 |
| Ngày nay, thú chơi cây cảnh, bonsai ngày càng phát triển, tạo nên một sân chơi hữu ích. |
Cây dại được lột xác thành tác phẩm bonsai
Anh Trần Minh Hiếu (34 tuổi, ở Tp.Đà Nẵng) đang trồng hơn 300 ké bonsai các loại cùng nhiều hình dáng đa dạng, bắt mắt với giá trung bình từ 500.000 đồng đến vài triệu đồng/cây. “Tính từ đầu năm 2022 đến giờ, mỗi tuần tôi bán khoảng 20 cây”, anh Hiếu nói.
Với bàn tay khéo léo cộng thêm ham học hỏi anh Hiếu đã “phù phép” những cây dại bỗng thành bonsai bạc triệu mang lại kinh tế lớn cho gia đình.
Anh Hiếu cho biết đa số khách hàng thích kiểng hoa ké có dáng văn nhân - phong tranh vì khi nhìn vô cho người ta có cảm giác thoải mái. Dáng đó làm cho cây ít cành hơn nhưng nhìn tổng thể kiểng ké trông rất đẹp, thấy được sự gai góc của cây dại.
 |
| Anh Trần Minh Hiếu chăm chỉ tạo dáng cây bonsai dại để có thêm nguồn thu nhập. |
Không riêng gì anh Hiếu, anh Bùi Thiện Tính, 35 tuổi, quê ở Đắk Lắk cũng đam mê cây dại. Hiện anh đang sở hữu khoảng 500 cây và phôi bonsai hoa mắc cỡ. Chàng trai 8X cho hay anh biết đến hoa mắc cỡ vào đầu năm 2020 khi tình cờ thấy trên mạng xã hội. Sau một thời gian tìm hiểu và trồng thử, anh Tính nhận ra tiềm năng phôi của cây mắc cỡ nên mở rộng trồng bán kiếm tiền.
“Tôi mất 3 tháng để tìm hiểu và học hỏi từ nhiều người về cách trồng cây trinh nữ mới rút ra kinh nghiệm. Lúc mới trồng, tôi gặp nhiều khó khăn vì cây rất khó sống nhất là cây to, già. Sau thời gian trồng, tôi nhận ra đặc tính cây mắc cỡ không phải cây thân gỗ nên nhanh mất nước, do lúc khai thác chưa biết cách bảo quản”, anh Tính nói.
Anh Tính cho biết, cây trồng 2 tháng sống khỏe giá giao động từ 200.000 - 500.000 đồng tùy phôi to nhỏ hoặc đẹp, xấu. Nếu chăm tốt, cây 6 tháng sẽ đẹp hơn nhiều, giá cũng cao có vài cây lên đến cả triệu, cây lớn nhất nặng 1,2 kg. Trung bình mỗi ngày anh bán được khoảng 5 cây. Có ngày khách mua nhiều không kịp đóng hàng.
Đặc biệt với cây mắc cỡ nhỏ thì có thể ghép vào đá hay lũa để chúng trở nên cuốn hút và có giá trị hơn. “Một cây bonsai trinh nữ đẹp thì tùy vào gu thẩm mỹ của từng người nhưng với tôi trước hết là nhìn vào thấy đẹp mắt, hoa nhiều khỏe khoắn mới tới dáng thế (gốc to hay quái). Sau đó là độ râm cành…”.
 |
| Bỏ công sức sư tầm cây dại về thuần dưỡng, uốn tỉa cũng đem lại thu nhập cho nhiều người. |
Cũng có chung niềm đam mê mãnh liệt với cây cảnh, để thỏa mãn niềm yêu thích với loại cây mắc cỡ, anh Xuyên ở Tp.HCM và con gái đã lang thang trên các cánh đồng cỏ ở địa phương để đào phôi đất cây trinh nữ, kể cả những ngày cuối tuần. “Khó khăn ban đầu là chưa có kinh nghiệm nên phôi đào về chăm rất cực, chết khá nhiều. Đôi khi mình phải lên mạng năn nỉ mấy anh em chia lại phôi để về trồng", anh Xuyên kể.
“Hiện tại nhiều người hỏi mua với giá từ 1 - 2 triệu đồng nhưng tôi không bán. Có một anh ở Đà Lạt còn nói “cứ gửi ra đi, tiền bán không thành vấn đề”, nhưng tôi… thôi. Những cây được xem là thành phẩm đẹp thì hầu hết được chủ cây nắm giữ chưa muốn mua bán”, anh Xuyên cho biết.
Nghề chơi lắm công phu đòi hỏi sự kiên trì
Cuộc sống con người luôn cần có sự hòa hợp với thiên nhiên, cây cối. Thông qua việc chăm sóc cây cảnh, các nghệ nhân đã sáng tạo ra cho cuộc sống con người những cảnh quan thiên nhiên đầy sinh động và hấp dẫn. Bởi thế ngày nay, thú chơi cây cảnh, bonsai ngày càng phát triển, tạo nên một sân chơi hữu ích vừa thỏa mãn niềm đam mê, vừa có thể phát triển kinh tế.
Từ xưa con người đã đưa cây cối từ thiên nhiên vào trong chậu để tạo tác những dáng thế như ý muốn, để thưởng ngoạn, dần trở nên một thú chơi tao nhã. Chơi cây cảnh làm cho đời sống tinh thần thêm phong phú, trở thành một nếp văn hóa lâu đời của dân tộc Việt. Cây trồng trong chậu thường được người Nhật gọi là "Bonsai", còn ở Việt Nam ta thường gọi là "Bồn cảnh", "Chậu cảnh". Xưa kia, thú chơi này chỉ có ở những gia đình quyền quý, ngày nay, đã phổ biến đến nhiều tầng lớp, đặc biệt ở lớp người lớn tuổi. Để có được những chậu cây cảnh như ý, người ta có thể ươm trồng, cũng có thể khai thác từ thiên nhiên.
 |
| Chơi bonsai - Mang lại giá trị vật chất lẫn tinh thần. |
Bonsai có nhiều nghĩa, tuy nhiên, có thể hiểu đơn giản là cây cảnh được trồng trong chậu, khe đá, tảng đá, được cắt tỉa, uốn nắn từ rễ, thân, cành cho đến ngọn, tạo dáng như những cây cổ thụ thu nhỏ, “bắt chước” như cây ngoài thiên nhiên với dáng dấp, hình thái ấn tượng, bố cục hài hòa. Thú chơi cây cảnh, bonsai cũng lắm công phu.
Trước hết, nó đòi hỏi người chơi phải thực sự đam mê, có kiến thức về chăm sóc cây cảnh, có thời gian và không gian. Những chậu cây cảnh, bonsai có dáng thế đẹp được ví như những tác phẩm nghệ thuật. Chúng mang vẻ đẹp kỳ diệu từ thiên nhiên, kết hợp với sự sáng tạo tài hoa của các “nghệ nhân”, đem lại nhiều cảm xúc cho người thưởng ngoạn.
 |
| Người chơi cây cảnh còn tổ chức đấu giá cây bonsai để giúp đỡ đồng bào bị thiên tai, bệnh tật. |
Theo quan niệm của giới sành chơi: Tác phẩm nghệ thuật bonsai tựa như bức tranh trừu tượng của người họa sĩ, tựa như lời bài hát đầy hàm ý của các nhạc sĩ. Không dễ để giải nghĩa một cách rõ ràng nhưng tựu lại, mỗi nghệ nhân đều mong muốn tác phẩm mà mình tác tạo phải mang tính độc đáo, kết hợp hài hoà giữa vẻ đẹp tự nhiên và sự tài hoa của người làm ra. Ở mỗi tác phẩm của mình, các nghệ nhân đều muốn gửi gắm cho đời những ý nghĩa riêng sâu sắc. Bởi vậy, nghề chơi sinh vật cảnh, bon sai là sự kết nối những ý tưởng sáng tạo không giới hạn./.
