 |
| Thức quà của học sinh xưa, nay tách hạt làm mứt bỗng trở thành đặc sản giá 500.000 đồng/kg |
Tuổi học sinh không gắn liền cùng cây phượng đỏ thì cũng là những buổi tụm năm tụm ba dưới tán cây bàng. Vừa tám chuyện cùng lũ bạn vừa nhặt nhạnh những trái bàng non chấm muối, lúc quả chín thì đứa nào cũng hì hục lấy đá đập nát để moi được hạt bên trong. Lớp nhân trắng ngọt, bùi bùi chính là thứ quà mà biết bao lứa học sinh từng say mê.
Tưởng đâu chỉ là món quà vặt giản dị của tuổi thơ, ấy vậy mà ở vùng đất Côn Đảo, hạt bàng lại là món đặc sản được chế biến vô cùng hấp dẫn là mứt bàng.
Không chỉ nổi tiếng với thiên nhiên hoang sơ và cảnh quan hùng vĩ, du khách đến với Côn Đảo còn vô cùng ấn tượng với những loại đặc sản mang đậm màu sắc truyền thống của địa phương. Mứt hạt bàng - món ăn mang hương vị ngọt bùi đặc trưng mà chỉ loại bàng ở Côn Đảo mới có, được xem như một niềm tự hào của người dân tại huyện đảo này.
Mứt hạt bàng Côn Đảo còn được người dân nơi đây gọi là mứt bàng, món ăn đặc sản rất nổi tiếng tại hòn đảo thiên đường này. Gọi là mứt, nhưng thực chất đây là hạt bàng được rang cùng với đường hay muối. Bất kỳ du khách nào khi tới Côn Đảo chắc hẳn sẽ rất quen thuộc với hình ảnh cây bàng được xem biểu tượng của hòn đảo này. Cây bàng với người dân Côn Đảo gắn liền với những anh hùng hiên ngang từng bị giam giữ tại nhà tù độc ác nhất tại Đông Dương.
 |
| Hạt bàng được rang thơm sau đó tẩm cùng gia vị |
Người dân Côn Đảo kể lại rằng, cây bàng gắn liền với cuộc sống của những chiến sĩ bị tù đày. Vào những ngày trời lạnh giá hay mùa hè nóng bức, tù nhân lượm những chiếc lá bàng lót trên nền đá của trại giam để nằm. Lá bàng còn được tù nhân sử dụng để dùng làm giấy viết thông tin liên lạc gửi cho nhau. Còn lá bàng non và quả bàng được tận dụng để lọt dạ trong những ngày ngục tù. Người dân Côn Đảo làm món mứt bàng vừa để tưởng nhớ công lao của các chiến sĩ, vừa trở thành món đặc sản quê hương. Vì thế mà đặc sản mứt hạt bàng Côn Đảo trở lên vô cùng quen thuộc và linh thiêng với người dân nơi đây.
Nhặt bàng phải đi từ rất sớm khoảng 3, 4 giờ sáng. Lúc đó sau khi dơi ăn, những quả bàng chín sẽ rụng xuống và chưa bị ai quét dọn. Quả bàng nhặt được phải phơi khô rồi chặt lấy nhân, do chặt quen tay, lực vừa phải nên hạt bàng không bị vỡ, một buổi có thể chặt được 1kg hạt bàng.
Lúc đầu, hạt bàng chỉ là món ăn chơi trong gia đình rồi vì cuộc sống, họ làm để đem bán, nhất là sau khi có khách du lịch tìm đến đảo, hạt bàng được mọi người biết đến và người dân nơi đây tìm cách chế biến hạt bàng phong phú hơn để phù hợp với khẩu vị của khách.
Món mứt hạt bàng Côn Đảo gồm hai loại là mặn được rang cùng với muối và ngọt rang với đường. Đối với loại mứt được rang cùng với đường nên khá ngọt. Vì vậy khi thưởng thức không còn cảm nhận được mùi thơm đặc trưng của hạt bàng. Với món hạt bàng rang muối khi ăn sẽ thấy bùi và ngon hơn.
Giống bàng được trồng ở Côn Đảo có quả rất to. Thời điểm bàng chín nhiều nhất là vào mùa hè từ tháng 7 tới tháng 8. Vào khoảng thời gian này người dân Côn Đảo rủ nhau đi thu hoạch quả bàng về phơi khô và chẻ lấy hạt. Cách làm mứt bàng rất công phu và tốn khá nhiều thời gian. Phải mất với vài tiếng đồng hồ mới có thể vừa chẻ và tách hạt bàng, rồi dùng tăm khều lấy phần hạt. Hạt bàng khi mới được tách ra sẽ có màu nâu nâu, sau đó được rang cùng với muối hoặc đường.
 |
| Đặc sản mứt bàng thơm ngon ở Côn Đảo |
Hạt bàng nhanh chóng trở thành đặc sản riêng của Côn Đảo. Để có những mẻ mứt hạt bàng Côn Đảo thơm ngon và đẹp mắt, người dân nơi đây cũng có bí quyết riêng. Bên cạnh việc bảo đảm đúng tỷ lệ đường và muối, người chế biến còn cần chú ý để lửa vừa đủ lớn, đảo đều tay để muối hay đường không thấm vào hạt, giữ lại vị bùi đặc trưng của hạt bàng. Công phu là vậy nên người dân Côn Đảo luôn coi món ăn này như một niềm tự hào khi giới thiệu đến với du khách trong và ngoài nước.
Thành phẩm cuối cùng là những mẻ mứt vừa ngon, vừa thơm được để cho nguội. Sau đó, bày mứt hạt bàng trong lọ để bán cho du khách. Mỗi hộp mứt thường được đóng với trọng lượng tùy loại 200gr, 500gr...
Người dân nơi đây đã tận dụng để làm nên món quà quê đem bán cho du khách, lại rất được giá, khoảng 450.000 - 500.000 đồng/kg.
Từ quả bàng, người dân Côn Đảo có thêm thu nhập cải thiện đời sống. Du khách đến Côn Đảo mang hạt bàng về đất liền làm quà cho bạn bè, người thân để cùng nhau thưởng thức hương vị mặn của muối biển. vị ngọt ân tình của gười dân Côn Đảo. Những cảm xúc về Côn Đảo mãi mãi không quên!
