 |
| Cây Siro rất sai quả, từng chùm quả nổi bật trên nền lá xanh thẫm trông bắt mắt, đầy sức sống. |
Đỏ rực trái si rô mùa hạ
Ở khóm Tây Khánh 6, phường Mỹ Hòa (TP Long Xuyên, tỉnh An Giang) có một vườn cây si rô sai trái. Những trái si rô mọc thành chùm màu sắc bắt mắt phủ kín khu vườn...
Tìm hiểu được biết, vườn si rô 6 năm tuổi này của gia đình chị Mỹ Hạnh, có khoảng 200 cây si rô. Hiện, vườn si rô đang trong giai đoạn cho trái chín rộ. Đó là thành quả do anh trai chị Hạnh mày mò nhân giống từ vài trái si rô tươi do người quen tặng.
 |
| Những chùm quả tròn xinh, đỏ đậm, bóng lừ của cây si rô cực kỳ hấp dẫn. |
 |
| Trồng cây si rô vừa che nắng nóng, vừa ngắm nhìn những trái cây xinh đẹp và thưởng thức chúng là mong muốn của nhiều người. |
Cây si rô thuộc loại cây thân gỗ nhỏ, cao khoảng 2-4m, dạng bụi, sống lâu năm. Cây si rô có nhiều cành nhánh, thân và cành nhiều gai nhọn, nên người đi vườn si rô phải hết sức cẩn thận.
Hoa của cây si rô nhỏ xinh xinh, màu trắng, mọc thành chùm, nở lác đác quanh năm và nở hoa rộ vào đầu mùa hè. Cây si rô cho trái rất sai, từng chùm trái đỏ nổi bật trên nền lá xanh thẫm trông bắt mắt, đầy sức sống.
 |
| Quả siro màu đỏ xen lẫn trong những tán lá xanh mát vô cùng đẹp mắt nên cây siro được lựa chọn trồng làm cây cảnh. |
Trái si rô còn non rất chua, khi chín có vị ngọt, được dùng chế biến nhiều món ăn hấp dẫn, như: Nước si rô chua chua ngọt ngọt, ngâm rượu, làm mứt....
Si rô là một loài cây rừng, hiện được mang về làm cây si rô kiểng và hái trái. Cây si rô (tên khoa học Carissa carandas) có nguồn gốc ở Ấn Độ, Indonesia. Cây mọc trải dài ở các nước cận nhiệt đới và nhiệt đới vùng Nam Á như: Afghanistan, Ấn Độ, Pakistan, Sri Lanka… Cây cũng được phát hiện ở miền Nam Việt Nam.
Có lẽ từ cách người dân thường dùng trái si rô chín nấu với nước đường để làm nước si rô trái cây, nên cây có tên si rô.
Trái si rô có nhiều công dụng với sức khỏe
Cây si rô ra hoa kết trái quanh năm, nhưng hoa nhiều nhất vào mùa xuân, kết trái rồi chín rộ vào mùa hè. Trái sum sê, mọc từng chùm. Trái tròn hình trứng, căng mọng rất đẹp, đường kính khoảng 1-2 cm, dài khoảng 1,5-2 cm.
Khi chưa chín trái si rô có màu xanh, sắp chín màu trắng, chín thì đỏ rồi tím đậm, có mùi thơm nhẹ. Trái hái xuống có thể lưu trữ được 3-4 ngày.
 |
| Cây siro thuộc loại cây thân gỗ nhỏ, dạng bụi, sống lâu năm, cây có chiều cao khoảng 2-4m. |
Tất cả các bộ phận của cây si rô: lá, hoa, trái, hột, thân, rễ đều được dùng làm thuốc; với nhiều thành phần dinh dưỡng. Trong 100 g trái si rô có 42,5 kcal năng lượng, Canxi 21 mg, Photpho 28 mg, Vitamin A 1619 IU, Vitamin C 9-11 mg.
Riêng về thành phần hóa học, cho đến nay có 14 hợp chất đã được phân lập từ rễ, 40 hợp chất từ trái và 19 hợp chất từ lá. Các hợp chất này bao gồm phenolic, alkaloids, sterol, terpenoid, axit đơn giản, ester đơn giản, sesquiterpen, carboxylate, axit amin, glucose và galactose, sterol glycoside, phenolic lignin.
Nhờ những hoạt chất này nên trái si rô (kể cả trái xanh và trái chín) thường được dùng như thực phẩm. Trong khi nó có nhiều tính năng trị liệu quý báu mà ta lại không biết đến.
Trái xanh: Có vị chua. Thường được thay chanh để dầm nước mắm, hoặc trộn gỏi. Ở Ấn Độ,trái si rô được làm thành dưa chua.
Trái chín: Có vị chua ngọt, nấu với nước đường thành si rô có màu đỏ, mùi thơm, vị chua chua ngọt ngọt rất thích hợp để giải khát trong mùa nắng nóng. Trái chín cũng có thể ngâm rượu thành rượu sirô, làm mứt…
 |
| Quả siro hình trái xoan hơi tròn, khi non có màu trắng, chuyển hồng, đỏ rồi chín đen. |
Riêng về làm thuốc thì ở Việt Nam, các sách dược liệu chưa đề cập nhiều về dược tính của cây si rô, có thể là do ít gặp, nên chỉ dùng theo kinh nghiệm dân gian để giải nhiệt, trị các bệnh do thiếu vitamin C, lợi sữa.
Trái sơ ri chín rộ tạo nên vẻ đẹp cuốn hút nên cây si rô được nhiều người mê cây cảnh sưu tầm về tạo dáng. Trái si rô có lợi cho sức khỏe nên được nhiều người ưa chuộng. Theo chị Mỹ Hạnh, cây si rô ít sâu bệnh, nên không cầu kỳ trong cách chăm sóc. Chỉ cần sau mùa thu hoạch trái, tỉa cành, dọn nhánh để cây phát triển xanh tốt vào mùa sau.
 |
| Nhiều người thích thú khi đến thăm vườn si rô của chị Mỹ Hạnh. |
Chị Mỹ Hạnh cho biết: "Chúng tôi đang nhân giống cây si rô để trồng thêm và bán cho người có nhu cầu. Giá bán cây giống nhỏ 20.000 đồng/cây, cây giống lớn 50.000 đồng/cây, còn cây si rô trưởng thành, đang ra hoa kết trái thì có giá bán khoảng 1 triệu đồng/cây"./.
