80 năm Việt Nam: Từ quốc gia đói nghèo trở thành cường quốc xuất khẩu

Thiên nhiên - Tự nhiên 01/09/2025 19:25 Theo dõi TH&SP trên

Tám thập kỷ sau Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 năm 1945, Việt Nam đã chuyển mình mạnh mẽ từ một đất nước đói nghèo thành một cường quốc xuất khẩu nông sản. Nhiều mặt hàng nông, lâm, thủy sản hiện không chỉ có mặt ở hầu hết các châu lục mà còn vươn lên nhóm dẫn đầu thế giới.

Chỉ hướng cho doanh nghiệp Việt để chinh phục thị trường Campuchia Thủ tướng chỉ đạo tăng cường truy xuất nguồn gốc, bảo đảm uy tín nông sản Việt xuất khẩu EVFTA – “tấm hộ chiếu” đưa gạo Việt chinh phục châu Âu

Bất chấp nhiều biến động - từ khủng hoảng kinh tế, xung đột địa chính trị đến đại dịch Covid-19 - kim ngạch xuất khẩu nông sản của Việt Nam vẫn duy trì đà tăng trưởng. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đặt mục tiêu tăng trên 4% trong năm 2025, đưa kim ngạch toàn ngành đạt 70 tỷ USD, hướng tới mốc 80-100 tỷ USD trong những năm tới.

Lúa gạo: Vươn từ “gạo giá rẻ” đến giá xuất khẩu cao nhất thế giới

Nếu phải chọn một biểu tượng cho sự trỗi dậy của nông sản Việt, hạt gạo chắc chắn nằm trong danh sách đầu tiên. Năm 1989, Việt Nam xuất khẩu 1,4 triệu tấn gạo, mang về 322 triệu USD. Chỉ một năm sau, con số đã vượt mốc 1 tỷ USD. Từ đây, Việt Nam bước vào hàng ngũ những quốc gia xuất khẩu gạo lớn của thế giới.

Đến năm 2024, xuất khẩu gạo lập kỷ lục 9 triệu tấn, trị giá 5,7 tỷ USD, giữ vững vị trí top 3 toàn cầu sau Ấn Độ và Thái Lan. Đặc biệt, 7 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đạt 5,5 triệu tấn, vượt qua Thái Lan để đứng thứ hai thế giới.

Nếu trước kia gạo Việt chỉ bán được với giá rẻ, chất lượng thấp, thì hiện nay nhiều loại gạo đã có giá xuất khẩu cao nhất thế giới. Gạo ST25 hai lần được vinh danh “Gạo ngon nhất thế giới” (2019, 2023) là minh chứng rõ rệt. Thương hiệu “Vietnam Rice” đã có mặt tại các chuỗi siêu thị lớn, kể cả những thị trường khó tính như Nhật Bản, Mỹ và EU.

Mới đây, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) đã ghi nhận sản phẩm gạo 5% tấm của Việt Nam được chào bán ở mức 455-460 USD/tấn vào ngày 28/8, cao hơn giá gạo của Ấn Độ khi mà gạo đồ 5% tấm của Ấn có giá 371-376 USD/tấn, gạo trắng 5% tấm có giá 363-369 USD/tấn, và cao hơn giá 355 USD/tấn của gạo 5% tấm Thái Lan.

Tháng 6/2025, Việt Nam cho ra đời dòng gạo “xanh, phát thải thấp”, lô hàng đầu tiên xuất sang Nhật Bản. Đây là sản phẩm gắn với Đề án phát triển 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp ở ĐBSCL, mở ra hướng đi bền vững cho hạt gạo Việt.

80 năm Việt Nam: Từ quốc gia đói nghèo trở thành cường quốc xuất khẩu

Gạo ST25 hai lần được vinh danh “Gạo ngon nhất thế giới” (2019, 2023)

Cà phê Robusta: Ghi dấu mạnh mẽ trên toàn cầu

Cà phê Việt Nam cũng ghi dấu ấn mạnh mẽ, đặc biệt ở phân khúc Robusta. Năm 2024, diện tích cà phê đạt 718.000 ha, sản lượng gần 2 triệu tấn, phần lớn là Robusta. Kim ngạch xuất khẩu vượt 5,6 tỷ USD - cao hơn mọi dự báo.

Chỉ trong 7 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu cà phê đã đạt 1,06 triệu tấn, đem về gần 6 tỷ USD. Giá xuất khẩu bình quân 5.672 USD/tấn, tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm trước, đưa cà phê Robusta Việt trở thành loại có giá cao nhất thế giới.

Không chỉ xuất khẩu số lượng lớn, cà phê đặc sản từ Sơn La, Buôn Ma Thuột cũng chinh phục thị trường Mỹ và châu Âu. Vị thế “cường quốc cà phê” của Việt Nam đang ngày càng được củng cố.

Hạt tiêu - “Vàng đen” của nông nghiệp Việt

Sau nhiều năm biến động, hạt tiêu Việt Nam đã trở lại chu kỳ tăng giá mới. Năm 2024, xuất khẩu gần 250.000 tấn, thu về 1,31 tỷ USD - mức cao nhất trong 8 năm. Chỉ riêng 7 tháng đầu năm nay, kim ngạch đạt gần 1 tỷ USD, tăng gần 30% so với cùng kỳ.

Việt Nam hiện chiếm 40% sản lượng và 60% xuất khẩu toàn cầu, duy trì danh hiệu “kho vàng đen lớn nhất thế giới”. Dự báo, giá tiêu có thể đạt đỉnh mới 350-400 triệu đồng/tấn trong thập kỷ tới.

Hạt tiêu - “Vàng đen” của nông nghiệp Việt

Điều nhân: 20 năm giữ ngôi số 1 thế giới

Nếu cà phê, gạo hay hạt tiêu có những giai đoạn thăng trầm về giá, thì hạt điều Việt Nam lại nổi bật nhờ ổn định và bền bỉ. Từ mốc 520 triệu USD năm 2006, ngành điều nhanh chóng đưa Việt Nam thành nước xuất khẩu số 1 thế giới.

Đến năm 2024, kim ngạch đạt 4,34 tỷ USD với hơn 723.000 tấn điều xuất khẩu. Hạt điều Việt hiện chiếm khoảng 80% thị phần điều nhân toàn cầu, trong đó Mỹ, Úc, Trung Quốc và châu Âu là thị trường lớn.

Lợi thế lớn nhất của ngành điều là công nghệ chế biến do chính người Việt sáng tạo. Với khoảng 500 doanh nghiệp, công suất chế biến 4 triệu tấn điều thô/năm, sản phẩm đã có mặt ở 90 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Thủy sản: Cá tra khẳng định thương hiệu quốc gia

Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam năm 2024 đạt 10 tỷ USD, đưa Việt Nam đứng thứ ba thế giới sau Trung Quốc và Na Uy. 7 tháng đầu năm 2025, kim ngạch tiếp tục tăng hai con số, đạt hơn 6 tỷ USD.

Trong đó, cá tra là “ngôi sao” khi duy trì ngôi vị số 1 thế giới hơn 20 năm. Từ con số khiêm tốn 1,65 triệu USD năm 1997, cá tra Việt đã vươn lên đạt 2,4 tỷ USD năm 2022. Nửa đầu 2025, xuất khẩu cá tra đạt 1,2 tỷ USD, dự kiến cả năm vượt 2 tỷ USD.

Ngoài cá tra, tôm và cá ngừ cũng đóng góp quan trọng, lần lượt đạt 4 tỷ USD và 1 tỷ USD trong năm qua. Ngành thủy sản đang hướng đến mốc 11 tỷ USD trong năm 2025.

Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam năm 2024 đạt 10 tỷ USD

Đồ gỗ: Xuất khẩu lớn thứ 2 toàn cầu

Ngành gỗ là minh chứng rõ nét cho sự chuyển đổi từ sản xuất thủ công sang công nghiệp giá trị cao. Từ 219 triệu USD năm 2000, đến 2019 xuất khẩu gỗ đạt 11,3 tỷ USD, đưa Việt Nam vào top 5 thế giới.

Năm 2024, vượt qua nhiều thách thức như điều tra chống bán phá giá hay thiên tai, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt 16,3 tỷ USD - mức kỷ lục lịch sử. Việt Nam hiện là nhà xuất khẩu đồ gỗ có giá trị gia tăng cao lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Trung Quốc.

7 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu gỗ đạt gần 9,64 tỷ USD. Sản phẩm gỗ Việt đã hiện diện tại hơn 160 quốc gia, trong đó 5 thị trường lớn gồm Mỹ, Nhật, Trung Quốc, Hàn Quốc và EU chiếm tới 90% kim ngạch.

Ngoài ra, ngành lâm nghiệp Việt Nam còn đang chuẩn bị khai thác thị trường tín chỉ carbon, ước tính mỗi năm có thể tạo ra 60-70 triệu tấn CO2, hứa hẹn nguồn thu mới bên cạnh xuất khẩu gỗ.

7 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu gỗ đạt gần 9,64 tỷ USD

Với sự lớn mạnh của các ngành hàng chủ lực - từ gạo, cà phê, điều, hạt tiêu, thủy sản đến gỗ - Việt Nam đã khẳng định vị thế một cường quốc xuất khẩu nông sản. Mục tiêu 100 tỷ USD kim ngạch trong thập kỷ tới không chỉ phản ánh tiềm năng sản xuất, mà còn cho thấy năng lực cạnh tranh và khả năng chinh phục những thị trường khó tính nhất.

Hành trình từ “quốc gia nông nghiệp lạc hậu” đến “cường quốc xuất khẩu nông sản” đã chứng minh sức sống bền bỉ của ngành nông nghiệp Việt Nam - một trụ cột của nền kinh tế và là niềm tự hào trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Giá gạo Việt Nam cao nhất thế giới: Thành quả từ chiến lược nâng tầm chất lượng

Giá sầu riêng xuất khẩu tăng, nông dân kỳ vọng lợi nhuận

Trái cây Việt vào Trung Quốc nhờ chính ngạch và chất lượng

Bùi Huyền

Tags:

Tin khác

Đặc sản nên thử dịp lễ 2/9: Hương vị mùa thu từ Bắc vào Nam

Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 không chỉ là dịp để sum họp, nghỉ ngơi, mà còn là cơ hội để mỗi người tìm về với những hương vị đặc sản gắn liền với mùa thu trên khắp ba miền đất nước. Tháng 9, khi tiết trời dần chuyển mình, cũng là lúc những sản vật đặc trưng của từng vùng xuất hiện, níu chân du khách và gợi bao ký ức quê hương. Từ miền Bắc với cốm mới, na Chi Lăng; miền Trung với mì Quảng, hải sản tươi rói; đến miền Nam với cá linh mùa nước nổi… tất cả cùng tạo nên một bức tranh ẩm thực đậm đà, giàu bản sắc.

Hạt tiêu, hạt điều Việt Nam khẳng định vị thế “tỷ đô” trên bản đồ nông sản thế giới

Cùng với sự khởi sắc của nhiều nông sản chủ lực, kim ngạch xuất khẩu hạt tiêu, hạt điều của Việt Nam đang chứng kiến bước tăng trưởng ấn tượng.

Cheo cheo Việt Nam và những loài cực kỳ nguy cấp: Tín hiệu cảnh báo từ Sách Đỏ 2023

Thông tư 27/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, có hiệu lực từ ngày 1-7-2025, bổ sung hàng loạt loài động vật rừng vào nhóm IB – nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại. Trong đó, cheo cheo Việt Nam, sẻ đồng ngực vàng, già đẫy lớn, mang roosevelt, chân bơi… đều được Sách Đỏ Việt Nam (2023) xếp hạng cực kỳ nguy cấp (CR). Đây không chỉ là động thái pháp lý mà còn là tín hiệu cảnh báo nghiêm trọng về tình trạng suy giảm đa dạng sinh học.

Gà lôi trắng từ IB sang IIB: Những điều người nuôi cần biết

Gà lôi trắng vừa được chuyển từ nhóm IB sang IIB, mở ra cơ hội nuôi và kinh doanh hợp pháp nhưng vẫn chịu ràng buộc pháp lý. Người dân cần nắm rõ quy định, chứng minh nguồn gốc để tránh rủi ro và góp phần bảo tồn loài quý hiếm này.

Vì sao gà lôi trắng được ghi vào Sách Đỏ Việt Nam?

Gà lôi trắng, loài chim mang vẻ đẹp đặc trưng của núi rừng Việt Nam, đang đối mặt với những mối đe dọa nghiêm trọng. Việc được đưa vào Sách Đỏ và các quy định bảo vệ nghiêm ngặt là minh chứng cho tình trạng nguy cấp của loài, đòi hỏi những nỗ lực bảo tồn cấp bách để gìn giữ một nguồn gen quý giá.

Cơ hội vàng cho sản phẩm thiên nhiên Việt Nam chinh phục thị trường châu Phi

Từ những chuyến công du cấp cao của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, cánh cửa thị trường châu Phi tiềm năng với 1,5 tỷ dân và tầng lớp trung lưu đang tăng nhanh đã mở ra. Đây là cơ hội vàng để các sản phẩm thiên nhiên Việt Nam khẳng định vị thế, thâm nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Tỉnh Quảng Trị: Phát hiện dược liệu quý hiếm nguy cấp dưới tán rừng đặc dụng

Thất diệp nhất chi hoa (tên thường gọi Bảy lá một hoa) là loài dược liệu quý được ghi nhận dưới tán rừng ẩm thường xanh tỉnh Quảng Trị.

Sản phẩm thiên nhiên lên ngôi giữa làn sóng tiêu dùng xanh tại Việt Nam

Tiêu dùng xanh không còn là khẩu hiệu mà đã trở thành xu thế tiêu dùng chủ đạo tại Việt Nam trong những năm gần đây. Trong dòng chảy ấy, sản phẩm thiên nhiên – bao gồm thực phẩm hữu cơ, dược liệu bản địa, mỹ phẩm chiết xuất tự nhiên và vật dụng thân thiện môi trường – đang từng bước khẳng định vị thế trên thị trường, được người tiêu dùng tin tưởng và sẵn sàng chi trả cao hơn.

Tỉnh Quảng Trị: Nỗ lực thúc đẩy giải ngân nguồn thu từ tín chỉ carbon rừng

Quảng Trị là một trong những địa phương được hưởng lợi từ Thỏa thuận giảm phát thải vùng Bắc Trung Bộ (ERPA) - Chương trình chi trả tín chỉ carbon rừng mang tính toàn cầu.

Gần 26.500 gốc sâm Ngọc Linh hư hại, thiệt hại 12 tỉ đồng

Mưa bão trái mùa cuối tháng 7 gây thiệt hại nghiêm trọng cho vùng sâm Ngọc Linh tại Măng Ri, khiến gần 26.500 gốc sâm bị hư hại, tổng thiệt hại ước tính 12 tỉ đồng, ảnh hưởng nặng nề đến sinh kế của cộng đồng trồng sâm Xơ Đăng.

Thầm lặng chinh phục thế giới: Sức sống mới từ những cành hoa, chiếc lá Việt

Không thuộc nhóm sản phẩm xuất khẩu chủ lực, nhưng những cành hoa và chiếc lá mộc mạc từ Việt Nam đang âm thầm tạo nên kỳ tích trên thị trường quốc tế. Theo số liệu hải quan, chỉ trong 5 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu đã mang về hàng chục triệu USD với mức tăng trưởng ấn tượng, mở ra một hướng đi đầy tiềm năng cho các sản phẩm thương hiệu Việt.

Gia Lai: Hơn 150 hộ dân tham gia dự án trồng Đàn hương tại vùng biên Ia Dom

Hơn 150 hộ dân xã Ia Dom (huyện Đức Cơ, Gia Lai) vừa tham gia hội thảo khởi động dự án trồng cây Đàn hương – l ài cây được kỳ vọng sẽ tạo đột phá kinh tế bền vững cho vùng biên giới.;.l.l.

Bão số 3 gây thiệt hại nghiêm trọng tại Bắc Trung Bộ: Hơn 107.000 ha lúa ngập úng

Tính đến 17 giờ ngày 22/7, bão số 3 khi đổ bộ vào đất liền đã gây ra nhiều thiệt hại đáng kể tại các tỉnh từ Hải Phòng đến Nghệ An.

Nông sản Việt: Giải cứu hay đổi mới để lớn mạnh?

Ngành trái cây chủ lực như chuối, dứa, dừa, chanh dây đang đối mặt sức ép cạnh tranh ngày càng lớn. Thay vì trông chờ giải cứu, Việt Nam cần thay đổi mạnh mẽ mô hình sản xuất, chuẩn hóa chất lượng, hướng đến xuất khẩu bền vững và giá trị cao.

Sữa tươi thanh trùng TH true MILK – Bí quyết chăm sóc gia đình của mẹ hiện đại

Làm mẹ trong thời đại mới là hành trình không ngừng học hỏi – từ việc chăm sóc con, tạo lập thói quen ăn uống đến việc lựa chọn từng sản phẩm mỗi ngày. Hiểu rõ nhu cầu ngày càng cao của các bà mẹ, TH true MILK vừa chính thức giới thiệu dòng sữa tươi thanh trùng với hai phiên bản nguyên chất và ít đường, dung tích 950ml, hạn sử dụng lên tới 39 ngày (kể từ ngày sản xuất).

Sản phẩm thiên nhiên Việt Nam trước ngưỡng cửa thị trường BRICS+

Chuyến công tác của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Brazil, nơi diễn ra Hội nghị Cấp cao BRICS mở rộng, không chỉ mang thông điệp chính trị và ngoại giao, mà còn mở ra hướng đi chiến lược cho xuất khẩu sản phẩm thiên nhiên Việt Nam, đặc biệt là nông sản, thực phẩm và dược liệu. Trong bối cảnh thế giới dịch chuyển sang tiêu dùng xanh và bền vững, BRICS+ nổi lên như một khối thị trường giàu tiềm năng, mang tính bổ trợ mạnh mẽ với thế mạnh sẵn có của Việt Nam.

Khai mở “mỏ vàng xanh” dược liệu Tây Bắc bằng tư duy chuỗi giá trị và thương hiệu

Vùng núi phía Bắc, đặc biệt là các tỉnh Tây Bắc, được đánh giá có tiềm năng lớn để phát triển ngành dược liệu trở thành kinh tế mũi nhọn nhờ lợi thế khí hậu, thổ nhưỡng và sự đa dạng sinh học. Tuy nhiên, để “mỏ vàng xanh” thực sự tạo ra giá trị gia tăng bền vững, đòi hỏi sự thay đổi mạnh mẽ về tư duy chuỗi giá trị và chiến lược xây dựng thương hiệu vùng cho các sản phẩm đặc hữu.

Mực nhảy Cửa Lò – Đặc sản tươi rói làm nên thương hiệu biển Nghệ

Đến Cửa Lò mà chưa ăn mực nhảy là coi như bỏ lỡ nửa hồn của biển. Món đặc sản tươi roi rói này không chỉ ngon mà còn mang đến trải nghiệm ẩm thực độc đáo khó quên.

Chuyển đổi tư duy canh tác trong trồng trọt

Chuyển đổi xanh trong nông nghiệp không thể chỉ bắt đầu từ kỹ thuật, mà phải xuất phát từ thay đổi tư duy sản xuất – hành trình dài nhưng bắt buộc nếu muốn nông sản Việt phát triển bền vững và chinh phục thị trường quốc tế.

Ngành rau quả chuyển mình trước thử thách mới

Trước những thay đổi trong chính sách nhập khẩu từ các thị trường chủ lực, ngành rau quả Việt Nam đang chủ động nâng chuẩn sản xuất và mở rộng thị trường, từng bước hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng bền vững trong năm 2025.

Chủ động kiểm soát chất lượng nông sản xuất khẩu

Giữ vững vị thế nông sản Việt tại các thị trường khó tính không thể chỉ trông vào may rủi. Chủ động phòng ngừa rủi ro từ khâu sản xuất đến chế biến, kiểm soát chặt dư lượng hóa chất là yêu cầu bắt buộc nếu muốn tránh cảnh bị trả hàng, mất uy tín.

Ngành dừa trước ngưỡng tái cấu trúc bắt buộc

Giá dừa tăng vọt mở ra cơ hội lớn cho xuất khẩu nông sản Việt. Tuy nhiên, thiếu nguyên liệu, sâu bệnh và sản xuất manh mún buộc ngành dừa phải tái cấu trúc toàn diện để xây dựng chuỗi giá trị bền vững và giữ vững vị thế trên thị trường quốc tế.

Nông nghiệp tuần hoàn mở lối đi xanh cho đất Cố đô

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và tài nguyên ngày càng suy giảm, mô hình nông nghiệp tuần hoàn đang trở thành giải pháp tất yếu giúp nông dân tiết giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường sống một cách bền vững.

Bắc Giang kết nối vải thiều – lan tỏa thương hiệu nông sản quốc gia

Hội nghị xúc tiến tiêu thụ vải thiều và sản phẩm OCOP tỉnh Bắc Giang năm 2025 diễn ra sáng 28/5, quy tụ đông đảo đại biểu trong và ngoài nước, nhằm kết nối sản xuất – tiêu thụ, đưa vải thiều và nông sản chủ lực vươn xa thị trường trong nước và quốc tế.

Từ nắng gió đến siêu thị: Hành trình của trái dưa lưới Bình Thuận

Từ vùng đất khô hạn tưởng chừng chỉ có nắng và gió, Bình Thuận đang viết nên câu chuyện mới cho nông nghiệp bằng những quả dưa lưới công nghệ cao, ngon ngọt và an toàn. Nhưng để sản phẩm này vươn xa, xúc tiến thương mại phải là chiếc cầu nối vững vàng.

Nông sản Việt nỗ lực thích ứng trong “cuộc chơi” thị trường khắt khe

Nông sản Việt Nam không chỉ cạnh tranh về giá mà còn phải nâng cấp toàn diện để đáp ứng quy định kiểm dịch động thực vật (SPS) ngày càng khắt khe từ EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Indonesia và nhiều thị trường lớn khác.

Quả tai chua – Đặc sản rừng sâu “gây thương nhớ” giữa phố thị

Quả tai chua mọc hoang trong rừng sâu Tây Bắc, được người dân vùng cao săn lùng nhờ vị chua thanh dịu, độc đáo. Loại quả này không chỉ là đặc sản quý hiếm mà còn mang giá trị dinh dưỡng và văn hóa đặc sắc của núi rừng Việt Nam.

Đánh thức tiềm năng nông nghiệp hữu cơ Việt Nam

Nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam đang từng bước phát triển với diện tích canh tác mở rộng và sự quan tâm từ doanh nghiệp, người tiêu dùng. Tuy nhiên, để tạo đột phá, cần chiến lược quốc gia rõ ràng, chuỗi liên kết hiệu quả và hệ sinh thái hỗ trợ đồng bộ.

Bún Xiêm Lo – Vị ngọt đượm tình quê trong từng sợi bún nhỏ

Giữa miền Tây sông nước mênh mang, bún Xiêm Lo không chỉ là món ăn đậm đà hương vị, mà còn là câu chuyện giao thoa văn hóa, tình đất và ký ức sâu sắc – một linh hồn ẩm thực khiến ai từng thưởng thức đều lưu giữ mãi trong lòng.

Trái trường Bảy Núi – Viên ngọc đỏ giữa đại ngàn Tây Nam Bộ

Trái Trường là loại quả rừng nhỏ bé nhưng đầy quyến rũ, đã trở thành đặc sản của Bảy Núi (An Giang). Mùa hè, trái trường không chỉ mang vị ngọt mát, mà còn giúp phát triển du lịch sinh thái và nâng cao giá trị nông sản địa phương.

Xem thêm