| Dệt may lọt top 4 ngành hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USDNgành dệt may có những dấu hiệu xuất khẩu tích cựcDoanh nghiệp dệt may đầu tư đi vào chiều sâu để vượt khó |
Ngành dệt may đã có những tác động rõ ràng
 |
| Ngành dệt may năm 2024 vẫn tận dụng tốt những ưu thế so với các quốc gia cạnh tranh khác. |
Hiện nay, Việt Nam là một trong những nền kinh tế có tính hội nhập sâu rộng và toàn diện của các nền thương mại, tạo ra vấn đề cạnh tranh thị trường thương mại toàn cầu của một số nền công nghiệp dệt may. Theo ông Vũ Đức Giang - Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), ngoài việc ngành phải giải quyết một số vấn đề lớn là tiếp tục đa dạng hóa thị trường, khách hàng và mặt hàng, cần nhận diện và có giải pháp đối với những yếu tố tác động trong cạnh tranh thương mại, không chỉ cho ngành dệt may mà còn cho tất cả các ngành công nghiệp khác.
“Ngành dệt may đặt ra mục tiêu phát triển bền vững, đi đôi với phát triển thích ứng với đòi hỏi của thị trường toàn cầu về vấn đề phát triển xanh hóa, giảm phát thải khí nhà kính… Do vậy, cần đầu tư về công nghệ, tự động hóa và dây chuyền thích ứng giao hàng nhanh, mã hàng nhỏ, chất lượng cao. Tập trung cho giải pháp công nghiệp thời trang, cụ thể là quy hoạch các khu công nghiệp đạt chuẩn mực về môi trường để thu hút đầu tư tại một số khu vực, địa phương”, ông Giang cho biết.
Ngoài những nỗ lực từ phía các doanh nghiệp, có thể nhận thấy ngành dệt may năm 2024 vẫn tận dụng tốt những ưu thế so với các quốc gia cạnh tranh khác. Đơn cử như Việt Nam là quốc gia duy nhất ký kết FTA với tất cả các đối tác kinh tế lớn trên toàn cầu như Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Anh, Nga, EU.
Đặc biệt, Chiến lược phát triển ngành Dệt may và Da giày Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035 được Chính phủ phê duyệt mới đây sẽ là nền móng thu hút đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực sợi - dệt - nhuộm. Đó chính là những yếu tố thuận lợi, tạo cơ hội cho ngành dệt may tận dụng ưu đãi từ các Hiệp định trong phát triển lâu dài, bền vững.
Nếu năm 2023 được các doanh nghiệp dệt may đánh giá là một năm “bất ổn”, do các yếu tố chính trị và kinh tế, thì năm 2024 được dự báo là một năm “bất định”, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Tình hình căng thẳng trên Biển Đỏ khiến nhiều doanh nghiệp xuất khẩu chịu tác động bất lợi, do chi phí vận tải tăng mạnh, thời gian vận chuyển kéo dài.
Ông Phạm Quang Anh - Giám đốc Công ty May mặc Dony (Dony) chia sẻ, năm 2023, đơn hàng xuất khẩu sang Mỹ suy yếu, nhưng bù lại, đơn hàng từ thị trường Trung Đông của Dony gia tăng. Tuy nhiên, những tác động từ xung đột ở Biển Đỏ bắt đầu hiện diện trong đơn hàng vừa được giao gần nhất của doanh nghiệp.
Đặc biệt, Dony xuất khẩu một container hàng sang Jordan từ tháng 12/2023, nhưng đến cuối tháng 2/2024, đối tác mới nhận được hàng. Điều đáng nói là, chỉ khi nhận đủ đơn hàng cũ, thì đối tác tại Jordan mới đặt đơn hàng tiếp theo. Bởi vậy, việc đơn hàng bị kéo dài thời gian vận chuyển đã ảnh hưởng rất lớn đến kế hoạch sản xuất và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
“Trước thời điểm xảy ra xung đột ở Biển Đỏ, giá cước vận chuyển sang Trung Đông khoảng 1.550 USD/container 40 feet. Tuy nhiên, sau 20 ngày diễn ra xung đột ở biển Đỏ, giá vận chuyển lập tức tăng lên gần 6.000 USD/container 40 feet. Còn ở thời điểm hiện tại, tuy giá đã giảm, còn 3.000 USD/container 40 feet, nhưng vẫn cao gấp đôi trước đây”, ông Quang Anh nói.
Đáng chú ý thời gian qua, không chỉ Trung Đông, cước vận chuyển sang Mỹ, Nga… đều tăng giá (tùy khu vực) với tốc độ “chóng mặt”, khiến doanh nghiệp xuất khẩu khó có giải pháp kịp thời, nhưng nếu đơn hàng đã ký kết, thì không thể không vận chuyển theo đúng thời hạn. Điển hình với Công ty TNHH Việt Thắng Jean, việc giá cước vận chuyển tăng gấp đôi, thời gian vận chuyển tăng từ 2 tuần lên 3 tuần đang ảnh hưởng trực tiếp đến mặt hàng thời trang và dòng tiền xoay vòng.
“Ảnh hưởng từ xung đột ở Biển Đỏ có thể kéo dài thời gian giao hàng, sản phẩm thời trang của Việt Thắng Jean nếu đến trễ sẽ không thể bán được, buộc phải vận chuyển bằng máy bay. Theo tính toán, trung bình mỗi sản phẩm vận chuyển đường hàng không tăng thêm 1 USD so với đường biển”, ông Phạm Văn Việt, Chủ tịch HĐQT Việt Thắng Jean chia sẻ.
Doanh nghiệp tìm giải pháp phù hợp
 |
| Trong bối cảnh kinh doanh nhiều biến động như hiện nay, việc sản xuất và xuất khẩu của các doanh nghiệp cần hết sức linh hoạt. |
Bên cạnh đó đại diện Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam và Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho hay, đến thời điểm hiện tại, căng thẳng trên Biển Đỏ chưa tác động quá lớn đến các doanh nghiệp trong ngành. Bởi hầu hết doanh nghiệp đều nhận đơn hàng theo hình thức FOB (doanh nghiệp hoàn thành sản phẩm và đưa ra bến tàu để chuyển hàng cho khách; đối tác, người đặt hàng chịu các khoản chi phí vận chuyển tiếp theo). Tuy nhiên, nếu tình hình này kéo dài, thì sẽ ảnh hưởng tới các đơn hàng mới, cụ thể là từ quý II/2024 trở đi và những doanh nghiệp xuất nhập khẩu trực tiếp sẽ chịu nhiều tác động.
Trong khí đó Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) đặt mục tiêu năm 2024 doanh thu hợp nhất đạt 17.536 tỷ đồng, tăng 3% so với năm 2023, lợi nhuận đạt 415 tỷ đồng, tăng 10% so với năm 2023. Lãnh đạo Vinatex cho biết, để thực hiện được kế hoạch trên, nhiệm vụ trọng tâm của Vinatex sẽ là tiếp tục đảm bảo duy trì ổn định mọi nguồn lực, giảm tổn thất xuống mức tối thiểu.
Ông Cao Hữu Hiếu - Tổng giám đốc Vinatex, tập đoàn bám sát và cập nhật tình hình thị trường và nguyên liệu đầu vào như bông, xơ cho các đơn vị với chu kỳ 1 tháng/lần, để các đơn vị thành viên có thể định hướng hoạt động sản xuất kinh doanh. Tăng cường vai trò của các Ban kinh doanh trong việc quản trị hoạt động sản xuất kinh doanh của các đơn vị, đặc biệt là các đơn vị gặp nhiều khó khăn về thị trường và quản trị sản xuất.
“Tập đoàn xây dựng cơ chế linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành, ưu tiên các “điểm nóng” cần xử lý ngay, không để gián đoạn sản xuất, người lao động phải nghỉ việc. Kiểm soát chặt chẽ tình hình tài chính tại các đơn vị trọng yếu, chỉ đạo, hỗ trợ một cách kịp thời, liên tục. Nhanh chóng đưa vào hoạt động hệ thống chuyển đổi số quản trị tài chính và nhân lực, phần mềm quản trị hoạt động sản xuất kinh doanh, tạo nền tảng quản trị thống nhất, minh bạch, tức thời tại tập đoàn và một số đơn vị”, ông Cao Hữu Hiếu cho biết.
Ông Trần Văn Quy - Tổng giám đốc Công ty Dệt may Trung Quy chia sẻ, mặc dù đã khai thác hầu hết các thị trường trên thế giới như Mỹ, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, châu Âu…, nhưng trong giai đoạn khó khăn này, Công ty định hướng khai thác mạnh các thị trường có tín hiệu khả quan, ít bị ảnh hưởng bởi xung đột để hạn chế tăng giá thành phẩm đầu ra. Cùng với đó, doanh nghiệp sẽ đẩy mạnh phát triển thêm nhiều mẫu mã mới và tiếp cận các khách hàng mới…
Không khó để nhận thấy, trong bối cảnh kinh doanh nhiều biến động như hiện nay, việc sản xuất và xuất khẩu của các doanh nghiệp cần hết sức linh hoạt. Nếu quá tập trung vào một thị trường, doanh nghiệp khó lường trước những khó khăn và tác động tiêu cực. Vì vậy, mỗi doanh nghiệp cần nỗ lực đa dạng hóa thị trường, chấp nhận ít lợi nhuận, tốn nhiều thời gian… để đổi lại hoạt động kinh doanh an toàn.
Đơn cử, Công ty Việt Thắng Jean đang đẩy mạnh phát triển thị trường Australia và Canada, kết hợp mở rộng và đầu tư bán hàng trực tuyến tại thị trường nội địa, để giảm ảnh hưởng từ xung đột tại Biển Đỏ. Khó khăn luôn đi kèm cơ hội, nếu doanh nghiệp nỗ lực xoay chuyển, thích ứng. Đó là trường hợp của Dony. Ông Phạm Quang Anh cho biết, chính xung đột tại Biển Đỏ đã mở ra cho Dony hướng đi mới, tìm được khách hàng mới, tăng đơn hàng tại thị trường mới.
“Sau khi nhiều đơn hàng xuất đi châu Âu và châu Phi bị ảnh hưởng do các hãng tàu phải đi đường vòng, tăng chi phí…, chúng tôi quyết định đẩy mạnh tiếp thị sang các thị trường châu Á, gần đây nhất là Campuchia. Điều không ngờ là chính các thị trường châu Á đang ‘cứu’ kim ngạch xuất khẩu của Dony. Nhờ vậy, năm 2023, doanh số của Dony tăng đến 21%. Năm 2024, Công ty dự tính, doanh số tăng 15%”, ông Phạm Quang Anh kỳ vọng.
| Ngành dệt may Việt Nam năm 2024 được dự báo sẽ tiếp tục đối diện với hàng loạt khó khăn, chịu tác động bởi kinh tế thế giới và trong nước dẫn đến nhu cầu sản phẩm giảm. Bên cạnh đó là hàng loạt các chi phí đầu vào tăng như giá điện, giá cước vận tải, lương tối thiểu cùng các quy định mới từ thị trường xuất khẩu. Trong bối cảnh đó, ngành dệt may Việt Nam vẫn đặt mục tiêu xuất khẩu 44 tỷ USD trong năm 2024, tăng khoảng 4 tỷ USD so với năm 2023. |
