| Kiểm soát chặt chất lượng, mã số vùng trồng nông sản hướng tới xuất khẩu Sơn La: Huyện Mường La chủ động phương án tiêu thụ, xuất khẩu nông sản Nông sản Việt vững bước trên hành trình chất lượng |
 |
| Người tiêu dùng dễ dàng kiểm tra thông tin minh bạch của sản phẩm qua mã QR gắn “Tick xanh trách nhiệm”, thể hiện rõ sự thay đổi trong xu hướng lựa chọn thực phẩm an toàn. |
Sau nhiều vụ thực phẩm không an toàn bị phát hiện, niềm tin người tiêu dùng dần chuyển hướng sang những sản phẩm có thể truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Từ chỗ còn dè dặt, thị trường đang chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ của hàng nông sản có gắn “tick xanh trách nhiệm” – một chương trình do Sở Công Thương TP HCM triển khai từ tháng 3/2024, với mục tiêu tăng độ tin cậy, minh bạch trong chuỗi cung ứng.
Tại nhiều hệ thống bán lẻ lớn như Co.op Mart, MM Mega Market, Bách Hóa Xanh, các sản phẩm có “tick xanh” đang chiếm được vị trí trưng bày ưu tiên, với sức mua tăng từ 20% đến hơn 50% trong tháng 7 vừa qua. Điều này phản ánh rõ nét sự thay đổi thói quen tiêu dùng: không chỉ cần tươi ngon, người mua còn đòi hỏi minh bạch – một yêu cầu mà chỉ những nhà sản xuất đủ cam kết mới có thể đáp ứng.
Tại Saigon Co.op, hơn 1.500 sản phẩm từ 99 nhà cung cấp đã được gắn tick xanh, chiếm đến 80% tổng doanh thu nhóm này trên toàn hệ thống, tương đương 203 tỷ đồng trong 7 tháng đầu năm. Với vai trò là người trực tiếp điều phối chương trình, bà Võ Thị Bích Thủy – Phó Giám đốc Phòng Kinh doanh của Saigon Co.op chia sẻ: “Chúng tôi đồng hành cùng nhà cung cấp, xem đây là lợi thế cạnh tranh thực sự. Khách hàng đang rất quan tâm sản phẩm có dán logo Tick xanh trách nhiệm”.
MM Mega Market cũng ghi nhận xu hướng tích cực. Ông Đinh Quang Khôi – Giám đốc Marketing cho biết, đến cuối tháng 7/2025, có 47 nhà cung cấp với 164 sản phẩm được duyệt tham gia. Đặc biệt, 100% rau củ từ vùng canh tác Đà Lạt – nguồn hàng chính của hệ thống – đều đã được cấp tick xanh, chiếm 75% lượng rau cung ứng. Doanh thu nhóm này tăng từ 20% đến 30%, cho thấy người tiêu dùng ngày càng ưu tiên hàng hóa có thể truy xuất, kiểm chứng rõ ràng.
Bách Hóa Xanh hiện yêu cầu 100% nhà cung cấp mới phải đạt tick xanh. Tính đến nay, 551 sản phẩm từ 155 nhà cung cấp đã được chứng nhận. Theo ông Nguyễn Thành Hải – Trưởng phòng Chất lượng hệ thống: “Chúng tôi muốn đảm bảo sân chơi công bằng và tạo niềm tin vững chắc nơi khách hàng”.
Điểm đặc biệt của chương trình là tính tự nguyện nhưng không dễ dãi. Để đạt tick xanh, doanh nghiệp phải đảm bảo đầy đủ tiêu chí về an toàn, chất lượng, truy xuất nguồn gốc, đồng thời chấp nhận bị kiểm tra định kỳ và đột xuất. Tick xanh có thể bị thu hồi nếu phát hiện vi phạm.
Cơ hội lớn cho nông dân nếu biết nắm bắt
 |
| Khu vực bày bán sản phẩm đạt chuẩn “Tick xanh trách nhiệm” tại siêu thị thu hút người tiêu dùng, mở ra thị trường rộng lớn cho nông sản đạt tiêu chuẩn chất lượng, truy xuất rõ ràng. |
Không chỉ giới bán lẻ, chính các hợp tác xã và doanh nghiệp sản xuất đang là đối tượng hưởng lợi trực tiếp từ chương trình. “Tick xanh trách nhiệm” không chỉ là một tem nhãn, mà đã trở thành công cụ để các đơn vị chứng minh đạo đức sản xuất, từ đó nâng giá trị nông sản, tăng sản lượng tiêu thụ.
Tại Hợp tác xã Nông nghiệp tổng hợp Hòa Thạnh (Tiền Giang), hơn 100 xã viên đã áp dụng quy trình sản xuất đạt tick xanh. Từ chỗ chỉ bán được 5–6 tấn mỗi ngày, nay đã tăng lên gần 9 tấn. Ông Nguyễn Thanh Quang – Giám đốc HTX chia sẻ: “Người tiêu dùng tin tưởng hơn vào sản phẩm có nhãn này. Đây là động lực rất lớn để chúng tôi giữ vững chất lượng”.
Doanh nghiệp Mekong Delta Foods cũng đang cung ứng đều đặn 8 tấn rau củ mỗi ngày, với 60% sản phẩm đã được xác nhận tick xanh. Bà Nguyễn Thị Kiều Oanh – đại diện công ty – cho biết: “Chúng tôi không mất thêm chi phí sản xuất, nhưng phải kiểm soát quy trình kỹ hơn. Đó là trách nhiệm với người tiêu dùng”.
Đáng chú ý, chính từ yêu cầu cao trong quá trình giám sát mà nhiều đơn vị sản xuất đã thay đổi cách làm việc. Bà Oanh chia sẻ thêm: “Trước kia có người làm sai, sau khi bị hủy cả lô hàng, họ cảm nhận được áp lực rất lớn và buộc phải thay đổi thái độ. Đó chính là bước chuyển cần thiết nếu muốn làm ăn lâu dài”.
Về mặt công nghệ, chương trình hiện tích hợp hệ thống blockchain giúp cập nhật mọi thay đổi trong hồ sơ sản phẩm, từ nhà cung cấp, quy trình, chứng nhận đến thành phần. Mỗi sản phẩm được gắn mã QR liên kết với hệ thống dữ liệu xác minh – công cụ cực kỳ quan trọng giúp người tiêu dùng và nhà bán lẻ giám sát chất lượng một cách minh bạch.
Theo ông Đào Hà Trung – Chủ tịch Hội Công nghệ cao TP HCM, chương trình hiện có sự tham gia của 12 hệ thống phân phối, hơn 330 nhà cung cấp và hơn 3.000 sản phẩm, bao gồm cả rau củ, thịt, trứng, nấm, miến và thực phẩm chế biến. Ông nhấn mạnh: “Người tiêu dùng không thể tự đánh giá chất lượng. Trách nhiệm kiểm soát thuộc về nhà nước, nhà cung cấp và hệ thống phân phối – những bên có đủ điều kiện xác minh và công bố minh bạch”.
Dưới góc độ quản lý nhà nước, ông Nguyễn Nguyên Phương – Phó Giám đốc Sở Công Thương TP HCM – cho biết: “Tick xanh trách nhiệm hiện vẫn là chương trình tự nguyện, không có ràng buộc pháp lý nhưng lại cho thấy hiệu quả thực chất”. Ông cũng khẳng định định hướng giai đoạn tới là tăng cường kiểm tra chất lượng thay vì chỉ vận động doanh nghiệp tham gia như trước, đồng thời đẩy mạnh truyền thông và loại trừ các đơn vị không đạt tiêu chuẩn.
"Tick xanh trách nhiệm" không chỉ là một giải pháp quản lý chuỗi cung ứng, mà còn là cơ hội thực sự để nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp chuyển mình theo hướng bài bản, minh bạch và chuyên nghiệp. Nếu biết tận dụng, người nông dân hoàn toàn có thể nâng tầm sản phẩm, tăng thu nhập và góp phần xây dựng một thị trường nông sản đáng tin cậy hơn trong mắt người tiêu dùng Việt Nam và quốc tế.
