| Rau quả Việt “tăng tốc”, xuất khẩu chạm mốc gần 1,3 tỉ USD Trung Quốc chi mạnh hơn 1 tỷ USD nhập rau quả Việt Chế biến sâu – "Chìa khóa vàng" giúp rau quả Việt hướng tới kỷ lục xuất khẩu 8 tỷ USD |
 |
| 20 ngày đầu tháng 10, xuất khẩu ước đạt 919 triệu USD, tăng 77% so với cùng kỳ năm 2024. |
Xuất khẩu sụt giảm tháng 10 nhưng nhu cầu vẫn cao
Trong nửa đầu tháng 10/2025, xuất khẩu rau quả của Việt Nam đạt 459,6 triệu USD, nâng tổng kim ngạch từ đầu năm đến ngày 15/10 lên gần 6,6 tỷ USD. Tháng 9/2025 ghi nhận mức xuất khẩu gần 1,3 tỷ USD, tăng 35,9% so với tháng 8 và 41% so với cùng kỳ năm 2024. Theo VINAFRUIT, 20 ngày đầu tháng 10, xuất khẩu ước đạt 919 triệu USD, tăng 77% so với cùng kỳ năm 2024, nâng tổng giá trị 10 tháng đầu năm vượt 7 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước.
Dù vậy, xuất khẩu tháng 10 giảm 30% so với tháng 9, chủ yếu do vụ thu hoạch sầu riêng đang dần hạ nhiệt. Tuy nhiên, so với tháng 10/2024, kim ngạch vẫn tăng 77%, phản ánh nhu cầu cao từ thị trường nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc. Nhập khẩu rau quả trong 10 tháng đầu năm đạt 2,13 tỷ USD, tăng 13,9%, nhưng xuất siêu ngành rau quả vẫn đạt khoảng 4,9 tỷ USD, giúp cân đối thương mại nghiêng mạnh về phía xuất khẩu. Sầu riêng tiếp tục là đầu tàu tăng trưởng.
Trong 9 tháng đầu năm 2025, doanh thu sầu riêng đạt 2,5–2,6 tỷ USD, chiếm hơn một nửa giá trị xuất khẩu sang Trung Quốc. Từ tháng 6 trở lại đây, xuất khẩu sầu riêng phục hồi mạnh sau giai đoạn chững lại đầu năm do vấn đề dư lượng chất vàng O và Cadimi. Ba tháng cao điểm thu hoạch từ tháng 8 đến tháng 10 tại Tây Nguyên giúp kim ngạch tăng vọt, với tháng 8 đạt 600 triệu USD và tháng 9 đạt 1 tỷ USD. Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký VINAFRUIT, nhận định: “Chất lượng sầu riêng Việt Nam được thị trường Trung Quốc đánh giá cao, dư địa tăng trưởng còn rất lớn. Tuy nhiên, cần tiếp tục đảm bảo chất lượng, truy xuất nguồn gốc và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm để duy trì thị phần bền vững.”
Bên cạnh Trung Quốc, Hoa Kỳ và Hàn Quốc là hai thị trường xuất khẩu lớn, chiếm tỷ trọng 7,5% và 4,4%. Xuất khẩu sang Mỹ tăng gần 60%, trong khi sang Hàn Quốc giảm nhẹ 1,3%. Trong nhóm 15 thị trường lớn nhất, Malaysia tăng mạnh nhất với 66,3%, trong khi Thái Lan giảm sâu nhất 51,5%. Ngoài sầu riêng, bưởi Việt Nam đã chính thức xuất khẩu sang Trung Quốc và Australia, mở ra cơ hội nâng cao kim ngạch và khẳng định thương hiệu trái cây Việt.
Việc mở rộng thị trường giúp giảm rủi ro phụ thuộc vào một số quốc gia truyền thống, đồng thời tăng cường khả năng cạnh tranh trong khu vực. Bối cảnh thị trường quốc tế cũng đóng vai trò quan trọng. Xu hướng tiêu dùng toàn cầu đang chuyển mạnh sang thực phẩm tươi, bổ dưỡng, an toàn và có nguồn gốc rõ ràng. Các loại trái cây nhiệt đới của Việt Nam đáp ứng nhu cầu này tại các thị trường lớn như Trung Quốc, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ. Nhiều nước đang tăng nhập khẩu trái cây từ Đông Nam Á, trong đó Việt Nam chiếm lợi thế nhờ chất lượng vượt trội và hương vị đặc trưng.
Đảm bảo chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm chế biến
 |
| Sầu riêng đông lạnh có nhiều cơ hội tăng tốc trong những tháng cuối năm. Ảnh: Nam Đô. |
Theo ông Nguyễn Văn Mười, Phó Tổng thư ký VINAFRUIT, xuất khẩu rau quả năm 2025 dự kiến vượt 8 tỷ USD, tiếp tục lập kỷ lục mới. Sầu riêng đông lạnh cũng tăng cả về lượng và giá; ông Trần Văn Thắng, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp xanh Krông Pắk (Đắk Lắk), cho biết sản lượng xuất khẩu sầu riêng đông lạnh của HTX đã tăng 15% so với cùng kỳ, giá thu mua tại vườn đạt 70.000–80.000 đồng/kg.
Các loại trái cây khác như bưởi, xoài, dừa, chuối, thanh long, mận cũng ghi nhận tăng trưởng ấn tượng. Sản phẩm chế biến sâu như xoài sấy dẻo, khóm cắt đông lạnh, long nhãn sấy khô đạt kim ngạch xuất khẩu cao, cho thấy ngành đang chuyển dịch mạnh mẽ từ xuất khẩu tươi sang sản phẩm chế biến đạt chuẩn quốc tế. Theo Cục Hải quan Việt Nam, ba yếu tố thúc đẩy xuất khẩu rau quả là: Xu hướng tiêu dùng toàn cầu ưa thực phẩm tươi, bổ dưỡng, an toàn; trái cây nhiệt đới Việt Nam được ưa chuộng ở Trung Quốc, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ.
Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (CPTPP, EVFTA, RCEP) giảm thuế quan, mở rộng tiếp cận thị trường, thúc đẩy doanh nghiệp nâng tiêu chuẩn sản xuất và năng lực quản trị chất lượng. Công nghệ số giúp truy xuất nguồn gốc, chứng nhận VietGAP – GlobalGAP đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe. Doanh nghiệp đầu tư mạnh vào công nghệ sau thu hoạch, kho lạnh, chế biến sâu và bao bì chuẩn quốc tế; đối tác nhập khẩu ưu tiên doanh nghiệp có chuỗi cung ứng bền vững, minh bạch.
Các địa phương trọng điểm như Tiền Giang, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Bình Thuận và Sơn La đẩy mạnh quy hoạch vùng nguyên liệu và logistics nông sản, củng cố nền tảng tăng trưởng dài hạn. Các vùng nguyên liệu này không chỉ đảm bảo nguồn cung ổn định mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm, giúp Việt Nam đáp ứng các đơn hàng lớn từ nước ngoài. Ngoài ra, việc xây dựng thương hiệu riêng, bao bì sáng tạo, truy xuất nguồn gốc minh bạch đang trở thành xu hướng. Các doanh nghiệp Việt Nam hiểu rằng giá trị gia tăng không chỉ đến từ sản lượng mà còn từ uy tín và độ tin cậy của thương hiệu, giúp nâng cao sức cạnh tranh trong dài hạn.
Ngành rau quả vẫn phải đối mặt với những thách thức như biến đổi khí hậu, chi phí vận chuyển tăng, và cạnh tranh từ các nước cùng khu vực. Tuy nhiên, với chiến lược đầu tư công nghệ, phát triển vùng nguyên liệu, đa dạng hóa sản phẩm chế biến và mở rộng thị trường, ngành có thể duy trì đà tăng trưởng bền vững. Với đà hiện tại, VINAFRUIT dự báo xuất khẩu rau quả năm 2025 sẽ vượt 8 tỷ USD, thiết lập kỷ lục mới, thể hiện năng lực thích ứng, sáng tạo và hội nhập của doanh nghiệp nông sản Việt Nam. Thành công này không chỉ là bước tiến về số liệu mà còn khẳng định vị thế chiến lược của Việt Nam trong ngành nông sản toàn cầu.
