Từ bàn đàm phán đến bàn ăn: Gạo Việt mở rộng “con đường xuất khẩu”

Kinh tế 28/07/2025 14:24 Theo dõi TH&SP trên

Tận dụng lợi thế từ đàm phán cấp cao, Việt Nam đang từng bước định hình lại bản đồ xuất khẩu gạo với hàng loạt thỏa thuận thương mại quan trọng. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt và nhu cầu toàn cầu nhiều biến động, chiến lược mở rộng “con đường gạo” không chỉ giúp đa dạng hóa thị trường mà còn nâng tầm thương hiệu quốc gia.

Từ chiến lược đến thị trường: Gạo Việt vươn tầm toàn cầu Quảng bá thương hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp”: Cơ hội vàng để bứt phá toàn cầu Gạo Việt tại Singapore: Thương hiệu vươn tầm, sản phẩm khẳng định vị thế Top 3

Từ bàn đàm phán đến bàn ăn: Gạo Việt mở rộng “con đường xuất khẩu”

Các loại gạo Việt Nam được bày bán đa dạng tại thị trường nội địa – nền tảng để mở rộng thị phần và khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế. ẢNH: M.Đ

Tăng tốc ngoại giao gạo đa phương

Từ ngày 5–7/7/2025, bên lề Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng tại Brazil, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có nhiều cuộc gặp song phương với lãnh đạo các quốc gia Brazil, Malaysia và Indonesia. Đây là cơ hội quan trọng để thúc đẩy hợp tác chiến lược trong lĩnh vực nông sản, đặc biệt là gạo – mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.

Kết quả đáng chú ý là Việt Nam đã đạt được nhiều thỏa thuận trọng yếu. Với Brazil, hai bên nhất trí ký kết hiệp định hợp tác bảo đảm an ninh lương thực lâu dài, theo đó Việt Nam sẽ cung cấp gạo ổn định cho thị trường hơn 200 triệu dân. Đây là bước đi chiến lược, giúp gạo Việt hiện diện tại một trong những đầu mối lớn nhất Nam Mỹ.

Tại Malaysia, Việt Nam tiếp tục khẳng định vai trò là đối tác cung cấp gạo chủ lực thông qua thỏa thuận hợp tác lâu dài, đảm bảo nguồn cung ổn định. Với Indonesia – quốc gia từng nhập khẩu gạo lớn thứ hai thế giới – hai bên thống nhất thúc đẩy ký kết Hiệp định thương mại gạo nhằm hướng tới ổn định cả về giá cả lẫn nguồn cung trong dài hạn.

Không chỉ dừng lại ở các cuộc gặp bên lề, tại Hội nghị với các Trưởng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài ngày 22/7/2025, Thủ tướng tiếp tục nhấn mạnh yêu cầu thúc đẩy đàm phán thương mại gạo với năm đối tác trọng điểm: Indonesia, Philippines, Malaysia, Singapore và Brazil. Những chỉ đạo này phản ánh rõ định hướng lấy ngoại giao kinh tế làm đòn bẩy cho tăng trưởng trong 6 tháng cuối năm và tạo đà cho tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tiếp theo.

Hưởng ứng chỉ đạo, Bộ Công Thương đã chủ động xúc tiến thương mại, đẩy mạnh ký kết biên bản ghi nhớ và chuẩn bị cho các hiệp định thương mại gạo. Đặc biệt, Bộ đã gửi công hàm và dự thảo điều khoản tham chiếu đến năm nước trên, thể hiện quyết tâm mở rộng “hành lang gạo” chiến lược.

Gần đây nhất, ngày 23/7/2025, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Senegal, Việt Nam và Senegal đã ký kết Biên bản ghi nhớ về thương mại gạo. Theo đó, Việt Nam nhất trí thúc đẩy xuất khẩu 100.000 tấn gạo mỗi năm sang quốc gia châu Phi này, tùy theo điều kiện thị trường và giá quốc tế. Đây là động thái quan trọng giúp gạo Việt tiếp cận thêm thị trường mới ngoài khu vực châu Á, đồng thời mở rộng quan hệ thương mại Nam – Nam.

Giải bài toán thị trường từ nội lực và chiến lược

Nông dân thu hoạch và vận chuyển lúa – mắt xích đầu tiên nhưng then chốt trong chuỗi giá trị xuất khẩu gạo bền vững của Việt Nam.

Sáu tháng đầu năm 2025, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt 4,9 triệu tấn, tương đương 2,54 tỷ USD. So với cùng kỳ năm trước, sản lượng tăng 7,6% nhưng giá trị giảm 12,2%, phản ánh sức ép về giá trong bối cảnh nguồn cung toàn cầu dồi dào. Trong khi đó, các quốc gia nhập khẩu chủ lực của Việt Nam đang có xu hướng đa dạng hóa nguồn cung, chủ động dự trữ gạo nội địa nhằm giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.

Philippines – khách hàng truyền thống và là thị trường lớn nhất của gạo Việt – vẫn duy trì đà tăng trưởng với khối lượng nhập khẩu 2,1 triệu tấn trong nửa đầu năm 2025, chiếm tới 45% tổng lượng xuất khẩu. Tuy nhiên, tại Indonesia, tình hình lại khác biệt. Trong 5 tháng đầu năm, xuất khẩu gạo sang thị trường này chỉ đạt 18.427 tấn, tương đương 8,23 triệu USD – giảm tới 97% về lượng và 98% về giá trị. Nguyên nhân là Indonesia đã tích cực gia tăng dự trữ nội địa, với kho gạo đạt mức kỷ lục 4,2 triệu tấn từ đầu tháng 7/2025.

Cạnh tranh từ Ấn Độ – quốc gia xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới – cũng đặt ra thách thức lớn. Việc nới lỏng các lệnh hạn chế xuất khẩu khiến gạo Ấn Độ quay trở lại thị trường với giá cạnh tranh hơn, tác động đáng kể đến thị phần và giá xuất khẩu của Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, bài toán đặt ra không chỉ là tìm thêm thị trường mới, mà còn là bài toán chất lượng và hệ sinh thái. Theo chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy, hành trình của gạo Việt ra thế giới không chỉ đơn thuần là vận chuyển một loại nông sản, mà còn là chuyển tải một chiến lược thị trường, cạnh tranh, chọn đúng thời điểm và tận dụng các yếu tố “nghĩa tình” trong quan hệ quốc tế.

Thực tế, hành trình của gạo Việt đã trải qua nhiều dấu mốc ấn tượng. Từ năm 1999, Việt Nam đã trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu gạo lớn trên thế giới. Năm 2011 ghi nhận sản lượng kỷ lục 7,1 triệu tấn với kim ngạch 3,65 tỷ USD. Đến năm 2024, sản lượng đạt 9 triệu tấn, giá trị xuất khẩu 5,7 tỷ USD, và giá bình quân lên tới 627,9 USD/tấn – mức cao nhất lịch sử. Gạo Việt hiện có mặt tại 150 quốc gia và vùng lãnh thổ, là minh chứng rõ nét cho thương hiệu và uy tín ngày càng được khẳng định trên thị trường quốc tế.

Để tiếp tục phát huy đà tăng trưởng, các giải pháp đang được đề xuất bao gồm: duy trì ổn định tại các thị trường truyền thống, thúc đẩy đàm phán mở cửa thị trường mới, điều chỉnh cơ cấu chủng loại gạo phù hợp thị hiếu tiêu dùng, và đặc biệt là phát triển hệ sinh thái tận dụng tối đa lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTAs). Ngoài ra, việc ký kết các Biên bản ghi nhớ và Hiệp định thương mại gạo không chỉ bảo đảm tính ổn định dài hạn cho xuất khẩu, mà còn là nền tảng để ngành lúa gạo nâng cao giá trị, phát triển bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu và thiên tai ngày càng phức tạp.

Sầu riêng Trung Quốc đắt gấp đôi hàng Thái: Vì sao vẫn hút khách?

Bộ Công Thương gỡ vướng xuất xứ nông sản không hóa đơn

Gia nhập “câu lạc bộ tỉ đô”: Cuộc đua mới của trái cây Việt

Giải bài toán thủ tục: Giữ thị trường, xây thương hiệu nông sản

Kiến nghị khẩn cấp gỡ rào cản thuế VAT 5% cho nông sản xuất khẩu

Thanh An

Tags:

Cùng chuyên mục

Cục diện thị trường TMĐT thay đổi: Shopee và TikTok Shop chiếm 97% thị phần

Tin khác

Xuất khẩu thủy sản 2025: Cuộc đua chinh phục mốc 10 tỷ USD

Dù đã đạt mức tăng trưởng ấn tượng trong nửa đầu năm, ngành thủy sản Việt Nam vẫn đối mặt nhiều áp lực trên hành trình cán mốc xuất khẩu 10 tỷ USD. Để tăng tốc về đích, cần những giải pháp đồng bộ từ thị trường, công nghệ đến thể chế.

Đề xuất thuế bất động sản mới: Chuyên gia phân tích cơ hội và thách thức

Dự thảo luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đang thu hút sự quan tâm lớn khi Bộ Tài chính đề xuất phương án thu thuế 20% trên lợi nhuận chuyển nhượng bất động sản (BĐS). Đây được xem là bước tiến quan trọng nhằm "trả lại đúng tên" cho thuế TNCN, tập trung vào thu nhập thực tế thay vì chỉ dựa vào giá bán. Tuy nhiên, liệu đề xuất này có thực sự khả thi và giải quyết triệt để tình trạng né thuế, đầu cơ BĐS như kỳ vọng?

Triển vọng xuất khẩu tôm: Ba thách thức cần vượt qua nửa cuối năm 2025

Xuất khẩu tôm Việt Nam đạt kết quả khả quan trong nửa đầu năm 2025 với mức tăng 27%, nhưng chặng đường phía trước còn nhiều thách thức. Ba yếu tố mang tính quyết định gồm chính sách thuế từ Mỹ, yêu cầu chuyển hướng thị trường và áp lực chi phí đang tạo sức ép lớn lên toàn ngành.

EU siết giám sát phế liệu, doanh nghiệp Việt cần cảnh giác

Việc Ủy ban châu Âu chính thức giám sát phế liệu kim loại từ cuối tháng 7/2025 là động thái cho thấy EU đang siết kiểm soát nguồn nguyên liệu tái chế. Diễn biến này đặt ra yêu cầu cảnh giác và chủ động ứng phó cho doanh nghiệp Việt có liên quan đến thương mại hoặc tái chế kim loại.

Bộ Công Thương gỡ vướng xuất xứ nông sản không hóa đơn

Trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp nông sản gặp khó khi hoàn thiện hồ sơ xuất khẩu do thiếu hóa đơn mua nguyên liệu, Bộ Công Thương đã ban hành hướng dẫn mới nhằm tháo gỡ vướng mắc về xuất xứ hàng hóa. Động thái này được kỳ vọng sẽ giảm gánh nặng thủ tục hành chính, hỗ trợ ngành hàng chủ lực duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu.

Thủ tướng chỉ đạo gỡ vướng cho hồ tiêu, thanh long xuất khẩu sang EU

Trước tình trạng nhiều lô hàng nông sản bị ách tắc do thiếu giấy chứng nhận xuất khẩu, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo các bộ, ngành và địa phương khẩn trương vào cuộc, tháo gỡ vướng mắc cho hồ tiêu, thanh long và một số nông sản khác khi tiếp cận thị trường Liên minh châu Âu (EU).

Thủy sản Việt vươn tầm, khẳng định vị thế tại Singapore

Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt và thị trường bão hòa, việc thủy sản Việt Nam lần đầu tiên vươn lên vị trí nhà cung cấp lớn thứ ba tại Singapore không chỉ là thành tích đáng tự hào, mà còn là minh chứng cho năng lực thích ứng, đổi mới và phát triển bền vững. Đây cũng là bước tiến chiến lược mở đường cho hàng Việt gia nhập sâu hơn vào các thị trường cao cấp.

Tái định vị thị trường xuất khẩu: Chìa khóa sinh tồn cho ngành thủy sản

Nửa đầu năm 2025, ngành thủy sản Việt Nam đứng trước một bước ngoặt khi thị trường Mỹ đầy biến động còn châu Á lại là điểm sáng tăng trưởng. Thực tế này buộc doanh nghiệp phải xem việc tái định vị thị trường không còn là lựa chọn, mà là chìa khóa cho sự sinh tồn.

Đề xuất thuế mới cho bất động sản: Người bán lỗ có phải nộp thuế?

Một trong những điểm đáng chú ý nhất trong đề xuất thay đổi cách tính thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản của Bộ Tài chính là việc tính thuế dựa trên lợi nhuận. Điều này mở ra khả năng người bán không có lãi, thậm chí thua lỗ, sẽ không phải nộp loại thuế này.

Xuất khẩu sầu riêng phục hồi: Bài học từ kiểm soát chất lượng tận gốc

Sau thời gian bị thanh long và chuối vượt mặt, sầu riêng đã giành lại ngôi vương trong xuất khẩu rau quả nhờ kiểm soát chất lượng từ gốc. Việc nâng chuẩn vùng trồng, cải thiện kỹ thuật và logistics đã giúp mặt hàng này phục hồi mạnh mẽ, mở rộng thị phần quốc tế.

Thương mại điện tử xuyên biên giới: Đòn bẩy cho xuất khẩu bền vững

Thương mại điện tử xuyên biên giới đang mở ra hướng đi mới cho nông sản Việt. Muốn tận dụng cơ hội này, doanh nghiệp và nông dân cần bắt nhịp công nghệ, làm chủ dữ liệu, logistics và tư duy thị trường để vươn ra toàn cầu một cách chủ động, bền vững.

Tăng mức giảm trừ gia cảnh: Người nộp thuế có thể được trừ đến 15,5 triệu đồng/tháng

Trước bối cảnh giá cả tiêu dùng tăng hơn 21% trong 5 năm, Bộ Tài chính đề xuất nâng mức giảm trừ gia cảnh trong thuế thu nhập cá nhân lên tối đa 15,5 triệu đồng/tháng cho người nộp thuế và 6,2 triệu đồng với mỗi người phụ thuộc. Chính sách mới dự kiến áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026.

Đề xuất đánh thuế 20% trên chênh lệch chuyển nhượng bất động sản: Hướng đến minh bạch và chống thất thu

Bộ Tài chính vừa đề xuất phương án tính thuế thu nhập cá nhân theo cách mới: áp thuế 20% trên phần chênh lệch giữa giá bán và giá mua bất động sản trong từng lần chuyển nhượng. Cách tính này kỳ vọng sẽ phản ánh đúng thu nhập, tăng minh bạch và chống thất thu thuế.

Đề xuất lộ trình 5 năm chuyển đổi thuế hộ kinh doanh từ thuế khoán sang tự kê khai

Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam (VASS) vừa đề xuất lộ trình 3 giai đoạn nhằm chuyển đổi hộ kinh doanh từ hình thức thuế khoán hiện nay sang cơ chế tự kê khai, phù hợp với yêu cầu xóa bỏ thuế khoán theo Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị vào năm 2026. Đây là bước đi quan trọng nhằm nâng cao tính minh bạch, công bằng và hiện đại hóa quản lý tài chính đối với khu vực kinh tế tư nhân.

Chanh dây Việt Nam hướng đến mục tiêu tỷ đô

Từng khởi đầu từ con số 0, chanh dây Việt Nam đã vươn lên mạnh mẽ với năng suất cao và kim ngạch xuất khẩu tăng nhanh. Nếu được đầu tư đồng bộ từ giống, vùng trồng đến chế biến sâu, ngành hàng này hoàn toàn có thể chạm mốc tỷ USD trong tương lai gần.

Rau quả Việt loay hoay trong bài toán đầu ra

Xuất khẩu rau quả bật tăng trong tháng 6/2025 sau chuỗi giảm sâu. Tuy nhiên, sự thiếu ổn định về thị trường, năng lực chế biến yếu và logistics hạn chế đang khiến ngành hàng này loay hoay với bài toán đầu ra, khó tạo dựng lợi thế cạnh tranh bền vững trong dài hạn.

Ngành gỗ Việt Nam 2025: Kiên cường vượt sóng, bền bỉ vươn xa

Dù còn nhiều thách thức từ thị trường và quy định toàn cầu, ngành gỗ Việt Nam đang chứng tỏ sức bật mạnh mẽ với tinh thần kiên cường, chủ động đổi mới và hướng tới một tương lai phát triển bền vững, có bản sắc riêng.

Doanh nghiệp rau quả sắp được tháo gỡ vướng mắc xuất khẩu sang châu Âu

Sau hơn 2 tuần gặp khó khăn vì thủ tục hành chính, các doanh nghiệp xuất khẩu rau quả – đặc biệt là thanh long – đang chuẩn bị hoàn tất hồ sơ để tiếp tục xuất khẩu sang thị trường châu Âu.

Tăng trưởng GDP lập đỉnh, vì sao người dân vẫn “thắt lưng buộc bụng”?

Nền kinh tế Việt Nam trong nửa đầu năm 2025 đạt được nhiều thành tựu tích cực: GDP tăng trưởng cao nhất trong vòng 15 năm, tín dụng tăng gần 10% - mức kỷ lục nhiều năm trở lại đây. Tuy nhiên, đằng sau các con số ấn tượng đó vẫn tồn tại không ít băn khoăn: tiêu dùng trong nước tăng chậm, doanh nghiệp vẫn gặp khó trong tiếp cận vốn, và nhiều lo ngại xoay quanh rủi ro thuế quan trong thời gian tới.

Cục Thuế khẳng định không yêu cầu hộ kinh doanh nộp căn cước để cập nhật thông tin

Trước những thông tin lan truyền về việc hộ kinh doanh bị yêu cầu nộp căn cước công dân để cập nhật địa chỉ sau sáp nhập hành chính, cơ quan thuế tại nhiều địa phương đã chính thức lên tiếng khẳng định: Không có chuyện yêu cầu người nộp thuế cung cấp giấy tờ tùy thân để điều chỉnh thông tin thuế.

Cà phê Việt Nam nửa năm thu về 5,4 tỷ USD: Đà tăng mạnh chưa dừng lại

Chỉ trong nửa đầu năm 2025, xuất khẩu cà phê Việt Nam đã đạt 5,4 tỷ USD – gần vượt mốc cả năm 2024. Trong bối cảnh thị trường quốc tế có nhiều biến động, thành tích này không chỉ phản ánh sức bật của ngành mà còn mở ra kỳ vọng bứt phá trong giai đoạn còn lại của năm.

Quản lý số sê-ri vàng miếng: Bước đi cần thiết để minh bạch hóa thị trường vàng

Việc bắt buộc ghi nhận số sê-ri vàng miếng trên chứng từ giao dịch được đánh giá là một biện pháp đột phá nhằm tăng cường minh bạch, ngăn chặn rủi ro và tiến tới một thị trường vàng an toàn, hiện đại và bền vững. Tuy nhiên, để chính sách đi vào thực tiễn, cần có giải pháp kỹ thuật đồng bộ và lộ trình phù hợp.

Xuất khẩu khởi sắc: Hàng Việt vươn tầm thế giới

6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu Việt Nam đạt gần 220 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ. Đây là tín hiệu phục hồi mạnh mẽ, khẳng định nỗ lực của doanh nghiệp, nông dân và công nhân trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đưa hàng Việt vươn xa hơn trên bản đồ thế giới.

Cá tra Việt đang thắng thế tại Brazil

Với lợi thế giá thành và chất lượng ổn định, cá tra Việt Nam đang mở rộng thị phần tại Brazil – thị trường đầy tiềm năng ở Nam Mỹ, mở ra cơ hội lớn cho ngành thủy sản trong bối cảnh nhiều thị trường truyền thống đang chững lại.

Ách tắc thanh long, ớt, đậu bắp: Khi giấy phép trở thành “nút thắt” xuất khẩu

Từ đầu tháng 7 đến nay, hàng loạt lô hàng thanh long, ớt, đậu bắp xuất khẩu sang châu Âu bị ách tắc tại TP.HCM do vướng thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Nguyên nhân xuất phát từ sự thay đổi trong phân cấp quản lý theo Thông tư mới, khiến doanh nghiệp thấp thỏm vì nguy cơ chậm giao hàng, ảnh hưởng đến uy tín và hợp đồng.

Từ 1/8, tự động thu thuế VAT với hàng nhập khẩu dưới 1 triệu đồng qua chuyển phát nhanh

Bắt đầu từ ngày 1/8, cơ quan hải quan sẽ triển khai quy trình tự động thu thuế giá trị gia tăng (VAT) với hàng hóa nhập khẩu có giá trị dưới 1 triệu đồng qua dịch vụ chuyển phát nhanh. Động thái này nhằm hiện đại hóa quản lý thuế, khắc phục bất cập trong phương thức thu thủ công sau khi chính sách miễn thuế bị bãi bỏ.

Tăng trưởng nội địa từ tiêu dùng số thông minh

Ngành hàng tiêu dùng nhanh đang giữ vai trò ngày càng quan trọng trong ổn định xã hội và thúc đẩy tiêu dùng nội địa. Để phát triển bền vững, các doanh nghiệp phải chuyển đổi theo hướng công nghệ và tích hợp đa nền tảng nhằm thích ứng thị trường số.

Biến thử thách thành cơ hội: Gỗ Việt vượt sóng lớn, vươn xa

Dù chịu áp lực từ chính sách thuế mới của Hoa Kỳ và hàng loạt rào cản kỹ thuật, ngành gỗ Việt Nam vẫn duy trì thặng dư thương mại 6,69 tỷ USD trong 6 tháng đầu năm 2025, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ tiếp tục là điểm sáng của ngành nông nghiệp Việt Nam, nhờ chủ động ứng phó, đa dạng hóa thị trường và đẩy mạnh xây dựng hệ sinh thái nội địa bền vững.

Đề xuất giảm thuế xăng dầu đến hết 2026: Cơ hội và thách thức

Bộ Tài chính đề xuất tiếp tục giảm một nửa thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu đến hết năm 2026 nhằm góp phần bình ổn giá nhiên liệu trong nước, hỗ trợ tăng trưởng và doanh nghiệp vận tải. Tuy nhiên, chính sách này cũng đặt ra thách thức không nhỏ với ngân sách, khi mức giảm thu dự kiến lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng mỗi năm.

Chuỗi cung ứng minh bạch: Nền tảng cho kinh tế số

Minh bạch chuỗi cung ứng không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh, mà còn góp phần hình thành nền tảng dữ liệu đồng bộ – yếu tố cốt lõi để phát triển kinh tế số hiệu quả, tạo lợi thế bền vững trong môi trường thương mại toàn cầu nhiều biến động.

Xem thêm