Loại cây nghe tên đã sợ, nhưng lại có giá trị rất cao trong y học

Mướp sát là một cây thuốc có độc tính. Tuy nhiên, những nghiên cứu gần đây cho thấy cây thuốc này có nhiều tiềm năng trong điều trị ung thư, bệnh tim mạch và huyết áp.
Cây Mướp sát
Cây mướp sát

Đặc điểm của cây mướp sát

Cây Mướp sát có tên khoa học là Cerbera manghas L., thuộc họ Trúc đào. Cây nhỡ hay to, cao chừng 4 – 6m. Cành cây thô to, vỏ xù xì, có gỗ mềm. Toàn thân có nhựa mủ trắng.

Lá mọc so le, thường tập trung ở đầu cành, hình thuôn dài. Chiều dài lá chừng 20 – 30cm, chiều rộng 2 – 4cm, mặt trên bóng.

Hoa màu trắng, rất thơm. Quả ra thành từng cặp, hình bầu dục nhọn, màu đỏ, to như quả trứng gà. Cây ra hoa tháng 3 – 5, có quả tháng 6 – 8.

Mướp sát thường mọc hoang ở vùng ẩm thấp, bờ biển như miền Trung, miền Nam nước ta. Ngoài ra, cây còn phân bố ở Trung Quốc, Ấn Độ, Campuchia, Úc… Cây còn được trồng ven đường, vườn hoa lấy bóng mát, làm cảnh và trồng ở bờ biển để chắn sóng.

Thành phần hóa học của cây mướp sát

Cây mướp sát chỉ sử dụng được hạt, thu hái khi quả chín. Sau đó hạt được đem đi phơi khô, đập vỡ hạt lấy nhân ép dầu. Hạt rất độc và không được dùng khi chưa qua điều chế.

Thành phần hóa học của cây mướp sát rất dồi dào. Nhiều nhất có trong hạt cây với những thành phần chính chứa glucosid như: Cerberin, cerberosid, neriifolin, thevetin. Bao phủ cây mướp sát là một chất nhựa màu trắng, khi gặp axit sẽ cho màu xanh lục. Nhựa của cây mướp sát có 22% cao su kết hợp với những chất khác nhưng thành phần không chứa xecberin (cerberin).

Lá và hoa mướp sát
Lá và hoa mướp sát

Hạt cây mướp sát có chứa 53-57% tinh dầu. Dầu hạt cây mướp sát có màu trong, không khô, khi đốt sẽ cháy sáng và có mùi gần như mùi hạt dẻ. Trong thành phần của hạt cây mướp sát có glucoit – một tinh thể không màu gọi là xecberin.

Theo nhà nghiên cứu E. Perrot, chất này đã được xác định công thức thô là nhưng lại là một thứ bột không có tinh thể, màu vàng, tan trong nuớc, độ chảy l91-1920C.

Tỷ lệ xecberin trong hạt là 0,08%-0,16%. Ngoài ra xecberin không giống tevetin (thevetin) có trong hạt thống thiên (Thevetia neriifolia). Trong quá trình thực hiện thủy phân bằng axit loãng, ta sẽ được xecberetin (cerberetin), C19H2404 màu vàng (theo Hamon và Oudemans).

Ngoài xecberin, Schen và Steldt (1942), hạt của cây mướp sát còn chứa gốc glucozit nữa gọi là xecberozit (ccrberosid). Những chất này đều có những giá trị nhất định trong y học và được nghiên cứu điều chế thuốc điều trị bệnh tim mạch và huyết áp.

Tác dụng dược lý

Cây mướp sát có nhựa mủ. Một số nghiên cứu cho rằng nhựa mủ của cây hơi độc, nhưng một số nghiên cứu khác lại cho là không độc. Ngoài ra nhựa mủ có tác dụng tẩy mạnh.

Hạt của cây mướp sát rất độc do chất glucozit xecberìn. Trong đó Xecberin với liều vừa có tác dụng bổ tim, liều quá độc sẽ gây suy tim. Dầu hạt cây bản tính không độc, nhưng do những tạp chất kèm theo nên độc.

Một vài tỉnh thành tại Việt Nam có thể trồng được loại cây này
Một vài tỉnh thành tại Việt Nam có thể trồng được loại cây này

Công dụng của cây mướp sát

Hiện vẫn chưa có nhiều nghiên cứu ghi nhận về công dụng của cây mướp sát. Loài cây này ít được dùng làm thuốc ở Việt Nam. Thường người ta chỉ dùng để đầu độc và được liệt kê vào nhóm gây độc có thể gây tử cong. Nhưng ở các nước khác như Trung Quốc hay Ấn Độ, người ta dùng nhiều bộ phận của cây mướp sát.

Một số thông tin cho rằng cây có tác dụng chữa ghẻ, ngứa, trừ chấy, chữa bệnh suy tim. Ngoài ra còn dùng để làm thuốc tẩy, làm dầu thắp đèn. Cây mướp sát được sử dụng duốc cá tại Philipin và Tan Calêđôni (dùng dầu hạt).

Phần vỏ của cây mướp sát dùng làm thuốc tẩy. Có nơi dùng lá. Người dân Miến Điện dùng dầu mướp sát làm dầu thắp đèn, bôi lên da chữa ngứa hoặc bôi lên tóc trừ chấy.

Cây mướp sát có thành phần hóa học đa dạng, trong đó có những chất giúp điều trị bệnh tim mạch
Cây mướp sát có thành phần hóa học đa dạng, trong đó có những chất giúp điều trị bệnh tim mạch

Cẩn thận với độc tính của cây mướp sát

Mặc dù cây mướp sát có thành phần hóa học giá trị về mặt y học nhưng đây lại là loại cây cực độc trong tự nhiên. Người dân không nên sử dụng mướp sát trong bất kỳ mục đích chữa bệnh nào. Mướp sát là một trong những nguyên nhân gây ngộ độc phổ biến khi người ta vô tình ăn phải loại quả của cây này.

Thành phần hóa học của cây mướp sát khiến cho tim đập không đều, sau khi ăn nạn nhân có thể bị trụy tim, dẫn đến tử vong chỉ trong thời gian ngắn. Trên thế giới, cây mướp sát còn được cho là nguyên nhân của hàng ngàn vụ tự tử, hầu như không thể tìm thấy dấu vết của các hợp chất kịch độc khi khám nghiệm tử thi.

Những dấu hiệu ngộ độc sau khi ăn nhầm quả mướp sát gồm có: triệu chứng nôn mửa dữ dội, sau đó mệt lả, nhức đầu, chóng mặt và đau bụng. Nạn nhân không được cứu chữa kịp thời có thể tử vong trong vòng 6 tiếng đồng hồ. Nguyên nhân do tim mạch, không đo được huyết áp, rơi vào hôn mê sâu và ngưng tuần hoàn.

Những công dụng của cây mướp sát cho đến nay chỉ mới được ứng dụng trong nghiên cứu điều chế thuốc. Bài viết chia sẻ thông tin nhằm mục đích tham khảo, chúng tôi không đưa ra lời khuyên thay thế điều trị chuyên khoa.

Loại cây nghe tên mặn chát, có tác dụng chống siêu vi khuẩn bệnh herpes cực tốt Loại cây nghe tên mặn chát, có tác dụng chống siêu vi khuẩn bệnh herpes cực tốt
Mạch môn: Loại cây dễ trồng, là nguyên liệu cho nhiều bài thuốc quý Mạch môn: Loại cây dễ trồng, là nguyên liệu cho nhiều bài thuốc quý
Vị thuốc Đông y từ nhựa của loài cây quen thuộc Vị thuốc Đông y từ nhựa của loài cây quen thuộc
"Tím lịm tìm sim" - loại cây dại có nhiều công dụng hay ho với sức khỏe
3 loại cây dại từng bị nhà nông nhổ bỏ nay hóa thuốc quý 3 loại cây dại từng bị nhà nông nhổ bỏ nay hóa thuốc quý
Trồng loại cây leo như khoai lang nhưng là thần dược bán vài triệu/kg Trồng loại cây leo như khoai lang nhưng là thần dược bán vài triệu/kg
Trồng loại cây sâm quý đến nỗi nhổ lên bán rễ gần nửa triệu/kg Trồng loại cây sâm quý đến nỗi nhổ lên bán rễ gần nửa triệu/kg
Bạch Yến

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

Uống nước lá ổi tốt cho sức khỏe, nhưng không phải ai cũng nên dùng

Uống nước lá ổi tốt cho sức khỏe, nhưng không phải ai cũng nên dùng

Nước lá ổi là một bài thuốc dân gian mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, tuy nhiên cần lưu ý một số trường hợp không nên sử dụng.
Những lợi ích cho sức khỏe từ chuối sáp

Những lợi ích cho sức khỏe từ chuối sáp

Chuối sáp có hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao, loại quả này tạo cảm giác no lâu giúp giảm cân hiệu quả.
Hà Nội ghi nhận 6 ca mắc ho gà trong vòng hai tuần

Hà Nội ghi nhận 6 ca mắc ho gà trong vòng hai tuần

Theo tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội từ ngày 16/2 đến 1/3, trên địa bàn TP ghi nhận 6 ca mắc ho gà. Như vậy từ đầu năm 2024 đến nay, Hà Nội đã có 9 ca mắc ho gà.
Hơi thở có nồng độ cồn sau khi ăn những thực phẩm này

Hơi thở có nồng độ cồn sau khi ăn những thực phẩm này

Một số thực phẩm ăn hàng ngày có thể sinh ra nồng độ cồn trong hơi thở. Những món ăn tưởng chừng vô hại này lại khiến bạn "say xỉn" khi test nồng độ cồn.
Thức uống giải khát bán đầy ở vỉa hè nhưng kết hợp với mật ong tác dụng nhân đôi

Thức uống giải khát bán đầy ở vỉa hè nhưng kết hợp với mật ong tác dụng nhân đôi

Ở Việt Nam nước dừa không chỉ là thức uống giải khát, mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như bù nước điện giải, tăng sức đề kháng, phòng sỏi thận, tốt cho tiêu hóa…
Bí quyết giúp người già có giấc ngủ ngon

Bí quyết giúp người già có giấc ngủ ngon

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe và tinh thần của con người ở mọi lứa tuổi. Người lớn tuổi có thể gặp nhiều vấn đề về giấc ngủ, dưới đây là một số mẹo cải thiện chất lượng giấc ngủ cho người cao tuổi.
Những ai không nên ăn trứng vịt lộn?

Những ai không nên ăn trứng vịt lộn?

Trứng vịt lộn rất tốt, nếu ăn trứng lộn đúng cách sẽ bổ như nhân sâm, còn nhưng nếu dùng sai thì tác hại cũng không kém.
Bệnh nhân tiểu đường nên "né" những loại trái cây nào?

Bệnh nhân tiểu đường nên "né" những loại trái cây nào?

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát và điều trị bệnh tiểu đường. Người bệnh cần lưu ý lựa chọn trái cây phù hợp để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến đường huyết.
Chế độ ăn uống "thân thiện" cho người có dạ dày nhạy cảm

Chế độ ăn uống "thân thiện" cho người có dạ dày nhạy cảm

Dạ dày nhạy cảm là tình trạng phổ biến gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Dưới đây là chế độ ăn uống cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
Những người cần tránh xa gạo nếp để bảo vệ sức khỏe

Những người cần tránh xa gạo nếp để bảo vệ sức khỏe

Gạo nếp - Nguyên liệu tạo ra nhiều món ngon bổ dưỡng nhưng không phải ai cũng nên ăn. Dưới đây là những nhóm người "đại kỵ" với gạo nếp.
Nước rau kinh giới - thức uống "vàng" cho sức khỏe

Nước rau kinh giới - thức uống "vàng" cho sức khỏe

Kinh giới không chỉ là loại rau gia vị quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam mà còn được sử dụng để làm nước uống với nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Những trái cây tốt cho người tiểu đường

Những trái cây tốt cho người tiểu đường

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường. Ăn trái cây hợp lý giúp cân bằng lượng đường trong máu, hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa biến chứng.
Thực phẩm giúp trẻ gầy tăng cân, phát triển khỏe mạnh

Thực phẩm giúp trẻ gầy tăng cân, phát triển khỏe mạnh

Dưới đây là một số thực phẩm tốt cho trẻ chậm tăng cân mà cha mẹ nên bổ sung vào thực đơn hàng ngày của con.
Những thói quen tưởng chừng vô hại nhưng lại có khả năng gây vô sinh ở nam giới

Những thói quen tưởng chừng vô hại nhưng lại có khả năng gây vô sinh ở nam giới

Y học hiện đại đã chứng minh tỉ lệ vô sinh ở nam giới và nữ giới là tương đương nhau, bài viết này sẽ chỉ ra những thói quen âm thầm ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nam giới.
Thông tim bào thai được vinh danh thành tựu y khoa Việt Nam năm 2023

Thông tim bào thai được vinh danh thành tựu y khoa Việt Nam năm 2023

Tối 26/2, Giải thưởng Thành tựu y khoa Việt Nam 2023 do Đài Tiếng nói nhân dân TP.HCM và Sở Y tế TP.HCM phối hợp tổ chức chính thức vinh danh 12 thành tựu được đánh giá mang lại giá trị tích cực vì sức khỏe cộng đồng.
Nguy cơ tiềm ẩn khi ăn, uống những thức phẩm này vào bữa sáng lúc bụng đói

Nguy cơ tiềm ẩn khi ăn, uống những thức phẩm này vào bữa sáng lúc bụng đói

Bữa sáng là bữa chính nhất trong ngày. Tuy nhiên, không phải thực phẩm, đồ uống nào cũng phù hợp để ăn vào buổi sáng khi bụng trống rỗng.
Loại rau được coi là mang lại may mắn nhưng chỉ tốt khi ăn sống

Loại rau được coi là mang lại may mắn nhưng chỉ tốt khi ăn sống

Các loại rau hoặc củ quả tại Việt Nam rất phong phú, trong đó có nhiều loại có thể ăn sống hoặc nấu chín thành các món ngon. Tuy nhiên, có một loại rau chỉ ăn sống mới ngon miệng và mang lại giá trị dinh dưỡng, đó là lá sung.
Nước rau má - Bí quyết cho sức khỏe và sắc đẹp

Nước rau má - Bí quyết cho sức khỏe và sắc đẹp

Rau má là loại rau quen thuộc, dễ tìm thấy ở Việt Nam. Nhiều người ưa chuộng sử dụng rau má để ép lấy nước uống. Vậy, uống nước rau má có tác dụng gì với sức khỏe?
Nước vối - Giải khát thanh mát, tốt cho sức khỏe

Nước vối - Giải khát thanh mát, tốt cho sức khỏe

Nước vối là một loại nước uống thường được nấu từ lá vối tươi hoặc lá vối khô, loại thức uống này thông dụng như chè xanh và có tác dụng rất tốt với sức khỏe.
Chuyên gia tiết lộ số quả chuối nên ăn mỗi ngày để tốt cho sức khỏe

Chuyên gia tiết lộ số quả chuối nên ăn mỗi ngày để tốt cho sức khỏe

Chuối là loại quả rất quen thuộc với người Việt, đặc biệt sau dịp Tết Nguyên đán nhà nào cũng có chuối chín, nhưng việc ăn thế nào cho phù hợp và tốt cho sức khỏe thì không phải ai cũng biết.
Rau xà lách - "Siêu thực phẩm" giúp giảm mỡ máu, cholesterol sau Tết

Rau xà lách - "Siêu thực phẩm" giúp giảm mỡ máu, cholesterol sau Tết

Xà lách là loại rau giúp giải ngấy sau những ngày Tết, giúp thanh lọc cơ thể, giảm cân và tăng cường sức khỏe.
Bị đau dạ dày ban đêm cần làm gì?

Bị đau dạ dày ban đêm cần làm gì?

Đau dạ dày đêm là tình trạng đau dạ dày xuất hiện khi ngủ, có nhiều nguyên nhân dẫn đến dạ dày đau về đêm, áp dụng một số cách sau để giảm triệu chứng và dễ ngủ.
Chữa đầy bụng khó tiêu sau Tết hiệu quả với các loại rau củ quả dễ kiếm

Chữa đầy bụng khó tiêu sau Tết hiệu quả với các loại rau củ quả dễ kiếm

Nếu ngày Tết bạn ăn quá nhiều thực phẩm khiến cơ thể nặng nề, khó tiêu. Bạn có thể dễ dàng tìm kiếm cho mình những thực vật dưới đây giúp giảm tình trạng này.
Những nơi "bẩn" dễ nhiễm chất độc nhất trong nhà cần dọn dẹp ngay sau Tết

Những nơi "bẩn" dễ nhiễm chất độc nhất trong nhà cần dọn dẹp ngay sau Tết

Trước dịp Tết,các gia đình có thể đã dọn dẹp nhà cửa nhưng khi quay trở lại, bạn vẫn nên tiến hành vệ sinh để nhà cửa thông thoáng, tránh thời gian dài không được vệ sinh thường xuyên có thể ẩn chứa nấm mốc, vi khuẩn do ở trong không gian kín lâu ngày.
Quả quất cảnh ngày Tết có ăn được không?

Quả quất cảnh ngày Tết có ăn được không?

Quất thường được chưng trong nhà vào dịp Tết để mang lại tài lộc và may mắn. Tuy nhiên, liệu quất cảnh có nên được sử dụng để làm thực phẩm?
Bí quyết bảo quản thịt trong tủ lạnh an toàn và đúng cách

Bí quyết bảo quản thịt trong tủ lạnh an toàn và đúng cách

Thịt dư thừa sau Tết là nỗi lo, "gánh nặng" của các gia đình. Dưới đây là những lưu ý quan trọng khi bảo quản thịt trong tủ lạnh.
Bộ Y tế cảnh báo: Tăng cường phòng chống dịch bệnh sau Tết Nguyên đán

Bộ Y tế cảnh báo: Tăng cường phòng chống dịch bệnh sau Tết Nguyên đán

Cảnh báo nguy cơ dịch bệnh bùng phát trong mùa lễ hội đầu xuân, tại dịp nghỉ Tết Nguyên đán 2024 vừa qua, cả nước có tới 357 ca sốt xuất huyết, 225 người mắc tay chân miệng và 1 ca tử vong do bệnh dại ở Cà Mau.
Bác sĩ mách 5 cách đơn giản giúp thanh lọc cơ thể sau tết

Bác sĩ mách 5 cách đơn giản giúp thanh lọc cơ thể sau tết

Sau những ngày Tết liên tục ăn nhiều món giàu đạm, đường và chất béo khiến vị giác “đình công”, làm sao để có chế độ ăn giải ngấy, giúp thanh lọc và có lợi cho sức khỏe?
Xem thêm

Thương hiệu nổi bật

eco-parl
cai-lan
vinamil
richy-nho
sun-group
logo-erowindow
partner-bivaco
partner-shb
partner-tan-hoang-minh-group
partner-hdbank
sunshine
partner-vinacomin
partner-viglacera
partner-th
partner-bacabank
partner-danko-group
ttp
doji
nam-cuong
partner-vingroup
Phiên bản di động