 |
| Cây hoa dâm bụt với những giá trị bất ngờ được dùng làm cảnh, làm thuốc và chế biến món ăn. |
Cây hoa dâm bụt với những giá trị bất ngờ
Cây hoa dâm bụt là loài hoa dại phổ biến ở nước ta, đặc biệt là ở những vùng nông thôn. Những hàng hoa dâm bụt đỏ thắm, xanh tươi khoe sắc dưới nắng hè chói chang đã không còn xa lạ nữa. Tuy nhiên ít ai biết được rằng, hoa dâm bụt lại có ý nghĩa vô cùng đặc biệt và có những tác dụng vô cùng tuyệt vời trong y học.
Loài hoa này còn có tên gọi khác là hoa râm bụt, bông bụp, hoa lồng đèn. Hoa dâm bụt tiếng anh là Hibiscus syriacus. Đây cũng là tên khoa học của hoa. Hoa thuộc họ Cẩm quỳ và có nguồn gốc từ Đông Nam Á. Thuộc những loài hoa không có mùi thơm.
Hoa phân bố nhiều ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Tại Việt Nam, trước đây hoa dâm bụt thường mọc ở hàng rào trước nhà nhưng ngày nay được sử dụng rộng rãi và phổ biến để trang trí bên trong nhà với các chậu cây nhỏ xinh.
 |
| Cây hoa dâm bụt rất phổ biến ở Việt Nam và thường mọc hoang ở bờ rào. |
Hoa dâm bụt thuộc loại hoa bụi, loại cây hoa thân gỗ đẹp, phân nhánh nhiều, có lá màu xanh viền răng cưa. Loài hoa này có thể nở quanh năm nhưng vào 5-7 hàng năm, hoa sẽ nở rộ đẹp mắt như xua tan đi cái giá lạnh mùa đông để sẵn sàng đón mùa hè ấm áp. Hoa thường có nhiều màu sắc khác nhau như vàng, đỏ, hồng, cam… tuy nhiên, phổ biến nhất vẫn là màu đỏ. Hoa mọc ở từng nách lá, cánh hoa nhẹ nhàng mang màu sắc trẻ trung, tươi tắn.
Tùy theo vùng miền mà ý nghĩa biểu tượng hoa râm bụt hay dâm bụt lại khác nhau. Ở Bắc Mỹ, hoa dâm bụt tượng trưng cho người phụ nữ, người vợ tuyệt vời. Một người phụ nữ gương mẫu, căng tràn sức sống và dịu dàng. Khác với Bắc Mỹ, tại Trung Quốc nó được tặng cho cả phụ nữ và đàn ông. Nó nói lên sự khát vọng to lớn, mang tính cá nhân.
Sững sờ với siêu phẩm dâm bụt cổ thụ
Trong giới chơi cây cảnh từng bất ngờ với sự xuất hiện của một siêu phẩm dâm bụt cổ thụ 60 năm tuổi được trả giá 100 triệu đồng nhưng chủ nhân không bán.
Chủ nhân của chậu hoa dâm bụt này là ông Nguyễn Văn Út (50 tuổi) - chủ vườn hoa kiểng Hưng Lợi thuộc ấp Đông Quới, xã Tân Khánh Đông, TP. Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp. Ông Út cho biết, cách đây mấy tháng trong một lần đi "săn" cây cảnh ở Vĩnh Long ông thấy được chậu hoa dâm bụt có vẻ ngoài rất khác lạ.
 |
| Cây hoa dâm bụt 60 năm tuổi được tạo dáng bonsai rất đẹp mắt. |
Không giống như cách mà người ta hay trồng hoa dâm bụt làm hàng rào trước nhà thì chậu hoa dâm bụt trên lại được tạo dáng, uốn nắn rất bắt mắt, nên ông quyết định mua chậu hoa này với giá 60 triệu đồng.
Chậu dâm bụt có chiều cao 4m, bề hoành 70cm, tán rộng lên đến 2m. Phần thân được tạo dáng các thân đan vào nhau cố định bằng cách thanh kim loại, trên chóp được uốn bằng dây sắt bẻ thành hình tròn, tổng thể trông y hệt chiếc dù. Được biết, chậu hoa dâm bụt này là loại dâm thuần Việt, có màu đỏ tươi, cánh đơn. Hoa nở quanh năm nhưng rộ nhất vào lúc mùa nắng.
 |
| Cây hoa dâm bụt cổ thụ được trả 100 triệu đồng nhưng chủ nhân không bán. |
Bên cạnh vẻ ngoài độc lạ, điều làm nên giá trị của chậu hoa dâm bụt này còn ở độ tuổi của cây, hiện tại cây hoa này đã hơn 60 năm tuổi.
Ông Út cũng cho biết thêm, từ lúc đem chậu hoa này về có rất nhiều người đến tham quan, chiêm ngưỡng, một số người còn ngỏ ý mua và trả giá đến 100 triệu đồng nhưng ông vẫn chưa bán.
Hiện nay, nhiều người có sở thích sưu tầm những cây dâm bụt về làm cây cảnh. Nhiều cây dâm bụt được tạo dáng bonsai rất đẹp mắt. Theo chia sẻ của những người có kinh nghiệm về tạo dáng bonsai dâm bụt cho biết, cây dâm bụt dễ trồng và không đòi hỏi kỹ thuật cầu kỳ.
 |
| Nhiều người sưu tầm cây hoa dâm bụt để tạo dáng bonsai. |
Thời điểm gieo trồng cây hoa râm bụt là từ cuối mùa xuân đến đầu mùa hè. Đất trồng gồm hỗn hợp đất Akadama hạt nhỏ và đất mùn, khoáng trồng cây, người trồng có thể bón thêm phân cho cây. Cây cần được đặt ở nơi có đủ ánh nắng và thoáng gió, lượng ẩm vừa đủ.
Thời gian thích hợp để đổi chậu là vào tháng 7. Mùa hè, cây sẽ sinh trưởng mạnh nên cần được đổi sang chậu trồng lớn hơn. Sau khi cắt tỉa, người trồng nên giữ lại 2 – 3 mấu tại đầu nhánh. Trước khi chuyển cây vào phòng, người chơi hoa nên cắt tỉa những nhánh dài. Người trồng nên đưa cây vào nhà khi nhiệt độ dưới 13 độ C.
Lá dâm bụt nấu canh cua bạn đã thử chưa?
Ngoài những công dụng trồng làm cảnh, sử dụng làm thuốc trong đông y, ở nhiều nơi còn sử dụng lá dâm bụt để nấu canh cua rất tốt cho sức khỏe.
Tại Ninh Bình, người dân thường sử dụng lá dâm bụt để nấu canh cua và trở thành món đặc sản của địa phương. Theo đó, canh cua rau dâm bụt được chế biến tương tự như những loại canh cua khác. Rau dâm bụt dùng để nấu canh phải là loại lá không quá non, cũng không được quá già, kích thước vừa phải. Bạn có thể hái cả ngọn nhưng không nên dùng quá nhiều vì sẽ tạo nhiều nhớt. Rau dâm bụt mang về rửa sạch rồi thái nhỏ. Ngoài ra, bạn cũng có thể thêm vào nồi canh một ít mướp thái miếng vừa ăn. Mướp sẽ giúp canh có thêm mùi thơm và vị ngọt thanh.
 |
| Ở Ninh Bình còn sử dụng lá dâm bụt non để nấu canh cua thanh nhiệt trong mùa hè. |
Món ăn nghe có vẻ lạ lùng này khi mới ăn sẽ thấy hơi giống canh cua mồng tơi rau đay, nhưng hậu vị lại ngọt, thơm và mát hơn. Lá rau dâm bụt không có vị hơn nhăn nhẳn đắng như rau đay mà tan ngay đầu lưỡi vô cùng hấp dẫn. Bên cạnh đó, người dân còn sử dụng rau dâm bụt luộc lên ăn cũng rất lạ miệng. Rau dâm bụt luộc chấm với nước mắm tỏi ớt rất ngon và mát.
Cây hoa dâm bụt vốn chỉ quen mọc hoang ở bờ rào nhưng lại có những giá trị rất to lớn trong đời sống. Không chỉ tạo cảnh quan đẹp với sắc của lá, của hoa, có những cây dâm bụt qua bàn tay khéo léo tạo dáng bonsai có thể mang giá trị cả một gia tài. Và thật bất ngờ khi lá của cây dâm bụt còn tạo thành những món ăn thanh mát rất tốt cho sức khỏe con người./.
