Công dụng hữu ích của củ dòm

Theo y học cổ truyền, củ dòm có tính bình, vị cay (theo Bản Kinh). Vị thuốc quy vào kinh Tỳ, Thận, Can, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tán ứ, chỉ thống. Nhân dân địa phương thường dùng dược liệu làm thuốc chữa đau đầu, đau bụng, đau lưng, sốt rét, phù thũng, chân tay nhức mỏi.
Công dụng của cây chân rết Công dụng tuyệt vời của hồng sâm Tác dụng hữu ích của uy linh tiên

Đặc điểm của củ dòm

Công dụng hữu ích của củ dòm

Tên khoa học của củ dòm là Stephania Tetrandra S Moore, thuộc họ Tiết dê (Menispermaceae), tên gọi khác như củ gà ấp, Hán phòng kỷ, Phấn phòng kỷ, Phòng kỷ, Thạch thiềm thừ.

Củ dòm là một cây dạng dây leo, có chiều dài khoảng 2 – 3m, sống nhiều năm, có phần rễ củ nằm ngang và mọc thầm ở bên dưới mặt đất. Củ hình thon, dài hơn củ bình vôi, hình dáng của củ dòm giống như tư thế gà mái đang ấp trứng nên còn được gọi là củ gà ấp. Khi cắt ngang, thân của củ có màu vàng, ít xơ, đường kính có thể lên đến 6cm. Vỏ thân nhăn nheo, có màu xanh xám nhạt, hơi đỏ ở phía gốc.

Lá thường phát triển so le, có hình khiên, lá dài khoảng 4 – 6 cm, rộng 4.5 – 6 cm. Gốc lá hình tim, mép lá nguyên, đầu lá nhọn, hai mặt đều có lông mềm mại. Toàn bộ mặt trên lá đều có có màu xanh lục, mặt dưới có màu xám tro, gốc lá có 5 gân.Cuống lá dài, gân lá xếp dạng chân vịt, nửa cuống phía trên và gân lá mặt sau có màu tím hoặc hồng.

Hoa củ dòm nhỏ, thường mọc thành tán đơn, khác gốc, hoa đực thường có 4 lá đài, 4 cánh hoa, 4 nhị. Hoa cái có một lá noãn và có bao hoa nhỏ.

Công dụng hữu ích của củ dòm

Quả có hình cầu, hơi dẹt, khi chín có màu đỏ mọng, hạt có 4 hàng gai cong nhọn và có lỗ ở giữa.

Rễ cây (củ dòm) được dùng để làm dược liệu trong các bài thuốc chữa bệnh. Có màu vàng, chắc, có vân ngang được xem là dược liệu có chất lượng tốt. Bên cạnh đó, rễ đen có chỗ bị loét, xốp và thái vỡ được cho là dược liệu kém chất lượng.

Ra hoa vào tháng 5- 6 và kết quả vào tháng 7 – 9.

Cây củ dòm sử dụng phần củ làm dược liệu. Sau khi thu hoạch đem rửa sạch, thái nhỏ và phơi khô để dùng dần.

Củ dòm thường được thu hoạch vào tháng 9 – 10. Khi thu hái chú ý đào kỹ rễ, tránh gây tổn thương rễ. Sau khi mang về cắt bỏ phần rễ con, có khi cạo bỏ lớp vỏ ngoài, bổ dọc và phơi khô, lại cắt thành từng đoạn khoảng 5 – 10 cm, bảo quản ở nơi khô ráo để dùng dần.

Củ dòm thường mọc hoang tại các vùng đồi núi thấp, rừng có rậm rạp của Trung Quốc như: tỉnh An Huy, Giang Tây, Quảng Tây, Phúc Kiến, Quảng Đông, Triết Giang. Loài cây này cũng có thể tìm thấy và phát hiện ở các khu rừng ở ven vùng biên giới với nước ta. Hiện tại ở Việt Nam chưa thấy phát triển và di thực cây củ dòm.

Công dụng hữu ích của củ dòm

Thành phần hóa học: Alcaloid Tetrandrine, Cyclanoline, Fenchinoline, Dimetyl Tetradrine, Berbamine, Cyclanoline, Tetradine, Menisidine, Fanchinine, Menisine, Fangchinoline, Demethyltetradine

Theo y học cổ truyền: Củ dòm có tính bình, vị cay (theo Bản Kinh). Vị thuốc quy vào kinh Tỳ, Thận, Can, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tán ứ, chỉ thống. Nhân dân địa phương thường dùng dược liệu làm thuốc chữa đau đầu, đau bụng, đau lưng, sốt rét, phù thũng, chân tay nhức mỏi.

Bài thuốc sử dụng củ dòm

Bí tiểu, phù thũng

Củ dòm, bạch truật, mỗi vị đều 10g, hoàng kỳ (sống) 16g, cam thảo (nướng) 5 g. Tất cả sắc thành thuốc, ngày uống một lần.

Chữa viêm khớp, viêm đa khớp, khớp xương sưng đau

Cách 1: Củ dòm, ý dĩ nhân, mỗi vị đều 15g, mộc qua, ngưu tất, mỗi vị đều 9 g. Tất cả sắc thành thuốc, dùng uống khi còn nóng, uống mỗi ngày một lần.

Cách 2: Củ dòm, tằm sa, mỗi vị đều 10 g, uy linh tiên 12g, kê huyết đằng 15g, sắc thành thuốc, mỗi ngày dùng một lần.

Cách 3: Củ dòm, bạch truật, bạch linh, sinh khương, mỗi vị đều 12g, cam thảo 9g, ô đầu 6g, quế chi 3g. Tất cả sắc thành thuốc dùng uống, uống mỗi ngày một lần.

Trị đau dây thần kinh

Củ dòm 23g, Diphenhydraninum 25 mg, chia thành 2 – 3 lần, dùng uống trong ngày.

Trị bệu nước, cơ bắp nhão, phù thũng, đau và tê chân tay, chóng mặt

Củ dòm, hoàng kỳ, quế chi, mỗi vị đều 2,4 – 3 g, phục linh 4 – 6 g, cam thảo 1.5 – 2 g sắc thành thuốc, dùng uống mỗi ngày một lần.

Công dụng hữu ích của củ dòm

Cao huyết áp

Củ dòm tiêm vào tĩnh mạch, mỗi ngày 2 lần, mỗi lần khoảng 120 – 180 mg.

Trị cước khí, phát sốt, sợ lạnh, chân sưng phù

Củ dòm, sinh địa, tê giác, mỗi vị đều 8 g, binh lang, cam thảo, mỗi vị đều 4g, bạch truật, thương truật, xuyên khung, mỗi vị đều 6 g. Tất cả sắc thành thuốc dùng uống mỗi ngày.

Bệnh nhiệt tý, thấp khớp cấp

Sử dụng rượu củ dòm 10% uống 2 – 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 10 – 20 ml. Cứ 10 ngày là hết một liệu trình điều trị. Dùng liên tục 3 – 6 liệu trình, khoảng cách nghỉ giữa các liệu trình khoảng từ 4 – 5 ngày.

Thanh nhiệt, lợi thủy, bổ hư, thông dương, chữa hàn ẩm, ho, hơi thở hôi, có đờm, mũi họng khô

Củ dòm 120 g, qué chi 80g, nhân sâm 160g, thạch cao 40 g. Tất cả sắc với 600ml nước, khi cạn còn 200 ml thì dùng uống khi còn ấm.

Lưu ý khi sử dụng củ dòm

Củ dòm là vị thuốc đắng, có tính hàn nên rất dễ gây tổn thương tỳ vị. Chú ý người có tỳ vị hư không nên dùng.

Dược liệu Phòng kỷ (chế từ Củ dòm) có thể tổn thương thận và gan nếu không được sử dụng đúng liều lượng.

Cần tham khảo ý kiến bác sĩ, chuyên gia trước khi dùng để mang đến hiệu quả tốt nhất.

Công dụng của cây cơm nguội ít người biết Công dụng của cây cơm nguội ít người biết
Bài thuốc hữu ích chữa bệnh từ cây dâu tằm Bài thuốc hữu ích chữa bệnh từ cây dâu tằm
Loại cây mọc hoang tưởng “vô dụng” hoá ra lại bán đắt hàng vì có nhiều lợi ích Loại cây mọc hoang tưởng “vô dụng” hoá ra lại bán đắt hàng vì có nhiều lợi ích
Việt Lâm

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

Lá sen - Món quà quý giá cho sức khỏe và sắc đẹp

Lá sen - Món quà quý giá cho sức khỏe và sắc đẹp

Từ xa xưa, khi mà khoa học còn chưa phát triển thì Đông y đã sử dụng lá sen để chữa nhiều loại bệnh. Ngày nay, lá sen đã được nghiên cứu để sử dụng chữa nhiều bệnh hơn và hỗ trợ làm đẹp.
Bài thuốc dân gian từ sắn dây trị nhiều bệnh hiệu quả

Bài thuốc dân gian từ sắn dây trị nhiều bệnh hiệu quả

Sắn dây không chỉ là thực phẩm được sử dụng để thanh nhiệt giài khát trong ngày hè mà còn là vị thuốc hay trị nhiều bệnh.
Cây báng - "Món quà" từ thiên nhiên với nhiều lợi ích

Cây báng - "Món quà" từ thiên nhiên với nhiều lợi ích

Cây báng có sức kháng địch tự nhiên và sức sinh trưởng vô cùng mạnh, không cần một loại thuốc sâu hay phân bón nào, cây lên vững chãi, không ngại mưa rừng, không ngại nắng nóng.
Bài thuốc chữa bệnh từ cây sấu

Bài thuốc chữa bệnh từ cây sấu

Sấu không chỉ là món ngon thường có trong bữa cơm gia đình Việt trong những ngày hè mà còn là dược liệu rất tốt trong chữa bệnh.
Cây bàng - Loài cây gắn liền với ký ức tuổi thơ còn có tác dụng chữa bệnh

Cây bàng - Loài cây gắn liền với ký ức tuổi thơ còn có tác dụng chữa bệnh

Cây bàng là một loại cây được sử dụng tạo bóng mát. Ngoài ra, toàn bộ cây báng từ thân, quả, lá đến rễ đều có dược tính và được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh.
Giữ gìn sức khỏe ngày Tết với những cây thuốc quanh nhà

Giữ gìn sức khỏe ngày Tết với những cây thuốc quanh nhà

Tết là dịp gia đình sum vầy, là thời điểm mà sức khỏe cần được quan tâm hơn cả, sử dụng cây thuốc quanh nhà là một giải pháp chữa bệnh tiết kiệm và hiệu quả.
Mò hoa trắng - "Cây thuốc quý" mọc hoang quanh nhà

Mò hoa trắng - "Cây thuốc quý" mọc hoang quanh nhà

Cây mò hoa trắng có công dụng hỗ trợ điều trị các vấn đề về phụ khoa cho phụ nữ như rối loạn kinh nguyệt, viêm loét tử cung, điều trị mụn nhọt, viêm mật, vàng da, huyết áp.
Bất ngờ, lá gói bánh chưng cũng là loại dược liệu để chữa bệnh

Bất ngờ, lá gói bánh chưng cũng là loại dược liệu để chữa bệnh

Bên cạnh vai trò làm "chiếc áo" cho bánh chưng, bánh tét ngày Tết, lá dong còn ẩn chứa nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe.
Cây tần bì - Món quà quý giá từ thiên nhiên

Cây tần bì - Món quà quý giá từ thiên nhiên

Gỗ tần bì được yêu thích và sử dụng rất phổ biến trong trang trí và thiết kế, ngoài ra loại cây này còn có thể dùng để chữa bệnh.
Cây cơm cháy - Món quà quý giá từ thiên nhiên

Cây cơm cháy - Món quà quý giá từ thiên nhiên

Cây thuốc mọi còn được gọi là cây cơm cháy, là món quà quý giá từ thiên nhiên cho nhiều tác dụng trong y học, dược liệu cho nhiều bài thuốc.
Cây lưỡi rắn - Loại cỏ mọc hoang với nhiều công dụng chữa bệnh

Cây lưỡi rắn - Loại cỏ mọc hoang với nhiều công dụng chữa bệnh

Cây lưỡi rắn là một loài cây cỏ mọc hoang, bạn có thể nhìn thấy loài cây này khắp nơi ở nước ta, thường được sử dụng để thanh nhiệt, giải độc, điều trị vết thương và cải thiện tình trạng sức khỏe.
Cây lức dây - Loại cỏ mọc hoang với nhiều công dụng chữa bệnh

Cây lức dây - Loại cỏ mọc hoang với nhiều công dụng chữa bệnh

Lức dây là cây thuốc Nam quý trong dân gian Việt Nam, cây này thường mọc hoang dại ở các bãi hoang, các bãi cỏ ven đường, bờ ruộng từ Bắc vào Nam và một số đảo.
Cây bồng bồng - Vị thuốc dân gian chữa hen, ho, viêm đường hô hấp

Cây bồng bồng - Vị thuốc dân gian chữa hen, ho, viêm đường hô hấp

Cây bồng bồng mọc hoang và được trồng nhiều nơi ở nước ta để làm hàng rào hay để lấy lá làm thuốc, có thể hái lá gần như quanh năm.
Cây bằng lăng - Vẻ đẹp thơ mộng và giá trị dược liệu

Cây bằng lăng - Vẻ đẹp thơ mộng và giá trị dược liệu

Cây bằng lăng được biết đến với dáng đẹp, sắc hoa lãng mạn, hầu như không phải chăm sóc, tán rộng, che nắng tốt nên được ưa chuộng trồng làm cây cảnh. Tuy nhiên, nó cũng được sử dụng trong y học.
Cây thầu dầu - Tác dụng và lưu ý khi sử dụng

Cây thầu dầu - Tác dụng và lưu ý khi sử dụng

Thầu dầu là một vị thuốc tốt thường thấy trong dân gian với công dụng nhuận trường, chữa táo bón, thông tiện và nhiều lợi ích khác. Tuy nhiên hạt thầu dầu lại có chứa độc tính nguy hiểm cần phải được loại bỏ trước khi sử dụng.
Cây mận - Loại cây ăn quả có nhiều tác dụng chữa bệnh

Cây mận - Loại cây ăn quả có nhiều tác dụng chữa bệnh

Mận là loại cây ăn quả phổ biến, các bộ phận của cây mận như quả, rễ, vỏ rễ, nhựa, lá, nhân hạt... đều có tác dụng chữa bệnh.
Cây đại kế - Vị thuốc nam trị nhiều bệnh

Cây đại kế - Vị thuốc nam trị nhiều bệnh

Cây đại kế có vị ngọt, đắng, tính mát, vào kinh tâm và can, có tác dụng làm mát máu (lương huyết), cảm máu, tán ứ, tiêu sưng tấy.
Cúc hoa vàng - Lợi ích và lưu ý khi sử dụng

Cúc hoa vàng - Lợi ích và lưu ý khi sử dụng

Cúc hoa vàng có vị đắng cay, tính ôn, vào 3 kinh, phế, can và thận, có tác dụng tán phong thấp, thanh nhiệt, giải độc, làm sáng mắt.
Cây đơn lá đỏ - Vị thuốc quý trong Đông y

Cây đơn lá đỏ - Vị thuốc quý trong Đông y

Cây đơn lá đỏ có tác dụng thanh nhiệt, chỉ thống, khu phong trừ thấp và lợi tiểu. Nhân dân thường dùng lá đơn đỏ để chữa đau nhức xương khớp, tiêu chảy lâu ngày
Cỏ seo gà - Vị thuốc dân gian chữa bệnh hiệu quả

Cỏ seo gà - Vị thuốc dân gian chữa bệnh hiệu quả

Không chỉ là một trong những loại rau và thảo mộc được sử dụng rộng rãi, cây cỏ seo gà còn là loại thảo dược dùng để chữa bệnh.
Bài thuốc Đông y từ cây bòng bong

Bài thuốc Đông y từ cây bòng bong

Cây bòng bong có đặc điểm, công dụng và các bài thuốc chữa bệnh sỏi đường tiểu, sỏi mật, thủy thũng, viêm thận, mụn nhọt sang lở, bỏng da….
Tác dụng trị bệnh của hạ khô thảo

Tác dụng trị bệnh của hạ khô thảo

Hạ khô thảo có vị cay đắng, tính hàn, quy kinh can đởm. Tác dụng minh mục, tiêu ứ, tán uất kết, thanh can hỏa, giải trừ nhiệt độc ở âm hộ và tử cung, chữa loa lịch, tiêu sưng.
Ích mẫu - Vị thuốc quý cho phụ nữ

Ích mẫu - Vị thuốc quý cho phụ nữ

Theo y học cổ truyền , ích mẫu có tác dụng hành huyết thông kinh, lợi thủy tiêu thũng, thanh can nhiệt, ích tinh, giải độc.
Kim tiền thảo - Đặc điểm, công dụng và bài thuốc trị bệnh

Kim tiền thảo - Đặc điểm, công dụng và bài thuốc trị bệnh

Kim tiền thảo là vị thuốc quý giúp trị sỏi thận, sỏi mật, lợi tiểu, bào mòn sỏi, có ít tác dụng phụ nên an toàn khi sử dụng lâu dài.
Xích đồng nam - Vị thuốc quý cho sức khỏe

Xích đồng nam - Vị thuốc quý cho sức khỏe

Xích đồng nam là loài cây bụi mọc hoang ở nhiều nơi, có tác dụng chữa nhiều bệnh như bạch đới khí hư, vàng da, tê thấp, kinh nguyệt không đều…
Cây vọng cách - Rau gia vị, vị thuốc quý

Cây vọng cách - Rau gia vị, vị thuốc quý

Lá cây vọng cách được sử dụng làm rau gia vị trong ẩm thực và dùng để phòng ngừa chữa một số bệnh về gan như gan nhiễm mỡ, viêm gan.
Xem thêm

Thương hiệu nổi bật

eco-parl
cai-lan
vinamil
richy-nho
sun-group
logo-erowindow
partner-bivaco
partner-shb
partner-tan-hoang-minh-group
partner-hdbank
sunshine
partner-vinacomin
partner-viglacera
partner-th
partner-bacabank
partner-danko-group
ttp
doji
nam-cuong
partner-vingroup
phu-dien-2
Phiên bản di động