Nhãn Ido có nguồn gốc từ Thái Lan. Trái nhãn có vỏ mỏng, hạt nhỏ, cơm dày, vị ngọt và thơm, được người người tiêu dùng ưa chuộng. Tại Cần Thơ, nhãn Ido được trồng khá phổ biến nhiều quận, huyện như: Cái Răng, Ô Môn, Thốt Nốt, Phong Điền, Thới Lai… Thời gian qua, trái nhãn Ido không chỉ phục vụ nhu cầu tiêu thụ trong nước mà còn được xuất khẩu sang nhiều nước.
Nhãn Ido được đánh giá khá dễ trồng, giá cả đầu ra tốt và năng suất trái cao nhờ không bị bệnh chổi rồng như nhãn tiêu da bò. Do vậy, thời gian qua có rất nhiều hộ đã chặt bỏ các vườn nhãn tiêu da bò bị nhiễm bệnh chổi rồng để chuyển sang trồng nhãn Ido.
Nhãn Ido trồng ở Cần Thơ chất lượng tốt, có mã vùng trồng
Nhãn Ido ở Thành phố Cần Thơ không chỉ được tiểu thương và doanh nghiệp tại các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long và Thành phố Hồ Chí Minh thu mua để phục vụ tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu. Đặc biệt, một số doanh nghiệp xuất khẩu trái cây tại tỉnh Bến Tre (như Công ty TNHH xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu) đã liên kết, thu mua nhãn của nông dân tại một số Hợp tác xã ở Cần Thơ và xuất khẩu thành công vào các thị trường khó tính như: Mỹ, EU…
Hiện nông dân trồng nhãn Ido tại Cần Thơ cũng đã liên kết thành lập các hợp tác xã và tổ hợp tác trồng nhãn theo hướng an toàn, đạt tiêu chuẩn VietGAP và được cấp mã code cho vùng trồng, đáp ứng yêu cầu về truy xuất nguồn gốc xuất xứ. Do vậy, trái nhãn Ido của Thành phố Cần Thơ có thuận lợi và triển vọng để mở rộng thị trường tiêu thụ. Nhà vườn mong các ngành chức năng thành phố quan tâm hỗ trợ quảng bá sản phẩm và kết nối với các doanh nghiệp và nhà phân phối.
Dù có chất lượng ngon nhưng trái nhãn Ido ở Thành phố Cần Thơ cũng không thoát cảnh bị giảm giá do rộ mùa thu hoạch, với mức giảm 5.000 - 7.000 đồng/kg so với cách nay khoảng 1 tháng. Giá nhãn Ido được nông dân bán ngay tại vườn chỉ còn ở mức 15.000 - 17.000 đồng/kg.
Ngành nông nghiệp Thành phố Cần Thơ đã và đang xây dựng các vùng trồng nhãn tập trung đạt tiêu chuẩn VietGAP gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm
Thời gian qua, cùng với việc hỗ trợ về cây giống, kỹ thuật trồng, chăm sóc nhãn Ido, nhiều địa phương ở Thành phố Cần Thơ cũng đã và đang quan tâm giúp nhà vườn liên kết, xây dựng các vùng trồng nhãn tập trung đạt tiêu chuẩn VietGAP gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm để phát triển xuất khẩu bền vững.
Tuy nhiên, khó khăn mà các địa phương gặp phải là còn thiếu các đơn vị, doanh nghiệp đứng ra bao tiêu sản phẩm cho nông dân. Nhiều nhà vườn vẫn còn phát triển trồng nhãn Ido theo kiểu tự phát, thiếu liên kết với các bên liên quan và giữa các địa phương trồng nhãn với nhau. Điều này dễ làm phát sinh rủi ro về đầu ra do cung - cầu không được kiểm soát tốt.
Dù hiệu quả kinh tế từ cây nhãn Ido đã được khẳng định nhưng diện tích trồng loại nhãn này tại nhiều địa phương vẫn còn khiêm tốn so với nhãn tiêu da bò. Nhiều nhà vườn còn ngại trồng nhãn Ido vì sợ thất mùa do chưa rành kỹ thuật xử lý cho cây ra trái, nhất là thời gian qua có luồng ý kiến cho rằng nhãn Ido cho trái các mùa đầu rất trúng nhưng về sau xử lý cho trái khó hơn.
Nhà vườn cũng còn gặp khó về vốn và nguồn cây giống để đầu tư trồng nhãn Ido và lo đầu ra của giống nhãn này. Trong khi giá nhãn tiêu da bò dù chưa ổn định nhưng thuận lợi trong tiêu thụ sản phẩm nhờ thị trường Trung Quốc khá ưa chuộng. Do vậy, nhiều vườn nhãn tiêu da bò dù bị nhiễm bệnh chổi rồng nặng, năng suất đạt thấp, nhưng nông dân vẫn duy trì để có khoản thu nhập trước mắt.
Từ thực tế đó, nhà vườn rất mong ngành chức năng quan tâm có định hướng, khuyến cáo kịp thời về triển vọng phát triển nhãn Ido. Đồng thời, có sự hỗ trợ cần thiết để nông dân an tâm đầu tư trồng nhãn Ido gắn với phát triển xuất khẩu bền vững, duy trì nguồn thu nhập ổn định.
Nhãn là một trong những loai cây trồng chủ lực tại Thành phố Cần Thơ, với tổng diện tích nhãn các loại đạt hơn 1.830 ha. Theo ngành nông nghiệp Thành phố Cần Thơ, diện tích trồng nhãn đã có xu hướng tăng đáng kể trong những năm gần đây vì đây là loại trái được xuất khẩu khá thuận lợi, trong đó là thị trường Trung Quốc chiếm khá lớn.
Nông dân chọn những giống nhãn chất lượng, có ưu điểm kháng bệnh chổi rồng tốt và cho năng suất, chất lượng trái cao và có giá bán tương đối ổn định, cây nhãn đã mở ra nhiều triển vọng cho việc nâng cao thu nhập cho nông dân.
Mai Quỳnh
