 |
| Lạc sen Nghệ An. Ảnh Trân Châu |
Lạc sen là giống lạc bản địa của Nghệ An, với nhiều ưu điểm: chất lượng cao, hàm lượng chất béo đạt 45,79%, protein đạt 27,99%, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, có hương vị thơm ngon rất đặc trưng; củ to, đều, vỏ quả mỏng, tỷ lệ nhân rất khá (>72%), năng suất cao và ổn định; chống chịu hạn và chịu úng tốt, khả năng kháng sâu bệnh ở mức khá, có khả năng thích ứng với nhiều chất đất khác nhau…
Những thập niên trước, lạc là nông sản chủ lực của các miền quê như: Diễn Châu, Nghi Lộc, Quỳnh Lưu, Nam Đàn, Đô Lương… với diện tích gieo trồng xấp xỉ 30.000 ha/năm. Những làng “xáo” lạc đến mùa cũng đông như trẩy hội. Người dân huyện Diễn Châu đến mùa lạc lại toả ra các huyện thu mua lạc củ để về nhập cho các cơ sở chế biến, xuất khẩu. Một số cơ sở chế biến dầu lạc cũng ra đời chế biến dầu phục vụ người dân, đồng thời lấy khô lạc phục vụ chăn nuôi. Còn nhớ những năm thập niên 80, 90 khô lạc đóng thành bánh, có khi còn được dùng để chế biến nhiều món ăn cho người vì lương thực không đủ.
Diễn Châu là huyện đồng bằng và cũng là một trong những huyện có diện tích và sản lượng lạc lớn nhất của tỉnh Nghệ An.
Trong các giống lạc thì lạc sen Nghệ An là giống lạc quý, đủ sức chống chọi với thời tiết khắc nghiệt ở Nghệ An. Còn nhớ, trong đợt lũ tháng 10/2023, ở xã Diễn Thành, nơi có diện tích lạc lớn của Diễn Châu, dù ngô, rau bị ngập hỏng hết, nhưng cây lạc vụ đông phủ nilon giữa bãi đất thấp vẫn tốt xanh, cho sản lượng củ cao với gần 30 củ/bụi. Lạc sen cũng là giống lạc chất lượng cao. Theo nghiên cứu, hàm lượng chất béo đạt 45,79%, protein đạt 27,99%, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, có hương vị thơm ngon rất đặc trưng: Củ to, đều, vỏ mỏng, tỷ lệ nhân rất khá (>72%), năng suất cao và ổn định.
Lạc Diễn Châu có vị bùi, ngọt, thơm được cả nước ưa chuộng, đã được xuất khẩu đi các nước như: Nga, Trung Quốc, Indonesia… Đã có thời điểm, lạc trở thành sản phẩm xuất khẩu chủ lực của tỉnh mà nhân gian truyền nhau “Lạc là thép, là gang, lạc sang nước bạn lạc mang máy về”.
Tuy nhiên, vì nhiều nguyên nhân, có lúc cây lạc sen Nghệ An mất dần thương hiệu.
Nhận thấy ngoài thị trường xuất khẩu thì thị trường nội địa rất có tiềm năng khi lạc là một nông sản được ưa chuộng, anh Nguyễn Sỹ Thắng, chủ doanh nghiệp chế biến lạc Nghệ An ở Diễn Châu quyết tâm xây dựng thương hiệu lạc nhân Diễn Châu thành sản phẩm OCOP chất lượng cao.
Với suy nghĩ như vậy, nhận thấy giá trị đặc hữu của lạc sen Nghệ An, anh Thắng đã xây dựng quy trình chế biến lạc nhân đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu cũng như tuyển chọn nguyên liệu đầu vào đạt chuẩn.
Lạc củ sau khi được tuyển chọn được anh Thắng chỉ đạo nhân công bóc bằng tay tại doanh nghiệp, chọn lựa từng hạt và sấy đạt tiêu chuẩn tốt nhất. Sản phẩm lạc nhân của anh được chào đón, được cấp chứng nhận OCOP 4 sao và nhanh chóng có mặt ở các siêu thị lớn. Không những vậy, hiện nay anh Thắng còn xuất khẩu lạc sang châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản. Mỗi năm, anh thu mua của bà con nông dân khoảng 1.000 tấn lạc nhân.
Cái mà lạc Diễn Châu duy trì được thương hiệu hiện nay là chất lượng gốc của giống lạc sen và bí quyết thu hoạch, chế biến, đảm bảo hạt lạc được thu hoạch ở giai đoạn chín sinh lý, các chất dinh dưỡng đạt cao nhất và khi phơi khô, hạt lạc không bị nứt. Với sự quan tâm của các cấp, anh Sỹ Thắng đang quyết tâm xây dựng thương hiệu lạc Nghệ An ngày một chất lượng và tiến tới đạt OCOP 5 sao.
 Dưa vàng Đồng Quê |
 Tinh bột nghệ vàng Bà Bé |
 Bánh ống Đông Thành |
