 |
| Rau mứt biển Rạn, thứ rau phải kỳ công hái từ các ghềnh đá, rạn san hô. (Ảnh: Dũng TK) |
Thứ rau vị biển dân dã gợi nhớ thương
Với những người dân xứ Quảng, không xa lạ gì với loại rau mứt biển Rạn chứa đựng cả một trời tuổi thơ. Rau mứt biển có quanh năm, nhưng nhiều nhất là những dịp hè tại các ghềnh đá, rạn san hô ở biển Rạn . Loại rau có công dụng thanh nhiệt, giải độc, nhuận tràng này vì thế trở thành cứu cánh sau những cuộc ăn nhậu, tiệc tùng.
Không chỉ những người con xứ Quảng xa quê mới nhớ tới rau mứt biển Rạn, những thực khách đến Quảng Nam đã một lần thưởng thức món đặc sản này thì mang nỗi nhớ khôn nguôi.
Rau mứt biển Rạn quý bởi khai thác nó là cả một kỳ công và cả những hiểm nguy. Để khai thác rau mứt biển, ngư dân dong thuyền dọc theo bờ đá và quan sát nơi nào có rong biển để thu hoạch. Loài rau này thường mọc ở địa hình hiểm, trơn trượt nên người hái rau mứt biển phải rất cẩn thận, chỉ cần sẩy chân là rất dễ gặp tai nạn.
 |
| Rau mứt biển mọc bám vào các ghềnh đá. (Ảnh IT) |
Rau mứt biển hái về, người dân nhặt hết những thứ rong tảo khác lẫn vào, rửa sạch đất cát, loại bỏ vỏ ốc, sò còn bám vào rong, đem ngâm nước nhiều lần. Rau mứt biển lúc này như một món hàng được bán tươi sống tại các chợ, nhà hàng chế biến món ăn. Những hôm khai thác được nhiều, ngư dân phơi khô để dành dùng dần.
Khi xưa, người dân hái rau mứt biển về dùng làm món ăn cho gia đình, xào, làm gỏi hay nấu canh đều rất ngon miệng. Trong những năm gần đây, rau mứt biển dần trở thành đặc sản, du khách gần xa tìm đến thưởng thức và mua về làm quà.
Nếu so sánh rau mứt biển Rạn với các loại hải sản khác quả thật là khập khiễng, bởi rau mứt biển tuy dân dã nhưng vẫn có vị riêng, mang lại cảm xúc cho người thưởng thức. Đấy chính là lúc cảm nhận được vị ngọt thanh tao đang tiết ra dần trên từng sợi mứt rong biển, không dưng, hình ảnh những ngư dân tần tảo, thủy chung với biển cứ hiển hiện.
Rau mứt biển Rạn đặc sản trong mỗi nhà hàng
Các món từ rau mứt biển tính lành, nhiều dưỡng chất, thanh nhiệt, giải độc, nhuận tràng… nên dùng tẩm bổ cho trẻ em còi cọc, người đau dậy. Rau mứt tươi sau khi ngâm nước, rửa sạch thường dùng để chế biến các món canh trong bữa ăn hằng ngày. Thông dụng nhất là rau mứt nấu với cá, tôm, thịt hay dùng nấu súp cũng rất ngon.
Đặc biệt, rau mứt trộn tại biển Rạn là món khoái khẩu của ngư dân nơi đây và để lại nhiều thương nhớ cho thực khách từng một lần thưởng thức. Để làm món này thường chọn cho được rong biển tươi, ngư dân vừa mới vớt lên rồi sơ chế rửa thật sạch cát, sạn, đá nhỏ bám vào thân. Đợi rong biển ráo, chần qua bằng nước ấm hoặc hấp sao cho rong biển vừa chín tới, hết vị tanh mà vẫn giữ nguyên được màu sắc tự nhiên.
 |
| Rau mứt biển sau khi được thu hái và đem sơ chế. (Ảnh IT) |
Để tăng mùi vị cho món ăn, có thể thêm tôm luộc đã bỏ vỏ. Chất “xúc tác” quan trọng phối vị cho rau mứt biển trộn chính là nước mắm và nước cốt chanh được pha chế theo tỷ lệ vừa ăn, có vị chua, mặn và ngọt hòa quyện cùng với đường, tỏi, ớt...
Sau đó, tất cả được cho vào trộn đều, để ngấm gia vị rồi bày lên đĩa, thêm rau càng cua, rau thơm như ngò, húng quế… cùng đậu phụng rang lên trên. Chỉ chừng mươi lăm phút chế biến đã được đĩa rau mứt biển trộn bắt mắt.
 |
| Món ăn dân dã nhưng mang hương vị biển được làm từ rau mứt biển rạn. (Ảnh IT) |
Từng cọng rau mứt biển thân tròn, rẽ nhánh như những cành san hô, xanh trong trộn lẫn giữa những cọng rau húng quế. Ai lần đầu thưởng thức rau mứt biển trộn chưa quen với vị hơi “nhẫn” và mùi nồng của rong nhưng khi ăn vài đũa mới thấy khó lòng quên được vị cay, chát, chua của ớt, rau và nước mắm chanh hòa với vị ngọt, bùi, giòn sựt từ rau mứt biển tạo nên hương vị độc đáo.
Rau mứt biển Rạn không chỉ là một món ăn, nó còn hàm chứa những nét văn hóa của người dân xứ Quảng. Mỗi lần thưởng thức món rau đặc sản này, ta cảm nhận được hương vị của biển, cảm nhận nỗi vất vả của các mẹ, các chị cặm cụi, bám chặt chân vào đá, nhặt lộc biển, đem đến bao người đặc sản chỉ có ở con nước nơi này. Đó là điều lý giải vì sao với nhiều du khách, mỗi khi đến biển Rạn phải tìm và thưởng thức bằng được một ít rau mứt biển - “mầm đá” nơi đầu sóng, ngọn gió./.
