Hộ kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng/năm mới phải nộp thuế

Nâng mức doanh thu không phải nộp thuế cho hộ và cá nhân kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm.

Ngày 10-12, tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã thông qua Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) với 438/443 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Chính phủ đã tiếp thu và điều chỉnh hàng loạt nội dung quan trọng, đặc biệt là các quy định liên quan đến thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh.

Theo Luật mới, mức doanh thu không phải nộp thuế của hộ, cá nhân kinh doanh được nâng từ 200 triệu đồng lên 500 triệu đồng/năm. Mức 500 triệu đồng/năm này được trừ trước khi tính thuế theo tỉ lệ trên doanh thu. Tương ứng, mức doanh thu không chịu thuế giá trị gia tăng cũng được điều chỉnh lên 500 triệu đồng.

Chính phủ dự kiến, khi áp dụng mức doanh thu chịu thuế 500 triệu đồng/năm, sẽ có khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh không phải nộp thuế, chiếm khoảng 90% trên tổng số hộ kinh doanh. Cơ quan thuế ước tính, tổng số thuế giảm (bao gồm cả thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng) là khoảng 11.800 tỉ đồng.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính đánh giá việc nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế lên 500 triệu đồng/năm sẽ loại trừ ra khỏi phạm vi chịu thuế một bộ phận các hộ kinh doanh có doanh thu thấp nhất. Đồng thời, việc này cũng giúp giảm bớt gánh nặng quản lý cho cơ quan thuế.

Mặt khác, đối với các hộ có thu nhập vượt quá ngưỡng, việc cho phép khấu trừ mức ngưỡng 500 triệu đồng vào doanh thu chịu thuế sẽ bù đắp được một phần cho các hộ khi tính toán nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân, giá trị gia tăng trong quá trình chuyển sang nộp thuế theo kê khai doanh thu từ máy tính tiền.

Luật cũng bổ sung phương pháp tính thuế mới đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỉ đồng/năm. Cụ thể, các hộ kinh doanh này sẽ áp dụng tính thuế theo thu nhập thực tế (doanh thu trừ chi phí) và áp dụng thuế suất 15%. Thuế suất 15% này tương tự như thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp có doanh thu dưới 3 tỉ đồng/năm.

Việc áp dụng phương pháp này đảm bảo thu thuế theo đúng bản chất của thuế thu nhập và theo đó, tất cả hộ, cá nhân kinh doanh đều nộp thuế theo thu nhập thực tế, thu nhập nhiều nộp thuế nhiều, thu nhập ít nộp ít, nếu không có thu nhập không phải nộp thuế.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, dự thảo cũng đồng thời cho phép cá nhân được lựa chọn phương pháp tính thuế theo tỉ lệ trên doanh thu, bên cạnh phương pháp tính thuế trên thu nhập. Những điều chỉnh này nhằm bảo đảm công bằng giữa các nhóm đối tượng nộp thuế, đồng thời tạo điều kiện cho hộ kinh doanh nâng cao tính tự chủ và minh bạch trong kê khai.

Ngoài ra, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) còn có các điều chỉnh quan trọng khác. Biểu thuế lũy tiến từng phần được chỉnh lý theo hướng giảm thuế suất: bậc 2 từ 15% xuống 10% và bậc 3 từ 25% xuống 20%. Việc này nhằm tránh mức tăng đột ngột giữa các bậc thuế và phù hợp khả năng chi trả của người nộp thuế.

Về mức giảm trừ gia cảnh, dự thảo luật bổ sung quy định mức giảm trừ theo Nghị quyết số 110/2025/UBTVQH15. Theo đó, mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế là 15,5 triệu đồng/tháng và cho mỗi người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng/tháng. Luật cũng giao Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo biến động của giá cả và thu nhập.

Để các nội dung chính sách này của Luật được triển khai một cách thông suốt và hiệu quả trong thực tiễn, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành kịp thời điểm hiệu lực thi hành của luật.

Đặc biệt, đối với các hộ, cá nhân kinh doanh nhỏ, cần đồng thời bảo đảm sự thuận lợi, khả thi và minh bạch để không tạo gánh nặng chi phí tuân thủ. Các hướng dẫn về chứng từ sổ sách kế toán, thủ tục kê khai... cần đơn giản hơn chế độ kế toán dành cho doanh nghiệp siêu nhỏ để các hộ kinh doanh nộp thuế theo thu nhập có thể kê khai chi phí phục vụ mục đích tính thuế. Chính phủ cũng cần có phương án xử lý đối với các chi phí có thể gây vướng mắc trong thực hiện như chi phí nhân công của các cá nhân là chủ hộ kinh doanh và việc xử lý hàng tồn kho trong giai đoạn chuyển tiếp.