 |
| Săn chuột sau mùa gặt, “hốt" bạc triệu mỗi ngày |
Những ngày này, tại cơ sở thu mua chuột của anh Trần Văn Thành (xóm Yên Đình, xã Đức Thành, huyện Yên Thành, Nghệ An) luôn tất bật người đến để nhập chuột. Trung bình mỗi ngày, cơ sở của anh Thành nhập từ 5-7 tạ chuột, ngày cao điểm hơn 1 tấn chuột rồi đem đi các tỉnh phía Bắc tiêu thụ.
“Chuột to có giá 70.000/kg. Chuột vừa có giá 50.000/kg. Sau khi thu mua sẽ chuột sẽ được đưa đi phân phối ở các tỉnh phía Bắc ngay trong ngày. Ngoài ra, khi người dân có nhu cầu, cơ sở cũng làm thịt ngay tại chỗ để bán. Chuột thành phẩm có giá 120.000/kg”, anh Thành chia sẻ.
Hơn 7 năm làm nghề thu mua chuột, anh Thành cho biết, vào khoảng tháng 6-12 (âm lịch) hàng năm, hoạt động săn bắt chuột diễn ra rất nhộn nhịp. Công việc này bây giờ được xem như là một nghề chính vừa giúp người dân kiếm tiền khá mà còn góp phần bảo vệ mùa màng.
“Trên địa bàn xã hiện có 3 cơ sở thu mua chuột, trung bình mỗi cơ sở nhập trung bình từ 5 tạ đến 1 tấn chuột/ngày. Từ việc sử dụng chuột làm thức ăn, mồi nhậu, giờ đây săn chuột đang trở thành nghề kiếm thêm thu nhập của không ít người dân”, anh cho hay.
 |
| Sau một ngày đi săn, vợ chồng anh Thoả có trong tay gần 80kg chuột nhập cho thương lái |
Sau một đêm đi săn chuột trở về, ông Trần Văn Tám (trú xóm Quyết Thắng, xã Đức Thành, huyện Yên Thành) đến cơ sở thu mua nhập hơn 60kg chuột. “Tôi cùng 2 người nữa đi săn chuột ở huyện Hưng Nguyên từ 7 giờ tối hôm qua đến 6 giờ sáng nay. Trung bình mỗi ngày, chúng tôi bắt được từ 50-70kg chuột. Trừ chi phí cũng kiếm được hơn 1 triệu đồng/người”, ông Tám chia sẻ.
Để bắt chuột, theo kinh nghiệm người trong nghề là phải chọn được vùng cù lao giữa chiêm trũng để lần theo “dấu vết, con đường” mà chuột đồng thường làm tổ. Dụng cụ bắt chuột cũng rất đơn giản gồm: cuốc, xô múc nước và một chiếc bao để đựng chuột.
Thông thường có rất nhiều cách để bắt chuột đồng hiệu quả, như đi dọc các bờ ruộng tìm hang, phát hiện được là đào lên đổ nước vào hoặc dùng rơm đốt hun khói vào hang.
Đối với cách đổ nước, hang chuột thường có rất nhiều ngách, người săn chuột chỉ cần lấy đất dẻo hoặc bùn non bịt các ngách còn lại rồi chọn hang chính lấy xô múc nước đổ vào. Khi hang đầy nước khiến chuột bị ngạt, chuột tìm cách ra ngoài.
Lúc này, đa số chuột đã bị ướt lông nên khó chạy nhanh nên người bắt sẽ dễ dàng. Tuy nhiên cũng có những con lao nhanh ra khỏi hang rồi nhảy xuống ruộng tìm đường thoát thân khiến việc tìm kiếm của các thợ săn gặp không ít khó khăn.
Đối với cách dùng cuốc đào thì nhóm thợ săn thường "bày binh bố trận" trước. Một người sẽ dùng cuốc đào hang còn 3 -4 người đứng xung quanh chờ chuột ra bằng nhiều cách để bắt như: dùng tay không, gậy gộc đánh chết... Bên cạnh đó, phương pháp lợi dụng chuột bị ngập nước sẽ leo lên cây, các gò đất cao nên khi bắt cũng rất hiệu quả.
Theo tập tính, chuột đồng thường sống theo tập thể, vì vậy mà có những hang chỉ có 2 - 3 con, nhưng có những hang có thể chứa khoảng 10 - 15 con.
 |
| Nghề săn chuột đã có từ lâu đời ở huyện lúa Yên Thành, Nghệ An |
Anh Thái Hữu Thập (SN 1980, trú tại xã Xuân Thành, huyện Yên Thành), một tay săn chuột có tiếng trong vùng cho biết: "Cứ sau mỗi mùa gặt, tôi và anh em lại ra các cánh đồng để săn chuột. Sau vụ mùa, chuột rất béo nên được chế biến thành các món nhậu rất thích hợp. Trung bình một ngày bỏ ra 2 giờ đồng hồ sẽ bắt được 3- 5 kg chuột là chuyện bình thường".
Cũng đến để nhập chuột, anh Nguyễn Văn Quân (trú xã Lăng Thành, huyện Yên Thành) cho biết, sau vụ mùa hoặc sau những đợt mưa lụt, anh lại ra các cánh đồng để săn chuột. Trung bình một ngày bỏ ra 2 giờ đồng hồ sẽ bắt được 3 - 5 kg chuột là chuyện bình thường.
“Chuột đồng có thể săn bắt được quanh năm nhưng để chất lượng hơn thì phải từ tháng 10 âm lịch trở đi cho đến áp Tết, chuột đồng mới lên hương được. Bởi mùa này, chuột thường ở lỗ, nằm hang ít đi lại nên con nào cũng to, săn chắc. Người đi săn phải đi chân đất, nếu nghe tiếng động nó sẽ chạy ngay”, anh Quân nói.
Sau các đợt mưa lụt, nước ở các cánh đồng dâng lên khiến chuột đồng phải tìm đến các bờ ruộng, cồn cao để đào hang trú ngụ. Đây là thời điểm thích hợp để các thợ săn chuột hành nghề. Chuột sau khi bắt về sẽ được thui rơm vàng, rồi bắt đầu tiến hành lột da, cắt bỏ phần đầu, đuôi, chân. Tùy vào sở thích mỗi người mà thịt chuột được chế biến thành nhiều món khác nhau như: chuột xào sả ớt cuốn với lá cải cay, chuột nấu giả cầy, chuột nướng, chuột rim xúc bánh đa…
Thịt chuột hiện nay không phải chỉ là thực phẩm ăn hàng ngày của các gia đình ở thôn quê mà còn là những món ăn "đặc sản" mà ở thành phố nhiều người cũng rất ưa thích.
Ông Hà Huy Công, Chủ tịch UBND xã Đức Thành, huyện Yên Thành cho biết: “Nghề săn bắt chuột đồng đã có từ lâu. Trước đây bà con đi đánh bắt bằng các công cụ thô sơ rồi về bán tại địa phương. Hiện nay, người dân đã mở rộng vùng đánh bắt, sử dụng các loại bẫy, lồng hiện đại hơn. Nhờ đó, nhiều hộ dân trên địa bàn đã có thu nhập khấm khá, phát triển kinh tế gia đình”.
