 |
| Trong hồ sơ góp ý cho dự thảo sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP, Bộ Công an nhấn mạnh đến tính cấp thiết của việc ghi nhận số sê-ri vàng miếng trong mọi giao dịch mua bán. |
Ghi số sê-ri vàng miếng: Đề xuất mang tính bước ngoặt trong quản lý
Trong hồ sơ góp ý cho dự thảo sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP, Bộ Công an nhấn mạnh đến tính cấp thiết của việc ghi nhận số sê-ri vàng miếng trong mọi giao dịch mua bán. Cơ quan này cho rằng hiện dự thảo chưa có quy định cụ thể nào về quản lý số sê-ri đối với vàng miếng – bao gồm vàng mới sản xuất, vàng tái gia công, cũng như các giao dịch chuyển đổi vàng miếng thành nguyên liệu.
Việc bắt buộc ghi thông tin số sê-ri trên chứng từ sẽ giúp xác minh tính hợp pháp và nguồn gốc vàng giao dịch, đồng thời góp phần giảm thiểu rủi ro, ngăn chặn gian lận thương hiệu, và tăng cường khả năng kiểm soát của Nhà nước trong một thị trường vốn rất đặc thù và dễ bị thao túng như vàng.
Ông Huỳnh Trung Khánh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA), hoàn toàn đồng tình với đề xuất này. Theo ông, việc quản lý sê-ri vàng miếng sẽ giúp truy xuất từng giao dịch cụ thể, đồng thời ngăn ngừa hành vi rửa tiền qua vàng – điều từng được cảnh báo nhiều lần trong các báo cáo quốc tế.
Người tiêu dùng được bảo vệ, doanh nghiệp cần giải pháp kỹ thuật rõ ràng
Không chỉ cơ quan quản lý, nhiều doanh nghiệp cũng bày tỏ sự ủng hộ với chủ trương này. Tổng giám đốc một doanh nghiệp vàng tại TP.HCM cho rằng, trong bối cảnh xuất hiện vàng giả, vàng kém chất lượng, việc quản lý số sê-ri là rất cần thiết để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và tạo niềm tin vào thị trường chính ngạch.
Tuy nhiên, vị này cũng lưu ý rằng Ngân hàng Nhà nước cần ban hành hướng dẫn kỹ thuật cụ thể về cách ghi nhận và truy xuất thông tin số sê-ri. Bởi nếu không có quy trình rõ ràng, dễ áp dụng, doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc triển khai, nhất là khi lượng vàng đang lưu thông trên thị trường là rất lớn, đa dạng về xuất xứ và thời điểm sản xuất.
Một vấn đề khác được chuyên gia của VGTA chỉ ra là: trước đây, hóa đơn mua bán vàng không bắt buộc ghi số sê-ri, do đó rất nhiều vàng miếng đang được người dân cất giữ hoặc giao dịch lại hiện không thể truy xuất nguồn gốc theo cách mới. Điều này đòi hỏi cần có cơ chế xử lý chuyển tiếp và lộ trình thực hiện rõ ràng, tránh gây xáo trộn thị trường và ảnh hưởng quyền lợi của người dân.
Cần kết hợp nhiều giải pháp để quản lý vàng một cách toàn diện
Không chỉ dừng ở việc quản lý số sê-ri, Bộ Công an còn đề xuất bổ sung quy định về cơ chế và biện pháp điều tiết giá vàng miếng, bao gồm cả việc giới hạn biên độ chênh lệch giữa giá mua và giá bán. Động thái này được đánh giá là cần thiết để ngăn ngừa tình trạng thao túng giá, hình thành nhóm lợi ích, đồng thời tạo hành lang pháp lý cho sự can thiệp của Nhà nước khi thị trường có biến động mạnh.
Bên cạnh đó, một nội dung quan trọng khác trong dự thảo là cơ chế cấp phép sản xuất vàng miếng cho doanh nghiệp và ngân hàng thương mại. Theo quy định mới, doanh nghiệp muốn sản xuất vàng miếng phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỉ đồng, còn ngân hàng thương mại cần đạt ngưỡng 50.000 tỉ đồng. Nhiều ý kiến cho rằng mức vốn này quá cao, có thể trở thành rào cản cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, dù họ có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong ngành.
 |
| TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính. |
Theo TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính, cần phân biệt rõ vai trò giữa ngân hàng và doanh nghiệp vàng. Ngân hàng nên chỉ tham gia nhập khẩu vàng nguyên liệu, còn việc sản xuất và phân phối nên để doanh nghiệp đảm nhiệm. Ông đề xuất nên chuyển sang cơ chế cấp hạn ngạch nhập khẩu theo năm, thay vì xin phép từng lô như hiện nay. Việc này sẽ giúp doanh nghiệp chủ động nắm bắt cơ hội thị trường, đồng thời giảm gánh nặng thủ tục hành chính cho Nhà nước.
Ông Huỳnh Trung Khánh cũng nhấn mạnh rằng giá vàng thế giới có thể biến động hàng trăm USD mỗi ngày. Nếu cứ xin phép từng lô, doanh nghiệp sẽ dễ bỏ lỡ thời điểm mua vào – bán ra tối ưu, dẫn đến thiệt hại. Việc ứng dụng công nghệ số vào giám sát hậu kiểm và báo cáo định kỳ là một hướng đi khả thi để quản lý minh bạch mà vẫn đảm bảo hiệu quả thị trường.
Đề xuất của Bộ Công an về quản lý số sê-ri vàng miếng nhận được sự đồng tình rộng rãi từ giới chuyên gia và doanh nghiệp. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm định hình lại thị trường vàng theo hướng minh bạch, có kiểm soát và hiện đại hơn.
Tuy nhiên, để chính sách thực sự đi vào cuộc sống, cần có hướng dẫn cụ thể, giải pháp kỹ thuật đồng bộ và cơ chế xử lý phù hợp cho vàng đã lưu thông từ trước. Kết hợp với các cải cách khác như hạn chế chênh lệch giá mua – bán, giảm rào cản cấp phép và ứng dụng công nghệ số, Việt Nam hoàn toàn có thể kỳ vọng vào một thị trường vàng công bằng, minh bạch và phát triển bền vững trong tương lai.
