| Cây Sim rừng - Dược liệu quý trong Đông y Thầy giáo mang cây thuốc quý trên rừng xuống biển thu lãi 400 triệu đồng/năm Kỳ lạ loài cây uống nước trực tiếp từ thân cây, dễ gây nghiện |
 |
| Loại cây rừng không chịu “đẻ con” có hạt vô cùng quý hiếm, giá lên tới 120.000 đồng/kg |
Chuối cô đơn – tên khoa học là Ensele glaucum (Roxb) E. E Cheesman (Musa glauca Rozb), thuộc họ Chuối – Musaceae. Chuối cô đơn được người dân tộc thiểu số tìm thấy trong rừng sâu với màu xanh cốm ở thân cây, hoa chuối cũng màu xanh mạ chứ không đỏ như chuối ta.
Chuối cô đơn hay còn gọi là chuối bạc hà hay chuối hột mồ côi có thân xanh mọc cô độc rất kỳ lạ. Không những thế lại được mọi người tìm kiếm trong rừng sâu vì công dụng chữa bệnh độc nhất vô nhị của nó mà con người cũng chưa lý giải được.
Phước Bình, xã vùng cao của huyện Bác Ái, xa nhất tỉnh Ninh Thuận, cách Phan Rang 70 km. Nơi đây được bao quanh bởi những dãy núi trùng điệp xanh ngát cây rừng. Dòng sông Đa Mây đầu nguồn Lâm Đồng xuôi về, uốn lượn, tưới mát cho thung lũng. Mùa nắng, rảnh rỗi việc đồng áng, người Raglai ở xã Phước Bình thường ngược sông Đa Mây lên rừng tìm chuối cô đơn, còn gọi là chuối mồ côi.
Anh Bình Tô Hà Duyên, người dân địa phương, cho biết sở dĩ nó được dân làng đặt tên là chuối cô đơn, vì từ khi nẩy mầm đến trổ buồng, cây chuối cô đơn Phước Bình nhất định không chịu “đẻ con”, đến khi quả chín căng mọng, cây mẹ tự rủ mình héo úa kết thúc cuộc đời cô quạnh.
 |
| Buồng chuối cô đơn |
Cây được nhân giống nhờ những bông hoa chuối rụng xuống đất mọc lên thành cây mới. Thân và gốc cây chuối phình to như chân voi nên một số nơi gọi nó là chuối chân voi. Cây mọc đơn độc không thành cụm. Chính vì thế mà trong quả cây có nhiều dưỡng chất tích hợp có thể.
Theo anh Duyên, từ khi hạt mọc lên cây con cho đến lúc trổ buồng mất hơn 18 tháng. Búp chuối nở ra chừng 8-10 nải, trái tròn trịa nằm khít nhau. Các nải chuối từ cuống xuống dưới được che phủ bởi các lá mo màu xanh, hình thể trông giống như một bông hoa sen đang nở. Khi những trái chuối bắt đầu già và chín vàng cũng là lúc lá và thân chuối dần khô rụi, chết đi, tất cả dưỡng chất tập trung vào buồng chuối chín thơm lừng.
Người đi rừng tìm kiếm, chặt bỏ vào gùi đưa về nhà, tách vỏ phơi khô, hoặc mang ra suối dùng con dao nhọn tách hết lớp cơm màu trắng, sàng lấy hạt. Mỗi buồng chín tách được 2-2,5 kg hạt, buồng lớn có khi được 3 kg hạt. Hạt chuối cô đơn màu đen, to gần bằng ngón tay trỏ. Bên trong hạt có bột màu trắng, người Raglai xem đó là chất thuốc dùng để chữa sỏi thận, tăng cường sức khỏe.
Hiện nay, nhiều người dân Phước Bình vẫn lưu truyền phương pháp dùng hạt chuối cô đơn khô bỏ lên chảo rang vàng rồi hạ thổ, sau đó ngâm với rượu gạo 3 tháng 10 ngày để cho ra loại rượu có màu vàng giống Chivas. Do đó, người dân Ninh Thuận thường gọi loại rượu chuối này với tên gọi sang chảnh "Chivas Phước Bình" mỗi khi đãi khách quý.
Trên thị trường, hiện chuối Cô đơn Phước Bình chưa tách cơm phơi khô có giá 50.000-60.000 đồng/kg; còn hạt khô có giá dao động 80.000-120.000 đồng/kg, tùy chất lượng. Ngoài hạt, người vùng cao Phước Bình còn dùng búp chuối và thân cây chuối nấu canh, lẩu hoặc chế biến các món ăn dân dã, kết hợp các loại rau rừng và cá suối có sẵn trong tự nhiên.
Theo nghiên cứu của Trung tâm Sâm và Dược liệu thành phố Hồ chí Minh, hạt chuối cô đơn Phước Bình, chứa nhiều hợp chất như Saponin, coumarin, flavonoid…
Những hợp chất quý trong hạt chuối cô đơn có công dụng kháng viên, kháng ôxy hóa, giảm đau, giúp ngăn ngừa ung thư, hỗ trợ các bệnh lý về rối loạn lo âu, cung cấp nhiều dưỡng chất cho hệ thần kinh của người sử dụng.
 |
| Người dân xã Phước Bình đang phơi chuối Cô đơn |
Nhận thấy giá trị y học và giá trị kinh tế của chuối hột cô đơn. Hợp tác xã sản xuất kinh doanh Nông sản Chất lượng an toàn thực phẩm Phước Bình (HTX Phước Bình) đã đầu tư vào trồng trên diện rộng với hy vọng xây dựng sản phẩm đặc trưng của địa phương Phước Bình.
Việc trồng loài chuối kỳ lạ mang tên chuối cô đơn cũng tăng thu nhập cho bà con người đồng bào trên địa bàn xã Phước Bình, tạo thu nhập, giúp bà con có một hướng mới phát triển kinh tế nông nghiệp, hạn chế việc phá rừng và khai khác các sản vật từ rừng.
Đối với người dân nơi đây, chuối cô đơn như một món quà quý mà thiên nhiên ban cho họ vậy.
 Lào Cai: Xây dựng mô hình trồng rừng và chiết xuất tinh dầu cây màng tang |
 Cây Sim rừng - Dược liệu quý trong Đông y |
 Cử nhân “hâm”, bỏ phố về rừng trồng cây, thu tiền tỷ mỗi năm |
