| Bứt phá từ mô hình nông nghiệp công nghệ cao kết hợp du lịch biển "Hái ra tiền" nhờ mô hình nông nghiệp không chất thải "Hái quả ngọt" từ mô hình nông trại thân thiện |
Nền tảng vững chắc từ vùng nguyên liệu chiến lược
Theo Báo Gia Lai, tỉnh nhà sở hữu diện tích đất sản xuất nông nghiệp lên tới 977 nghìn ha, lớn thứ hai cả nước. Nhờ điều kiện thổ nhưỡng màu mỡ của đất đỏ bazan và khí hậu đa dạng, tỉnh đã hình thành một cơ cấu cây trồng phong phú, với nhiều sản phẩm chủ lực có sản lượng vượt trội.
Theo ông Đoàn Ngọc Có, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai (sáp nhập từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Bộ Tài nguyên và Môi trường), chiến lược của tỉnh là tập trung vào các nông sản có giá trị kinh tế cao và được thị trường quốc tế ưa chuộng. Tiêu biểu có thể kể đến:
 |
| Gia Lai thu hút nhiều nhà máy chế biến trái cây xuất khẩu. Ảnh: Vũ Thảo |
Cà phê: Với diện tích 107.408 ha, sản lượng khoảng 333.256 tấn.
Chuối: 7.850 ha, sản lượng 316.220 tấn.
Chanh dây: 5.650 ha, sản lượng 213.150 tấn.
Sầu riêng: 8.500 ha, sản lượng 57.725 tấn.
Điều đáng nói là tư duy sản xuất đã có sự thay đổi rõ rệt, chuyển từ sản xuất đại trà sang sản xuất bền vững theo tiêu chuẩn quốc tế. Hiện có khoảng 50% diện tích cây trồng được canh tác theo các chuẩn như Organic, Rainforest Alliance, 4C, GlobalGAP, VietGAP. Nhờ đó, cà phê Gia Lai đã có mặt tại 60 quốc gia, trong khi trái cây tươi và chế biến đang chinh phục thành công thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và châu Âu.
Nền tảng cho xuất khẩu còn được củng cố bởi 248 mã số vùng trồng (tổng diện tích 10.095 ha) và 40 cơ sở đóng gói hiện đại với công suất 1.800 tấn/ngày, sẵn sàng đáp ứng những đơn hàng lớn.
Sức mạnh từ những chuỗi liên kết bền vững
Thành công của nông sản Gia Lai không chỉ đến từ tiềm năng tự nhiên mà còn từ việc xây dựng các chuỗi liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người nông dân. Mô hình này giúp tối ưu hóa chi phí, ổn định đầu ra và đảm bảo chất lượng sản phẩm đồng nhất.
Cà phê và mô hình tiên phong
Công ty TNHH Vĩnh Hiệp là một ví dụ điển hình. Doanh nghiệp này đã liên kết với hơn 10.000 nông hộ, hợp tác xã để sản xuất cà phê theo tiêu chuẩn 4C, Rainforest Alliance, đạt sản lượng khoảng 160 nghìn tấn/năm. Bà Trần Thị Lan Anh, Phó Giám đốc Công ty, chia sẻ: "Chúng tôi chú trọng chuyển giao kỹ thuật, chuyển đổi số và xây dựng chuỗi giá trị đa tầng. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng mà còn giảm tác động môi trường, hướng đến phát triển bền vững".
Sự trỗi dậy của ngành trái cây
Bên cạnh cà phê, các loại trái cây như chuối, sầu riêng, chanh dây cũng nổi lên như những mặt hàng xuất khẩu tỷ đô. Sự tham gia của các tập đoàn lớn như Nafoods, Hoàng Anh Gia Lai, Thaco Agri đã tạo ra xu hướng canh tác tiên tiến trên quy mô lớn.
 |
| Với điều kiện lý tưởng ở các huyện Chư Sê, Ia Grai, chuối Gia Lai có hương vị đậm đà, mẫu mã đẹp, đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của Nhật Bản, Hàn Quốc. Ảnh: Vũ Thảo |
Chuối già Nam Mỹ: Với điều kiện lý tưởng ở các huyện Chư Sê, Ia Grai, chuối Gia Lai có hương vị đậm đà, mẫu mã đẹp, đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của Nhật Bản, Hàn Quốc. Ông Nguyễn Ngọc Mai, Giám đốc Công ty Cổ phần Chăn nuôi Gia Lai (Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai), cho biết công ty đang sở hữu 1.380 ha chuối đạt chuẩn GlobalGAP, mỗi năm xuất khẩu khoảng 62.000 tấn. Các doanh nghiệp khác cũng đang nhắm đến việc mở rộng thị trường sang Singapore, Malaysia và Trung Đông.
Sầu riêng: Diện tích sầu riêng đang tăng nhanh chóng nhờ sự đầu tư bài bản của các doanh nghiệp. Ông Hồ Đắc Quang, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Cây ăn trái Thagrico Cao Nguyên (thuộc Thaco Agri), cho biết công ty có gần 1.000 ha sầu riêng và đặt mục tiêu sản lượng 10.000 tấn vào năm 2030, với 70% dành cho xuất khẩu. Ông Quang nhấn mạnh, tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật là chìa khóa để chinh phục thị trường quốc tế. Thực tế, năm 2024, sầu riêng đã mang về cho Việt Nam kim ngạch kỷ lục 3,2 tỷ USD, cho thấy tiềm năng khổng lồ của loại trái cây này.
Với nền tảng vững chắc và định hướng phát triển rõ ràng, nông sản Gia Lai đang ngày càng khẳng định thương hiệu trên bản đồ thế giới, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế bền vững của địa phương và quốc gia.
