 |
| Đoàn viên Vàng Seo Bình chăm sóc cây Đẳng sâm trên sườn núi ở thôn Seo Lử Thận, xã Pà Cầy Sủ, huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang |
Trồng cây Đẳng sâm, trồng cây Hoàng tinh hoa đỏ là mô hình trồng cây dược liệu liên kết với doanh nghiệp đang được đoàn viên Vàng Seo Bình (sinh năm 1993), thôn Seo Lử Thận, xã Pà Cầy Sủ, huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang triển khai, thực hiện.
Mô hình đem nhiều hy vọng trong việc bảo tồn và phát triển nguồn dược liệu của địa phương, đồng thời góp phần tăng thêm nguồn thu nhập cho người dân vùng biên.
Pà Vầy Sủ là một trong 4 xã biên giới của huyện Xín Mần. Toàn xã có 7 thôn bản, chủ yếu đồng bào dân tộc Mông sinh sống. Đời sống kinh tế của nhân dân còn gặp nhiều khó khăn, bởi nhiều yếu tố như địa hình dốc, bị chia cắt mạnh, thiếu đất canh tác...
Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo của xã vẫn chiếm đa số, sản xuất nông nghiệp chủ yếu là chăn nuôi và canh tác bằng việc trồng ngô trên sườn núi…Thấu hiểu về những khó khăn, đoàn viên Vàng Seo Bình luôn trăn trở tìm lối đi để phát triển kinh tế thoát nghèo trên chính mảnh đất quê hương.
Bên cạnh đẩy mạnh chăn nuôi, sau nhiều năm tìm hiểu anh đã mạnh dạn đưa cây dược liệu Đẳng sâm và Hoàng tinh hoa đỏ về trồng, nhân giống và phát triển.
Anh Bình cho biết: Cây Đẳng sâm và Hoàng tinh đỏ là giống cây dược liệu quý, sở hữu nhiều công dụng vượt trội cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, nhiều năm qua người dân chưa chú trọng về giá trị cũng như phát triển giống dược liệu bản địa này, bởi lẽ không tìm được đầu ra cho sản phẩm.
Đầu năm 2021, anh Vàng Seo Bình được tham gia đoàn học tập, tham quan cơ sở đào tạo gắn với định hướng khởi nghiệp ở Công ty Cổ phần phát triển Nông lâm nghiệp và Môi trường Việt Nam do Huyện đoàn Xín Mần tổ chức tại huyện Vị Xuyên.
Qua trao đổi, anh đã được Công ty tư vấn, giới thiệu, kết nối trong việc nuôi con gì, trồng cây gì cho phù hợp với nhu cầu thị trường và thế mạnh của địa phương.
 |
| Cây Hoàng tinh hoa đỏ được Vàng Seo Bình nhân giống đang phát triển tốt tại xã Pà Vầy Sủ, huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang |
Nhận thấy điều kiện về đất đai, khí hậu ở Seo Lử Thận thích hợp để trồng và phát triển mô hình kinh tế từ cây dược liệu, nhất là nguồn giống cây thuốc nam có sẵn trong tự nhiên. Vì vậy sau chuyến học tập, định hướng khởi nghiệp, anh trở về Seo Lử Thận bắt đầu thực hiện nhân giống trồng cây Đẳng sâm và Hoàng tinh hoa đỏ.
Để cụ thể hóa ý tưởng thành hành động, anh đã tích cực tìm hiểu thêm các kiến thức về trồng, chăm sóc cây dược liệu. Những kiến thức, tư vấn từ buổi tham quan, học tập được anh ghi chép tỉ mỉ, cộng thêm kiến thức tìm hiểu trên mạng xã hội đã giúp cho việc bảo tồn và phát triển cây dược liệu bản địa được thuận lợi hơn.
Ban đầu từ một số cây giống được tìm ở rừng, anh đưa về trồng tập trung tại vườn nhà để dễ bảo vệ và chăm sóc, sau đó tiếp tục nhân giống.
Đến nay, vườn dược liệu của anh đã trồng được hơn 0,6 ha cây Đẳng sâm và Hoàng tinh hoa đỏ. Sau hơn 1 năm, các giống cây dược liệu vẫn đang sinh trưởng và phát triển tốt, dự kiến cây Hoàng tinh hoa đỏ sẽ cho thu hoạch vào cuối năm nay.
Đặc biệt, qua sự kết nối, liên kết với Công ty Cổ phần phát triển Nông lâm nghiệp và Môi trường Việt Nam, nên khi thu hoạch doanh nghiệp sẽ thu mua toàn bộ sản phẩm. Hiện tại, cây Đẳng sâm và Hoàng tinh hoa đỏ nếu thướng lái thu mua tại vườn sẽ có giá bán trung bình từ 50 – 60 nghìn đồng/kg củ tươi.
Đoàn viên Vàng Seo Bình chia sẻ thêm: Pà Vầy Sủ là địa phương còn gặp khó khăn nhất tỉnh về mọi mặt. Dẫu vậy, đồng bào dân tộc Mông vẫn đoàn kết, kiên cường bám trụ giữ đất biên cương của Tổ quốc.
| Tại Việt Nam, đẳng sâm cũng được gọi theo nhiều tên khác nhau như: đảng sâm, sâm ngọc linh, hồng đẳng sâm, sâm rừng... Đẳng sâm thuộc loài cây thân cỏ, dây leo có thời gian sống khá lâu. Tuỳ thuộc vào vị trí địa lý cũng như điều kiện tự nhiên ở môi trường sống xung quanh của đẳng sâm mà thân cây có thể mọc lan dưới đất hay leo lên một vật hoặc một cây khác. Đẳng sâm hay còn được ví như nhân sâm của người nghèo, bởi thành phần trong đẳng sâm có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ tương tự như nhân sâm. Cây hoàng tinh còn được gọi là hoàng tinh hoa đỏ, cây cơm nếp, hoàng tinh lá mọc vòng, mễ phủ, cứu hoang thảo,... Tên khoa học của hoàng tinh là Polygonatum sibiricum, Polygonatum cyrtonemua, Polygonatum kingianum, thuộc họ hành tỏi (Liliaceae). Cây hoàng tinh mọc hoang ở vùng rừng ẩm, đất có nhiều mùn trên các vùng núi có đá xanh ở các tỉnh miền Bắc nước ta (mọc nhiều ở Sa Pa - Lào Cai). Đây là loại cây cỏ sống lâu năm, chiều cao khoảng 50 - 80cm. Lá cây không cuống, mọc vòng 4 - 5 lá, phiến lá hình mác, đầu lá nhọn và quăn, hoa mọc ở kẽ lá, cuống hoa dài khoảng 1,5 - 2cm, mùa hoa ở Sa Pa vào khoảng tháng 3 - 4. Quả hoàng tinh mọng, hình cầu, chuyển màu tím đen khi chín. Thân rễ hoàng tinh mọc ngang, mập lên thành củ màu vàng trắng, hơi dẹt, dài khoảng 30 - 35cm, rộng tới 6 - 7cm và dày khoảng 2 - 3cm. Dược liệu sử dụng là thân rễ cây hoàng tinh. Thân rễ được thu hái vào mùa xuân hoặc mùa thu, tốt nhất là vào mùa thu vì thân rễ có ít nước. Có những nơi thu hái cây hoàng tinh gần như quanh năm, vào khoảng tháng 4 - tháng 10 hằng năm. Mặt ngoài thân rễ hoàng tinh màu vàng hoặc nâu vàng tới nâu đen, nhiều nếp nhăn, sần sùi, chất dẻo dai, hơi khó bẻ gãy, mặt bẻ màu vàng hoặc nâu nhạt, hơi lổn nhổn các chấm nhỏ, mùi đường và vị ngọt nhẹ, nếm hơi ngứa lưỡi. |
