Trồng loại cây leo như khoai lang nhưng là thần dược bán vài triệu/kg

Chất lượng cao 26/01/2023 18:00 Theo dõi TH&SP trên

Về vùng Tân Yên (Bắc Giang) thấy bạt ngàn màu xanh của một loại cây dây leo thoạt trông như khoai lang. Nhưng chìm sâu dưới lòng đất là một kho báu đang chờ khai thác. Nhẩm tính, sau 5 năm xuống giống, thu hoạch củ bán từ 1 đến 2 triệu đồng/kg. Đó chính là vùng sâm núi Dành được coi là thần dược quý hiếm.

Người đầu tiên đưa cây dược liệu quý lên đất cằn, lão nông miền núi lộ bí quyết thu tiền tỷ Trồng cây dược liệu quý, nhiều dự án 'phá sản' vì bế tắc thị trường tiêu thụ Kinh ngạc với những củ sâm Mã Viện nghìn năm mọc như cây dại trên núi Cây nam sâm giúp kháng viêm và tiêu sưng

Trồng loại cây leo như khoai lang nhưng là thần dược bán vài triệu/kg

Sâm nam núi Dành là loại sâm có dược tính cao, giá trị kinh tế lớn, từng được ghi trong sách “Đại nam nhất thống chí".

Vùng núi Dành - nơi có huyền tích về loài dược liệu quý, xưa kia có tên là núi Chung Sơn, nay thuộc địa phận của hai xã Liên Chung và Việt Lập, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang.

Trải qua hàng nghìn năm tồn tại, núi Dành gìn giữ trong mình một sản vật độc nhất đó là sâm Nam. Được dân gian tương truyền là thần dược chữa khỏi mắt cho mẹ vua Tự Đức mà từ đó sâm Nam núi Dành trở thành thứ đặc sản tiến Vua nổi danh đất Bắc.

Về đặc tính sinh học, sâm nam núi Dành là cây leo như khoai lang. Vì sâm nhân giống bằng hạt rất khó nên thường được trồng bằng dây sâm đã có rễ.

Vì sự thần dược của nó đem lại giá trị kinh tế cao mà sâm Nam núi Dành đã bị khai thác triệt để không có sự tái tạo, duy trì nguồn giống. Theo các già làng kể lại: đến khoảng những năm 70 của thế kỷ 20 thì sâm núi Dành gần như tuyệt diệt và người ta không còn nhìn thấy sự hiện hữu của nó. Có chăng, những giai thoại về loại sâm quý này chỉ còn được biết đến qua những câu chuyện truyền miệng, những thư tịch cổ còn sót lại.

Theo kết quả đề tài “Nghiên cứu, đánh giá, bảo tồn nguồn gen cây sâm Nam núi Dành phân bố trên địa bàn tỉnh Bắc Giang” năm 2018 của tiến sĩ Đồng Thị Kim Cúc - trung tâm Thực nghiệm sinh học nông nghiệp công nghệ cao thuộc viện Di truyền Nông nghiệp thì hàm lượng saponin trong sâm nam núi Dành tương đương sâm Hàn Quốc và bằng 30% sâm Ngọc Linh.

Hàng năm, sâm nam núi Dành ra hoa, tạo hạt vào khoảng cuối tháng 8 đến tháng 10. Hoa sâm tươi được sấy khô làm trà. Ngoài ra, hoa sâm có thể ăn sống, nấu chín thành những món ăn rất bổ dưỡng.

Các dược liệu quý trong sâm núi Dành được người dân dùng để hỗ trợ điều trị các bệnh mãn tính như viêm gan, thấp khớp; chống lão hóa tế bào, thúc đẩy quá trình tổng hợp protein của tế bào mới, gia tăng sự phục hồi các chức năng trong cơ thể. Sách đỏ Việt Nam hiện xếp hạng sâm nam núi Dành ở mức độ nguy cấp, cần được bảo tồn, phát triển.

Đến năm 2010, lần đầu tiên huyền tích về cây sâm Nam núi Dành được phát hiện. Chính dưới chân núi Dành, trong vườn của ông Thân Hải Đăng ở thôn Đồng Sen, xã Việt Lập còn tồn tại một gốc sâm Nam. Được biết gốc sâm này do bà ngoại của ông cất công lên núi Dành tìm và trồng trong vườn con rể, sau này được truyền lại cho ông Đăng. Gia đình ông trân quý, gìn giữ nhân giống phát triển nó như một báu vật trong nhà đến nay.

Mỗi ha sâm 2 tuổi trở lên sẽ cho 3-4 tấn hoa tươi với giá bán 50 triệu đồng/tấn, thu nhập 150-200 triệu đồng/năm. Hoa sấy khô làm trà có giá khoảng 800.000 đồng - 1 triệu đồng/kg.

Năm 2012, Trung tâm Khoa học công nghệ và Môi trường huyện Tân Yên thực hiện đề tài khoa học: "bảo tồn và nhân giống sâm Nam núi Dành". Đến năm 2015, Trung tâm Thực nghiệm sinh học nông nghiệp công nghệ cao (Viện Di truyền Nông nghiệp) đã thực hiện đề tài “nghiên cứu, đánh giá, bảo tồn nguồn gen cây sâm Nam núi Dành phân bố trên địa bàn tỉnh Bắc Giang” tại vườn nhà ông Đăng.

Theo tìm hiểu, sâm Nam núi Dành có lớp vỏ bên ngoài hơi cứng, bên trong lõi màu vàng nhạt, mùi thơm dịu và có vị hơi ngọt. Qua nghiên cứu cho thấy, nhóm chất chính trong sâm Nam núi Dành gồm: saponin, flavonoid (hoạt chất chống lão hóa), acid hữu cơ, acid amin... có tác dụng đặc biệt tốt đối với sức khỏe. Theo nghiên cứu, hàm lượng saponin của sâm Nam núi Dành tương đương với sâm Hàn Quốc và chỉ đứng sau sâm Ngọc Linh - loại sâm quý, hiếm nhất thế giới.

Ông Nguyễn Văn Nghĩa (Yên Thế, Bắc Giang) đã quyết định bỏ vườn cây ăn quả, lấy đất trồng sâm nam núi Dành. Sau 2 năm, ông Nghĩa thu hoạch lứa đầu được khoảng 3,5 tạ hoa sâm tươi, lãi 160 triệu đồng từ diện tích 1 ha.

Để bảo tồn và phát triển loài cây thảo dược quý và có giá trị này đối với Bắc giang và Nhân dân trong vùng. Năm 2017, sâm Nam núi Dành được Cục Sở hữu trí tuệ đưa vào diện bảo hộ và quản lý quyền Sở hữu trí tuệ cho sản phẩm sâm Nam núi Dành của tỉnh Bắc Giang.

Đến năm 2020, Cục tiếp tục cấp giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý dưới tên “sâm Nam núi Dành Tân Yên” như một lời khẳng định về ý nghĩa, tầm quan trọng của giống cây này trong phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương, mở ra nhiều tư duy, hướng phát triển cho bà con và doanh nghiệp đầu tư.

Củ sâm lớn rất chậm. Thông thường, cây sâm trồng khoảng 4 đến 5 năm sẽ cho thu hoạch. Củ Sâm nam núi Dành tươi có giá khoảng 1-1,2 triệu đồng/kg.

Chỉ tính riêng tại huyện Tân Yên hiện có tổng diện tích cây sâm nam khoảng 30ha, thu nhập hơn 10 tỷ đồng mỗi năm. Nhằm bảo tồn, phát triển nâng cao giá trị và xây dựng vùng nguyên liệu phục vụ cho công nghiệp chế biến dưới dạng sản phẩm tinh… huyện Tân Yên đã xây dựng Đề án “Phát triển sâm Nam núi Dành trên địa bàn huyện Tân Yên giai đoạn 2022 - 2027”. Sản phẩm sâm Nam đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý “Núi Dành” tại địa bàn xã Liên Chung, Việt Lập./.

Bình Châu

Tags:

Cùng chuyên mục

Gạo Việt vươn xa nhờ chất lượng và bản sắc

Vinlac Gold 2: Xây nền tảng dinh dưỡng cho một thế hệ khỏe mạnh

Hòa Phát giới thiệu máy lọc nước hydrogen ion kiềm tích hợp công nghệ điện phân

3 dòng sản phẩm TH đạt giải thưởng Thương hiệu toàn cầu 2025

Tập đoàn TH tung bộ đôi trà trái cây tự nhiên TH true TEA mới: Trà Ổi và Trà Tắc

Thủ công mỹ nghệ Việt trước ngã rẽ đổi mới

eHerbal: Sống lành cùng thảo mộc Việt và khoa học hiện đại

Vải trứng Hưng Yên bội thu, tạo dấu ấn đặc sắc

Từ sâm Ngọc Linh đến một trung tâm dược liệu chiến lược

Lô vải thiều đầu mùa sang Nhật, mở đầu mùa vụ với kỳ vọng lớn

Từ biển đến siêu thị – đặc sản Hải Phòng vươn xa khắp nơi

Truy xuất nguồn gốc – “Chìa khóa vàng” nâng tầm giá trị sản phẩm

Tin khác

Đá basalt từ núi lửa triệu năm – Bộ lọc kỳ diệu tạo nên ‘kho báu’ nước ngầm tinh khiết

Ẩn sâu trong lòng những ngọn núi lửa đã tắt, được gạn lọc và bao bọc bởi tầng tầng lớp lớp đá basalt là nguồn nước ngầm trong mát, ngọt lành.

Nâng cao giá trị sản phẩm từ nền tảng khoa học công nghệ

Để nâng cao năng suất và giá trị sản phẩm, cần đổi mới tư duy và áp dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số. Đây là thông điệp tại Hội nghị triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW do Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp UBND tỉnh Bắc Ninh tổ chức ngày 10/5.

Công bố hai giống lúa chỉnh sửa gen đầu tiên trên thế giới

Hai giống lúa GE mang tên ‘Kamala – DRR Dhan-100’ và ‘Pusa DST Rice 1’ vừa được Viện Nghiên cứu Nông nghiệp Ấn Độ (ICAR) phát triển thành công, mở ra kỷ nguyên mới cho cây trồng chỉnh sửa gen tại châu Á. Những giống lúa này tiêu thụ ít nước, tăng năng suất tới 30% và rút ngắn thời gian thu hoạch tới 20 ngày.

DOJI tung deal ngọt - Quà ngoan xinh yêu tặng mẹ

Tháng 5 - tháng của yêu thương và tri ân, là dịp để những người con tỏ lòng yêu kính mẹ bằng những món quà đầy ý nghĩa. Nhân dịp này, DOJI ra mắt bộ sưu tập (BST) vòng charm vàng 24K “Kết Nối Yêu Thương”, như một biểu tượng gắn kết thiêng liêng của tình mẫu tử - dịu dàng che chở, bền chặt vĩnh cửu và đong đầy cảm xúc.

Đặc sản vùng cao: Khơi thông điểm nghẽn, bứt phá thị trường

Xác định đầu ra là nút thắt trong phát triển nông sản vùng cao, Bộ Công Thương đang tăng tốc xúc tiến thương mại để mở đường cho đặc sản địa phương từng bước đến gần hơn với thị trường lớn.

VPPE 2025: Hướng tới sản xuất xanh, bền vững và công nghệ cao

Triển lãm Quốc tế Giấy và Bao bì Việt Nam (VPPE 2025) là không gian để các doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội hợp tác, đổi mới công nghệ, đẩy mạnh các mục tiêu phát triển bền vững, sản xuất xanh, ứng dụng AI và chuyển đổi số.

Mường La đưa cây ăn quả lên vùng đất dốc

Trong 10 năm qua, chủ trương trồng cây ăn quả trên đất dốc đã tạo nên cuộc “cách mạng xanh” ở Mường La (Sơn La), người nông dân đã chuyển đổi từ canh tác truyền thống sang ứng dụng khoa học kỹ thuật, nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững.

Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt chính thức ra mắt tại Việt Nam

Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt với những nâng cấp về tính năng và thiết kế thể thao mạnh mẽ chính thức được ra mắt tại thị trường Việt Nam với giá bán lẻ khuyến nghị là 1,199 tỷ đồng.

“Tinh hoa trái cây Việt” - Nơi hội tụ hương sắc nông sản Việt Nam

Hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã khai mạc Phòng trưng bày chuyên đề với chủ đề “Tinh hoa trái cây Việt” vào sáng nay (ngày 23/4) tại địa chỉ số 62 Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội.

Cơ hội đưa nông sản An Giang chinh phục thị trường thế giới

Để đạt được các mục tiêu đề ra trong hoạt động xuất khẩu nông sản, tỉnh An Giang đã đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển thị trường, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận, kết nối thị trường tiềm năng tại các nước Hồi giáo Halal, Trung Đông, Châu Phi...

Công thức ưu việt của Sữa Uống Lên Men Ít Đường TH true YOGURT PROBIOTICS

Chứa đến 18 tỷ lợi khuẩn trong chai 85ml, Sữa Uống Lên Men TH true YOGURT PROBIOTICS nhanh chóng chinh phục mẹ Gen Z.

Thái Nguyên: Thúc đẩy phát triển sản phẩm nông sản trên sàn thương mại điện tử

Thái Nguyên là địa phương đầu tiên trong cả nước triển khai gian hàng nông sản chung trên Shopee, đây là bước đi quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển thương mại điện tử và quảng bá các sản phẩm nông sản của địa phương ra thị trường rộng lớn hơn.

Yên Bái khẳng định vị thế nông sản trên bản đồ thế giới

Với những nỗ lực không ngừng, sự đầu tư bài bản, chiến lược phát triển đúng đắn, chắc chắn rằng nông sản Yên Bái sẽ không chỉ dừng lại ở những thị trường truyền thống, mà còn vươn xa, khẳng định vị thế xứng đáng trên bản đồ nông sản thế giới.

Hưng Yên tạo điều kiện cho làng nghề phát triển

UBND tỉnh Hưng Yên ban hành Kế hoạch bảo tồn và phát triển làng nghề năm 2025 nhằm mục đích bảo tồn và phát triển nghề, làng nghề nhằm phát triển kinh tế du lịch, phát huy và gìn giữ giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống của làng nghề địa phương.

Đưa hàng Việt về nơi đảo xa

Với quy mô khoảng từ 25 - 30 gian hàng (kích thước 3m x 3m/gian hàng), phiên chợ hàng Việt về hải đảo sắp diễn ra tại Phú Quý (tỉnh Bình Thuận) sẽ có nhiều mặt hàng phục vụ nhu cầu tiêu dùng của người dân huyện đảo.

"Biển" người đổ về tham gia Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3

Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3 năm 2025, với chủ đề "Giòn ngon bánh mì - đậm vị cà-phê" nhằm tôn vinh sự kết hợp giữa hai biểu tượng ẩm thực Việt Nam là bánh mì và cà-phê Việt. Đồng thời, giới thiệu và quảng bá ẩm thực Việt Nam ra thế giới.

Hơn 140 gian hàng tham gia Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3

Ngày 21/3, Lễ hội bánh mì Việt Nam năm 2025 chính thức diễn ra tại công viên Lê Văn Tám, Quận 1, TP.HCM thu hút đông đảo người dân, du khách đến tham quan các gian hàng, trải nghiệm thưởng thức sự đa dạng của ẩm thực Việt và bánh mì Việt Nam.

Nhiều cơ hội giao thương tại Triển lãm ProPak Vietnam 2025

Triển lãm ProPak Vietnam 2025 không chỉ là nơi hội tụ những công nghệ tiên tiến và giải pháp đột phá, mà còn mở ra cơ hội giao thương chiến lược, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, đón đầu xu hướng thị trường và mở rộng vị thế trên trường quốc tế.

Bình Phước xây dựng thương hiệu hạt điều để vươn xa

Để thúc đẩy hiệu quả của hoạt động xúc tiến thương mại, gỡ khó cho đầu ra các sản phẩm chủ lực, đặc biệt là hạt điều, trong thời gian tới, Sở Công Thương tỉnh Bình Phước sẽ tăng cường nâng cao năng lực hoạt động xúc tiến thương mại, năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Khai mạc Hội chợ triển lãm thương mại và giới thiệu sản phẩm tiêu biểu tỉnh Gia Lai năm 2025

Hội chợ triển lãm thương mại tỉnh Gia Lai 2025 là cơ hội để tỉnh Gia Lai tiếp tục giới thiệu, quảng bá sản phẩm tiêu biểu, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm, mở rộng hợp tác, liên kết phát triển.

Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột: Trải nghiệm thú vị tại các gian hàng ứng dụng công nghệ số

Nhiều gian hàng ứng dụng công nghệ số được trưng bày tại Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột đã đem đến cho người dân và du khách những trải nghiệm thú vị, mới mẻ.

Quà tặng tỏa sáng, nàng biến hóa đa phong cách

Tôn vinh xu hướng đa phong cách của phái đẹp, DOJI và Thế Giới Kim Cương mang đến những bộ sưu tập trang sức tinh xảo giúp nàng tự tin tỏa sáng theo cách riêng của mình.

Bắc Giang tập trung nâng cao chất lượng, quảng bá sản phẩm OCOP

Năm 2025, tỉnh Bắc Giang đề ra mục tiêu tiếp tục nâng hạng và phát triển sản phẩm OCOP chủ lực; phát triển dịch vụ du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái và điểm du lịch; tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ và xuất khẩu.