Bệnh héo rũ Panama – ‘Kẻ hủy diệt’ nhiều vùng chuối

TH&SP Theo đánh giá tỷ lệ nhiễm bệnh héo rũ Panama trên chuối chưa cao nhưng nếu không đối phó đúng cách, nó có thể lây lan nhanh, xóa sổ nhiều vùng trồng. Giải pháp đối phó với bệnh héo rũ Panama, theo Cục Bảo vệ Thực vật hiện nay trước tiên vẫn là giống, sau đó mới tính đến các phương án chuyển đổi cây trồng.

"Kẻ hủy diệt"

Bệnh héo rũ Panama do nấm Fusarium oxysporum f. sp. cubense (Foc) gây ra đã xóa sổ ngành công nghiệp chuối Gros Michel ở Trung Mỹ và Caribbean, vào giữa thế kỷ XX.

Hậu quả của Foc Race 1 đã được khắc phục bằng cách chuyển sang các giống chuối Cavendish kháng thuốc, hiện là nguồn gốc của 99% chuối xuất khẩu.



Bệnh héo rũ Panama trên chuối chưa cao nhưng nếu không đối phó đúng cách, nó có thể lây lan nhanh, xóa sổ nhiều vùng trồng.

Đến nay, Foc đã được phân loại thành 3 chủng, dựa theo giống chuối chúng sử dụng làm vật chủ. Cụ thể là, Foc Race 1 (Foc 1), Foc Race 2 (Foc 2) và Foc Race 4 (Foc 4). Trong đó, Foc 4 có thể được chia thành hai chủng nhỏ hơn là Foc nhiệt đới 4 (Foc TR4) và Foc cận nhiệt đới 4 (Foc STR4).

Trong số tất cả các kiểu gen Foc, Foc TR4 được coi là loài chiếm ưu thế, mang tính hủy diệt nhất vì phạm vi vật chủ rộng hơn và khả năng sống sót để phát tán cao (chịu được nhiệt độ cao mạnh hơn).

Foc TR4 dễ dàng qua mặt khả năng đề kháng của chuối Cavendish. Nghiêm trọng hơn nữa, các giống chuối khác như chuối xanh, chuối nấu và một loạt các giống chuối tráng miệng (không mẫn cảm với Foc 1 và Foc 2) cũng dễ dàng bị nhiễm Foc TR4.

Tính ra trên thế giới, có tới hơn 80% sản lượng chuối xanh và chuối toàn cầu được cho là trồng từ tế bào mầm mẫn cảm với Foc TR4.

Bộ NN&PTNT vào cuộc

Trước tác hại của “kẻ hủy diệt’ này, theo chỉ đạo của lãnh đạo Bộ NN&PTNT, vừa qua Cục Bảo vệ Thực vật cùng Viện Nghiên cứu Rau quả, Viện Bảo vệ Thực vật và Cục Trồng trọt đã lập đoàn công tác, khảo sát tình hình bệnh héo rũ Panama trên chuối ở một số khu vực trồng chuối phía Bắc.

Theo đó từ 20-23/7, đoàn đã khảo sát tại 4 địa phương là Lào Cai, Phú Thọ, Hà Nội và Hưng Yên. Trong đó, các vùng trồng chuối ở Lào Cai, Phú Thọ và Hà Nội đã xuất hiện bệnh, trong khi ở Hưng Yên, bệnh héo rũ Panama chưa có xuất hiện rõ rệt.

Ông Nguyễn Quý Dương, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật cho biết: “Bệnh héo rũ Panama có nguy cơ phát triển mạnh nếu chúng ta mở rộng diện tích trồng chuối. Tại Lào Cai, Phú Thọ và Hà Nội có một số khu vực nhiễm bệnh cao và người dân phải chặt bỏ. Thậm chí, ở Mường Khương, Lào Cai, sau khi chặt bỏ chuối bệnh rồi trồng lại thì lại tiếp tục nhiễm bệnh”.



Nhiều diện tích trồng chuối đang bị đe dọa bởi "kẻ hủy diệt" Panama

Hiện nay, diện tích trồng chuối ở Phú Thọ và Hà Nội vào khoảng 3.000 ha, trong khi đó Hưng Yên có khoảng 2.500 ha trồng chuối. Đây là các địa phương có điểm tương đồng khi trồng chuối ở vùng ven sông, bãi bồi. Trong khi 2 địa phương còn lại đang xảy ra tình trạng héo rũ Panama thì ở Hưng Yên bệnh lại không đáng kể.

Nguyên nhân được cho là cách đây 2 năm, diện tích chuối tiêu hồng ở Hưng Yên có bị nhiễm bệnh nhưng người dân đã nhanh chóng chuyển đổi sang chuối tây để canh tác, có khả năng kháng héo rũ Panama tốt hơn rất nhiều.

Ông Dương cho biết, do chuối tây chỉ có thể phục vụ nhu cầu trong nước và xuất được sang Trung Quốc, nên nhiều địa phương miền Bắc đang có nhu cầu phát triển diện tích trồng chuối tiêu, vốn được các thị trường phương Tây ưa chuộng.

“Nếu muốn trồng chuối tiêu, các địa phương chắc chắn phải quan tâm đặc biệt đến loại bệnh này. Nếu chủ quan, không để ý có thể bị xóa sổ cả vùng trồng. Trước đây, ở các nước Nam Mỹ đã xảy ra tình trạng cả vùng trồng chuối tiêu bị xóa sổ do bệnh héo rũ Panama”, ông Dương cảnh báo.

Cục phó Cục Bảo vệ thực vật cho biết, giải pháp đối phó với héo rũ Panama hiện nay trước tiên vẫn là giống, sau đó mới tính đến các phương án chuyển đổi cây trồng.

Ông Nguyễn Quý Dương cũng cho biết, sẽ tham mưu cho các địa phương rà soát, đánh giá lại tỷ lệ chuối tiêu/chuối tây trên tổng diện tích, xác định hiện trạng bệnh héo rũ Panama từ đó mới đưa ra được các giải pháp.

“Với các vùng nhiễm nhẹ, người dân có thể chủ động hủy cây nhiễm bệnh, vệ sinh khu vực xung quanh tránh lây nhiễm. Nếu bệnh đã lan rộng thì cần bỏ, vệ sinh lại toàn bộ và chuyển sang cây trồng khác, có thể là giống kháng bệnh, có thể là chuối tây hoặc có thể là một loại cây trồng mới”, ông Dương khuyến cáo.

Theo hướng dẫn, lúa nước là loại cây tốt nhất có thể trồng để làm sạch nguồn bệnh héo rũ Panama nhưng ở các tỉnh miền Bắc đa số trồng chuối trên đồi hoặc bãi bồi nên phương án này không khả thi, thay vào đó là các cây trồng ngắn ngày khác.

Tuy nhiên, do chuối đang có giá trị kinh tế cao, nên nếu vẫn lựa chọn phương án trồng chuối, bà con nông dân cần kết hợp cả giống với các phương thức canh tác được hướng dẫn để đối phó với loại bệnh này.

Triệu chứng bệnh héo rũ Panama: Cây chuối bị nhiễm bệnh héo rũ Panama thường có hiện tượng vàng từ lá già lan dần lên các lá non, từ bìa lá lan vào gân lá.

Lá bị bệnh thường héo, cuống gãy và lá treo trên thân giả, đôi khi cuống lá cũng bị gãy ở phần giữa phiến lá.

Trên cây, các lá già bị héo khô quanh thân giả, chỉ còn một số lá đọt còn xanh và mọc thẳng, các lá đọt này có màu xanh nhạt hay hơi vàng hoặc bị méo mó, nhăn nheo, cuối cùng bị héo úa.

Phòng ngừa bệnh héo rũ Panama: Khử trùng đất bằng hóa chất methyl bromide làm giảm đáng kể tỷ lệ mắc bệnh nhưng được phát hiện là có hiệu quả chỉ trong ba năm. Sau đó, mầm bệnh lại tái tổ hợp ngay ở các khu vực đã khử trùng.

Minh Anh

Minh Anh

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

Làm thế nào để hóa giải những nghịch lý trong chuỗi cung ứng điều?

Làm thế nào để hóa giải những nghịch lý trong chuỗi cung ứng điều?

Sau khi giảm cả về lượng lẫn giá trị xuất khẩu trong năm 2022, đến năm 2023, xuất khẩu hạt điều đã tăng trưởng trở lại và lần đầu tiên vượt mốc 600 nghìn tấn. Sự khởi sắc của xuất khẩu hạt điều được dự báo sẽ tiếp tục trong năm 2024.
98% diện tích gieo cấy trên địa bàn Hải Dương đã đổ ải

98% diện tích gieo cấy trên địa bàn Hải Dương đã đổ ải

Hiện tình trạng nước trong hệ thống Bắc Hưng Hải (Hải Dương) đảm bảo chất lượng. Riêng cống An Thổ thuộc xã Hà Thanh (Tứ Kỳ) đã được đóng kín, không lấy nước ngược do nước sông ngoài nhiễm mặn.
Hải Dương: 28 mỏ đủ điều kiện đấu giá quyền khai thác

Hải Dương: 28 mỏ đủ điều kiện đấu giá quyền khai thác

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương đã tiến hành phân loại và xây dựng dự thảo kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản cho năm 2024 và các năm tiếp theo.
Loại quả có vị đắng, chát, tưởng không ăn được lại trở thành đặc sản được ưa chuộng

Loại quả có vị đắng, chát, tưởng không ăn được lại trở thành đặc sản được ưa chuộng

Quả mắm, loại quả này tuy bình dị, có vị đắng, chát, tưởng chừng không thể ăn được. Thế nhưng, qua bàn tay chế biến khéo léo của người dân Quan Lạn thì đây lại là món ăn ngon, ngọt, hấp dẫn, được coi là "món quà của biển".
Nông dân "thủ phủ" điều Bình Phước bắt đầu vào vụ thu hoạch

Nông dân "thủ phủ" điều Bình Phước bắt đầu vào vụ thu hoạch

Bình Phước được xem là "thủ phủ hạt điều" của Việt Nam, được nhiều người biết đến bởi đất đỏ bazan màu mỡ thuộc vùng Đông Nam Bộ giúp cây điều phát triển rất tốt, chất lượng hạt thơm ngon.
Ngư dân phấn khởi ra khơi đầu năm, thuyền về đầy ắp cá

Ngư dân phấn khởi ra khơi đầu năm, thuyền về đầy ắp cá

Sau thời gian vào bờ vui Tết Cổ truyền, tàu đánh cá của các ngư dân khắp các tỉnh, thành phố trên cả nước phấn khởi ra khơi, khởi hành chuyến biển đầu năm với kỳ vọng thuyền về đầy ắp cá tôm.
Nông nghiệp xanh là xu thế không thể đảo ngược

Nông nghiệp xanh là xu thế không thể đảo ngược

Năm 2023, trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn thách thức, đặc biệt là về thị trường xuất khẩu, song kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản vẫn đạt 53 tỉ USD, xuất siêu đạt mức kỷ lục 12,07 tỉ USD, chiếm 42,5% xuất siêu cả nước. Giá trị gia tăng toàn ngành (GDP) đạt 3,83%, cao nhất trong 10 năm gần đây.
"Chìa khóa" để nông nghiệp tỉnh Bến Tre phát triển bền vững, hiện đại

"Chìa khóa" để nông nghiệp tỉnh Bến Tre phát triển bền vững, hiện đại

Ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp tạo ra những sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao được coi là xu hướng tất yếu giúp sản xuất nông nghiệp tỉnh Bến Tre phát triển vượt bậc.
Loài hoa "báu vật" của Việt Nam, trên thế giới chỉ 2 nước trồng được

Loài hoa "báu vật" của Việt Nam, trên thế giới chỉ 2 nước trồng được

Sở dĩ cây hồi nói chung và hoa hồi nói riêng được coi như "báu vật" vì đây là loài cây bản địa mà rất ít quốc gia trên thế giới có thể trồng được. Trên thực tế, hầu như cây hồi chỉ có tại Việt Nam và Trung Quốc. Hơn nữa, mỗi năm chỉ thu hoạch được 2 vụ hoa hồi.
Bình Định: Người đàn ông bỏ "báu vật" tiền tỷ trước nhà để người dân sống ảo trong dịp Tết Giáp Thìn

Bình Định: Người đàn ông bỏ "báu vật" tiền tỷ trước nhà để người dân sống ảo trong dịp Tết Giáp Thìn

Đó là ông Trần Văn Thơm (64 tuổi, trú tại Khối Phú Xuân, thị trấn Phú Phong, huyện Tây Sơn, Bình Định). Ông sở hữu 2 cây "mai quý" gần 200 tuổi và nhiều người trả giá hơn 2 tỷ đồng.
Ngày Tết có nên cắm hoa ly trên bàn thờ?

Ngày Tết có nên cắm hoa ly trên bàn thờ?

Nhiều người chọn hoa ly trưng trên bàn thờ vì loài hoa này có mùi thơm quyến rũ, màu sắc khá rực rỡ với nhiều màu như đỏ, hồng, vàng,… giúp bàn thờ trông sang trọng, bắt mắt hơn. Vậy ngày tết có nên cắm hoa ly trên bàn thờ?
Nên cắm hoa gì trong dịp Tết để rước tài lộc vào nhà?

Nên cắm hoa gì trong dịp Tết để rước tài lộc vào nhà?

Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, mọi gia đình lại tìm những khóm hoa, chậu cây cảnh đẹp để trang trí trong nhà để đón chào một Năm mới với hy vọng có nhiều may mắn và tốt lành.
Đồng Xanh Farm đưa trái cây Việt chinh phục những thị trường khó tính trên thế giới

Đồng Xanh Farm đưa trái cây Việt chinh phục những thị trường khó tính trên thế giới

Không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế, Đồng Xanh Farm từng bước đưa trái cây Việt chinh phục những thị trường khó tính trên thế giới, góp phần quảng bá và khẳng định vị thế của hàng Việt trên sân chơi nông nghiệp toàn cầu.
Các vựa rau trên cả nước vào vụ thu hoạch lớn nhất trong năm

Các vựa rau trên cả nước vào vụ thu hoạch lớn nhất trong năm

Tết Nguyên đán là thời điểm nhu cầu tiêu thụ rau củ quả của người dân tăng cao. Tận dụng thời điểm này nông dân ở các vựa rau trên cả nước tất bật chăm sóc, thu hoạch rau màu để cung ứng cho thị trường Tết.
Bất ngờ với những loại bánh chưng độc lạ ở Việt Nam

Bất ngờ với những loại bánh chưng độc lạ ở Việt Nam

Ngày Tết, bánh chưng không thể thiếu trong mâm cỗ. Cũng với những nguyên liệu truyền thống như gạo, thịt, lá dong… các loại bánh chưng này lại vô cùng độc đáo khi có thêm vào nguyên liệu khác lạ.
Làng lá dong Tuấn Dị ngập tràn sắc xanh tất bật dịp Tết Nguyên đán

Làng lá dong Tuấn Dị ngập tràn sắc xanh tất bật dịp Tết Nguyên đán

Gần Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, làng Tuấn Dị (xã Trưng Trắc, Văn Lâm, Hưng Yên) càng thu hái, mua bán lá dong khẩn trương hơn, bởi bên cạnh cắt lá dong giao sỉ cho thương lái, các gia đình ở đây còn bán lẻ cho những người dân quanh khu vực.
San hô xung quanh Hòn Mun phục hồi với "nhiều tín hiệu đáng mừng"

San hô xung quanh Hòn Mun phục hồi với "nhiều tín hiệu đáng mừng"

Khu vực phía tây Hòn Mun là nơi san hô bị gãy đổ hiện phục hồi, có nhiều mầm non mọc lên phần lớn thuộc giống Acropora (san hô cứng tạo rạn).
“Đỏ mắt” tìm mua chuối ngự ở làng Đại Hoàng ngày cận Tết

“Đỏ mắt” tìm mua chuối ngự ở làng Đại Hoàng ngày cận Tết

Những ngày cuối năm chúng tôi tìm về làng Đại Hoàng, xã Hoà Hậu để đặt mua chuối ngự, nhưng người dân ở đây cho biết cả xã chỉ có khoảng 50 hộ trồng nhiều, diện tích tính theo sào, còn lại các hộ khác trồng đan xen các loại chuối để phục vụ nhu cầu trong gia đình là chính.
Làng hoa Tây Tựu khoe sắc trong dịp Tết và lễ hội xuân

Làng hoa Tây Tựu khoe sắc trong dịp Tết và lễ hội xuân

Làng hoa Tây Tựu (quận Bắc Từ Liêm, TP. Hà Nội) bắt đầu bước vào vụ thu hoạch lớn nhất trong năm phục vụ Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, người dân làng Tây Tựu đang chọn ngắt những cành hoa đẹp nhất để kịp đưa ra thị trường phục vụ người tiêu dùng.
Sắc xuân tràn ngập làng nghề trồng đào truyền thống Đông Sơn

Sắc xuân tràn ngập làng nghề trồng đào truyền thống Đông Sơn

Không giống như đào ở các vùng khác, đào phai trồng tại xã Đông Sơn, thành phố Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình có vẻ đẹp tự nhiên, cành lá thanh thoát, nhiều lộc, cánh hoa to, màu phớt hồng nên được nhiều người ưa thích, lựa chọn để chơi Tết.
Đào rừng Sơn La theo chân "người chơi" về phố thị

Đào rừng Sơn La theo chân "người chơi" về phố thị

Những ngày này, thị trường đào Tết trên cao nguyên Mộc Châu, Vân Hồ (Sơn La) ngày càng trở nên sôi động, những cánh đào rừng Sơn La cứ thế theo chân người chơi tiếp tục hành trình về với phố phường sầm uất, tô điểm thêm cho vẻ đẹp ngày xuân nơi phố thị.
Loài hoa nổi lên như một "nàng thơ mới", giá hơn 250.000 đồng/bó vẫn cháy hàng

Loài hoa nổi lên như một "nàng thơ mới", giá hơn 250.000 đồng/bó vẫn cháy hàng

Những năm gần đây, bên cạnh các loài hoa thường được trang trí trong nhà dịp Tết như đào, mai, cúc, vạn thọ, ly,... thì tuyết mai nổi lên như một "nàng thơ mới". Với sự "đỏng đảnh" của mình, loài hoa này luôn khiến hội chị em hồi hộp mỗi dịp Tết đến.
Bò một nắng Krông Pa – đặc sản của núi rừng Tây Nguyên

Bò một nắng Krông Pa – đặc sản của núi rừng Tây Nguyên

Krông Pa lại có rất nhiều sản vật thơm ngon, nổi tiếng như muối kiến vàng, các loại thịt khô nhu thịt heo, thịt bò. Trong số các sản vật đó, bò một nắng của huyện này đã trở thành món ăn nức tiếng gần xa với hương vị đặc biệt.
Tiền Giang phát huy thế mạnh cây trồng đặc sản

Tiền Giang phát huy thế mạnh cây trồng đặc sản

Để phát huy hơn nữa thế mạnh cây trồng đặc sản, ngành nông nghiệp Tiền Giang chú trọng chuyển giao kỹ thuật thâm canh, khuyến khích nông dân áp dụng đồng bộ các biện pháp khoa học để đạt năng suất, sản lượng cao.
Khai mạc Chợ hoa Xuân Giáp Thìn Quận Hoàng Mai năm 2024

Khai mạc Chợ hoa Xuân Giáp Thìn Quận Hoàng Mai năm 2024

Tối ngày 29/01/2024, Ủy ban Nhân dân quận Hoàng Mai đã long trọng tổ chức Lễ khai mạc Chợ Hoa Xuân Giáp Thìn Quận Hoàng Mai năm 2024 tại Khu vực hồ Đền Lừ thuộc phường Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội.
Cây dược liệu hồi sinh vùng đất Tu Mơ Rông

Cây dược liệu hồi sinh vùng đất Tu Mơ Rông

Những năm gần đây thực hiện định hướng phát triển cây dược liệu, người Xơ Đăng ở huyện Tu Mơ Rông (tỉnh Kon Tum) ngày càng tự tin trong lao động sản xuất từng bước thoát nghèo bền vững và làm giàu chính đáng từ chính đồng đất, núi rừng quê hương.
Trào lưu ẩm thực trà chanh giã tay, bánh đồng xu vừa "nguội", lạp xưởng nướng đá lại lên ngôi

Trào lưu ẩm thực trà chanh giã tay, bánh đồng xu vừa "nguội", lạp xưởng nướng đá lại lên ngôi

Một điều không ngờ tới là "đường đua" càng về cuối năm lại càng rộn ràng khi mới đây, dân tình Hà Nội được dịp "diện kiến" thêm một trào lưu ẩm thực rất mới mẻ, đó chính là lạp xưởng nướng đá. Cái tên nghe vừa quen vừa lạ, liệu rằng món này có gì đặc sắc và có thể trở thành trend ăn uống mới?
Bạch đào có gì đặc biệt mà đắt gấp 5 lần đào thường vẫn được "săn đón" dịp Tết

Bạch đào có gì đặc biệt mà đắt gấp 5 lần đào thường vẫn được "săn đón" dịp Tết

Dịp Tết Nguyên đán 2024, bạch đào được nhiều người chơi hoa “hạng sang" tìm kiếm vào mỗi dịp gần Tết. Đây là loại hoa hiếm và đắt hơn rất nhiều so với loại hoa đào bình thường nhưng vẫn được ưa chuộng.
5 Lý do chính khiến nhiều người e ngại khi trồng lan hồ điệp

5 Lý do chính khiến nhiều người e ngại khi trồng lan hồ điệp

Việc chăm sóc lan hồ điệp không hề đơn giản, nó có yêu cầu tương đối cao về môi trường, không phù hợp với người mới bắt đầu trồng hoa hoặc những người không có thời gian. Chính vì vậy, nhiều người đã đưa nó vào “danh sách đen”.
Xem thêm

Thương hiệu nổi bật

eco-parl
cai-lan
vinamil
richy-nho
sun-group
logo-erowindow
partner-bivaco
partner-shb
partner-tan-hoang-minh-group
partner-hdbank
sunshine
partner-vinacomin
partner-viglacera
partner-th
partner-bacabank
partner-danko-group
ttp
doji
nam-cuong
partner-vingroup
phu-dien-2
Phiên bản di động