Cây dại mọc đầy bờ ruộng thành đặc sản, giá 85.000 đồng/kg không có mà bán |
Loại rau dại này trước cho lợn ăn, hoặc nhổ bỏ đi, nay thành đặc sản ở các nhà hàng, được người dân thành phố ưa chuộng.
Rau tầm bóp có tên khoa học là physalis angulata L, đây là một loại cây họ cà còn được gọi bằng nhiều tên khác như: cây nồng đèn, lu lu cái, thù lù cạnh,... Cây tầm bóp cao 60-70cm, nhiều cành rũ xuống đất, lá cây có hình bầu dục và mọc so le.
Loại cây này mọc dại bạt ngàn ở bờ ruộng, bờ rào, đất trống ven đường, ven rừng, chủ yếu ở vùng nông thôn nên rất có thể nhiều người sống ở thành phố sẽ không biết đến. Quả của cây tầm bóp tựa như chiếc lồng đèn cũng là thứ quả dại được trẻ em nông thôn hái để chơi trò chơi, bóp kêu bôm bốp vui tai.
Ít ai biết rằng thứ cây dại này có thể ăn được và là một đặc sản được nhà hàng và người dân thành phố tìm mua khắp nơi.
Rau tầm bóp đã được nhiều người mua về chế biến các món ăn |
Trong một lần đi du lịch ở Mộc Châu, chị Hà Trang (ở Đống Đa, Hà Nội) thấy trong thực đơn của nhà hàng có món rau tầm bóp xào, lúc đó chị tưởng rằng đây là rau rừng của bà con dân tộc trùng tên chứ không phải là loại rau tầm bóp vẫn mọc đầy các đồng ruộng mà ở quê toàn nhổ cho lợn ăn hoặc vứt bỏ đi.
"Lúc hỏi ra tôi rất bất ngờ, lần đầu biết thứ rau dại đó có thể ăn được. Khi ăn, nó có vị giòn ngọt của cải bắp, giòn tan của xà lách, na ná của cải cúc... miếng đầu sẽ cảm thấy hơi nhẩn nhẩn đắng nhưng đọng lại là vị ngọt ở đầu lưỡi, ai nấy đều muốn gắp thêm cho tới khi đĩa rau hết sạch, rồi tấm tắc khen ngon. Bà con ở đây cho biết rau tầm bóp lại đặc sản ở đây, khách du lịch nào đến thưởng thức cũng tấm tắc khen ngon", chị Hà Trang kể lại.
Chị Chính (ở Mộc Châu) cho biết có thể người dân ở đồng bằng không biết rau này có thể ăn được, nhưng với bà con vùng núi, rau tầm bóp là món ăn hằng ngày từ xa xưa. "Thời chiến tranh, tầm bóp còn là loại rau “cứu đói” cho bộ đội và người dân. Sau đó, người dân trên các vùng núi gom hạt giống và gieo trồng như một loại rau ăn thông thường. Nhờ đặc trưng khí hậu, những lá rau ở đây xanh non mơn mởn, tới lúc hoa lấm tấm vàng trên cành, bà con sẽ hái ngọn rau để làm thành những món ăn ngon. Tầm bóp luộc hoặc xào tỏi, luộc, nấu canh cùng một số loại rau rừng khác. Chế biến như thế nào, tầm bóp vẫn giữ được hương vị riêng có".
Giờ đây, rau tầm bóp đã được nhiều người mua về chế biến các món ăn. Ở một số chợ truyền thống tại Hà Nội hay trên chợ mạng và các sàn thương mại điện tử có nhiều địa chỉ rao bán thứ rau dại này với giá lên tới 85.000 đồng/kg. Người bán giới thiệu đây là rau sạch, mọc tự nhiên, để tủ lạnh có thể ăn trong vòng 1 tuần mà không sợ hỏng, luộc hay xào đều ngon, ngon nhất là nhúng lẩu riêu cua.
Rau tầm bóp xào tỏi |
Là người bán sỉ lẻ các đặc sản rau rừng trên chợ mạng, chị Hạnh (ở Thạch Thất, Hà Tây) cho biết: "Trước đây ít người hỏi mua rau tầm bóp, nhưng giờ nó lại rất đắt hàng. Tôi gom của bà con rồi nhập sỉ cho các nhà hàng, hoặc bán lẻ cho khách đặt hàng trên mạng. Có những ngày cao điểm tôi phải bán được vài chục cân rau tầm bóp".
Theo chị Hạnh, vì rau này bán chạy nên nhiều nông dân giờ trồng trên các thửa ruộng như một cây rau màu, sau đó thu hoạch bán ở chợ hoặc nhập sỉ cho các thương lái. Để có năng suất cao, bà con bắt đầu gieo trồng từ sau Tết Nguyên đán, thu hoạch theo hình thức cuốn chiếu liên tục từ đó đến hết tháng 4 âm lịch.
"Thời gian chính vụ rau tầm bóp rơi vào đúng vụ lúa đông xuân, bà con trong thôn đã không ngại bỏ trồng lúa chuyển sang trồng tầm bóp cung cấp ra thị trường, thu về hàng triệu đồng mỗi vụ", chị Hạnh nói.
Cây tầm bóp không những có nhiều cách chế biến rất ngon mà nó còn có công dụng trong việc chữa bệnh.
Một số hợp chất có trong cây tầm bóp có thể điều trị được các bệnh ung thư ung thư phổi, ung thư dạ dày, ung thư ruột kết và ung thư miệng, bên cạnh đó còn giúp ngăn ngừa và tiêu diệt tế bào ác tính trong cơ thể giúp giảm nguy cơ hình thành khối u.
Trong rau tầm bóp có vitamin A làm giảm tình trạng khô mắt, giúp mắt có thể hoạt động tốt ở những nơi sáng cũng như nơi tối. Ngoài ra, nó còn giúp ngăn ngừa chứng đục thủy tinh thể nhờ khả năng làm khỏe võng mạc của bạn.
Rau tầm bóp giúp hệ miễn dịch khỏe mạnh nhờ lượng vitamin A và vitamin C trong rau, giúp hấp thu tốt chất sắt và tăng khả năng chống nhiễm trùng cơ thể, ngoài ra quả tầm bóp còn giúp giảm sốt ở trẻ em.
Trong rau tầm bóp chứa vitamin C làm tăng insulin trong máu, có tác dụng hữu ích trong việc điều trị bệnh tiểu đường. Còn vitamin A giúp hình thành lượng canxi photphat ngăn ngừa sỏi tiết niệu.
Lương y Vũ Quốc Trung cho biết tầm bóp trong đông y là cây thuốc có tác dụng chữa bệnh, lá cây tầm bóp dùng làm rau xanh ăn và quả có tác dụng thanh nhiệt tiêu đờm. Vì tính mát của rau nên rau có hiệu quả rất tốt cho việc chữa trị các bệnh dạ dày, giải nhiệt và trị mụn nhọt, tốt cho sức khỏe.