vị thuốc quý giúp giảm đau xương khớp từ thiên nhiên

Đau nhức xương khớp là một trong những căn bệnh phổ biến hiện nay, đặc biệt ở người trung niên và cao tuổi. Thay vì lạm dụng thuốc giảm đau Tây y, nhiều người đang tìm đến những bài thuốc thảo dược an toàn, hiệu quả lâu dài hơn. Trong số đó, độc hoạt – vị thuốc quen thuộc trong y học cổ truyền Việt Nam – được xem như “thần dược” tự nhiên giúp giảm đau, kháng viêm và tăng cường sức khỏe xương khớp.

Mặt quỷ - Giải mã "thần dược" mọc hoang, khắc tinh của mụn nhọt và phong thấp

Tên gọi rùng rợn, hình dáng kỳ dị, nhưng ẩn sâu bên trong cây mặt quỷ lại là kho tàng dược tính quý giá. Trong Y học cổ truyền, vị thuốc này được coi là "khắc tinh" của nhiều bệnh ngoài da và xương khớp, nhưng lại ít được biết đến rộng rãi.

Nấm chaga - Những lợi ích tuyệt vời đối với sức khỏe

Được mệnh danh là “siêu nấm của Phương Bắc”, nấm chaga đang trở thành tâm điểm trong lĩnh vực dinh dưỡng tự nhiên nhờ khả năng tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa và hỗ trợ sức khỏe toàn thân.

Xuyên tâm liên – “Kháng sinh xanh” trong kho tàng dược liệu Việt Nam

Xuyên tâm liên - loài thảo mộc có nguồn gốc từ Ấn Độ, từ lâu đã trở thành vị thuốc quen thuộc trong y học dân gian tại các nước châu Á. Ở Việt Nam, trong những năm chiến tranh khi thuốc tây khan hiếm, xuyên tâm liên được xem như “thần dược” của mọi nhà, dùng để chữa cảm sốt, viêm họng, nhiễm trùng, tiêu chảy hay vết thương nhiễm khuẩn. Ngày nay, cùng với sự phát triển của khoa học hiện đại, những bí ẩn về loài cây đắng này dần được lý giải, hé mở giá trị to lớn của nó trong y học tự nhiên.

Xuyên luyện tử: Dược liệu giải trừ uất kết, trừ giun sán và cảnh báo độc tính

Xuyên luyện tử (Fructus meliae toosendan), quả chín sấy khô của cây xuyên luyện, là một trong những vị thuốc quý được ghi chép sớm nhất trong kho tàng Đông y (từ bộ Thần Nông bản thảo kinh). Dược liệu này nổi tiếng với khả năng thư can, lý khí, giải nhiệt và trừ giun sán. Tuy nhiên, xuyên luyện tử cũng là vị thuốc có độc tính tự nhiên, với hoạt chất chính là toosendanin. Hiểu rõ công dụng và tuân thủ nghiêm ngặt liều lượng là điều kiện tiên quyết để phát huy hiệu quả trị liệu mà không gây nguy hại cho sức khỏe.

Toàn yết – Vị thuốc "độc mà quý" trong Đông y

Ngoài là “món ăn côn trùng” có giá trị dinh dưỡng phong phú, toàn yết còn là vị thuốc y học cổ truyền có lịch sử lâu đời và được sử dụng nhiều trong dân gian. Theo y học cổ truyền, vị thuốc này giúp điều trị động kinh co giật, bán thân bất toại. Tuy nhiên, đây là vị thuốc có độc nên chỉ nên sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ y học cổ truyền.

Hạt sachi – Thực phẩm đến từ thiên nhiên, mang lại sức khỏe toàn diện

Trong xu hướng “ăn sạch – sống xanh” ngày càng được ưa chuộng, hạt sachi đang trở thành lựa chọn mới của nhiều người Việt yêu thích dinh dưỡng tự nhiên. Nhỏ bé nhưng chứa nguồn dưỡng chất dồi dào, sachi được mệnh danh là “vua của các loại hạt”, giúp chăm sóc sức khỏe toàn diện từ tim mạch đến làn da.

Thạch tùng răng cưa - Dược liệu quý hiếm hỗ trợ điều trị bệnh Alzheimer

Thạch tùng răng cưa (tên khoa học: Huperzia serrata, hay còn gọi là thông đất hoặc cây chân sói) là một loài dược liệu cực kỳ quý hiếm của Việt Nam, nổi tiếng với hoạt chất có khả năng hỗ trợ điều trị bệnh về thần kinh như Alzheimer. Vậy, dược liệu này có tác dụng gì? Và sử dụng thạch tùng răng cưa thế nào? Mời quý độc giả tìm hiểu trong bài viết sau đây.

Tô ngạnh - Vị thuốc an thai đến từ tía tô

Ít ai biết rằng, tô ngạnh - phần cành của cây tía tô quen thuộc cũng là một vị thuốc quý, mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể, đặc biệt trong việc an thai, giảm đầy hơi và hỗ trợ tiêu hóa.

Hạt ngũ hoa - “Thần dược’ làm đẹp từ thiên nhiên đánh bay mụn, dưỡng da trắng mịn

Hạt ngũ hoa hay còn được biết đến với cái tên là hạt đình lịch mang trong mình rất nhiều công dụng nhưng có lẽ nổi bật nhất với khả năng làm đẹp. Được mệnh danh là “thần dược” thiên nhiên, loại hạt nhỏ bé này đã trở thành bí quyết dưỡng da trị mụn an toàn được các phái đẹp lựa chọn.

Thảo quyết minh – Dược liệu quý giúp an thần, hạ huyết áp và cải thiện giấc ngủ

Thảo quyết minh là một trong những vị thuốc quen thuộc trong y học cổ truyền được biết đến với nhiều công dụng như hạ huyết áp, an thần, kháng khuẩn và kháng nấm. Tuy nhiên, để sử dụng dược liệu này đạt hiệu quả cao và an toàn người dùng cần hiểu rõ các đặc điểm, cách chế biến cũng như liều lượng phù hợp.

Hồi đầu thảo - Dược liệu quý ẩn mình giữa miền núi phía Bắc

Hồi đầu thảo là loài cây thân thảo được lưu truyền trong nhiều bài thuốc dân gian của đồng bào vùng cao Việt Nam. Từ lâu, người dân đã sử dụng loài cây này để hỗ trợ tiêu hóa, trị đau bụng, cảm sốt và điều hòa khí huyết. Ngày nay, nhiều nghiên cứu hiện đại đã dần hé lộ giá trị dược tính đáng quý của loài cây nhỏ bé này, mở ra tiềm năng ứng dụng trong y học tự nhiên.

Sài hồ nam – Cây thuốc Việt tiềm năng trong hỗ trợ kháng viêm tự nhiên

Sài hồ nam (Pluchea pteropoda) – một loài cây dân dã mọc dại ở các vùng ven biển miền Bắc Việt Nam, từ lâu đã được sử dụng trong y học dân gian để hỗ trợ hạ sốt, giảm sưng đau và hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, chỉ đến gần đây, nghiên cứu khoa học hiện đại mới khẳng định giá trị dược liệu của loài cây này. Chiết xuất từ sài hồ nam đã được chứng minh có độ an toàn cao và thể hiện tác dụng kháng viêm rõ rệt, mở ra hướng phát triển mới cho nguồn dược liệu bản địa Việt Nam.

Thồm lồm - Sức sống bền bỉ và giá trị chữa lành từ thiên nhiên

Giữa những triền đồi, bờ ruộng hay con suối nơi miền quê Việt Nam, cây thồm lồm vẫn âm thầm mọc xanh, tưởng chừng chỉ là loài cỏ dại vô danh. Thế nhưng, ít ai biết rằng, ẩn sau vẻ ngoài giản dị ấy là một vị thuốc quý được lưu truyền qua nhiều thế hệ, có khả năng giải độc, tiêu viêm, chữa các bệnh ngoài da, tiêu hóa và hô hấp một cách hiệu quả.

Cây sòi - Nguồn dược liệu giúp thông phế, lợi tiểu

Cây sòi là vị thuốc quý trong y học cổ truyền với tác dụng sát trùng, tiêu thũng, thông tiện. Cây được dùng để hỗ trợ điều trị viêm gan, phù thũng và táo bón, đồng thời có tiềm năng ứng dụng trong nghiên cứu dược liệu hiện đại.

Cây mú từn – Thảo dược quý hỗ trợ giảm đau nhức xương khớp

Ẩn mình giữa núi rừng Tây Bắc, cây mú từn từ lâu đã được đồng bào dân tộc xem là “thần dược” của thiên nhiên. Với nhiều công dụng quý như hỗ trợ giảm đau nhức xương khớp, tăng cường sinh lực và bồi bổ cơ thể, loại thảo dược này ngày càng được giới chuyên môn và người tiêu dùng quan tâm, tìm hiểu.

Khoản đông hoa - Vị thuốc quý cho phổi khỏe

Giữa nhịp sống hiện đại nhiều khói bụi, khoản đông hoa – loài hoa dược liệu nhỏ bé của y học cổ truyền – vẫn giữ vị thế “lá chắn tự nhiên” cho lá phổi. Với hương thơm dịu nhẹ và dược tính quý, vị thuốc này mang đến hơi thở an lành, gợi nhớ tinh túy của thiên nhiên trong từng nhịp sống.

Nàng nàng: Vị thuốc Đông y giúp hành huyết, trục ứ

Cây nàng nàng hay còn gọi là cây trứng ếch là loại cây khá phổ biến ở nước ta, có tác dụng hành huyết, trục ứ, phá khí thông trệ, trừ đờm tích, cầm máu vết thương, trừ mụn nhọt.

Mẫu lệ - Vị thuốc đến từ biển

Ai cũng biết, hàu là một loại hải sản giàu dinh dưỡng và thường được mệnh danh là "thần dược" cho sức khỏe nhờ hàm lượng dinh dưỡng cao, đặc biệt đối với nam giới. Không chỉ có tác dụng làm món ăn, hàu còn là một vị thuốc quý, đó là phần vỏ được sử dụng làm thuốc với tên gọi là mẫu lệ.

Thỏ ty tử - Hạt nhỏ nhưng mang lại giá trị lớn

Thỏ ty tử, hay còn gọi là hạt của cây Dây tơ hồng (Cuscuta sinensis), từ lâu đã là một trong những vị thuốc quý hàng đầu trong Y học cổ truyền, được biết đến với công dụng "Bổ can thận, ích tinh tủy". Ngày nay, các nghiên cứu khoa học hiện đại đang dần hé lộ cơ chế hoạt động, khẳng định vai trò quan trọng của dược liệu này trong việc tăng cường sinh lý, mạnh gân cốt và phòng ngừa nhiều bệnh lý khác.

Cây cà dăm – Vị thuốc dân gian quý trong vườn nhà

Từ lâu, cây cà dăm đã trở thành cái tên quen thuộc trong các bài thuốc dân gian của người Việt. Loài cây mọc hoang nơi bờ rào, góc vườn được dân gian tin dùng như vị thuốc quý giúp giải độc gan, giảm đau, kháng viêm và hỗ trợ tăng cường sức đề kháng. Hành trình từ loài cây dại trở thành vị thuốc được khoa học công nhận chính là minh chứng cho giá trị bền bỉ của tri thức dân gian Việt Nam.

Bạch tật lê: Dược liệu an toàn cho sinh lý và sức khỏe

Bạch tật lê là loại cây mọc bò lan, phổ biến ở các vùng đất khô cằn. Trong y học cổ truyền Trung Hoa, Ấn Độ và Việt Nam, dược liệu này được xem là một vị thuốc bổ dương, khu phong, lợi tiểu và hỗ trợ điều trị yếu sinh lý.