| Xuất khẩu rau quả 2025: Dừa vươn lên thành điểm sáng, sầu riêng – thanh long hụt hơi Ách tắc thanh long, ớt, đậu bắp: Khi giấy phép trở thành “nút thắt” xuất khẩu |
 |
| Các doanh nghiệp xuất khẩu rau quả – đặc biệt là thanh long – đang chuẩn bị hoàn tất hồ sơ để tiếp tục xuất khẩu sang thị trường châu Âu. |
Vướng mắc do thay đổi cơ quan cấp chứng thư
Báo Người Lao Động đưa tin, theo thông tin từ Hiệp hội Rau quả Việt Nam, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp thành viên không thể giao hàng sang châu Âu do thiếu chứng thư kiểm dịch thực vật. Đây là loại giấy tờ bắt buộc phải có, do cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam cấp.
Trước ngày 1-7, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường) là đơn vị thực hiện thủ tục này. Tuy nhiên, kể từ tháng 7, việc cấp giấy được phân cấp về các địa phương. Điều này dẫn đến tình trạng lúng túng trong xử lý hồ sơ, đặc biệt tại TP HCM – nơi đặt trụ sở của nhiều doanh nghiệp xuất khẩu rau quả.
Theo phản ánh từ các doanh nghiệp, khi liên hệ với Sở An toàn thực phẩm TP HCM, họ gặp phải rào cản vì sở chỉ cấp chứng thư theo mẫu của Việt Nam, bằng tiếng Việt. Trong khi đó, khách hàng châu Âu yêu cầu chứng thư theo mẫu chuẩn của EU, bằng tiếng Anh hoặc song ngữ. Chính sự khác biệt này khiến nhiều lô hàng – chủ yếu là thanh long, chanh dây và rau gia vị – bị đình trệ xuất khẩu.
Ngoài ra, các nhà vườn cũng gặp khó khăn khi thị trường châu Âu yêu cầu loại trái cây có quy cách riêng, ví dụ như thanh long xuất sang EU cần có trọng lượng từ 300 – 350 gram/quả. Trong khi đó, các thị trường khác lại chuộng loại quả từ 500 gram trở lên. Vì vậy, khi không thể xuất khẩu sang châu Âu, các đơn vị không dễ dàng chuyển hướng tiêu thụ sang thị trường khác.
Hiện tại, lượng lớn hàng hóa đang tồn đọng tại kho lạnh hoặc còn trên cây, gây thiệt hại đáng kể cho nông dân và doanh nghiệp sau hơn 2 tuần ách tắc.
Sở An toàn thực phẩm TP HCM vào cuộc khẩn cấp
Ngày 16-7, bà Phạm Khánh Phong Lan – Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP HCM – cho biết sở đã ghi nhận đầy đủ các khó khăn từ phía doanh nghiệp và đã gửi văn bản khẩn lên Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đề nghị có hướng dẫn cụ thể để tháo gỡ vướng mắc.
“Trong lúc chờ hướng dẫn chi tiết từ bộ, để không làm thiệt hại thêm cho nông dân và doanh nghiệp, nhất là với sản phẩm tươi sống như thanh long loại A, chúng tôi sẽ giải quyết tạm thời theo hướng xử lý tình huống khẩn cấp,” bà Lan chia sẻ.
Theo đó, ngoài các hồ sơ như trước, doanh nghiệp cần bổ sung thêm đơn kiến nghị để sở có căn cứ xử lý nhanh chóng. Đồng thời, Sở An toàn thực phẩm TP HCM sẽ sớm ban hành hướng dẫn cụ thể, đăng tải công khai trên website của sở để các đơn vị xuất khẩu nắm rõ quy trình và thực hiện đúng thủ tục.
Về lâu dài, thủ tục sẽ được số hóa, cho phép doanh nghiệp nộp hồ sơ trực tuyến để tiết kiệm thời gian và giảm áp lực hành chính.
Bà Phạm Khánh Phong Lan cũng nhấn mạnh, dù linh hoạt giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp, nhưng đây vẫn là thủ tục hành chính nên cơ quan thực thi phải tuân thủ quy định pháp luật để tránh bị xử lý vi phạm.
Trước đây, TP HCM từng gặp tình huống tương tự khi Chi cục Thú y ngưng cấp giấy kiểm dịch động vật, trong khi Ban Quản lý An toàn thực phẩm (nay là Sở An toàn thực phẩm) chưa tiếp nhận trách nhiệm. Sau khi báo chí phản ánh, thành phố đã chỉ đạo tiếp tục thực hiện quy trình cũ cho đến khi hoàn tất việc bàn giao, nhằm không làm ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp.
 Mở rộng đường xuất khẩu cho nông sản Việt |
 Nông sản Việt vững bước trên hành trình chất lượng |
