Nổi tiếng nhất nhì làng cảnh chính là siêu phẩm bonsai sanh cổ có tên "Nham thạch bách niên" của một đại gia Thanh Hóa |
Siêu phẩm bonsai sanh cổ thụ và vị khách bí ẩn
Ở Việt Nam có rất nhiều bonsai sanh cổ thụ được giới chơi cây cảnh xếp vào hàng độc bản, có giá từ vài chục tỷ đồng, thậm chí lên đến cả trăm tỷ đồng. Việc định giá các dòng cây cảnh độc lạ bấy lâu nay vẫn gây tranh cãi, bởi có những cây đáng giá cả gia tài, trong khi nhiều yếu tố về tuổi đời hay độ "kỳ hoa dị thảo" chủ yếu do người trong giới hoặc chủ cây quyết định, hé lộ.
Nổi tiếng nhất nhì làng cảnh chính là cây sanh cổ có tên "Nham thạch bách niên" của một doanh nhân Thanh Hóa.
Cây có 9 thân vạm vỡ, chắc khỏe tượng trưng cho 9 con rồng hội tụ từ một gốc liền, tay tán bông địa có tỉ lệ đẹp hình thành 81 bông tán tựa tản vân. Phần thân và gốc cây địa y lên trắng xóa đã chuyển sang màu đồng dạng nham thạch. Đặc điểm này cũng là ly do khiến chủ nhân cây sanh lấy tên tác phẩm là "Nham Thạch Bách Niên".
siêu phẩm bonsai sanh cổ thụ có 9 thân vạm vỡ, chắc khỏe tượng trưng cho 9 con rồng hội tụ từ một gốc liền |
Ngoài dáng thế đẹp, gốc sanh toạ trên một khối đá nằm trong một chậu 14m2 khá đẹp mắt. Chỉ riêng chiếc chậu, vị đại gia Thanh Hoá đã phải thuê 4 người thợ làm ròng rã trong 3 tháng mới xong.
Dù không xác định đích xác tuổi đời của cây sanh này nhưng giới chuyên môn dự đoán có thể vài trăm năm tuổi. Vì toạ lạc trên khối đá nên siêu cây cảnh này có tên gọi là "Nham thạch bách niên".
Cây toạ trên một khối đá to, vững chãi, nằm trong một chậu 14m2 được các nghệ nhân chạm trổ với nhiều đường nét hoa văn tinh tế. Với trọng lượng lên đến 50 tấn, để có thể đem tác phẩm “Nham thạch bách niên” đến trưng bày tại triển lãm là một công việc vô cùng khó khăn, tốn rất nhiều thời gian, công sức và đòi hỏi sự cẩn thận, khéo léo, tỉ mỉ.
Dù không xác định đích xác tuổi đời của siêu phẩm bonsai sanh cổ thụ này nhưng giới chuyên môn dự đoán có thể vài trăm năm tuổi. |
Đáng chú ý nhất là có thông tin một người Nhật định giá chậu cảnh này với mức hơn 20 triệu đô (khoảng hơn 460 tỷ đồng). Theo vị khách hào phóng này, tác phẩm cây sanh không chỉ quý, hiếm mà còn có nhiều ý nghĩa phong thủy, đem đến vượng khí tốt.
Người này sau đó cũng đã ngỏ ý muốn mua "Nham thạch bách niên" nhưng đại gia Thanh Hoá không đồng ý. Chủ nhân chậu cảnh coi đây là bảo vật của gia đình và là niềm tự hào của sinh vật cảnh nước nhà. Bản thân gia đình ông cũng gặp nhiều phúc khí, may mắn nên muốn giữ lại chậu cảnh.
Theo doanh nhân này chia sẻ, đó là số tiền do mọi người xem định giá thôi chứ bản thân ông không đưa ra giá đó. "Hôm đó có 1 ông người Nhật tới tham quan định giá cây của tôi gấp khoảng 3-4 lần cây "Mâm xôi con gà" 6 triệu đô, ông này còn nói nếu tôi bán sẽ sẵn sàng bỏ ra số tiền trên để mua cây", vị doanh nhân này nói.
Đáng chú ý nhất là có thông tin một người Nhật định giá siêu phẩm bonsai sanh cổ thụ này với mức hơn 20 triệu đô (khoảng hơn 460 tỷ đồng). |
Theo chủ nhân của siêu phẩm bonsai sanh cổ thụ cho biết, cây sanh của ông thuộc dòng sanh quê (phát triển rất chậm) không như dòng sanh Nam Điền (phát triển rất nhanh). Vì vậy, ông Đoan nhận định cây sanh của ông đã vài trăm năm tuổi.
“Dòng sanh quê nuôi rất khó, cây sẽ chết nếu chăm sóc cây không đúng kỹ thuật. Nếu cây hỏng thì công sức hàng chục năm đổ xuống sông, xuống biển”, ông cho hay.
Ông cho biết thêm: “Tôi rất may mắn khi sở hữu “Nham thạch bách niên” và coi như bảo vật của gia đình. Từ ngày có cây này, gia đình tôi gặp nhiều may mắn, sức khoẻ dồi dào, công việc thuận lợi, gia đình hạnh phúc hơn".
Nhiều ý kiến cho rằng đã là tác phẩm nghệ thuật, và là đứa con tinh thần của những người đam mê sinh vật cảnh thì nhiều cây thuộc hàng vô giá và nếu đã là tác phẩm để đời thì dù có trả nhiều tiền cũng không bán.
Tiêu chí nào định giá siêu phẩm bonsai sanh cổ thụ
Dù được đánh giá cao về dáng thế, tạo tác nghệ thuật cũng như công sức chăm sóc của các nghệ nhân, nhưng thực hư các màn giao dịch mua bán hàng loạt siêu cây trăm tỷ như thế nào vẫn là bí ẩn. Chưa bàn về vấn đề có hay không chuyện thổi giá cây cảnh, nhưng khó có thể phủ nhận, sức hút của những dòng sanh cổ, được tạo tác và những câu chuyện thú vị quanh chúng được kể lại.
Theo giới sành chơi cây cảnh, để một cây cảnh có giá hàng tỷ đồng thậm chí hàng trăm tỷ đồng cần có những yếu tố sau: Thứ nhất, cây phải có tuổi và phải ngồi trên chậu hàng trăm năm. Thứ hai, cây phải thuộc kỳ hoa dị thảo, kiểu dáng cổ quái, không giống bất cứ cây nào. Thứ ba, cây phải biểu đạt được chủ đề thông qua thế cây. Thứ tư, cây đó phải hợp gu với người chơi, hợp tuổi, sở thích…Để có được một cây cảnh đạt tiêu chí này không phải dễ.
Theo chủ nhân của siêu phẩm bonsai sanh cổ thụ cho biết, cây sanh của ông thuộc dòng sanh quê phát triển rất chậm, vì vậy cây này đã vài trăm tuổi. |
Một cây cảnh vài trăm năm tuổi phải được chăm sóc, tỉa tót qua nhiều đời mới đạt thành quả. Như vậy, cây cảnh đó không những đã ăn vào tâm thức người sở hữu mà nó còn trở thành báu vật gia truyền. Vì thế, việc sở hữu và định giá những cây này là không hề dễ dàng, như ông Cao Tiến Đoan chủ nhân của siêu phẩm bonsai sanh cổ thụ 450 tỷ chia sẻ: “Tôi là một người chơi cây, rất yêu cây cảnh, những cây tôi sở hữu tôi không bao giờ bán nên có trả bao nhiêu tôi cũng không bán".
Ở Việt Nam, ngoài tác phẩm “Nham thạch bách niên” được một doanh nhân người Nhật định giá 20 triệu USD (khoảng 460 tỷ đồng) thì trước đó cũng đã có rất nhiều “siêu cây” cũng đã được định giá tương đương hoặc gấp vài lần siêu xe như: Cây tùng có tên “ông Bụt” có giá 1,2 triệu USD; Siêu cây “mâm xôi con gà” trong một triển lãm sinh vật cảnh, được định giá 6 triệu USD, tương đương với 120 tỷ đồng; tác phẩm “Chiến thắng Bạch Đằng” được nhiều người nhận định có giá khoảng 3 triệu USD, tức gần 60 tỷ đồng…
Việc định giá siêu phẩm bonsai sanh cổ thụ 450 tỷ vẫn còn nhiều bí ẩn và tạo dư âm trong làng cây cảnh Việt Nam. |
Theo nhiều người chơi cây cảnh, sở dĩ cây “Mâm xôi con gà” tạo được sức hút là bởi nó hội tụ đủ 4 yếu tố “cổ - kỳ - mỹ - văn” và giống như một bức tranh thiên nhiên hoàn thiện với “Tay ngón long quần thụ - Bông tán tản vân - Thân vách dáng làng – Thạch thụ tương sinh”. Hay như tác phẩm “Chiến thắng Bạch Đằng” nổi bật ở tính văn hóa, lịch sử dân tộc…
Từ đó có thể thấy, cây đẹp hay không, có giá trị hay không còn tùy vào sở thích từng người, vào giá trị văn hóa, tinh thần mà tác phẩm đó đem lại. Giá trị thực của những cây cảnh ở Việt Nam có định giá tỷ đồng hoặc hàng trăm tỷ đồng hay không thì không ai rõ, nhưng có một điều, mỗi tác phẩm đều mang một giá trị và thương hiệu riêng của nó và chủ nhân tạo ra những tác phẩm đó không chỉ để thỏa đam mê mà còn muốn truyền tải thông điệp về tình yêu thiên nhiên, quê hương, đất nước và mong muốn đóng góp công sức của mình để làm đẹp cho đời.
Siêu phẩm bonsai sanh cổ thụ 450 tỷ vẫn còn đó lừng lững trong giới bonsai. Dù lời ra ý vào nhưng đều không thể phủ nhận mức độ độc đáo của cây sanh cổ thụ này. Với một tác phẩm bonsai nhiều tầm huyết, mức độ cảm thụ sẽ khác nhau tùy thuộc vào độ am hiểu, cảm xúc và cả... túi tiền./.